روز نو :«حکایت صف در کشور ما حکایت عجیبی است، این بار نوبت به کپسول اکسیژن آن هم در اوج پیک پنجم کرونا رسیده است.» این جمله را می‌گوید و کپسول ۱۰ کیلویی سفید رنگ اکسیژن را که در صف طولانی به دیوار تکیه داده است کمی جلوتر می‌برد. روزگار موهایش را یکدست سفید کرده و حالا کرونا به جان همسر پیرش افتاده است و باید از او در منزل مراقبت کند، نه فرزندانش جرئت آمدن به منزل آن‌ها را دارند و نه خودش برایش توانی برای ایستادن در این صف طولانی مانده است.. ساعت از ۷ عصر گذشته است. کمی ماسکش را بالا می‌کشد و ادامه می‌دهد: «به دلیل کمبود تخت بیمارستانی در مشهد بیمارمان را به منزل مان آورده ایم و مسئولان هزینه‌های بیمارستان را بر دوش مان انداخته اند. حالا باید علاوه بر تامین هزینه ها، صف، بلبشوی گرانی و نبود اکسیژن را نیز تحمل کنیم.»

این جا یکی از مراکز شارژ کپسول اکسیژن در خیابان پیامبر اعظم (ص) مشهد است مرکزی که به صورت ۲۴ ساعته به شارژ کپسول اکسیژن با قیمت مصوب می‌پردازد. صف عریض و طویلی روبه روی کارخانه به کندی هر از گاهی پیش می‌رود. تلفن‌های همراه افرادی که در صف ایستاده اند زنگ می‌خورد و چهره هر فرد بعد از قطع تماس آشفته‌تر می‌شود. زن میان سالی که ادعا می‌کند چند ساعتی است در صف ایستاده است، می‌گوید: «چند ساعت ایستاده ام تا یک کپسول ۱۰ کیلویی که کفاف چند ساعت استفاده بیمارمان را می‌دهد پر کنم تمام که شد باز روز از نو روزی از نو. همه این‌ها به کنار، این روز‌ها خدمات پرستاری در منزل و شارژ کپسول با قیمت‌های من در آوردی مختلف هم داستان خودش را دارد.»

این زن که خودش را پرهامی معرفی می‌کند، می‌گوید: «مادرم چند روز قبل درگیر بیماری شد، وقتی به پزشک مراجعه کردیم گفتند باید در خانه قرنطینه شود، حالا ریه هایش درگیر شده و از کپسول اکسیژن استفاده می‌کند. برای انجام خدمات پزشکی و پرستاری در منزل با هر شماره‌ای که به دستم می‌رسد تماس می‌گیرم تعداد زیادی پزشک یا پرستار ابتدا اعلام می‌کنند به هیچ عنوان وقت ندارند و وضعیت آن قدر وخیم شده که از ۷ صبح تا ۳ شب باید برای ارائه خدمات پزشکی و پرستاری به منزل بیماران بروند بعضی‌ها هم که وقت دارند برای هر ویزیت ۷۰۰ هزار تومان طلب می‌کنند، برای وصل کردن یک سرم ساده ۲۰۰ هزار تومان از من پول گرفته اند.

ساعت ۲۰:۳۰ است که خودمان را به یکی از مراکز دیگر شارژ کپسول اکسیژن در خیابان طرحچی می‌رسانیم. این جا خبری از شلوغی صف نیست و این مرکز تنها از ۷ صبح تا ساعت ۲۰ به ارائه خدمات می‌پردازد. این جا هم صحبت از بلبشوی شارژ کپسول در منزل و خدمات پرستاری بحث داغ بین چند نفری است که منتظرند تا کپسول هایشان پر شود. یکی از افرادی که در صف ایستاده است تعدادزیادی از شماره‌های ثبت شده در تلفن همراهش را نشان می‌دهد و می‌گوید: «تمام این‌ها شماره مراکز خدمات پزشکی و شارژ کپسول در منزل است.» بعد از تمام شدن صحبت هایش برای این که عمق فاجعه را به ما ثابت کند بلافاصله شماره یکی از مراکز پرستاری در منزل را می‌گیرد و می‌گوید برای بیمار کرونایی که در منزل دارند نیاز به یک پرستار یا پزشک دارد. فردی که پشت خط است اعلام می‌کند که سرش شلوغ است و زمان برای ارائه خدمات پزشکی در منزل ندارد، اما شماره‌ای دیگر را برای تماس تلفنی به ما می‌دهد. نفر دوم که بنا به اعلام خودش شیفت بیمارستان دارد می‌گوید از ساعت ۱۹ به بعد فردا شب با مبلغ ویزیت ۷۰۰ هزار تومان حاضر است برای ارائه خدمات پزشکی بیاید، مبالغ ۴۰۰ هزار تومان، ۵۰۰ هزار تومان و ۶۰۰ هزار تومان مواردی است که در تماس‌های بعدی اعلام می‌کنند» بعد از شنیدن این مبالغ ویزیت به یاد صحبت‌های یکی دیگرا ز شهروندان می‌افتم که می‌گفت برای وصل کردن سرم چند شب قبل ۲۵۰ هزار تومان پرداخت کرده و در دومین شب مراجعه پرستار برای وصل کردن سرم ۳۵۰ هزار تومان طلب کرده است.»

شارژ کپسول اکسیژن ۳ برابر قیمت مصوب

در ادامه با تعدادی از افرادی که این روز‌ها به ارائه خدمات شارژ کپسول اکسیژن در منزل می‌پردازند تماس می‌گیریم. این جمله تقریبا در بین تمام تماس‌ها مشترک است «سرمان شلوغ است چند ساعت طول می‌کشد تا خودمان را به منزل شما برسانیم.» یکی ازافرادی که حاضر می‌شود برای شارژ کپسول ۱۰ کیلویی بیاید برای شارژ این نوع کپسول که قیمت آن حدود ۳۷ هزار تومان است مبلغ ۱۳۵ هزار تومان طلب می‌کند. مرد جوانی که مدتی به صحبت‌های ما گوش می‌دهد، می‌گوید: «برای من هم این موضوعات پیش آمده است حتی در بعضی از مراکز سطح شهر که کپسول اکسیژن را شارژ می‌کنند تا دو برابر قیمت پول گرفته اند، اما بعضی اتفاق‌ها هم در این میان وجود دارد که آدم را امیدوار می‌کند چند لحظه قبل خانواده ام با من تماس گرفتند و گفتند گروه‌های خیریه‌ای پای کار آمده اند و الان که من در صف کپسول ایستاده ام یک عدد کپسول ۱۰ کیلویی به صورت امانی به منزلمان برده و اعلام کرده اند برای پر کردن کپسول هم خودشان می‌آیند. در این شرایط بودن این افراد نیز غنیمتی است.»

پیگیری‌هایی که بی پاسخ ماند

دانشگاه علوم پزشکی مشهد به عنوان یکی از مسئولان رسیدگی به تخلفات پزشکی و دارویی شناخته می‌شود. برای رسیدگی به این موضوع ابتدا با روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تماس می‌گیریم و علی اصغرانجیدنی، مدیر نظارت و اعتبار سنجی دانشگاه علوم پزشکی به عنوان مسئول رسیدگی به این موضوع معرفی می‌شود. اما انجیدنی طی پاسخی پیامکی اعلام می‌کند که این موضوع باید از طریق معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی مشهد پیگیری شود، بدیعی نیز فرد دیگری به نام دکتر صابری را مسئول پاسخ گویی اعلام می‌کند، اما صابری در تماس تلفنی که با او برقرار می‌کنیم، می‌گوید: «بنده یک شخص حقیقی هستم که به عنوان کادر دانشگاه علوم پزشکی به کمک قرارگاه کرونای دانشگاه علوم پزشکی مشهد آمده ام و نمی‌دانم چرا بنده را برای پاسخ گویی به این موضوع معرفی کرده اند.» روند پیگیری‌ها به دلیل پاسخ گویی دیرهنگام مسئولان یاد شده در هر بار تماس تلفنی بیش از یک هفته به طول می‌انجامد و در نهایت حسین اخباری، کارشناس روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اعلام می‌کند: «این موضوع را باید از طریق دکتر ملکی، رئیس بیمارستان امدادی پیگیری کنید» اما تماس‌های ما با آخرین مسئولی که به عنوان فرد پاسخ گو معرفی شده بود نیز بی پاسخ می‌ماند. در نهایت یکی از مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مشهد که می‌خواهد نامش فاش نشود، می‌گوید: «این مسئله یک موضوع بین بخشی است و به همین دلیل مسئول پاسخ گویی به این سوال دقیقا مشخص نیست.»

تشکیل ۲۰ پرونده تخلف طی هفته گذشته

یکی از مراجع رسیدگی کننده به تخلفات حوزه خدمات پرستاری در منزل مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مشهد تعیین شده اند، اما با وجود پیگیری‌های مکرر تلفنی با علی اصغر انجیدنی، مدیر نظارت و اعتبار بخشی دانشگاه علوم پزشکی این مقام مسئول به رغم درخواست ما مبنی بر پاسخ گویی به سوالات و شکایت‌هایی که در زمان تهیه گزارش میدانی با خبرنگار در میان گذاشته شده بود پاسخ گو نیست و سوالات ما در زمینه تخلفات حوزه ارائه خدمات پزشکی در منزل و گران فروشی در زمینه شارژ کپسول اکسیژن در منزل بی پاسخ می‌ماند. در ادامه با کارشناس مسئول نظارت بر کالا و خدمات سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی به عنوان یکی از مسئولان کنترل زنجیره توزیع اکسیژن تماس می‌گیریم. اخوان در پاسخ به گلایه مردم مبنی بر شلوغی صف مراکز شارژ کپسول اکسیژن و انتقاد از برخی گران فروشی‌های واحد‌های سطح شهر در زمینه شارژ این کپسول می‌گوید: درمشهد چهار کارخانه تامین اکسیژن فعالیت دارند که پیش از شیوع گسترده کرونا این کارخانجات به تامین اکسیژن کارخانجات و بیمارستان‌ها مشغول بودند که مشکلی وجود نداشت، اما با شیوع سریع و غافلگیر کننده موج پنجم کرونا در مشهد و نیاز گسترده بیمارانی که در منزل بستری بودند شاهد تشکیل صف‌های طولانی و بروز برخی مشکلات بودیم که برای حل این موضوع در گام اول طی مکاتباتی حجم تحویل کپسول اکسیژن تا حدودی که مراکز صنعتی دچار مشکل نشوند کاهش یافت و در ادامه با کارخانجاتی در خارج از استان مکاتباتی انجام شد تا تعادل در عرضه و تقاضا ایجاد شود. عباس اخوان می‌افزاید: طی یک هفته گذشته ۱۰۰ مورد بازرسی از کارخانجات و مراکز فروش گاز کپسول اکسیژن (شبکه تامین و توزیع) انجام شده که ۲۲ پرونده تخلف گران فروشی به ارزش ریالی یک میلیارد و ۹۴۲ میلیون و ۸۰۰ هزار ریال تشکیل شده است که پرونده‌ها برای رسیدگی به تعزیرات حکومتی ارسال می‌شود.

وی درباره قیمت مصوب گاز کپسول اکسیژن برای مصرف کننده می‌گوید: قیمت کپسول اکسیژن ۱۰ لیتری ۳۲ هزار و ۷۰۰ تومان و گاز کپسول اکسیژن ۴۰ لیتری ۶۰ هزار و ۶۰۰ تومان است و ارائه کپسول با قیمتی بالاتر از قیمت مصوب تخلف محسوب می‌شود و شهروندان می‌توانند تخلفات را به سامانه شکایت ۱۲۴ اطلاع دهند. درخصوص علت کمبود کپسول اکسیژن و رشد یک باره قیمت این نوع کپسول باید گفت در کشور یک کارخانه به تولید کپسول اکسیژن اقدام می‌کند که قیمت را مبتنی بر عرف بازار تعیین می‌کند که قیمت کپسول به دلیل بالا رفتن تقاضا رشد داشته است.