به گزارش سایت روزنو،روزنامه "واشنگتن پست" در گزارشی درباره موضع ایران در قبال تحولات اخیر افغانستان می نویسد:"همزمان با خروج نیروهای غربی از افغانستان، ایران با احتیاط و هشیارانه به تماشای تحولات نشسته است.

عقب نشینی نیروهای امریکایی از افغانستان خواست دیرینه ایران بوده است. با این وجود، یک چالش جداگانه بر اثر خروج نیروهای امریکایی از افغانستان برای ایران ایجاد خواهد شد: باید با طالبان و پیش روی آن گروه در افغانستان چه کرد؟

این مشکلی دیگر برای ایران است چرا که طالبان به سرعت در حال قدرت گیری و تصرف قلمروهای مرزی افغانستان با ایران است. دولت افغانستان روز جمعه تایید کرد که طالبان یک گذرگاه اصلی مرزی بین ایران و افغانستان را به تصرف خود درآورده است.

ایران توسط روحانیون شیعه اداره می شود و طالبان یک جنبش تندرو سنی است. این دو با یکدیگر اختلاف نظر اساسی دارند و مدت هاست که ایران رفتار طالبان با اقلیت های غیر سنی در افغانستان را محکوم کرده است. تهران هم از حاکمیت دوباره طالبان و هم از بازگشت افغانستان به جنگ داخلی می ترسد.

این وقایع چشم انداز بی ثباتی را پیش روی ایران قرار می دهند که می تواند باعث ورود موجی تازه از پناهجویان افغان به ایران شود و ستیزه جویی سنی را در منطقه تقویت کند. قدرت گیری طالبان خطری برای قومیت های ایرانی و شیعه خواهد بود.

ایران به دنبال دست بالا پیدا کردن در تحولات اخیر است و به همین خاطر روابط خود را با برخی از طیف های طالبان بهبود بخشیده و لحن نرم تری را در قبال این گروه افراطی که تصور می شود قدرت گیری اش در افغانستان کاملا قطعی خواهد بود اتخاذ کرده است.

این قمار ایران واکنش شدیدی را در آن کشور ایجاد کرده است. در داخل ایران، طالبان گروهی سرکوبگر و نامطلوب قلمداد می شوند. "فاطمه امان" عضو ارشد در انستیتوی خاورمیانه با اشاره به ترس تهران از رشد فعالیت گروه های وابسته به داعش در افغانستان می گوید:"ایران به شدت از هرج و مرج و جنگی داخلی در افغانستان آسیب خواهد دید.

برای ایران حاکمیت حداقلی در افغانستان با حضور طالبان در دولت بهترین سناریو خواهد بود". امان می افزاید:"با این وجود، اقدامات علنی و نزدیکی فزاینده ایران در قبال طالبان می تواند خطای محاسباتی از جانب ایران باشد. ایران معتقد است که خود از طالبان استفاده می کند اما برخی می توانند استدلال کنند که طالبان از ایران استفاده می کند تا خود را به عنوان نیرویی قدرتمند نشان دهد که شایستگی اداره کشور را دارد".

"واشنگتن پست" در ادامه می افزاید:"ایران از مذاکرات امریکا و طالبان در دوحه قطر در سال گذشته که منجر به توافق بر سر خروج نیروهای امریکایی از افغانستان شد محروم بود. بایدن مهلت 11 سپتامبر را تعیین کرد اما ارتش امریکا هفته گذشته اعلام کرد که خروج بیش از 90 درصد نیروهای امریکایی از افغانستان صورت گرفته است. طالبان که تصور می شود حدود یک سوم افغانستان را تحت کنترل خود درآورده است تاکنون بدون جنگی تمام عیار و گسترده و در عوض از طریق معامله با رهبران محلی و جلب اعتماد آنان پیش روی کرده است.

بیش از 1500 سرباز افغان طی هفته های گذشته برای فرار از پیش روی های طالبان به تاجیکستان کشور همسایه گریخته اند. در حدود 200 هزار نفر خانه های خود را ترک کرده اند. "فاطمه امان" در ادامه می گوید:"پیشرفت سریع طالبان باعث هراس تهران از احتمال بازپس گیری کنترل کابل توسط طالبان شده است. با این وجود، حتی شبح خشونت گسترده در افغانستان نیز باعث تقویت جریان افراط گرایی، مواد مخدر و تسلیحات می شود".

این روزنامه در ادامه می افزاید:"در هفته های اخیر اصولگرایان تصویری صلح جو را از طالبان که به زعم آنان تغییر یافته ارائه کرده اند. روزنامه کیهان در اواخر ژوئن نوشته بود که طالبان امروز با طالبانی که پیش تر سر مردم را می برید تفاوت دارد.

کیهان نوشته بود حملات اخیر طالبان باعث بروز جنایات هولناک مشابه اقدامات داعش در عراق نمی شود. کیهان استدلال کرده که طالبان گفته اند هیچ مشکلی با شیعیان ندارند. برخی از اصولگرایان اما این برداشت صلح جویانه را رد کردند.

اخیرا روزنامه جمهوری اسلامی از مقام های ایرانی به دلیل دست کم گرفتن تهدید تروریستی از جانب طالبان در مرزهای ایران انتقاد کرد. در رسانه های اجتماعی نیز کاربران ایرانی مقام های دولتی را به دلیل تلاش برای سفید کردن چهره خونین طالبان محکوم کردند. آنان می گویند حمله به هزاره ها یک اقلیت شیعه، سرکوب زنان و از بین بردن آزادی های شخصی از جمله اولین اقدامات طالبان خواهند بود. "ولی نصر" از دانشکده مطالعات بین المللی جان هاپکینز می گوید:"در حالی که افغانستان برای ایران اهمیت دارد هیچ استراتژی روشنی از سوی ایران برای نحوه مواجهه با بحران در افغانستان وجود ندارد".

این روزنامه در ادامه می افزاید:"روابط طولانی مدت طالبان با ایران به طور روزافزونی علنی شده است. در سال 2016 میلادی، حمله پهپادی باعث کشته شدن ملا اختر منصور رهبر طالبان شده بود. او پس از حضور در ایران در حال بازگشت به پاکستان بود. اخیرا مقام های ارشد ایرانی میزبان نشستی با حضور اعضای طالبان بودند. پس از سقوط طالبان، ایران برای کمک به ساخت دولت تازه افغانستان و میانجی گری میان جنگ سالاران برای پر کردن خلاء امنیتی ادامه داد و این همکاری تا ژانویه 2002 میلادی ادامه یافت زمانی که بوش رئیس جمهوری وقت امریکا ایران را در کنار کره شمالی و عراق در محور شرارت قرار داد که موجب رنجش ایران شد. اکنون اما واشنگتن و تهران فرصت کمی برای همکاری مجدد در جهت منافع افغانستان دارند".