
وعدههای از یاد رفته روحانی
اخیراً جمعی از اهل سنت به دلیل عدم تامین حقوق ادیان، اقوام و مذاهب از حسن روحانی به دیوان عالی کشور شکایت کردهاند. حسن روحانی در ایام انتخابات و در روزهای جلب آرای عمومی شعارهای متعددی را مطرح کرده بود که یکی از آنها تامین حقوق مذاهب و رفع تبعیض از آنها در حوزه، حق تحصیل و اشتغال و حق برگزاری مجامع و... بود. در مجموع بر اساس اصل ۱۲ قانون اساسی پیروان این مذهب از حقوق خاصی برخوردار هستند. هر رئیس جمهوری چه در انتخابات شعاری مطرح کرده باشد یا نه، به هر حال موظف به اجرای قانون اساسی است. با این حال حسن روحانی در ایام انتخابات به پیروان مذاهب این اطمینان را داد که شرایط زیست غیر تبعیضآمیز را برای آنها تامین کند و حقوقشان رعایت شود، اما این وعده محقق نشد و کار به جایی رسیده که حالا از او رسما شکایت میکنند.
وعدههای عمل نشده به زنان
به گزارش روز نو :گرچه این تنها وعدهای نیست که طی این سالها محقق نشده است. رئیس جمهور در عین حال در خصوص حضور زنان در مناصب دولتی نیز وعده داده بود، اما حاضر نشد صدارت هیچ یک از وزارتخانهها را به زنان بسپارد، و تنها در اقدامی نمایشی مناصب مشاوره رئیس جمهوری و مناصب پایینتر را به آنها سپرد.
زنان در عین حال در حوزه اشتغال نیز شرایط بسیار بدی داشتند و علیرغم تمام وعدههای انتخاباتی حسن روحانی به زنان، یافتن شغل همچنان برای زنان بسیار مشکل بود. آنهم در شرایطی که حسن روحانی وعده داده بود: «در دولت تدبیر و امید و فرصتهای اجتماعی فرقی بین زنان و مردان وجود نخواهد داشت. در دولت تدبیر و امید حقوق اجتماعی زنان همانند حقوق اجتماعی مردان خواهد بود و در هر خیابان و کوچه مکان ناامن براتی دختران و زنان نخواهد بود.» حال این جملات را باید در کنار واقعیت گذاشت. در تازهترین گزارش مرکز آمار ایران اعلام شد از هر چهار زن دانشآموخته دانشگاه در ایران حداقل یک نفر بیکار است. نرخ بیکاری زنان فارغالتحصیل دانشگاه ۲۵،۳درصد است، درحالیکه برای مردان این شاخص ۱۲،۴درصد بوده است.
در بحث ورود زنان به ورزشگاه نیز همچنان پرونده باز است. اگرچه گشایشهایی در این حوزه اتفاق افتاده است، اما وضعیت همچنان ابهاماتی دارد که میتواند حتی این دستاورد دولت را به سادگی در دولت بعدی متزلزل کند.
آزادی در دانشگاه
حسن روحانی درباره فضای باز در دانشگاهها تعهدات زیادی داشت. او مدعی شده بود که «دولت تدبیر آزادی را به دانشگاهها بازخواهد گرداند.»، اما در سال ۹۶ تعداد زیادی از دانشجویان از دانشگاه تهران و دیگر دانشگاههای سراسر کشور و همچنین درسالهای بعد بازداشت شدند و هر بار پیگیری وضعیت دانشجویان از سوی خبرنگاران از شهیندخت مولاوردی یک پاسخ عمده داشت: «در حل پیگیری هستیم.» این در حالی است که خیلی از این دانشجویان برای تحمل حبس به اوین رفته و برخی از آنها همچنان در حال تحمل حبس هستند. بیراه نیست اگر بگوییم که دولت حسن روحانی عملاً در بسته شدن فضا در دانشگاهها نقش داشت.
نبود شفافیت در کشور
دولت روحانی در حالی روی کار آمد که مدعی بود زمینه ایجاد شفافیت در کشور را فراهم میکند. روحانی گفته بود: «اساس کشور باید بر اساس قانون و ادامه آن دارای شفافیت باشد و این میتواند اعتماد لازم را در یک جامعه به وجود آورد.»، اما در پی اعتراضات مردمی سال ۹۸ و کشته شدن تعداد زیادی از مردم در این تجمعات، وزارت کشور همچنان از ارائه اطلاعات دقیق و حتی اعلام آمار کشتهشدگان تا همین امروز طفره رفته است.
این عدم شفافیت نه فقط درباره جان انسانها، بلکه در حوزه اقتصادی نیز قابل مشاهده است؛ بهویژه که در ایام دو نرخی شدن ارز و تخصیص ارز نیمایی و ارزانقیمت به تولیدکنندگان، مشخص شد افرادی با رانت ویژه از این ارزها استفاده کردهاند و تاکنون نام افرادی تحت عنوان اخلالگر ارزی در این روزها قابل مشاهده است. درحالی که حسن روحانی در یکی از سخنرانیهایش اذعان کرده بود: «در مسئله عدالت باید به مقوله رانت و فساد توجه کنیم.»
بار سنگین مشکلات اقتصادی بر دوش مردم
در خصوص یکی دیگر از مهمترین وعدههای زیر پا گذاشته شده دولت روحانی باید به سقوط وضعیت معیشت مردم اشاره کرد که از طریق سیاستهای دولتی در تنگ کردن فضای اقتصادی کشور رخ داد. اگرچه دولتمردان تحریمها و عوامل دیگر را علت این مسئله شمردهاند، اما سیاستهای دولتی به وضوح در کاهش حمایتهای اجتماعی و افزایش تورم در اینها نشاندهنده نقش دولت در این مسئله است. مرکز پژوهشهای مجلس، خط فقر را از سال ۱۳۹۰ به بعد محاسبه کرده که بالاترین درصد فقر مربوط به سال ۱۳۹۸ است. مطابق با یافتههای این مرکز، در سال گذشته ۱۸.۴درصد از مردم کشور زیر خط فقر زندگی میکردند. این آمار به فقر مطلق در کشور اشاره دارد. فقر مطلق به معنای ناتوانی در کسب حداقل استاندارد زندگی تعریف میشود. در واقع فقر مطلق عدم دسترسی به حداقلهای معیشت در جامعه را بررسی کرده است.
همچنین در این سالها نرخ بیکاری نیز افزایش یافته است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری جوانان از ۲۴درصد در سال ۹۲ به ۲۹.۲ درصد در سال ۹۵ رسیده که با افزایش ۵.۲درصدی بالاترین رشد بیکاری جوانان را بین ۵ دولت گذشته نشان میدهد. فقط در ماههای ابتدایی شیوع کرونا ۷۶۰ هزار نفر بیکار شدند و خانوادههایشان عواقب سخت بحران معیشتی را به جان خریدند. افزایش قیمت بنزین در سال ۹۸، یکی از وقایعی بود که نارضایتی اجتماعی فراوانی در جامعه ایجاد کرد. علاوه بر تاثیر آن بر افزایش هزینههای حمل و نقل آثار اجتماعی برخوردهای قهرآمیز با این اعتراضها موجب شکاف عمیق دولت- مردم شد که در نهایت تاثیر آن بر انتخابات مجلس یازدهم و دیگر ابعاد زندگی جتماعی مردم داشته است.
به هر حال حسن روحانی تنها رئیس جمهوری نیست که به ویژه در سالهای پایانی حضور خود، فضای اقتصادی و معیشتی را بر مردم بیشتر تنگ میکند؛ به نحوی که مردم توان تحمل آن را ندارند و نارضایتی به شکل عیانی خود را نشان میدهد. همه دولتها تاکنون عادت به طرح شعارهایی داشتند که ویترین انتخاباتشان را رنگ و لعاب بخشد، اما عملاً هیچ کاندیدایی حاضر نبوده شعارهایی متناسب با شرایط و باورهای خود مطرح کند. اما جالب آنجاست که حسن روحانی همچنان تأکید میکند که با حضور مردم در صحنه تنها میتوان مشکلات را حل کرد. او به گونهای سخن میگوید که گویا مردم از صحنه به دور بودهاند. البته احتمالا اشاره او به مسئله کاهش مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری است. رئیسجمهور، عصر دیروز (دوشنبه ۳۰ فروردین) در دیدار جمعی از خیرین کشور گفت: اینکه فکر کنیم دولت، هر دولتی در هر جامعهای حتی جوامع پیشرفته قادر است همه مشکلات و گرهها را باز کند و شرایط و محیط مناسب را برای زندگی انسانها فراهم کند، اینچنین نیست؛ بدون حضور مردم امکانپذیر نیست. چه ما که مسلمان هستیم و اعتقاد به خدا و روز قیامت داریم و تأکیداتی که در زندگی پیامبران بهویژه پیامبر اسلام نسبت به دستگیری دیگران شده و چه جامعهای که جامعه ایرانی است و دارای یک تمدن کهن و بزرگی است.اگر بخواهیم کشور و نظاممان را حفظ کنیم و مردم را در مسیر سعادت و تعالی قرار دهیم بدون کمک یکدیگر امکانپذیر نیست. به هر حال در حالی روحانی از حضور مردم در صحنه سخن گفته است که او دوبار توانسته با رأی بالا و مشارکت بالای مردم در انتخابات پیروز شود، اما به عقیده کارشناسان او نتوانسته جواب این اعتماد مردم را بدهد.
منبع:روزنامه همدلی