آنچه مهمترین عاملش شیوع ویروس کووید 19 بود و تقریبا همه حوزهها را در بر گرفت. این قصه به فوتبال هم رسید و سالی را گذراندیم که ار جهات مختلف استنثایی و فراموشنشدنی بود. گوشهای از حوادث بینظیر یا کمنظیر رخ داده در سال 99 را با هم مرور میکنیم.
* صفر تماشاگر؛ فوتبال باشگاهی ایران در سال 99 حتی یک تماشاگر رسمی هم روی سکوها نداشت. شاید 15 ماه پیش تحت هیچ شرایطی نمیتوانستید به کسی بقبولانید که تمام مسابقات فوتبال باشگاهی این مملکت طی یک سال کامل خورشیدی بدون تماشاگر برگزار خواهد شد، اما این اتفاق رخ داد. ما امسال دو دربی تهران را هم داشتیم که بدون تماشاگر برگزار شد. امسال همچنین پرسپولیس در حالی به فینال لیگ قهرمانان آسیا رسید که حتی یک دقیقه هم در خانه بازی نکرد. تمامی مسابقات سرخپوشان در آسیا نیز بدون تماشاگر برگزار شد؛ منهای بازی نهایی برابر اولسان هیوندای که تعداد محدودی از هواداران امکان حضور در ورزشگاه الجنوب قطر را پیدا کردند.
* قراردادهای یازده رقمی؛ کسی نمیداند پیش از سال 99 هم هیچ فوتبالیست یا مربی ایرانی قرارداد بالای 10 میلیارد تومان با یک باشگاه بسته بود یا نه؛ اما این اتفاق در سال 99 افتاد و شاهد موج جدی قراردادهای یازده رقمی (به تومان) بودیم. در حال حاضر ثبت قراردادها به صورت محرمانه انجام میشود و باشگاه و بازیکن تمایلی به افشای رقم قرارداد ندارند، اما شنیدههای موثق حاکی از آن است که دستکم دو مربی و چند بازیکن لیگ برتری قرارداد بالای 10 میلیارد تومان با باشگاهها بستهاند. این مساله تابعی از تورم اقتصادی بالای کشور بوده است، اما اجرای قانون منع جذب بازیکنان خارجی هم در پدید آمدن چنین شرایطی بیتاثیر نبود.
* فقط دو بازی ملی؛ دیگر وجه شگفتانگیز سال 99 اما تعطیلی کامل مسابقات ملی بود. تیم ملی فوتبال ایران غریبترین دوران تاریخش را پشت سر گذاشت. حتی در دوران هشت ساله جنگ تحمیلی هم تیم ملی اغلب به طور روتین کارش را ادامه میداد و مسابقات رسمی پرشماری از جمله در چارجوب مقدماتی المپیک، جام ملتهای آسیا، بازیهای آسیایی و مقدماتی جامجهانی برگزار میشد. امسال اما تیم ملی کلا دو اردوی مختصر چند روزه با دو بازی ملی دوستانه را تجربه کرد؛ یک اتفاق حیرتانگیز و باورنکردنی. صد البته این مساله فقط مربوط به تیم ملی ایران نبود، چرا که ویروس کرونا همه تیمهای ملی جهان را به محاق برد. تازه گردن فوتبال کلفت بود که دستکم در عرصه باشگاهی به حیاتش ادامه داد، وگرنه مسابقاتی با عظمت المپیک هم یک سال به تعویق افتاد، گرچه برگزاری این بازیها در توکیو برای تابستان آینده هم در هالهای از ابهام قرار دارد.
* غرامت تاریخی؛ این یکی دیگر ربطی به کرونا ندارد و دستگل قبل از کووید است. سال 99 از منظر صدور سنگینترین غرامت تاریخ فوتبال ایران در مجامع بینالمللی ماندگار خواهد بود. در این سال فیفا فدراسیون فوتبال ایران را به پرداخت شش میلیون یورو غرامت بابت قطع همکاری با مارک ویلموتس بلژیکی محکوم کرد. این در حالی است که ویلموتس قبلا شش میلیون یورو دیگر هم گرفته بود و در مجموع فقط پنج بازی هدایت تیم ملی ایران بر عهده داشت!