«دیگر تخت خالی نداریم» این جمله‌ای است که مسئولا ن بهداشت و درمان در نقاط مختلف کشور بارها در هفته‌ها و روزهای اخیر تکرار کرده اند. در تهران می‌گویند وضعیت از قرمز به سیاه رسیده است. پایتختی با بیش از ده میلیون جمعیت روزانه، با متروهایی شلوغ و اتوبوس‌هایی که مردم سانتی متر به سانتی متر آن را پر کرده‌اند و در کنار هم به یکدیگر کرونا هدیه می‌دهند. «تعطیلی تهران» کلیدواژه‌ای است که بسیار شنیده شده است، بیش از یک ماه است که می‌گویند تهران باید تعطیل شود. اما خلا مدیریتی بسیار جالب توجهی را در این زمینه شاهد هستیم. نه کسی مسئولیت تعطیلی تهران را می‌پذیرد نه کسی مسئولیت تعطیل نکردن آن را! یکبار گفته شد رئیس جمهور با تعطیلی موافقت کرده اما استاندار تهران مخالفت کرده است! یاللعجب! معلوم نیست از چه زمانی ساختار تصمیم‌گیری در ایران فدرال شد که استاندار می‌تواند با دستور رئیس جمهور مخالفت کند! شوخی تلخی بود! استاندارانی که به راحتی چرخاندن یک خودکار از طرف وزیر کشور عزل می‌شوند در مقابل رئیس جمهور مخالفت کرده اند! البته بعدا خود استاندار تهران نیز زیر این باری که برای او ترتیب داده بودند طاقت نیاورد و گفت او مخالف تعطیلی تهران نیست. اما نکته عجیب این است که کسی مسئولیت برعهده نمی‌گیرد. یک موضوع که درباره سلامت مردم و جامعه است از سوی دولتی‌ها به سیاست گره زده شده و مدام هم خودشان می‌گویند موضوع را سیاسی نکنید!
به گزارش روز نو :محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور در واکنش به مخالفت رئیس جمهوری با تعطیلی تهران با بیان این که مسئله قرنطینه و تعطیلی تهران از سوی برخی تبدیل به یک پروژه سیاسی شده است، اظهار کرد: آن چه در جلسه ستاد ملی مبارزه با کرونا از سوی وزارت بهداشت مطرح شد، نه صرفا مسئله تعطیلی تهران، بلکه طرح جامع و بلندمدت اعمال محدودیت‌ها در سراسر کشور بود که کلیات آن با نظر مساعد رئیس‌جمهور هفته گذشته در جلسه روسای کمیته‌های تخصصی ستاد در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا و با همراهی سایر اعضای جلسه به تصویب رسید و مقرر گردید با تکمیل برخی جزئیات، از روز شنبه اجرایی شود.
او گفت: از سیاسیون و رسانه‌ها انتظار می‌رود که در بحبوحه نبرد سرنوشت‌ساز کشور با بیماری کرونا که از قضا با تحریم‌های بسیار دشوار و ظالمانه خارجی نیز همراه است، با توجه به منافع ملی، از حاشیه‌سازی و دامن زدن به برخی مباحث بی‌اساس بپرهیزند و اگر کمک نمی‌کنند، حداقل اجازه دهند دستگاه‌های مسئول با تمرکز کافی کار خودشان را انجام دهند.
وضعیت عجیبی را در دولت دوازدهم شاهد هستیم اگر به سوءمدیریت‌ها در حوزه اقتصاد انتقاد شود دولتی‌ها می‌گویند در بحبوحه جنگ اقتصادی سیاسیون و رسانه‌ها دولت را تخریب نکنند اگر به عملکرد عجیب دولت در مدیریت کرونا انتقاد شود دولتی‌ها می‌گویند رسانه‌ها و سیاسیون در بحبوحه نبرد با کرونا دولت را تضعیف نکنند. به نظر می‌رسد از نگاه پاستور همه باید تا 1400 سکوت کنند تا دولت دوازدهم هم به پایان برسد.
> تعطیلی تهران طرحی کارشناسی شده
این درحالی است که همین دیروز محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران در ابتدای دویست و چهل و هشتمین جلسه شورا با بیان اینکه روند پاندمی کرونا در تهران و کشور به گفته مسئولان وزارت بهداشت افزایشی است و احتمال رسیدن به آمار هزار کشته در روز وجود دارد، اظهارداشت: محدودیت‌هایی که در هفته گذشته توسط ستاد ملی کرونا ایجاد شد در عمل تاثیر جدی در کاهش تردد و رفتار مردم ایجاد نکرده‌است. وی افزود: با کاهش ساعات فعالیت اصناف و سیستم حمل‌ونقل عمومی، فقط زمینه افزایش ازدحام که عامل تشدید شیوع کروناست، فراهم می‌شود. هاشمی تاکید کرد که پیشنهاد شورای شهر تهران، تعطیلی دو هفته‌ای تمام فعالیت‌های غیرضروری به‌شکل کامل است که تردد شهروندان را کاهش دهد و ریاست محترم جمهوری اطمینان داشته باشند که این پیشنهاد توسط کمیسیون تخصصی سلامت شورای شهر تهران مورد بررسی کارشناسی قرار گرفته و پس از تایید در ستاد مقابله با کرونای تهران به تایید استانداری تهران نیز رسیده و کاملا پخته است. وی گفت: لازم است به درخواست تعطیلی دو هفته‌ای تهران و اعضای شورا و تمامی روسای دانشگاه‌های سراسر کشور و استانداری رسیدگی شود.
از مدت‌ها پیش مسئولان وزارت بهداشت، 65 رئیس دانشگاه علوم پزشکی کشور و بسیاری از متخصصان تنها راهکار کاهش تلفات کرونایی در کشور را تعطیلی حداقل ۲ هفته‌ای اعلام کردند. حتی ایرج حریرچی، معاون کل وزارت بهداشت جمعه‌شب در تلویزیون علنا گفت تا هفته آینده تعداد قربانیان کرونا ۲ برابر خواهد شد و علاوه بر تهران باید کل کشور تعطیل شود.
وی گفت: پیش‌بینی‌‌ها می‌گوید مرگ ناشی از کرونا در ۲ هفته آینده ۲ برابر خواهد شد. روزنامه اصولگرای وطن امروز در گزارشی با تاکید بر اینکه «مسئولیت با کیست؟» نوشته است:«بیشتر کاسب‌ها در تهران اعلام کرده‌اند چرا باید از ساعت 18 که بسیاری از مشتری‌ها فرصت خرید دارند فعالیت‌شان متوقف شود؟ بی‌برنامگی در اعمال محدودیت‌ها ضربه بزرگی به اعتماد مردم وارد کرد و در این میان نه‌تنها رعایت پروتکل‌های بهداشتی بیشتر نشد، بلکه به اعتراف مسئولان وزارت بهداشت، میزان رعایت پروتکل‌ها کاهشی شد. به عبارت بهتر، دولت با وضع محدودیت‌های پراکنده و شل‌کن سفت‌کن‌های عجیب و غریب موجب هرج‌و‌مرج اقتصادی شده است؛ همان اقتصادی که به بهانه آن جلوی تعطیلی را گرفته است. از زمان ارائه پیشنهاد تعطیلی کشور از سوی متخصصان و جامعه پزشکی برای مهار کرونا، تاکنون بیش از 14 هزار نفر از هموطنان‌مان بر اثر این ویروس جان خود را از دست داده‌اند. بر اساس بررسی‌ها، در صورت اعمال سیاست تعطیلی متناوب، این عدد می‌توانست به نصف کاهش پیدا کند.»
روزنامه جوان نیز نوشته است:« خبر‌های منتشر شده از ستاد ملی مبارزه با کرونا نشان از تشتت آرای سنگین میان اعضای این ستاد دارد. روز گذشته خبر رسید که وزیر بهداشت برای چندمین بار استعفا کرده، اما با این استعفا موافقت نشده است. هرچند این استعفا تکذیب شد، اما نگاه اجمالی به سایر اخبار کرونایی، استعفای وزیر را چندان دور از انتظار نمی‌نماید. دو سه روزی می‌شود که مسئولان بهداشت خبر از قرنطینه کل پایتخت می‌دهند و حتی از این اتفاق با تعابیری از قبیل «قرنطینه کامل در آستانه نهایی شدن است» یاد می‌کردند، اما در نهایت و به‌رغم درخواست‌های چندین و چندباره و اصرار‌های مکرر، مطلوب وزارت بهداشت حاصل نشد.» در واقع دیروز روزنامه‌های اصولگرا این موضوع را مورد توجه قرار دادند که دولت توان تصمیم‌گیری در این موضوع را گویی ندارد شاهد پاس کاری هستیم تا در نهایت کسی مسئولیت را نپذیرد.
> ضعف تصمیم گیری
ماجرای کرونا بار دیگر نشان از ضعف تصمیم‌گیری در میان مسئولان دارد. درحالی که نام‌های مختلفی چون ستادکرونا یا قرارگاه کرونا ایجاد شد تا تصمیم گیری‌های فوری و موثر گرفته شود اما موضوع این است که اصولا مسئولان در ایران نمی‌خواهند تبعات تصمیم خود را اعلام کنند. ستاد کرونا که این روزها همه چیز به آن حواله داده می‌شود رئیس و سخنگو دارد. موضوع پیچیده‌ای نیست اگر این ستاد به این نتیجه رسیده که لازم نیست (!) تهران تعطیل شود بیانیه‌ای با امضای رئیس آن (حسن روحانی) از سوی سخنگوی ستاد یا وزیر بهداشت قرائت شود و دلایل خود را بیان کنند. اگر گمان می‌کنند در شرایط فعلی اقتصاد مهمتر است آن را مستدل بیان کنند!
بیش از یک ماه است که بحث تعطیلی دو هفته‌ای در جریان است با این تدبیر احتمالا مسئولان در عید نوروز 1400 تعطیلی دو هفته‌ای اعلام خواهند کرد!
اما موضوع تنها کرونا یا تعطیلی نیست. واقعیت این است که وقتی شرایط حساس می‌شود شاهد بی‌تصمیمی می‌شویم. مثلا وقتی لوایح اف‌ای تی اف به مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌رود، این مجمع با آن مخالف است اما نمی‌خواهد زیر بار مسئولیت مخالفت با لوایح برود بنابراین به جای اینکه مخالفت خود را به طور رسمی اعلام کند آنقدر زمان را کش می‌دهد تا لوایح از دستور کار خارج شود! البته در ماجرای کرونا کش دادن تصمیم‌گیری هر روز به مرگ تعداد بیشتری از مردم منجر می‌شود اما واقعیت این است که توان تصمیم‌گیری در لحظات حساس وجود ندارد و کسی نمی‌خواهد زیر بار مسئولیت آن برود.
> عبور از بحران به جای حل بحران
درباره این موضوع با یک فعال سیاسی گفتگو کردیم. حسن کنعانی مقدم به «آفتاب یزد» گفت:«تجربه‌ای که شخصا در 40 سال گذشته در نهادهای مختلف داشته‌ام و شاهد تصمیم گیری‌های مدیران بالادستی بوده‌ام این است که مدیران و مسئولان ما همواره وقتی با یک بحران روبه‌رو می‌شوند به دنبال عبور از آن بحران هستند نه اینکه مشکل به وجود آمده را حل کنند. وقتی این رویه وجود دارد طبیعتا تمایل به پذیرش مسئولیت در مواجهه با چالش‌های دشوار وجود ندارد و به گذر زمان سپرده می‌شود.»
او افزود: «به عنوان نمونه موضوع معیشت در هفته‌های اخیر به عنوان یک چالش در مواجهه با تعطیلی‌های کرونا مطرح می‌شود اما تا کی قرار است جامعه درگیر چالش معیشتی و قیمت گوشت و مرغ و تخم مرغ باشد؟ از قضا این نیز یک چالشی است که مسئولان نباید از آن عبور کنند بلکه باید آن را حل کنند. در واقع ما با چند پرونده باز در کشور روبه رو هستیم که نیاز به تدبیر دارد تا حل شود نه اینکه تنها به زمان سپرده شود.» این فعال سیاسی در ادامه بیان کرد: «تصمیم‌های حداقلی نیز همواره وقتی رخ می‌دهد که بحران یا چالش موجود به بدترین وضعیت خود برسد و در این وضعیت معمولا شاهد برخی تصمیمات بوده ایم.»
کنعانی مقدم افزود: «اکنون در مواجه با کرونا نه تنها تعطیلی بلکه موضوع افزایش تست‌ها یا قطع کردن زنجیره از طریق نگه داشتن مبتلایان در دوره نقاهت نیز با چالش مواجه هستیم. دولت باید در طرح‌های فشرده بسیاری از اقشاری که احتمال ابتلای آنها بیشتر است را مورد آزمایش قراردهد تا زنجیره ضعیف شود.» این فعال سیاسی اظهار داشت: «اینکه چرا شاهد عدم تصمیم‌گیری هستیم مهمترین دلیل آن ناکارآمدی مدیران است که همواره به دنبال این هستند که یک اتفاق موضوع را حل کند.» کنعانی مقدم در پایان گفت: «هرکس در هرجایگاهی که مسئولیتی را برعهده می‌گیرد باید تبعات آن را نیز بپذیرد و پاسخگو باشد. شرط مسئولیت پذیری پاسخگویی و شفافیت است اما متاسفانه چنین رویه‌ای را در کشور چندان
مشاهده نمی‌کنیم.»