می‌گویند هر ایرانی قریحه شاعری دارد و مثل کُشتی که ورزش اول مملکت است، شعر هم هنر اول ماست و ما همه شاعر به دنیا آمده‌ایم.
شعرهایی که خاک می‌خورند!
شاید در پی همین تصور است که این روزها بازار کتاب پُر شده از کتاب‌های بسیار کم‌حجم و نه چندان پُرمایه که در تلاش برای یافتن مخاطب در کتاب‌فروشی‌ها به انتظار می‌نشینند و خیلی وقت‌ها نصیب‌شان فقط خاک خوردن حتا در انبارهاست.
کتاب‌هایی که در این آشفته‌بازار نشر که همه از گرانی کاغذ و چاپ و فیلم و زینک می‌نالند، با سرمایه‌گذاری ناشر چاپ نمی‌شوند و علاقه‌مندان به شاعر شدن خود باید دست به جیب شوند و با پرداخت هزینه‌های چاپ کتاب، به جرگه شاعران بپیوندند. این روند مسلما منبع درآمد خوبی برای ناشران است، ناشرانی که البته دوست ندارند بگویند پول می‌گیرند و کتاب شعر چاپ می‌کنند و بیش‌ترِ آن‌ها مدعی هستند کتاب‌های شعر را بعد از بررسی کارشناسانِ شعر چاپ می‌کنند.
***چند می‌دی شاعرت کنم؟
یک خبرنگار به عنوان شاعری تازه‌کار با نشرهای مختلف گفت‌وگو کرده تا بداند چطور می‌تواند مجموعه شعرش را چاپ کند و مظنه شاعری در بازار کتاب چند است.
در ادامه متن این گفت‌وگوها می‌آید:
نشری مطرح که در سال‌های اخیر مجموعه شعرهای زیادی چاپ کرده است
-امسال دیگر مجموعه شعر چاپ نمی‌کنیم، سال جدید تماس بگیرید.
یک ناشر مطرح و قدیمی
-ما کتاب جدید قبول نمی‌کنیم. به نشر ... زنگ بزنید. آن‌ها شاید بتوانند شما را راهنمایی کنند.
***وقتی ناشر مطرح هم پول می‌گیرد!
ناشری قدیمی که جزو ناشران مطرح شعر است
-برای چاپ مجموعه شعر شما در نشر ما اول باید کارتان نمونه‌خوانی شود و این مشخص می‌کند کار شما قوی است یا ضعیف. بر این اساس ناشر با توجه به وضعیت بازار تصمیم می‌گیرد که خودش سرمایه‌گذاری کند یا خود شما هزینه چاپ کتاب را بپردازید. اما فردا تماس بگیرد و زمانی را هماهنگ کنید تا کارتان را تحویل بدهید.
-اگر شما نخواهید سرمایه‌گذاری کنید، فکر می‌کنید هزینه چاپ کتاب من چقدر بشود؟
-نمی‌توانم الآن دقیق به شما بگویم، چون این موضوع توافقی است. تعداد صفحات هم مهم است. هزینه چاپ یک کتاب 80 صفحه‌یی چیزی بین دو و نیم تا سه میلیون تومان می‌شود.
ناشری قدیمی و مطرح
-الآن هیچ کتابی نمی‌پذیریم.
نشری شهرستانی که در سال‌های اخیر مجموعه شعرهای زیادی چاپ کرده است
-هزینه چاپ کتاب به مجموعه شعر شما بستگی دارد، اما ما مجبوریم برای چاپ مجموعه شعرهایی که این روزها منتشر می‌شود و تقاضا ندارد، از شاعر پول بگیریم. البته ما برای بعضی مجموعه شعرها حق تألیف داده‌ایم. قبلا خودمان سرمایه‌گذاری می‌کردیم، اما بعد دیدیم نمی‌توانیم به مؤلف پولی بدهیم و به جای پول، کتاب دادیم. ولی برای بعضی مجموعه‌ها مؤلف باید خودش هزینه را قبول کند.
-هزینه چاپ کتاب در حدود 100 صفحه چقدر می‌شود؟
-چیزی حدود یک تا یک و نیم میلیون تومان هزینه چاپ است، اما چون هزینه‌های دیگر چون حروف‌چینی و طراحی جلد هم هست، شاعر باید حدود یک و نیم تا دو میلیون تومان پرداخت کند.
***بار عاطفی کم‌تر برای شاعر با 500 نسخه!
ناشری کوچک که این روزها فقط شعر منتشر می‌کند
-ما باید کار شما را ببینم و اگر کارشناسان‌مان نظر مساعد دادند، از نظر مالی کمک می‌کنیم و مشارکت خواهیم داشت.
-اگر نخواهید مشارکت کنید چه؟
-مجموعه شعر شما باید حداقلهایی را داشته باشد، در این صورت خودتان هزینه را تقبل کنید و کتاب‌تان را چاپ می‌کنیم. اگر بخواهید کتاب را با تیراژ هزار نسخه منتشر کنید، هزینه بین یک میلیون و 700 تا 800 هزار تومان می‌شود که باید فیلم و زینک برای آن تهیه شود. اما من پیشنهاد میکنم 500 نسخه چاپ کنید. کار را دیجیتال چاپ می‌کنیم که هزینه آن حدود یک میلیون و 400 هزار تومان می‌شود، هزینه‌اش با تیراژ هزارتا خیلی تفاوتی ندارد، اما به نظر ما تیراژ 500 تا بار عاطفی کم‌تری برای شاعر دارد و هزار جلد کتاب ممکن است شاعر را اذیت کند.
-مگر شما خودتان پخش را به عهده نمی‌گیرید؟
-پخش شعر کار خیلی سختی است، چون بازار شعر خیلی ناجور است. ما کتاب شعر را فقط در نمایشگاههایی که شرکت می‌کنیم، می‌بریم. چون پخشیها شعر قبول نمیکنند؛ هم مخاطب شعر خیلی کم است، هم قیمتش پایین است. برای پخشی صرف ندارد کتاب 5000 هزار تومانی را ویزیت کند. آن‌ها دنبال کتاب‌های بالای 20 هزار تومان هستند. اما ما کتاب‌هایی داشتهایم که از راه همین نمایشگاههای کتاب به چاپ دوم و سوم رسیدهاند. پیشنهاد من این است اول 500 تا بزنید، قسمتی از کتابها را که می‌دهید به دوست و آشناها، بقیه هم اگر در نمایشگاه‌ها فروش رفت، خودمان چاپ دومش را منتشر می‌کنیم.
نشری شهرستانی که این روزها مجموعه شعرهای زیادی چاپ می‌کند
-کتاب‌تان را باید یا خودتان بیاورید و یا ایمیل کنید برای ما. البته حضوری بیایید، زودتر جواب می‌دهیم.
-شما برای چاپ مجموعه شعر مشارکت هم می‌کنید؟
-باید اول مجموعه را ببینیم، با توجه به شرایط بازار اگر بدانیم جواب می‌دهد، تا اندازهای مشارکت می‌کنیم. اما اگر قابلیت مشارکت نداشته باشد، خودتان باید هزینه را بپردازید.
-هزینه چاپ یک کتاب بین 80 تا 100 صفحه چقدر می‌شود؟
- این‌جوری نمیشود گفت، به حروف‌چینی و طراحی جلد بستگی دارد. هر روز هم قیمت‌ها تغییر می‌کند. یک روز بیایید نشر صحبت کنیم.
ناشر جدید شعر
-کارتان را بیاورید نشر، شش کارشناس کار شما را بررسی می‌کنند و اگر کار شما 85 نمره بیاورد، کارتان را منتشر می‌کنیم.
-با هزینه خودتان؟
-بله.
-اگر این نمره را نیاورد چه؟
-چاپ نمی‌کنیم.
-چطور؟ بقیه نشرها که چاپ می‌کنند.
-بله این روزها تقریبا همه نشرها مجموعه شعرها را با هزینه مؤلف چاپ می‌کنند، اما کتابی که فروش نرود چه فایده‌ای دارد؟ ما یک‌بار این کار را کردیم، آن هم وقتی بود که طرف آشنا بود و کسی سفارش کرده بود و البته نمرهاش هم خیلی نزدیک بود. اما بعد پشیمان شدیم.
***
این شرح وضعیت امروز بازار نشر شعر در ایران است. از طرفی ظاهرا به نظر
می‌رسد بازار نشر شعر رونق دارد و از طرف دیگر باید دید این کتاب‌های شعر
که بعضا با سرمایه مؤلف منتشر می‌شوند، چقدر می‌توانند مخاطب پیدا کنند و
اصلا به دست مخاطب برسند. بعضی می‌گویند این وضعیت باعث افت کیفیت بازار
شعر می‌شود؛ بازاری که معلوم نیست میتوان به حرفه‌یی شدن آن امید بست یا
نه. بعضی از این شرایط برآورد منفی ندارند، اما از طرف دیگر ناامیدی
شاعرانی است که پس از انتشار مجموعه‌شان که بعضا بدون کارشناسی است و صرفا
با هدف درآمدزایی ناشر، نمی‌توانند اقبالی پیدا کنند. البته شاید پس از
مدتی که تب و تاب مشتاقان چاپ کتاب شعر فروبنشیند و این روند امتحانش را
پس بدهد، به وضعیت منطقی‌تری برسیم.
منبع: ایسنا
نظراتی كه حاوی توهین و مغایر قوانین کشور باشد منتشر نمی شود
لطفا از نوشتن نظرات خود به صورت حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید
