اولین جلسه از دور چهارم مذاکرات وین روز گذشته با از سرگیری نشست کمیسیون مشترک‌برجام، در گراندهتل وین آغاز شد. در این نشست مانند دوره‌های پیشین، ریاست هیأت ایرانی را سیدعباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه بر عهده داشت و ریاست جلسه نیز بر عهده انریکه مورا، معاون دبیرکل سرویس خارجی اتحادیه اروپا بود. این در حالی است که پیش از این نشست دیدارهای دوجانبه‌ای میان عراقچی و مورا برگزار شده بود.

به گزارش روز نو :عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیأت ایرانی در مذاکرات وین پس از نشست روزجمعه کمیسیون مشترک برجام در گفت‌وگویی عنوان کرد: امروز جلسه اول کمیسیون مشترک از دور جدید مذاکرات در وین برگزار و ما دور جدید را آغاز کردیم و از بعدازظهر امروز نیز کار گروه‌های کاری رفع تحریم‌ها و هسته‌ای جلسه خواهند داشت.

وی که با خبرگزاری صداوسیما گفت‌وگو می‌کرد، افزود: امروز بعد از چند روزی که هیأت‌ها برای مشورت به پایتخت‌هایشان برگشته بودند، با انرژی جدیدی بحث‌ها را شروع کردند. آنچه از جلسه اول می‌شود استنباط کرد، جدیت همه طرف‌ها برای رسیدن به یک راه حل و احیای مجدد برجام است. این را در همه هیأت‌ها می‌شد مشاهده کرد و هر کدام به نوعی در جلسه اول این موضوع را به نوعی بیان کردند. عراقچی همچنین گفت‌: اخباری که از سمت آمریکایی‌ها به ما منتقل می‌شود این است که آنها هم برای بازگشت به برجام جدیت دارند. تا الان اعلام آمادگی کرده‌اند که بخش بزرگی از تحریم‌های خودشان را بردارند. البته از نظر ما هنوز کامل نیست و به همین دلیل مذاکرات ادامه می‌یابد تا وقتی به همه خواسته‌های خودمان در این زمینه برسیم.

معاون وزیر خارجه بیان کرد: اگر خواسته‌های ما تامین شود، جمهوری اسلامی ایران نیز کاملا جدی است که به اجرای کامل برجام مجددا برگردد و این اراده جمهوری اسلامی ایران است که اتخاذ شده و هیچ ارتباطی هم با مسائل دیگر در تهران ندارد، با امر انتخابات که طبیعتا موضوع مهمی در کشور است، هیچ ارتباطی ندارد.
این دیپلمات ارشد ایرانی با ذکر این نکته که مذاکرات ما فارغ از مسائل حاشیه‌ای و جانبی برگزار می‌شود، خاطرنشان کرد: این مذاکرات اهداف ملی دارد و منافع ملی را در نظر دارد و صرفا در راستای خطوط تعیین شده‌ای که از مواضع قطعی نظام است در آن راستا برای منافع کشور و برداشته شدن تحریم‌ها حرکت می‌کنیم.

وی گفت: این جدیت ما در جلسه منعکس شده است و در مجموع دور جدید را با انرژی مثبت جدیدی شروع کردیم و امیدواریم بتوانیم در کوتاه‌ترین زمان ممکن کار خودمان را جمع بندی کنیم.

عراقچی با بیان این‌که نمی‌شود درباره زمان پیش‌بینی داشت، خاطرنشان کرد: ولی امیدواریم سریع‌تر بتوانیم انجام دهیم. طبیعتا چالش‌هایی که وجود دارد و موارد مورد اختلاف نظر کوچک نیست و باید بحث و مذاکره درباره آن انجام شود تا بشود راه‌حل‌هایی را پیدا کرد.

مذاکرات تعطیلی و آخر هفته نخواهد داشت

عراقچی همچنین درباره دور بعدی نشست کمیسیون مشترک برجام و با توجه به این‌که شنبه و یکشنبه آخر هفته در وین است، نیز عنوان کرد که مذاکرات تعطیلی و آخر هفته نخواهد داشت و افزود: در سطح گروه‌های کاری مذاکرات ادامه می‌یابد و کارشناسان ما اگر لازم باشند شبانه‌روز کار خواهند کرد.

معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد: کارگروه‌ها از بعدازظهر امروز کارشان را شروع کرده و در حال انجام هستند. هر زمان که لازم باشد برای جمع‌بندی کار آنها یا حل مشکلات آنها و به هر دلیلی مجددا کمیسیون مشترک تشکیل جلسه خواهد داد.

رئیس هیأت ایرانی یادآور شد: ولی به هر حال روسای هیأت‌ها در وین و حتی در تعطیلات آخر هفته برای هدایت مذاکرات کارشناسی در وین حضور خواهند داشت و هر زمان لازم باشد نشست کمیسیون مشترک برگزار می‌شود.

عراقچی، همچنین پنج‌شنبه شب نیز با مدیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز دیدار و رایزنی کرده بود. به عقیده ناظران سیاسی، این دور از مذاکرات از اهمیت بالایی برخوردار است و احتمالا طولانی‌تر از سه دور قبلی خواهد بود.

روز گذشته و پس از پایان جلسه کمیسیون مشترک هیأت‌های ایران و گروه 1+4، همه طرف‌ها یک‌بار دیگر بر جدیت خود برای حصول نتیجه در کوتاه‌ترین زمان ممکن تاکید کردند. بر اساس گزارش‌ها طرفین همچنین تصمیم گرفتند که بلافاصله رایزنی‌های کارشناسی و فنی را آغاز کرده و کار بر روی متون پیش‌نویس را شروع کنند. میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین پس از نشست دیروز کمیسیون مشترک برجام در صفحه توئیترش، بررسی ابعاد این نشست را مورد توجه قرار داد و نوشت:« در نشست امروز کمیسیون مشترک برجام، دور جدیدی از مذاکرات درباره احیای کامل توافق هسته‌ای انجام شد. شرکای برجام با ضرورت متمرکز تر کردن روند مذاکرات موافقت کردند.» اولیانوف ادامه داد:«به نظر می‌رسد هیأت‌ها آماده ماندن در وین تا زمان رسیدن به هدف مورد نظر باشند.»

در همین حال، با وجود آنکه که مقام‌های اروپایی، ایرانی و آمریکایی روز پنجشنبه گفتند که هنوز شکاف‌های عمیق و گسترده‌ای بین واشنگتن و تهران برای از سرگیری پایبندی به مفاد برجام وجود دارد، یک مقام آمریکایی به رویترز گفت که اگر ایران مصمم به دستیابی به توافق باشد، احتمال دستیابی به تفاهم طی هفته‌های آینده وجود. دارد. به گزارش رویترز، یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا که نامش فاش نشده در جمع خبرنگاران و در پاسخ به این سوال که آیا این احتمال وجود دارد که شاهد بازگشت مشترک و دوجانبه به مفاد توافق هسته‌ای طی هفته‌های آینده باشیم، پاسخ داد:«بله این احتمال وجود دارد.» او در ادامه اضافه کرد:«البته تنها زمان، وقوع آن را مشخص خواهد کرد زیرا این مسئله در نهایت یک تصمیم سیاسی است که باید در ایران گرفته شود.»

در این زمینه یک دیپلمات اروپایی نیز به رویترز گفت:«واشنگتن یک پیشنهاد جامع را مطرح کرده است که شامل برداشتن و حذف تحریم‌ها در بخش‌های اصلی و کلیدی مثل نفت، گاز و بانکداری است و آمادگی خود را برای کاهش تحریم‌های مربوط به تروریسم و حقوق بشر نیز اعلام کرده است.» این دیپلمات اروپایی اضافه کرد:«ایران عزم و آمادگی خود را برای محدودکردن کار بر روی سانتریفیوژهای پیشرفته یا منهدم کردن آنها نشان نداده است.»

از سوی دیگر شبکه سی‌ان‌ان نیز روز گذشته به نقل از یک منبع آگاه گزارش داد که دولت بایدن در حال بررسی آزاد کردن یک میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران است که می‌توان از آن برای کمک‌های بشردوستانه استفاده کرد. این شبکه البته اشاره کرد که هنوز مشخص نیست که آیا آزادسازی وجوه ایران به صورت یک‌جانبه اتفاق می‌افتد یا نه، اما این امر می‌تواند به عنوان یک حسن نیت مفید برای تهران در نظر گرفته شود.
بر اساس این گزارش، این وجوه به صورت نقدی ارائه نمی‌شود، بلکه به یک کانال سوئیسی، معروف به «توافق‌نامه تجارت بشردوستانه سوئیس» اختصاص داده می‌شود که سال گذشته ایجاد شد تا اجازه دهد از این طریق کمک‌های بشردوستانه مانند غذا و دارو بدون نقض تحریم‌های ایالات متحده به ایران ارسال شود.
به دنبال این تصمیم دولت بایدن برای آزاد سازی بخشی از دارایی‌های مسدود شده ایران، یک نماینده جمهوری‌خواه گفت:«این طرح با مخالفت گروه تندرو مخالف ایران در کنگره روبه‌‌رو است.» به گفته این نماینده جمهوریخواه، برخی از نمایندگان در کنگره ایده آزاد سازی پول از ایران را به عنوان امتیازی تلقی می‌کنند که از اهرم فشارهای ایالات متحده می‌کاهد. اما برخی از کارشناسان این اقدام را در جهت ایجاد تحرک در مذاکرات تلقی می‌کنند.

در همین حال آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا در گفت‌وگویی با شبکه ام. اس. ان. بی. سی آمریکا در مورد مذاکرات جدید هسته‌‌ای با ایران و در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به انتخابات ریاست جمهوری ایران، فرصت برای احیای توافق هسته‌‌ای در حال اتمام است و آیا حتی بدون خارج کردن زندانیان آمریکایی از ایران، انتظار می‌رود در سطح مقدماتی آمریکا به توافقی با ایران برسد، توضیح داد: «همان طور که می‌دانید ما در مذاکرات، به صورت غیر مستقیم در وین مشارکت داشته‌ایم. این مذاکرات آخر همین هفته دوباره انجام خواهد شد. نمی‌دانیم که آیا ایران واقعا آماده اتخاذ تصمیمات لازم برای بازگشت به پایبندی کامل به توافق هسته‌‌ای هست یا نه.»

او مدعی شد:«آن‌ها متاسفانه اقداماتی که منجر به از سرگیری بخش‌های خطرناک برنامه‌های هسته‌ای‌شان می‌شود را از سر گرفته‌اند،‌در حالی که این بخش‌ها، توسط توافق هسته‌‌ای متوقف شده بودند. هنوز مشخص نیست که آن‌ها آماده انجام دادن اقدامات لازم هستند یا خیر.» بلینکن همچنین ادامه داد:«با این وجود، ما به طور قطع بر موضوع آمریکایی‌هایی که در ایران یا هر جای دیگری زندانی هستند یا گروگان گرفته شده‌اند، متمرکز هستیم. تمام آن چه می‌توانم به شما بگویم این است که تیم ما واقعا هر روز در این زمینه فعالیت می‌کند.»

از سوی دیگر، سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در مصاحبه با مورنینگ جو، شبکه ان. بی سی آمریکا گفت: « فضای مذاکرات هسته‌ای‌ مثبت است. اگرچه پیشرفت‌ها احتمالا ناکافی بوده اما پیشرفت‌ها به اندازه‌ای بوده که هم‌اکنون مرحله تنظیم پیش‌نویس و مفاهمه بین تمام طرف‌ها آغاز شده است، هر چند روند کار سریع نیست.»

خطیب زاده همچنین در مورد چگونگی رویکرد آمریکا در این روند این مذاکرات گفت:‌« واشنگتن باید بداند که گفت‌وگوهای وین برای دور جدیدی از بده بستان یا چانه‌زنی و مذاکره نیست و تمامی بده‌ بستان‌ها و چانه‌زنی‌ها در جولای ۲۰۱۵ پایان گرفته است. ما هم‌اکنون در وین دور هم جمع شده‌ایم تا بر این موضوع متمرکز شویم که چگونه آمریکا می‌تواند به پایبندی کامل به توافق برگردد و طرح پایبندی در برابر پایبندی، اجرایی شود. خیلی زود است که به نوعی قضاوت داشته باشیم و جمع‌بندی کنیم. من فکر می‌کنم که بازگشت آمریکا به برجام بسیار به خود آمریکا بستگی دارد. هم‌اکنون زمان اتخاذ یک تصمیم سیاسی از سوی رئیس جمهور بایدن است تا یا به دولت خود بگوید که به میراث ناکام دولت ترامپ پایبند باشد یا از این میراث و سیاست فاصله گرفته و به تعهداتی که در توافق هسته‌ای که رئیس جمهور اوباما امضا کرد که در آن زمان جو بایدن نیز معاون رئیس جمهور بود، پایبند باشد.»