تنها یک هفته به پایان مهلت طرف‌های غربی برای برداشتن تحریم‌های ایران باقی مانده است؛ مهلتی که مجلس شورای اسلامی به منظور ایجاد فشار برای بازگشت آمریکا و طرف‌های اروپایی به انجام تعهداتشان در توافق برجام تعیین کرده است. این در حالی است که با وجود تغییر قدرت در کاخ سفید و پیغام‌های «اول تو، بعداً من» از جانب ایران و آمریکا،‌ هیچ حرکت قابل توجهی برای نشستن دوباره طرف‌های توافق هسته‌ای، پشت میز برجام دیده نمی‌شود. بایدن همچنان در حال برداشت محصولات است که در ابتدا با کاشت همه آنها از سوی ترامپ مخالفت کرده بود و در دیگر سو هم، ‌اصول‌گرایان مخالف با دولت در تلاش برای صید ماهی‌های بزرگ‌تر از آب گل‌آلود برجام.

ایران، پله پله درهای بسته هسته‌‌ای خود را می‌گشاید. تولید اورانیوم فلزی خود را علنی کرده است و تا هفته آینده نیز پروتکل الحاقی را ملغی اعلام کرده و مانع از بازرسی سایت‌های هسته‌‌ای توافق شده از سوی بازرسان هسته‌‌ای خواهد شد.
با همین رویکرد، سوم اسفندماه آینده، یعنی فقط هفت روز دیگر، تنها نامی از برجام به یادگار خواهد ماند و ایران نیز تعهدی برای باقی ماندن یک طرفه در توافق برجام برای خود قائل نخواهد شد.
در همین زمینه خبرگزاری فرانسه در گزارشی با اشاره به رویکرد رئیس‌جمهور جدید آمریکا برای بازگشت به مسیر دیپلماسی با ایران تصریح کرد که زمان جو بایدن برای تصمیم‌گیری درباره بازگشت به توافق هسته‌ای کوتاه است.
بر اساس این گزارش، جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا که پیشتر خیلی شفاف، موضع خود را برای بازگشت به مسیر دیپلماسی با ایران مشخص کرده بود، در حال حاضر آشکارا نشان داده است که هیچ عجله‌ای برای پیوستن مجدد به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را که دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ به طور یک‌جانبه از آن خارج شد، ندارد.
این خبرگزاری در ادامه با اشاره به وعده انتخاباتی جو بایدن برای بازگشت به توافق هسته‌‌ای گزارش داد: «یک تاریخ مهم در حال فرارسیدن است؛ ۲۱فوریه (سوم اسفندماه) که بر اساس مصوبه پارلمانی ایران، اگر آمریکا تحریم‌ها را لغو نکند فعالیت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران محدود خواهد شد.»
از سوی دیگر به گزارش ایسنا، کلسی داونپورت، رئیس بخش عدم اشاعه در موسسه کنترل تسلیحات مستقر در واشنگتن طی سخنانی اظهار کرد: «ایران به سرعت می‌تواند اغلب گام‌ها، مانند غنی‌سازی اورانیوم را لغو کند. خطر مهم شروع شدن این اقدامات آن است که معکوس کردن آنها بسیار دشوارتر است.»
داونپورت همچنین از کاهش بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران پس از اجرایی شدن این مصوبه ابراز نگرانی کرد و گفت که این می‌تواند نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای تهران را افزایش دهد.
همچنین خبرگزاری فرانسه در گزارش دیگری با اشاره به نزدیک شدن زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران تاکید کرد:«این انتخابات می‌تواند به روی کار آمدن یک فرد ‌اصول‌گرا در تهران بینجامد که این مسئله نیز قابل تامل است. بنابراین، آیا زمان کافی برای دولت بایدن وجود دارد؟»
به گزارش ایسنا، یک دیپلمات پیشین اتحادیه اروپا نیز در این باره گفت:«با نزدیک شدن به ۲۱ فوریه، ضروری است که دیپلماسی از سر گرفته شود.
روزهای پیش‌رو، بسیار حائز اهمیت خواهد بود تا بفهمیم که چه اتفاقی رخ می‌دهد و تا چه اندازه در متقاعد کردن ایران برای عقب‌نشینی موفقیت‌آمیز عمل خواهیم کرد.»
بر اساس این گزارش یک دیپلمات دیگر اروپایی نیز اظهار کرد که مسئله اصلی این است که اطمینان یابیم در آن تاریخ ۲۱فوریه، محدودیت دسترسی بازرسان آژانس اجرایی نشود.
این دیپلمات در ادامه گفت:«چین و روسیه که از امضاکنندگان توافق هسته‌ای هستند و از روابط نزدیک‌تری با تهران برخوردارند نیز همین دیدگاه را دارند.»
در همین زمینه یک مشاور پیشین رئیس جمهور اوباما که خواست نامش فاش نشود، با اشاره به ضرورت برقراری هرچه زودتر ارتباط میان دولت آمریکا و تهران گفت: «من گمان می‌کنم که مقامات آمریکایی تاکنون از طرق مختلف با مقامات ایرانی وارد تعامل شده باشند.»
در همین زمینه علیرضا زاکانی نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی روز گذشته در جلسه علنی مجلس و در نطق میان دستور خود اظهار کرد: « اگر آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان تا زمان مشخص شده، حرکتی نکنند، مطابق آنچه پیشتر اعلام کرده‌ایم در اسفند ماه با پروتکل الحاقی خداحافظی کرده و خروج ناظران را نیز افزون بر آنچه که در ان‌پی‌تی اعلام کرده‌ایم شاهد خواهیم بود. لذا گره برجام فقط با رفع تحریم‌ها باز خواهد شد و از این جهت ابتکار عمل مجلس، میدان عمل را برای مسئولان کشور باز کرده است.»
این رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس با بیان این‌که برجام سندی است که جز به رفع تحریم‌ها باقی نخواهد ماند، تصریح کرد: «همانگونه که «دوره بزن در رو» تمام شد، دوره تحمیق ملت‌ها و تحمیل ننگ‌نامه‌ها نیز تمام شده است و لااقل برای ایران اسلامی دیگر قابل تکرار نخواهد بود.»
چندی پیش نیز حسن شجاعی نماینده مردم ابهر در مجلس در این زمینه گفت: «اگر قرار است دوباره وارد مذاکره و تعاملی حتی غیرمستقیم با آمریکا شویم، آنان باید در عمل حسن نیت خود را به ما ثابت کنند و اقدامات عملی را در راستای اجرای تعهدات خود انجام دهند.» او با دفاع از مصوبه مجلس در تصویب لایحه خروج از پروتکل الحاقی در صورت برداشته نشدن تحریم‌ها، اضافه کرد:«دشمنان ما بدعهد هستند و اگر ما به آنان امتیاز نقد دهیم و منتظر امتیاز نسیه بمانیم، هیچ‌گاه امتیازهای نسیه را پرداخت نمی‌کنند.»
این نایب رئیس کمیسیون اصل نود همچنین تاکید کرد:«تا سوم اسفند ماه زمان زیادی باقی نمانده است و بر اساس قانون مصوب مجلس شورای اسلامی باید تا آن زمان، تحریم‌های ایران به طور کامل لغو شود.
مصوبه مجلس درباره اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها پشتوانه مهمی را برای نظام فراهم کرده است و ما قطعا روی اجرای این قانون اصرار خواهیم کرد. دولت هم این موضوع را پذیرفته است و تاکید همه بر این بوده است که به قانون مجلس عمل می‌کنند.
ما این هشدار را به اروپا و آمریکا می‌دهیم که فرصت کمی برای عمل به تعهدات خود دارند و اگر این اتفاق نیافتد، مطابق با قانون، ایران از پروتکل الحاقی خارج خواهد شد.»
با وجود هشدارهای ایران، تحرک خاصی از سوی طرف‌های غربی برجام دیده می‌شود. اگر چه هرازگاهی برخی خبرها مبنی بر گفت‌وگوها و رایزنی‌هایی اندک بین مقام‌های سیاسی این کشورها منتشر می‌شود اما دامنه این تعاملات به اندازه‌‌ای نیست که بتوان تغییر را در رویکرد آنها پیش از پایان اولتیماتوم مجلس، به نظاره نشست.
در همین حال روز گذشته پایگاه اینترنتی روزنامه ایندیپندنت، گزارش داد که دومینیک راب وزیر امور خارجه انگلیس در گفت و گویی که با شبکه بی.بی.سی انجام داد از رایزنی با آنتونی بلینکن همتای آمریکایی‌اش بر سر توافق هسته‌‌ای با ایران، خبر داد. راب در این زمینه اظهار کرد:«تمرکز من بر روی همکاری با دولت جدید آمریکا بوده است. دیروز با تونی بلینکن صحبت کردم. ما در حال همکاری در زمینه طیفی از مسائل از جمله توافق هسته‌ای، مواردی دیگر و موضوع میانمار هستیم و به این کار ادامه خواهیم داد.»
در این زمینه جیمز کلیفرلی، معاون وزیر خارجه انگلیس در امور خاورمیانه و شمال آفریقا نیز در گفت‌وگو با روزنامه سعودی الشرق الاوسط گفت:«انگلیس از تمایل جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا و تلاش‌هایش برای وارد شدن در نسخه جدید برجام استقبال می‌کند. ما به ایرانی‌ها گفتیم که خواهان بازگشت تهران به جامعه بین‌المللی هستیم. موضع کشور ما واضح و ثابت است، ایران باید به طور کامل به تعهدات خود در رابطه با غنی‌سازی اورانیوم بازگردد.»
او تاکید کرد که تهران اکنون در مقابل یک فرصت حقیقی قرار دارد تا یک مسیر متفاوت و بهتر را انتخاب کند و به سوی کشورهای اروپایی و آمریکا بازگردد. او از ایران خواست که به تعهداتش برگردد تا بتواند از این فرصت مثبت استفاده کند.
همچنین روز گذشته آنتونی بلینکن وزیر امورخارجه آمریکا با ابراز خرسندی از انتصاب رابرت مالی به عنوان نماینده ویژه دولت این کشور در امور ایران بر مسیر دیپلماسی با تهران تاکید کرد. او با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «از دیدن این‌که رابرت مالی، نماینده ویژه دولت در امور ایران آغاز خوبی در وزارت خارجه داشته است، خرسند هستم.»
بلینکن در ادامه پیام خود، دیپلماسی را بهترین مسیر برای اطمینان از آنچه دست نیافتن ایران به سلاح هسته‌‌ای خواند، توصیف کرد.