مقام های سیاسی پیام عدم مشارکت مردم را نمی پذیرند/رئیسی انتظار دارد برجام در دوره روحانی احیا شود و سود اقتصادی آن به دولتش برسد | روزنو

Roozno | پایگاه خبری تحلیلی روزنو

به روز شده در: ۲۳ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۹:۴۹
نشریه چپگرای امریکایی "نیشن" مطرح کرد
اگرچه این نوع نتیجه ممکن است در سایر کشورهای جهان چندان اهمیتی نداشته باشد و حتی عادی قلمداد شود با این وجود، در جمهوری اسلامی ایران جایی که میزان مشارکت در انتخابات 70 درصدی را در بیش از چهار دهه گذشته ثبت کرده باعث ایجاد نگرانی و خجالت برای نخبگان سیاسی و رهبران مذهبی شده است. این وضعیتی بسیار ناخوشایند برای آنان است.

مقام های سیاسی پیام عدم مشارکت مردم را نمی پذیرند/رئیسی انتظار دارد برجام در دوره روحانی احیا شود و سود اقتصادی آن به دولت وی رسد

به گزارش سایت روزنو،نشریه امریکایی "نیشن" در گزارشی تحلیلی درباره نتایج انتخابات اخیر ایران با تمرکز بر مشارکت پایین رای دهندگان می نویسد:"نتیجه انتخابات ایران در تاریخ 19 مه ممکن است برنامه ریزان آن را خرسند ساخته باشد.

اصولگرایان سکان ریاست جمهوری را در دست گرفتند و علاوه بر انتخابات مهم ریاست جمهوری، انتخابات شورای شهر نیز با برنامه ریزی کم و بیش مشابهی انجام شد. با این وجود، در چنین انتخابات از پیش هماهنگ و برنامه ریزی شده ای 52 درصد از واجدین شرایط دهی آن را تحریم کردند و 13 درصد از آرا نیز باطله و سفید بوده اند.

در چندین کلان شهر ایران تعداد آرای باطله از تعداد آرایی که در آن نام نامزدها نوشته شده بیش تر بود. این اتفاق در حالی رخ داده که مقام های ایران هوشمندانه تلاش کردند با ترکیب انتخابات ریاست جمهوری و شورای شهر و برگزاری آن در یک روز بر میزان مشارکت بیافزایند.

در انتخابات اخیر در تهران تنها یک نفر از هر چهار نفر از جمعیت رای دادند که کاهش قابل توجهی در مقایسه با سالیان گذشته و میزان مشارکت در انتخابات محسوب می شود. اگرچه این نوع نتیجه ممکن است در سایر کشورهای جهان چندان اهمیتی نداشته باشد و حتی عادی قلمداد شود با این وجود، در جمهوری اسلامی ایران جایی که میزان مشارکت در انتخابات 70 درصدی را در بیش از چهار دهه گذشته ثبت کرده باعث ایجاد نگرانی و خجالت برای نخبگان سیاسی و رهبران مذهبی شده است.

این وضعیتی بسیار ناخوشایند برای آنان است. بسیاری از ایرانیان معتقدند میزان مشارکت حتی از میزان رسمی اعلام شده نیز کم تر بوده است. این گمانه زنی بی اساس نیست. 

با این وجود، از نظر شهروندان ایرانی آن چه بیش از همه تعجب آور بوده این است که مقام های سیاسی پیام عدم مشارکت مردم را به طور رسمی نمی پذیرند. اگر تا پیش از انتخابات شرکت نکردن در انتخابات فاصله گرفتن از نظام قلمداد می شد اکنون که بیش از 65 درصد کشور از رای دادن خودداری ورزیده اند بسیاری از مردم عادی می پرسند آیا نباید نتیجه انتخابات را نوعی فاصله گرفتن مردم از نظام تفسیر و قلمداد کرد؟

ابهامات زیادی درباره این انتخابات وجود داشت. طبق آمار رسمی "ابراهیم رئیسی" میزان آرای اخذ شده اش نسبت به انتخابات چهار سال پیش 16 درصد افزایش یافته بود. این در حالی است که سایر نامزدهای اصولگرا به دلیل بحران اقتصادی بین 25 تا 35 درصد از آرای شان را از دست داده بودند.

علاوه بر این، هیچ کس "قاضی زاده هاشمی" که پزشکی گمنام بود را چندان نمی شناخت این در حالی است که او بیش از یک میلیون رای کسب کرده است. به نظر می رسد حتی 2.5 میلیون رای برای "عبدالناصر همتی" نامزد اصلاح طلب نیز جای تردید دارد چرا که در عمل رای دهندگان اصلاح طلب تصمیم به عدم مشارکت در انتخابات گرفته بودند.

هم چنین، ظهور خنده دار آرای باطله که به طور معمول نادیده گرفته می شد از سوی اصولگرایان معتقد به تئوری توطئه شیطنت دولت روحانی بوده تا نمایش گسترده ای از حمایت مردمی از رئیسی به تصویر گذاشته نشود. از همین رو، فراکسیون اصولگرایان مجلس در حال تهیه چندین طرح در این باره است و ادعای بی نظمی در روند برگزاری انتخابات را مطرح کرده است و به بستن زودهنگام درهای شعب اخذ رای اشاره کرده است.

به نظر می رسد مقام های دولتی به این نتیجه رسیده بودند که باز نگهداشتن شعب اخذ رای پس از نیمه شب نیز تاثیری در مشارکت انتخاباتی نخواهد داشت به ویژه آن که حتی در ساعات پیش از آن نیز مردم حاضر به مشارکت در انتخابات نشده د و نکته مهم تر آن که اقشار مذهبی که معمولا به اصولگرایان رای می دهند در ساعات صبح به عنوان یک واجب شرعی در انتخابات شرکت می کنند نه در ساعات دیروقت و شب هنگام.

برخی اصولگرایان مانند دست اندرکاران روزنامه تندرو کیهان تلاش کردند با اشاره به مشکلات اقتصادی بسیاری از خانواده ها و فقرا در ایران این آمار شرم آور را تفسیر کنند. آنان گفتند که انتخابات دیگر مانند انتخابات سال 1997 میلادی با مشارکت 80 درصدی همراه نبود چرا که کشور در رکود بزرگ اقتصادی قرار دارد. این در حالی است که بیش ترین میزان مشارکت در انتخابات فعلی مربوط به استان محرومی چون سیستان وبلوچستان بوده است".

این نشریه در ادامه می افزاید:"احساس تاریکی و وحشت تنها مختص اصولگرایانی که نگاه توطئه آمیز به دولت روحانی دارند و یا به اصلاح طلبان محدود نمانده بلکه اعضای جناح سنتی اصولگرا که به طور ناخواسته توسط تندروهای آن جریان از سیاست حذف می شوند نیز تجربه تلخی داشته اند هر چند شاید چندان در این باره سخن نمی گویند وسروصدا نمی کنند.

اعتراض به شمارش آرای شورای شهر تهران حتی به جامعه روحانیت مبارز که معمولا چندان اظهارنظری نمی کند نیز رسید اما این اعتراضات فایده ای نداشت. مخالفان نظام در خارج از کشور اما تحریم گسترده انتخابات را به عنوان اثبات دیدگاه چندین دهه ای خود مبنی بر غیر ممکن بودن اصلاح سیستم از طریق انتخابات جشن گرفتند.

این نشریه در ادامه می افزاید:"تحلیل های متفاوتی درباره این انتخابات وجود دارد. "احمد هاشمی" یک فعال و روشنفکر چپ استدلال می کند که این انتخابات آغاز فصل تازه ای است که در آن هیچ توهمی میان مردم و مقام های عالی درباره امکان ایجاد تغییر در نظام سیاسی از طریق انتخابات وجود ندارد. او می گوید ایران نیاز به روشنفکرانی تازه دارد که برخلاف روشنفکران سنتی و اصلاح طلبان خواسته های مردم را به شکلی شفاف در برابر قدرت بیان کنند.

عده ای دیگر اما تحلیلی کم تر رمانتیک دارند و موفقیت رئیسی را به سیاست ترامپ مرتبط می دانند و معتقدند او بود که سبب به حاشیه رانده شدن اصلاح طلبان و اعتدال گرایان شد. انتخابات اخیر استدلال کسانی را تقویت کرده که توانایی جمهوری اسلامی ایران برای اصلاح خود را زیر سوال می برند.

یک استاد دانشگاه که نخواسته نام اش ذکر شود می گوید اکنون شرایط برای تغییر قانون اساسی از سوی اصولگرایان فراهم شده است. آنان می خواهند یک بار و برای همیشه از شر نهاد ریاست جمهوری که انتخابی است خلاص شوند.

او معتقد است برای عرصه سیاست خارحی شرایط فعلی زمانی است که تندروها مدت ها انتظار آن را می کشیدند تا تمرکز افکار عمومی از مشکلات داخلی منحرف شود. رئیسی در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود دیدگاه خبرنگاران درباره سوابق حقوق بشری اش را نادیده گرفت.

این نشان دهنده موضع سرسختانه دولت او خواهد بود. احتمالا رئیسی انتظار دارد توافق هسته ای در دوره روحانی حاصل شود تا دولت او از منافع اقتصادی آن بهره مند شود و در نظر طرفداران اش این گونه نشان داده شود که در برابر امریکا تسلیم نشده است. در نتیجه، شاید دلیل اظهارات سرسختانه او در کنفرانس مطبوعاتی این موضوع بوده باشد".

ویژه روز
عکس روز
خبر های روز