روز نو :نمایندگان مجلس در حالی به بررسی وزرای پیشنهادی دولت پرداخت که انتقادات زیادی نسبت به ادبیات برخی وزرای پیشنهادی و تخصص و تجربه آنها وجود داشته است. در روزهایی که نمایندگان در حال بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی بودند اتفاقات عجیب و اظهارات غیرمنتظره و نامتعارفی از سوی وزرای پیشنهادی و برخی از نمایندگان صورت گرفت. این در حالی است که صاحب نظران و کارشناسان بخش‌های مختلف کابینه پیشنهادی را کابینه کارآمدی ارزیابی نمی‌کنند و معتقدند برخی از افرادی که به عنوان وزیر معرفی شده‌اند از تجربه کافی برای مدیریت یک وزارتخانه برخوردار نیستند و به همین دلیل مدیریت کشور در آینده با آزمون و خطا مواجه خواهد شد.برای بررسی این موضوع با دکتر فاطمه راکعی عضو نهاد اجماع ساز جریان اصلاحات و نماینده مجلس ششم گفت وگو کرده است. دکتر راکعی معتقد است:« مردم انتظار دارند نمایندگان مجلس در این شرایط به شکلی عمل کنند که کسانی که از توانایی کافی برای سمت وزارت برخوردار نیستند از مجلس رأی اعتماد نگیرند تا در آینده برای کشور مشکل ایجاد نشود. ادبیات و سخنان وزرای پیشنهادی در مجلس به شکلی بوده که نشان می‌دهد برخی از این افراد از توانایی کافی برای مدیریت کشور برخوردار نیستند. به همین دلیل مجلس باید مانع از این شود که این افراد به عنوان وزیر انتخاب شوند.برخی از این افراد دارای دیدگاه‌های تند و رادیکال هستند که در سطح ملی جواب نمی‌دهد». در ادامه ماحصل این گفت وگو را می‌خوانید.

آیا کابینه‌ای که آقای رئیسی به مجلس معرفی کرده‌اند متناسب با شرایط کشور است؟ آیا این افراد می‌توانند در شرایط کنونی مشکلات کشور را حل کنند؟

هنگامی‌که آقای رئیسی در انتخابات به پیروزی رسیدند از نخبگان و فعالان سیاسی و مدنی خواستند که دیدگاه‌های خود را به ایشان منتقل کنند.اصلاح‌طلبان نیز از این رویکرد استقبال کردند. مشی اصلاح‌طلبی ایجاب می‌کند که این جریان همواره به دنبال منافع ملی و مردم باشد و در راستای اصلاح امور فعالیت کند. این در حالی است که در شرایط کنونی کشور در وضعیت اقتصادی مناسبی قرار ندارد و از نظر منطقه‌ای و بین المللی نیز در وضعیت خطیری قرار گرفته است.به همین دلیل اصلاح‌طلبان هنگامی‌که چنین رویکردی را از رئیس جمهور مشاهده کردند دیدگاه‌های خود را به ایشان منتقل کردند. در چنین شرایطی ما منتظر معرفی کابینه‌ای بودیم که متناسب با شرایط کشور باشد و کسانی را معرفی کنند که بتوانند در شرایط خطیر کنونی مشکلات مردم را کاهش بدهند. با این وجود این اتفاق رخ نداده و اگر برخی از افراد توانمند کابینه را کنار بگذاریم اغلب کسانی که به عنوان وزیر پیشنهادی معرفی شده‌اند متناسب با وضعیت کشور نیستند و از تجربه و تخصص کافی برخوردار نیستند. ادبیات این افراد در مجلس به شکلی بوده که نشان می‌دهد حتی از بیان بدیهی‌ترین اصول معرفی خود نیز ناتوان هستند و در شأن یک وزیر نبوده است. این افراد حتی نتوانستند یک معرفی نرمال از خود در مجلس ارائه کنند.از سوی دیگر فاقد رزومه‌های قوی برای مسند وزارت هستند. در شرایط کنونی قوای سه گانه در اختیار یک جریان سیاسی است و به همین دلیل این جریان می‌تواند با استفاده از نیروهایی قوی و توانمند تصمیماتی بگیرد که در گذشته شرایط آن مهیا نبوده است. این در حالی است که چنین اتفاقی رخ نداده و کسانی به عنوان وزرای پیشنهادی معرفی شده‌اند که از تجربه کافی برای وزارت برخوردار نیستند.

رویکرد مجلس نسبت به افرادی که فاقد تجربه و تخصص بوده‌اند چگونه بوده است؟آیا مجلس در راستای منافع کشور و مردم نسبت به بررسی صلاحیت وزرا عمل کرده و یا اینکه دیدگاه‌های جناحی و سیاسی در این زمینه وجود داشته است؟

یکی از مهم ترین وظایف مجلس شورای اسلامی‌بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی براساس منافع مردم و کشور است. به همین دلیل نیز مردم انتظار دارند نمایندگان مجلس در این شرایط به شکلی عمل کنند که کسانی که از توانایی کافی برای سمت وزارت برخوردار نیستند از مجلس رأی اعتماد نگیرند تا در آینده برای کشور مشکل ایجاد نشود. ادبیات و سخنان وزرای پیشنهادی در مجلس به شکلی بوده که نشان می‌دهد برخی از این افراد از توانایی کافی برای مدیریت کشور برخوردار نیستند. به همین دلیل مجلس باید مانع از این شود که این افراد به عنوان وزیر انتخاب شوند.برخی از این افراد دارای دیدگاه‌های تند و رادیکال هستند که در سطح ملی جواب نمی‌دهد. به همین دلیل بهتر است نمایندگان مجلس از رأی اعتماد به این افراد خودداری کنند و اجازه ندهند به عنوان وزیر انتخاب شوند.البته در روزهای اخیر برخی از نمایندگان مجلس نیز اظهارات تند و رادیکالی بیان کرده‌اند که در شأن مجلس شورای اسلامی‌نبوده است. به عنوان نمونه آقای حسین جلالی نماینده رفسنجان در نطق خود نسبت به رفتن برخی از زنان خدمت علما و مراجع در گذشته انتقاد کرده است.بنده در پاسخ به ایشان باید عنوان کنم رفتن نمایندگان زن نزد علما و مراجع نه تنها یک حرکت مذموم نیست و بلکه جای تقدیر و تشکر نیز دارد. نمایندگان زن برای بیان دغدغه‌های خود و به‌خصوص موضوع دیه زن و مرد خدمت علما رفته بودند. هدف نیز این بود که دیدگاه‌های نمایندگان زن مجلس توسط علما شنیده شود و اگر با منویات اسلام و انقلاب همخوانی نداشت آنها را راهنمایی کنند. علما نیز در این زمینه برخورد مناسبی با موضوع داشتند و بیان کردند که ریشه تفاوت دیه زن و مرد تبعیض آمیز نیست و بلکه بیشتر ریشه اقتصادی دارد. البته آقای جلالی هنوز در بیان اسامی‌ زنان نماینده نیز مشکل دارند و خانم حقیقت‌جو را خانم حقیقت‌پور عنوان کرده‌اند و از سوی دیگر به خانم محتشمی‌پور گفته‌اند خانم تاجزاده. این در حالی است که هر زن دارای هویت و شخصیت مستقلی است و نباید با نام همسرش صدا زده شود. این افراد حتی به خود زحمت نمی‌دهند که درباره موضوع تحقیق کنند که اصلا چه کسانی بوده‌اند و با چه هدفی خدمت مراجع رسیده‌اند و بدون هیچ اطلاع قبلی از تریبون مجلس سخنانی را بیان می‌کنند که واقعیت ندارد و باعث ایجاد شائبه در بین افکار عمومی ‌می‌شود. البته در بین وزرای پیشنهادی نیز افرادی مانند وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی‌وجود دارد که با بیان دیدگاه‌های موجب واکنش‌های اجتماعی شدند.

بیان چنین دیدگاه‌هایی در ابتدای شکل‌گیری دولت چه تأثیری بر دیدگاه مردم نسبت به کلیت دولت در آینده خواهد داشت؟

اظهاراتی که وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد بیان کرده نشان دهنده این است که گویا قرار است دوباره سخت گیری نسبت به اهالی فرهنگ و هنر صورت بگیرد. این اتفاق در گذشته نیز در دولت اصولگرای احمدی نژاد رخ داده بود.بدون تردید اصحاب فرهنگ و هنر در مقابل چنین دیدگاهی ساکت نخواهند نشست. اهالی فرهنگ و هنر در چهل سال گذشته در عرصه‌های مختلف برای کشور افتخار آفریده اند.اهالی فرهنگ و هنر در جمهوری اسلامی‌و با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد فعالیت کرده‌اند و موفق شده‌اند دستاوردهای مهمی ‌نیز در عرصه فرهنگی و هنری به دست بیاورند. سوال اینجاست که آیا چنین فردی می‌تواند در راستای شکوفایی فرهنگ و هنر این کشور فعالیت کند و یا اینکه عملکرد چنین فردی در نهایت به شکاف دولت و ملت و جامعه فرهنگی کشور منجر خواهد شد. این اتفاقات باعث می‌شود دولت گرفتار شود و نتواند در زمینه‌های دیگر اقدامات موثری انجام بدهد.بیان چنین دیدگاه‌هایی نشان می‌دهد این افراد قصد دارند کارنامه وزرای گذشته را زیر سوال ببرند و شرایط را به شکلی جلوه بدهند که تنها عملکرد آنها قابل قبول خواهد بود.همه ما از دیدگاه حضرت امام و رهبر انقلاب درباره مسائل هنری و فرهنگی مطلع هستیم. خوشبختانه در این زمینه نظر این بزرگان مبتنی بر شکوفایی و بالندگی فرهنگ و هنر بوده و به همین دلیل وزیری که قرار است در این زمینه فعالیت کند باید از چنین رویکردی پیروی کند.کسانی که قبل از اینکه مسند وزارت را به دست بگیرند با بیان این گونه مطالب در فضای فرهنگی و هنری ایجاد نگرانی می‌کنند باید به تبعات اظهارات و رفتار خود بیندیشند. به همین دلیل مجلس ‌باید در انتخاب برخی از وزرا تجدیدنظر صورت بدهد.

یکی از مطالبات زنان از رئیس جمهور انتخاب وزیر زن در کابینه بود. چرا در عمل چنین اتفاقی رخ نداد؟
این موضوع یک گلایه جدی است که زنان جامعه از آقای رئیسی دارند. انتظار ما ازرئیس جمهور این بود که حداقل یک یا دو وزیر زن از بین زنان اصولگرا انتخاب کند. برای فعالان حوزه زنان تفاوت نگاه سیاسی در اولویت نخست نیست، بلکه در زمینه حقوق زنان اشتراک نظر کلی بین فعالان زن اصلاح‌طلب و اصولگرا وجود دارد. به همین دلیل انتظار داشتیم آقای رئیسی در کابینه خود از زنان استفاده می‌کردند. مطالبات زنان جناحی و سیاسی و از همه روسای جمهور مطالبه شده و در آینده نیز مطالبه خواهد شد.ما هنوز رفتار آقای روحانی را که عنوان کردند قصد داشتند زنان را به عنوان وزیر در کابینه معرفی کنند اما شرایط چنین اجازه‌ای به ما نداد را فراموش نخواهیم کرد. این انتقاد جدی بود که زنان جامعه و فعالان حوزه زنان به آقای روحانی داشتند. این در حالی بود که بخش مهمی‌از آرایی که باعث پیروزی آقای روحانی در انتخابات شد، متعلق به زنان جامعه بود. امروز نیز ما انتظار اصولی از دولت اصولگرا داریم. این مطالبه نیز تنها مختص به زنان اصلاح‌طلب نیست و بلکه در بین زنان اصولگرا نیز وجود دارد. واقعیت این است که در شرایط کنونی زنان از بسیاری از حقوق انسانی و مدنی خود برخوردار نیستند و با چالش‌هایی جدی در این زمینه مواجه هستیم. در شرایط کنونی نیز انتظار ما از رئیس جمهور این است که در معاونت‌ها و سمت‌هایی که امکان بروز و ظهور توانایی زنان وجود دارد از زنان توانمند استفاده کنند. نباید تنها به مدیریت زنان در مدیریت میانی اکتفا کرد. در دولت آقای روحانی برخی از زنان در سمت‌های معاون وزارتخانه فعالیت کردند.سوال این است که آیا از بین همین افراد نمی‌شد افرادی را به عنوان وزیر و یا معاون رئیس جمهور انتخاب کرد تا زنان جامعه با نگاهی مثبت به دولت آینده نگاه کنند. آقای رئیسی می‌توانستند از زنان متخصص و توانمندی در سمت‌های مختلف استفاده کنند که لزوما سیاسی هم نباشد. این در حالی است که در عمل چنین اتفاقی در حد مطلوب رخ نداده است. ما در نهاد اجماع ساز نیز با کسانی که برای کاندیداتوری ریاست جمهوری مطرح بودند این شرط را گذاشته بودیم که بین دو تا شش زن را در کابینه خود انتخاب کنند و تأکید داشتیم که حداقل دو زن باید در بین اعضای کابینه حضور داشته باشند. نکته دیگری که در این زمینه حائز اهمیت است تعلل از معرفی معاونت زنان بوده است. هدف ما تضعیف دولت نیست و همه ما دیدگاه‌های خود را درباره وضعیت کشور و کابینه آینده به رئیس جمهور انتقال داده‌ایم.

اصلاح‌طلبان با چه استراتژی با یکدست شدن فضای کشور و کابینه‌ای که معرفی شده در آینده برخورد خواهند کرد؟ اصلاح‌طلبان با چه ابزاری دغدغه‌های خود را به مسئولان و جامعه منتقل خواهند کرد؟

جریان اصلاحات همواره به دنبال اصلاح امور بوده و این وضعیت در آینده و در دولت اصولگرایان نیز ادامه خواهد داشت.جریان اصلاحات در آینده نیز حق نقد وضعیت موجود را برای خود محفوظ می‌داند و در راستای رسالت اصلاح گری خود دیدگاه‌های خود را با مردم و مسئولان دولت در میان خواهند گذاشت. اصلاح‌طلبان در چارچوب قانون وضعیت آینده کشور را رصد خواهند کرد و دغدغه‌های خود را براساس منافع کشور و مردم مطرح خواهند کرد. در شرایط کنونی نیز اگر اصلاح‌طلبان دغدغه‌های خود را در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مطرح می‌کنند به دلیل این است که عملکرد مسئولان در آینده به شکلی باشد که در راستای حل مشکلات مردم باشد. اصلاح‌طلبان بیان حقایق و دیدگاه‌های خود را حق مسلم خود می‌دانند. این وضعیت تنها مختص به دولت آقای رئیسی نبوده و بلکه در دولت‌های دیگر نیز وجود داشته است.یکی از دستاوردهای مهم اصلاح‌طلبان در سال‌های اخیر این بوده که زیر یک چتر فراگیر برای اهداف مردم و کشور فعالیت کنند. در این زمینه جبهه اصلاحات ایران تشکیل شده که تنها مختص به زمان انتخابات نیست و بلکه در زمان‌های دیگر نیز تأثیرگذار است. در این جبهه چهره‌های شناخته شده ملی حضور دارند که به دنبال این هستند که بهترین تصمیمات و برنامه ها را در چاچوب قوانین موجود برای میل به توسعه پایدار در کشور تدوین کرده است که در یک فرایند خرد جمعی این برنامه ها در اختیار مدیران کشور قرار خواهد گرفت.