روز نو :برجام، معطل استقرار دولت جدید مانده است. آژانس بین المللی انرژی اتمی، طرفین اروپایی و همچنین آمریکا، بی تابانه نظاره گر زمان نشستن رئیسی بر صندلی پاستور هستند تا ادامه نشست های برجامی را پیگیری کنند؛ در این روند البته آنان از ارسال پیام های متعدد نیز دریغی ندارند و آشکارا بر ادامه مسیر مذاکرات و تسریع روند آن، اصرار می ورزند. در این بین، تردیدی نیست که این وقفه حتی پس از آمدن رئیسی و تا زمان گرفتن رای اعتماد وزرای پیشنهادی او از مجلس ادامه دار خواهد بود و بنابراین تا آن زمان، برای شکل گیری دوباره میز برجام، هیچ چاره ای به جز صبر پیش بینی نمی شود.

در این بین، آمریکا به عنوان عامل اصلی وقفه در تحقق برجام، بیش از همه، پیگیر مشخص شدن زمان دوباره مذاکرات برجامی است. اگر چه در نشست های اخیر، نمایندگان این کشور در مذاکرات حضور نداشته و تبادل آرا بین تهران و واشنگتن تنها به صورت غیر مستقیم انتجام گرفته است، اما با این وجود بار دیگر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بر آمادگی واشنگتن مبنی بر بازگشت به گفت‌وگوهای وین جهت احیای توافق هسته‌ای با ایران تاکید کرده است.به گزارش ایسنا، ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز پنج‌شنبه در کنفرانسی خبری در پاسخ به پرسشی در خصوص مذاکرات وین برای احیای برجام گفت: «همانطور که می‌دانید تاریخ برگزاری دور هفتم مذاکرات مشخص نشده است. ما بارها و بارها اعلام کرده‌ایم که آماده پیشروی در مسیر احتمالی بازگشت به پایندی مشترک به برجام هستیم و عزم لازم را داریم.»او ادامه داد: « باور داریم که دیپلماسی موثرترین ابزاری است که در اختیار داریم‌ و با کمک شرکای ۱+۵ تلاش می‌کنیم تا بار دیگر مطمئن شویم که ایران به طور دائم و قابل اطمینان از دستیابی به سلاح هسته‌ای محروم خواهد ماند.» پرایس همچنین اضافه کرد: « ما می‌دانیم که دولت ایران در دوره انتقالی است. آن‌ها باید تصمیم‌هایی در درون سیستم خود اتخاذ کنند. ما در خصوص این تصمیمات و اثرات آن‌ها گمانه‌زنی نخواهیم کرد. همانطور که گفتیم کارهای زیادی وجود دارد که هیات آمریکایی می‌توانند از واشنگتن انجام دهند و نماینده ویژه رابرت مالی و تیمش اینجا در وزارت خارجه مشغول هستند.»

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به اینکه آیا ضرب‌العجلی برای مذاکرات وین وجود دارد؟ تکرار کرد: «ما پییشتر نیز گفتیم که باور داریم که دیپلماسی موثرترین ابزار برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است اما این روند نمی‌تواند بی‌انتها باشد. این تعلل بر روی محاسبات ما درخصوص مزایای بازگشت دوجانبه احتمالی به برجام تاثیر خواهند گذاشت. ما چارچوب زمانی تعیین نمی‌کنیم اما مسئله‌ای است که از نزدیک آن را تحت نظر داریم‌.»از سوی دیگر، سخنگوی اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی و امنیتی نیز تاکید کرد که هنوز تاریخی برای از سرگیری مذاکرات غیر مستقیم هسته‌ای ایران و آمریکا مشخص نشده است. این سخنگوی اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی و امنیتی، روز پنج شنبه در گفت‌وگو با صدای آمریکا، با اشاره به اینکه هنوز تاریخی برای از سرگیری مذاکرات غیر مستقیم هسته‌ای ایران و آمریکا مشخص نشده است، گفت: «فرصت دادن به دیپلماسی امری مهم است اما گذر زمان به نفع کسی نیست. بنابراین باید از تأخیرهای بی‌مورد جلوگیری شود و در اسرع وقت و با انعطاف‌پذیری لازم به مذاکرات برگردیم.» او اضافه کرد:«ما مذاکره درباره مسیر آتی برجام و تحولات در افغانستان را تأیید می کنیم، اما جزئیات بیشتری از آن را نمی توانیم به اشتراک بگذاریم.» این سخنگو در پاسخ به پرسشی درباره آخرین تماس تلفنی محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران با جوزپ بورل، مسول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و اینکه آیا تاریخی برای از سرگیری مذاکرات مطرح شده است، عنوان کرد: «هنوز تاریخ مشخصی برای از سرگیری مذاکرات وین مشخص نشده است. هماهنگ کننده ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا، به عنوان هماهنگ کننده مذاکرات، همچنان در تماس نزدیک با شرکت کنندگان در برجام از جمله ایران، و همچنین ایالات متحده است تا اطمینان حاصل شود که مذاکرات در اسرع وقت از سر گرفته می‌شود.»این در حالی است که بعدازظهر روز چهارشنبه محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه با جوزف بورل، مسئول سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا، به صورت تلفنی رایزنی و گفت‌وگو کرد. در این گفتگو، موضوعاتی مرتبط با برجام و همچنین تحولات افغانستان مورد گفتگو وتبادل نظر قرار گرفت. در همین حال هفته گذشته نیز سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا با تاکید بر اینکه واشنگتن آماده ازسرگیری مذاکرات وین است، گفت که پیشنهاد مذاکره با ایران برای همیشه روی میز نخواهد بود. ند پرایس سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در نشست خبری هفتگی خود در پاسخ به سوالی درباره ادعای روزنامه وال استریت ژورنال مبنی بر اینکه واشنگتن در حال بررسی وضع تحریم‌های نفتی سخت‌تر علیه ایران است، گفت: «وقتی صحبت از تحریم ها و اجرای آن می شود باید بگویم که تمام تحریم های آمریکا همچنان اعمال می‌شوند مگر اینکه از طریق یک روند دیپلماتیک لغو شوند. به طور قطع همین موضوع ما را به وین کشانده است. ما در این باره خیلی شفاف صحبت کرده‌ایم.» بنابر گزارش وب سایت وزارت امورخارجه آمریکا، او اضافه کرد: « ما آماده ازسرگیری مذاکرات وین و تکمیل این رایزنی ها به صورت سازنده و بازگشت به محدودیت ها در این توافق هستیم. علت آن، این است که ما نیز همانند جامعه بین‌الملل از مزایای وجود سازوکاری برای ارائه ضمانت‌های دائمی و قابل راستی‌آزمایی درخصوص عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای آگاهیم.» ند پرایس در ادامه اظهارات خود گفت: «اکنون دولت رئیسی است که باید انتخاب کند که گفت‌وگوها را ادامه دهد. امیدواریم که چنین کند اما ما در موقعیتی نیستیم که به جای آنها حرف بزنیم.» وزارت امورخارجه آمریکا همچنین در پاسخ به این سوال که آیا موضع واشنگتن در مذاکرات تغییر خواهد کرد یا اینکه آنها منتظر بازگشت ایران به مذاکرات هستند؟ اظهار کرد: ‌« هفته گذشته اعلام کردیم که آماده ادامه رایزنی ها هستیم اما ایرانی‌ها خواستار زمان بیشتری برای انجام مسائل مربوط به دوران انتقال ریاست‌جمهوری شان شده‌اند. آمریکا علاقه‌مند به بازگشت دوجانبه به برجام است، به همان دلیلی که بالاتر گفتم. موضع ما از مدت‌ها پیش مشخص بوده است.»او ادامه داد: «ما تمایل خود را برای ادامه گفت‌وگوها در وین پنهان نکرده‌ایم، زیرا معتقدیم که بازگشت دوجانبه به برجام در راستای منافع ملی مان است.» پرایس در عین حال گفت: «اما پیشنهاد مذاکره به ایران به صورت نامحدود ادامه نخواهد داشت. این را هم شفاف گفته‌ایم که این پیشنهاد برای مدت نامحدود روی میز قرار نخواهد داشت. زمانی که روال انتقال قدرت در ایران به پایان برسد، آماده بازگشت به وین و ادامه گفت‌وگوها هستیم.» او همچنین در پاسخ به اظهارات اخیر عباس عراقچی مبنی بر اینکه اگر آمریکا و انگلیس مانع تراشی نمی کردند تاکنون موضوع تبادل زندانیان با این کشورها به سرانجام رسیده بود، بار دیگر ادعای خود را درباره ناعادلانه بودن حبس شهروندان آمریکایی در ایران تکرار کرد و مدعی شد که واشنگتن کاملا در این باره شفاف بوده و برای آزادی این افراد تلاش کرده است.

این در شرایطی است که عباس عراقچی مذاکره کننده ارشد ایران در رایزنی های وین اخیرا در اظهاراتی گفته بود که دور بعدی مذاکرات وین باید منتظر دولت جدید در تهران بماند و این اقتضای هر دموکراسی است. او همچنین خاطر نشان کرده بود که آمریکا و انگلیس باید این نکته را درک کرده و ایجاد ارتباط بین یک تبادل انسانی - که آماده اجرا می باشد - با برجام را متوقف کنند. این دیپلمات ارشد تاکید کرد: « تبادل زندانیان را گروگان اهداف سیاسی قرار دادن، باعث از دست دادن هم تبادل و هم توافق می شود. ده فرد زندانی از همه طرف ها می توانند همین فردا آزاد شوند، به شرط آنکه آمریکا و انگلیس به تعهدات خود در توافق به عمل آمده، عمل کنند.» در همین حال، رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز در گفت وگو با خبرگزاری فرانسه درباره وقفه به وجود آمده در مذاکرات درخصوص برنامه هسته ای ایران تصریح کرد که توقف این رایزنی ها آژانس را در موقعیت نامطلوبی قرار داده است. او ادامه داد: « ما هنوز یک سری سوالات داریم، مسائلی با ایران هست که در تلاشیم آنها را روشن کنیم. ما مجبوریم صبر کنیم و کار را با تیم جدیدی که بر سر کار می‌آید از نو شروع کنیم.» گروسی خاطرنشان کرد: « اینکه مذاکرات وین قرار است پس از روی کار آمدن دولت رئیسی در تهران از سر گرفته شود، ما را در موقعیت نامطلوبی قرار داده است.» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی همچنین اضافه کرد: «من درباره آژانس حرف می زنم. از دیگران اطلاع ندارم اما تصور می کنم که بهتر است آنها به جای صبر کردن، به مذاکره ادامه دهند.» گروسی همچنین اظهار کرد: « ایران می گوید که اطلاعات ضبط‌شده توسط تجهیزات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را هنوز نگه داشته است اما مقامات تا زمانی که مذاکرات احیای توافق هسته ای ٢٠١٥ به نتیجه نرسد، اجازه دسترسی به آنها را به بازرسان آژانس نمی دهند. این وضعیت برای ما نامطلوب است، چراکه این ضمانت‌ها غیررسمی هستند و ما نمی‌دانیم این اتفاق می‌افتد یا خیر اما چاره‌ دیگری نداریم.»

موازی با این اظهارات، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه نیز در نشست خبری اخیر خود با اشاره به انتخابات جدید در ایران، اشاره کرد که باید به دلیل اقتضائات مردم سالاری و دموکراسی اجازه دهیم دولت جدید مستقر شود و کار را به جلو ببرد. این دیپلمات ارشد با بیان اینکه دولت مجری و وزارت خارجه اجرا کننده تصمیمات و سیاست های کلان نظام است که از سوی مقام معظم رهبری و دیگر نهادهای بالادستی تعیین می شود گفت: « این موضوع در مسیر عادی ادامه خواهد یافت و مهم این است که منافع مردم و تصمیمات عالیه نظام اجرا شود.»خطیب زاده همچنین تاکید کرد: «لحظه ای که آمریکا به تعهدات خود ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل برگردد و ما این موضوع را راستی آزمایی کنیم ایران نیز از سرگیری اجرای تعهدات خود را به صورت کامل خواهد داشت.» او همچنین اضافه کرد: « باید صبر کنیم تا انشاءالله دولت جدید مستقر شود.»در همین زمینه رحمان قهرمان‌پور، کارشناس مسایل بین الملل در گفت‌وگو با ایسنا درباره اعلام رسمی ایران مبنی بر تاخیر در مذاکرات برجامی وین تا روی کار آمدن دولت جدید گفت: «توقف مذاکرات از سوی ایران و موکول شدن آن به دولت رئیسی، حتما بنا بر مصلحتی بالاتر از مصلحت دولت آقای رییسی و تیمش است و آن مصلحت این است که حاکمیت می‌خواهد امتیازات بیشتری در همین زمان فعلی از طرف‌های مقابل بگیرد.»او ادامه داد: « ایران هم به این جمع بندی رسیده است که آمریکا نمی خواهد امتیاز بدهد. بعید نیست ایران با افزایش توان هسته‌ای بخواهد آمریکا را به امتیازدهی بیشتر وادار سازد و برای رسیدن به این هدف تاخیر یک تا دوماه در مذاکرات را پذیرفته است البته این به معنی منصرف شدن از مذاکرات و توافق نیست بلکه ایران می خواهد امتیازات مدنظرش را همین الان بگیرد.»