طبق طبق میوه له و پلاسیده در مغازه‌اش مانده، برخی از میوه‌ها دیگر به مرحله کپک زدن رسیده است. فروشنده می‌گوید: «مردم توان خرید ندارند و میوه‌های زیادی روی دستش می‌ماند.» این مغازه اما نه در حاشیه و جنوب شهر که در منطقه متوسط‌نشین تهران است. مغازه‌ای در محدوده کارگر شمالی که حالا از سقوط قدرت خرید مشتریان خود می‌گوید.

همان‌طور که در حال چیدن میوه‌ها در سینی‌های بزرگ است، می‌گوید: «قبلا میوه و سبزی صبح تا عصر نمی‌موند. الان وضعیت طوری است که موجودی سینی‌ها تا شب دست نمی‌خورد. مشتری نیست و میوه‌ها روی دستم می‌مونه. ندارن که بخرن. خودم هم گاهی وقت‌ها می‌بینم همین میوه‌های پلاسیده رو هم نمی‌تونن بخرن و اگر تخفیف زیادی ندهم همین پلاسیده‌ها هم می‌ماند.»

فروشنده ادامه می‌دهد: «مشتری دارم که فقط صیفی جات می‌خرد و خودش هم می‌گوید خیلی وقت است که توان خرید میوه را ندارد.» دو عدد کدو، دو عدد خیار و دو عدد گوجه در کیسه خرید مرد سالخورده‌ای است که بی‌آنکه حرفی بزند فقط به صحبت‌های فروشنده گوش می‌داد.

فروشنده دیگری در حوالی کارگر شمالی هم می‌گوید: «بعد از کرونا و البته این گرونی‌های اخیر رونق بازارمان کم شده است. دیگه دونه‌ای میوه می‌خرند.» تعدادشان هم کم نیست، سفره دلشان را باز می‌کنند و از روزهایی می‌گویند که خریدهای مردم کیلویی بوده نه دانه‌ای!

بررسی‌های میدانی از مناطق کارگر شمالی، میدان ولیعصر و بلوار کشاورز نشان از کاهش قدرت خرید مردم نسبت به سال‌های گذشته می‌دهد. مناطقی که تصور می‌شود دغدغه یک کیلوگرم میوه را نداشته باشند و البته همه اینها نشانه‌هایی است از گشترش فقر و نیز جابه جایی طبقه متوسط به طبقه پایین‌تر.

افزایش بیش از ۱۰۰ درصدی قیمت میوه

آمارها هم مهر تائیدی است از فشار اقتصادی روی شانه‌های مردم. بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران نرخ تورم کل کشور بهمن ماه سال ۹۹ بیش از ۳۴ درصد بود. همچنین آمارهای مرکز آمار ایران نشان می‌هد قیمت برخی میوه‌ها نسبت به سال گذشته بیش از ۱۰۰ درصد افزایش یافته است. به عنوان مثال قیمت پرتقال، سیب و موز در بهمن سال ۹۹ نسبت به ماه مشابه سال گذشته حدود ۱۷۱ درصد، سیب، ۱۰۳ درصد و ۱۹۳ درصد افزایش قیمت داشتند.

البته با یک مقایسه ساده قیمت دلار امروز با روزهای ابتدایی سال و نیز سقوط ارزش ریال نتیجه هم چیزی جز این نمی‌توانست باشد. تنگ شدن حلقه اقتصاد بر گردن قشرهای مختلف جامعه از متوسط تا حاشیه نشین. دلار صرافی ملی که ابتدای سال حدود ۱۴ هزار و ۹۰۰ تومان بود و حالا با نوساناتی دارد که به حدود ۲۴ هزار و ۴۴۰ تومان رسیده است.

قدرت خرید مردم کم شده است

صدرالدین نیاورانی، نایب رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران می‌گوید: «قدرت خرید مردم نسبت به سال گذشته کمتر شده است. از جمله دلایل گرانی میوه طی یک سال گذشته می‌توان به اضافه شدن هزینه حمل و نقل و هزینه جاری کشاورز اشاره کرد.»

او درباره وضعیت بازار میوه در شب عید هم می‌گوید: «وزارت صنعت، معدن و تجارت میوه شب عید را تامین و برای آن برنامه‌ریزی کرده است. در زمینه میوه‌های اصلی مثل پرتقال، سیب و نارنگی مشکلی نخواهد بود و قیمت‌ها کاهش پیدا می‌کند.»