دیروز برگزاری چهار انتخابات ریاست جمهوری، شوراهای اسلامی شهر و روستا، میاندورهای مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی از ساعت هفت صبح با دستور وزیر کشور شروع شد. اما کمی بعد گزارشهای مختلفی از سراسر کشور منتشر شد که نشان میداد در برخی حوزهها روند اخذ رأی با تأخیر همراه بوده است. انتقادات کمی بعد بیشتر شد و نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری نیز وارد میدان شدند و از دولت به خاطر وجود مشکلات انتقاد کردند. کار به آن جا رسید که دیروز عصر آیتالله احمد جنتی دبیر شورای نگهبان به وزیر کشور در این باره نامه نوشت. بخشی از انتقادات به خاطر کندی سیستم الکترونیکی اخذ رأی و بخشی دیگر هم مربوط به کمبود تعرفه در شعبات اخذ رأی بود. با این وجود دیروز بسیاری از گروههای سیاسی اصولگرا و اصلاحطلب سعی کردند مردم را به حضور در انتخابات تشویق کنند. اصلاحطلبان هر کدام هم در فضای مجازی تلاش کردند تا مردم را به پای صندوقها بیاورند. هرچند جبهه اصلاحات ایران از کسی حمایت نکرده بود، ولی اعضای ارشد این جبهه با اعلام حمایت از همتی تلاش کردند تا فضا را به نفع او تغییر دهند.
به گزارش روز نو :طبق گزارش ستاد انتخابات کشور دیروز 59میلیون و ۳۱۰ هزار و ۳۰۷ نفر واجدین شرایط رای دادن بودند. در حوزه انتخابات ریاست جمهوری بیش از ۶۷ هزار صندوق و در شوراها ۷۵ هزار صندوق رای استفاده شد.
قرار بود انتخابات طبق دستور و برنامهریزی قبلی ساعت هفت صبح آغاز شود، اما برای همه شعبهها این اتفاق رخ نداد. به طور مثال منابع خبری محلی شهر یاسوج گزارش دادند که در برخی از شعب اخذ رای این شهر، سیستم الکترونیکی با اخلال و کندی سرعت همراه بوده که شروع رایگیری را با تاخیر طولانی مواجه کرد و همین امر باعث اعتراض مردم به مسئولان برگزاری انتخابات شد. این موضوع سبب شد نماینده ولی فقیه در استان بیش از یکساعت در شعبه سیوشش یاسوج (مدرسه تیزهوشان) معطل شود. همچنین در برخی دیگر از شعبههای این شهر و شهر گچساران نیز سیستم الکترونیکی با اخلال و کندی سرعت مواجه بوده و فرایند اخذ رای را مختل کرده است.
مشابه این گزارش درباره دیگر شهرها و استانهای کشور نیز وجود داشت. روندی که گویا تا عصر دیروز ادامه پیدا کرد و همین موجب اعتراضات مختلف شد.
سیدابراهیم رئیسی ازجمله چهار نامزد که دیروز صبح رأی خود را در شعبه مسجد جامع شهرری به صندوق انداخت، همان جا هم از وزارت کشور انتقاد کرد. او در جمع خبرنگاران بعد از رأی دادن خودش گفت:«بعضی از بخشهای کشور نیازمند تعرفه هستند و از همکاران وزارت کشور و شعب اخذ رأی تقاضا میکنم در این راستا تلاش کنند.»
سیدعلی قریشی نماینده رئیسی نیز با همین رویکرد انتقادی در ستاد مرکزی نظارت بر انتخابات صحبت کرد. او دیروز صبح در جمع خبرنگاران گفت: «یک ناهماهنگیهایی از ابتدای شروع فرایند انتخابات در حوزه اجرا گزارش میشد و ما منعکس کردیم، البته دوستان هم تلاش میکنند که این نواقص را برطرف کنند.»قریشی اظهار کرد:«مردمی که از قشر مستضعف هستند و دل به سید ابراهیم رئیسی بستند، در صفهای طولانی ایستادند و متاسفانه عوامل اجرایی نتوانستند به خوبی و نحو احسن به آنان خدمت رسانی کنند. با رئیسی تماس داشتیم و وی پیغام داد که حتما عوامل اجرایی به این مردم زودتر توجه و رأی آنان را بگیرند که با توجه به شرایط کرونایی، مردم اذیت نشوند و در صفهای طولانی نمانند. موارد را منعکس کردیم و امیدوارم که تا پایان کار انتخابات، وحدت و همدلی بین عوامل اجرایی و نظارت برقرار باشد.»
بهعلاوه علی نیکزاد نایب رئیس مجلس و رئیس ستاد انتخاباتی سیدابراهیم رئیسی در حساب کاربری خود در توئیتر، نوشت: «مردمی که برای فریضه خود صبح زود جمعه را انتخاب کردند، با هنرنمایی جدید مسئولین اخذ رأی مواجه شدند.»
وی با بیان اینکه اختلال در گرفتن رأی مردم پذیرفتنی نیست، تاکید کرد: «امیدواریم تا آخر امروز به شکلهای دیگر تکرار نشود.»
انتقادات فقط به رئیسی محدود نشد. امیرحسین قاضی زادههاشمی دیگر نامزد انتخابات هم معترض شد. او دیروز در مشهد حضور داشت و رأی خود را در صحن حرم امام رضا(ع) به صندوق انداخت. بعد از رأی دادن در جمع خبرنگاران اعتراض خاصی نکرد، اما بعد در توئیترش نوشت:«برای ادای وظیفه شرعی و ملی، بهترین مکان سرزمینم، حرم مطهر علی بن موسی الرضا(ع) را انتخاب کردم و از ساعت ٩ تا ۱۳ دوشادوش مردم رفتیم تا به صندوق رسیدیم. ضمن تشکر از مردم شریف ایران برای حضور گسترده درانتخابات، متاسفانه طبق گزارشها روند اخذ رای در برخی از شعب، ازجمله همین شعبه با تاخیر زیاد شروع میشود. علاوه بر این وزارت کشور باید با افزایش تعداد صندوقها موجب تسریع در اخذ رأی میشد. بیتدبیری در آخرین لحظات دولت هم تمام نمیشود!»
ناصر فخاری نماینده قاضیزاده هاشمی در ستاد مرکزی نظارت بر انتخابات نیز گفت: «امروز در ستاد نظارت بر انتخابات نشان داده شد که مدتهاست سازوکارهای لازم برای انتخابات فراهم و زحماتی کشیده میشود. البته در بخش اجرا همچنان مشکلاتی داریم که اعتراضاتی از سراسر کشور وجود داشت و ظاهراً تا ۱۱ صبح طول کشید تا این ایرادات رفع شود.»
فخاری در واکنش به سوالی مبنی بر اینکه آیا شما از صبح مشکلی در حوزههای انتخابیه مشاهده و به شورای نگهبان اعلام کردید؟، گفت: «بله. البته این مسائل مربوط به اجراست و شاید متوجه شورای نگهبان نباشد. وزارت کشور باید تمهیدات اجرایی انتخابات را انجام میداد که دارای نقصهایی بوده است.»
انتقادات مختلف باعث شد که وزارت کشور نسبت به آنها واکنش نشان دهد. دیروز عصر جمال عرف معاون سیاسی وزیر کشور و رئیس ستاد انتخابات کشور در خصوص مسائل طرح شده در خصوص اخلال در روند رایگیری از طریق دستگاههای فنی گفت:«به استانداران و فرمانداران ابلاغ شده که هر جا مشکل فنی دارند؛ حتما رایگیری به صورت دستی اخذ شود.»
معاون سیاسی وزیر کشور با اشاره به اینکه در این شرایط خاص بار سنگین به سیستم الکترونیکی وارد میشود، گفت:«این موضوع باعث شده که نواقصی ایجاد شود که البته بلافاصله موضوع مورد پیگیری و حل شد و اکنون به اذعان رئیس هیات نظارت مرکزی، مشکلی در فرایندهای برگزاری انتخابات وجود ندارد. اصل برای وزارت کشور این است که روند رای گیری به نحو مناسبی انجام گیرد و در سراسر کشور خوشبختانه این اتفاق به نحو مطلوبی در حال انجام است.»
این اظهارات عرف نشان میداد که او به نوعی وجود اخلال در سیستم الکترونیکی اخذ رأی را تأیید کرده است. اما عرف درباره موضوع کمبود تعرفه صحبتی نکرد. با این حال ماجرا این جا تمام نشد و دبیر شورای نگهبان نیز به صف معترضان پیوست.
در این باره نیز سیامک رهپیک قائم مقام دبیر شورای نگهبان دیروز عصر نیز با حضور در هیات نظارت بر انتخابات در جمع خبرنگاران گفت:«تعداد تعرفهها و مقداری که چاپ شده و در استانها توزیع شده بیش از صددرصد است و این بدین معناست که بر فرض مثال اگر صددرصد واجدین شرایط هم شرکت کنند، بیش از آن هم تعرفه وجود دارد، بنابراین در زمینه میزان تعرفه مشکلی وجود ندارد.»
وی تاکید کرد: «همچنین اگر تعرفه شعب تمام شود، هم از طریق ناظران و هم عوامل اجرایی و هم سیستمهای آنلاینی که وجود دارد، میزان مصرف تعرفه روشن میشود و قبل از بروز مشکل، تعرفه شعب تامین میشود.»
وی بیان کرد: «در حال حاضر گزارشهای معدود و محدودی درباره تعرفه آمده است اما در کل کشور مشکلی در زمینه تعرفه تاکنون نبوده است مگر برخی از گزارشاتی که آمده و بررسی شده و درست نبوده است.»
وی ادامه داد: «همچنین صبح در یکی الی دو ساعت اول انتخابات، و در راه اندازی دستگاههای احراز هویت یکسری اشکالاتی پیش آمده بود، که در حال حاضر بسیاری از اشکالات رفع شده است یعنی تقریبا رایگیری روی روال است، منتها در رای گیری مشکلی ایجاد نمیشود چراکه پیشتر توافقاتی صورت گرفته که اگر به هر دلیلی این سیستمها دچار مشکل شد چه از جهت قطعی برق و اخلال در سیستم فنی ما به صورت دستی رایگیری را انجام بدهیم و مردم رای گیری خود را خواهند داشت.»
آیتالله احمد جنتی دبیر شورای نگهبان نیز بعد صحبتهای عرف در نامهای خطاب به وزیر کشور نوشت: «با عنایت به گزارشهای متعددی از استانهای مختلف، صندوقهای اخذ رأی الکترونیکی به کارگیری شده در انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا موجب کندی رأیگیری و تشکیل صفهای طولانی و اخلال در فرایند اخذ رأی شده است. لذا مستدعی است ترتیبی اتخاذ گردد تا به منظور رعایت حقوق مردم، رأی گیری در انتخابات شوراها در حوزههای مربوطه از طریق تعرفه کاغذی انجام پذیرد.»