به گزارش سایت روزنو، نشریه "نشنال" امارات در گزارشی درباره رویکرد ایران در قبال طالبان می نویسد:"در حالی که اکثر کشورهای جهان سفارتخانه های شان را در کابل تعطیل کرده اند ایران از معدود کشورهایی در جهان است که درهایش را به روی طالبان نبسته است.

ایران در کنار پاکستان، روسیه و چین به فعالیت دیپلماتیک خود در افغانستان ادامه می دهد. "صنم وکیل" پژوهشگر اندیشکده چتم هاوس" می گوید:"واکنش ایران به سقوط سریع دولت "اشرف غنی" رئیس جمهوری مورد حمایت غرب در افغانستان شگفت انگیز نبود چرا که تهران برای حفظ منافع، مرزها و منافع اقتصادی خود و مقابله با فشار تحریم و محافظت از شیعیان افغانستان با طالبان مذاکره کرده و رویکرد ایران در این باره عملگرایانه بوده است. از دید او اما نباید این عملگرایی را به مثابه وجود عشق و علاقه میان ایران و طالبان قلمداد کرد".

نشنال "امارات" می افزاید:"در سال 1988 میلادی چندین دیپلمات ایرانی توسط طالبان در مزار شریف جانباختند. حمایت ایران از حمله سال 2001 امریکا علیه افغانستان عاملی مهم در سرنگونی حکومت طالبان بود. ایران از آموزش ارتش افغانستان حمایت کرد. یکی از سیاستمداران برجسته افغانستان به اندیشکده "رند" گفته بود:"اگر ایران نبود دوستان غربی افغانستان امروز نمی توانستند به راحتی از کارهایی که انجام داده اند برای ما بگویند".

موضع آن زمان ایران برای تامین امنیت و حمایت از ابتکار عمل "محمد خاتمی" رئیس جمهوری اسبق و علائق مشترک با امریکا در زمینه مقابله با ناامنی مرزها و جلوگیری از تولید مواد مخدر و خروج پناهجویان افغانستان بود. بوش اما ایران را در محور شرارت قرار داد.

به نظر می رسد استراتژی ایران چند وجهی بوده است از جمله همکاری با دولت افغانستان و همزمان کمک به طالبان. امروز طالبان و ایران روابط کاری خوبی دارند آنان شریک یا متحد یکدیگر نیستند اما در مورد پایان دادن به حضور نظامی امریکا در افغانستان منافع مشترکی با یکدیگر دارند.

ایران علیرغم آن که خواستار خروج امریکایی ها از افغانستان است مشتاق مشاهده حفظ ثبات در همسایه شرقی اش است. ایران می خواهد مانع از تبدیل شدن افغانستان به منطقه نفوذ امریکا شود. با این وجود، ایران همزمان از امنیت و ثبات در افغانستان استقبال می کند تا تجارت بدون مانع ادامه یابد و از بحران پناهجویان جلوگیری شود.

این اهداف در حال حاضر در تناقض با یکدیگر هستند و مشخص نیست که ایران چگونه باور دارد این اهداف با در قدرت بودن طالبان تامین خواهند شد. به نظر می رسد درباره تحولات افغانستان، ایران خوش بینی محتاطانه ای دارد".

در همین حال، روزنامه "الوطن" چاپ بحرین در سرمقاله خود ظهور طالبان را باعث هراس ایران و عاملی برای اطمینان خاطر اسرائیل می داند. این روزنامه بحرینی می نویسد:"بازی سیاسی نیازمند مهارت و بازیگران حرفه ای است. پرونده افغانستان تنها بخشی از بازی امریکا در ایجاد جبهه ضد ایرانی است. طالبان اکنون با همه رسانه ها مصاحبه می کند و پیام می دهد که طالبان دیروز مانند امروز نیست.

با این وجود، جنبش طالبان معتقد است که حکومت ایران نماینده ایمان واقعی و صحیح اسلامی نیست. "محمود احمدی نژاد" رئیس جمهوری سابق ایران هشدار داده و می گوید طالبان خطر و تهدید بزرگی برای امنیت ایران و حتی امنیت منطقه است. از سوی دیگر، اسرائیل طالبان را به عنوان یک مهره کلیدی در مقابله با ایران در افغانستان قلمداد می کند. طالبان مورد علاقه رسانه های اسرائیلی است و مصاحبه های متعددی با رهبران طالبان توسط این رسانه ها انجام شده است.

گویی در پشت پرده، ذهنیتی در مورد یافتن نیروهایی که تهران را تهدید کنند وجود داشته است. واقعیت آن است که خروج نیروهای امریکایی از خاورمیانه تنها بخشی از طرح به قدرت رساندن طالبان است. به طور خلاصه بازگشت طالبان به قدرت ایران را آشفته خاطر ساخته است. اکنون اسرائیل بازیگر پنهان است و می تواند از طالبان برای تقویت موضع خود در منطقه و اقدام علیه ایران استفاده کرده و آن گروه را حمایت کند. برسمیت شناختن حکومت طالبان و تثبیت قدرت آن در کابل باعث نگرانی بیش تر ایران خواهد شد".

بخش عربی شبکه خبری "الجزیره" نیز در گزارشی به سناریوهای پیش روی طالبان برای تشکیل دولت در افغانستان پرداخته است. "وندا فلباب براون" نویسنده و تحلیلگر ارشد در موسسه بروکینگز در مصاحبه با "الجزیره" معتقد است که بدترین سناریو بازگشت طالبان به مدل دهه 90 میلادی و محدود کردن زنان و دختران برای تحصیل و کار است و بهترین سناریو الگوبرداری از مدل حکمرانی در ایران.

او می گوید:"سقوط ناگهانی کابل و عدم مقاومت ارتش آن کشور کار را برای عبدالله عبدالله و حامد کرزی رهبران سابق افغانستان در روند آشتی ملی یا یافتن راه حلی سیاسی برای حل معضل افغانستان دشوارتر می سازد چرا که طالبان اکنون احساس در موضع قدرت بودن را دارد و دلیلی برای امتیاز دادن نمی بیند.

با این وجود، طالبان با تجربه زمامداری در دهه 90 میلادی درک کرده که حکومت یکجانبه کار دشواری خواهد بود. طالبان امروز متفاوت از طالبان دهه 90 میلادی است. اگر در گذشته تنها اعضای آن گروه از قومیت پشتون بودند امروزه ازبک ها و تاجیک ها نیز در آن گروه حضور دارند.

از سوی دیگر، تلاش هزاران جوان افغان برای فرار از افغانستان به طالبان نشان می دهد که اکثریت جمعیت آن کشور را جوانان زیر 25 سال تشکیل می دهند که خواستار زندگی بهتر هستند. نگرانی فعلی رهبران طالبان نه برسمیت شناخته شدن از سوی جامعه بین المللی بلکه عدم رفع تحریم های امریکاست.

در این میان، در بین اشکال مختلف حکمرانی مدل ایران بهترین سناریو برای افغانستان خواهد بود یک شورای عالی با مرجع عالی و دستگاه اجرایی و مجلسی با نمایندگان انتخابی به صورت دوره ای. طالبان نگاه سخت گیرانه ای نسبت به مسائل اجتماعی دارند اما به تدریج درک خواهند کرد که جوامع محافظه کاری چون عربستان سعودی با غرب و امریکا روابط خوبی دارند".