«جو»سازی با پیروزی«بایدن»
پیروزی «جو بایدن» در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و شکست سنگین دونالد ترامپ در ایران به مانند همه جهان و بلکه با اهمیت بیشتری دنبال شد و مشمول واکنش مسئولان شد. در این میان تصور عمومی از استقبال اصلاحطلبان از ریاست جمهوری جو بایدن دستمایه بازیهای رسانهای برخی اصولگرایان شد.از همین رو از طریق بازی با نام کوچک بایدن (جو) آن را به «یک جو ایمان، یک جو همت و یک جو غیرت» ربط دادند تا نشان دهند که نگاهشان به داخل است نه حضور یک رئیس تازه در کاخ سفید.
به گزارش روز نو :فارغ از این بازی با کلمات، برخي تحليلگران ميگويند كه پيروزي بايدن دموكرات يك فرصت طلايي را براي دولت حسن روحاني فراهم كرده است تا برخي از مشكلات ناشي از تحريمها را رفع كند و حتي به آينده برجام اميدوار باشد. اميدواري به آينده برجام همان نكتهاي است كه ميتواند اميد را نيز به فضاي سياسي بازگرداند چرا كه دولت روحاني با وعده پيروزي در مذاكرات هستهاي روي كار آمد و به تبع آن توانست بخش مهمي از تحريمها را رفع كند. حالا دوباره اين اميد در فضاي سياسي شكل گرفته است كه شايد گشايشهايي شكل بگيرد. ضمن اين كه پيامها و سخنان مقامات ايران روز گذشته نشان داد كه تهران منتظر حركت رئيس جمهوري جديد آمريكاست. بيشتر مقامات تأكيد كردند كه ميخواهيم رئيس جمهوري جديد اشتباهات گذشته آمريكا را جبران كند. اين سخن احتمال روي ديگري هم دارد و آن اين است كه بعد از اين ميتوان دوباره درباره مذاكره و كاهش تنش صحبت كرد.
در میان این واکنشهای متفاوت، روز گذشته بازنشر بخشی از یک ویدئوی طنز در توئیتر معاون اول رئیس جمهور که محتوای آن با پیروزی جو بایدن همخوانی داشت، بسیار خبرساز شد. در همین راستا، معاون ارتباطات دفتر اسحاق جهانگیری به حاشیههای یک ریتوئیت واکنش نشان داد و در توئیتی نوشت:«متاسفانه اشتباه ادمین بود.» در این ریتوئیت، عکسالعمل ایران نسبت به پیروزی جو بایدن در قالب یک کلیپ طنز نمایش داده شده بود. با این وجود اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور در واکنش رسمی نسبت به پیروزی بایدن در این انتخابات، در صفحه توئیتر خود نوشت:«سرانجام با اعلام نتیجه انتخابات آمریکا، دوران ترامپ و تیم ماجراجو و جنگطلب او به پایان رسید. نقض معاهدههای بینالمللی از محیط زیست تا تحریمهای اقتصادی و ضد انسانی علیه ملت ایران و حمایت از تروریسم و نژادپرستی، شاکله سیاستهای ترامپ بود. امیدوارم شاهد تغییر سیاستهای مخرب آمریکا و بازگشت به قانون و تعهدات بینالمللی و احترام به ملتها باشیم.»
رئیس جمهور حسن روحانی نیز روز گذشته در یکصد و هفتاد و نهمین جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، در این زمینه اظهار کرد:«اینک فرصتی برای دولت آینده آمریکا پیش آمده است که اشتباهات گذشته را جبران کند و با احترام به قواعد جهانی، به مسیر پایبندی به تعهدات بینالمللی، بازگردد.» او با تاکید بر پیروزی مقاومت ملت ایران در جنگ اقتصادی تحمیل شده توسط دولت آمریکا، تاکید کرد که مردم ایران با مقاومت قهرمانانه خود در برابر جنگ تحمیلی اقتصادی، اثبات کردند که سیاست فشار حداکثری آمریکا محکوم به شکست است.
در همین حال محمدجواد ظریف با واکنش به نتیجه انتخابات آمریکا در صفحه توئیتر خود نوشت: «مردم آمریکا نظر خود را اعلام کردند و اکنون دنیا نظارهگر آن است که آیا رهبران جدید، روش مخرب، ضدقانون و قلدرمابانه رژیم در حال رفتن را کنار خواهند گذاشت و چندجانبه گرایی، همکاری و احترام به قانون را برخواهند گزید و یا خیر. این اقدام و عمل است که بیش از همه چیز مهم است. سابقه ایران بر پایه عزتمداری، منافع ملی و دیپلماسی مسئولانه همواره روشن بوده است.» حسامالدین آشنا، رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری هم در توئیتی نوشت: «ایرانیان مردانه ایستادند تا آن نامزد هم رفتنی شد.» همچنین حمید بعیدینژاد، سفیر ایران در لندن نیز به تغييرات در كاخ سفيد واكنش نشان داد. او در پيام توئيتري خود گفته:«سرانجام عمر سیاسی مردی که فقط نفرت میپراکند تمام شد.» او كه در مذاكرات هستهاي ايران در زمان اوباما حضور فعالي داشته در توئيت خود تأكيد كرده: «به رغم سیاست فشار حداکثری وی نتوانست ایران را تسلیم کند.» سیدعباس موسوی، سفیر ایران در جمهوری آذربایجان هم در صفحه توئیتر خود نوشت:«همانگونه که ایران برای کارتر، ریگان، کلینتون، بوش، اوباما و ترامپ فرقی نداشت، آنها هم برای ایران فرقی ندارند. جو بایدن هم احتمالا کپی برابر اصل اخلافش باشد، اما ایران را باید جو ایران بسازد و به قلههای افتخار برساند، آنهم با اکسیری از یک جو ایمان، یک جو همت و یک جو غیرت بسازد.» واكنشهاي توئيتري فقط به ديپلماتها خلاصه نشده است. علی مطهری، نماینده مردم تهران در مجلس دهم نیز به تحليل تغييرات در كاخ سفيد پرداخته و نوشته: «مقاومت سه ساله ملت ایران مقابل فشار حداکثری یکی از عوامل شکست ترامپ بوده است. جالب است که ضدانقلاب خارج نشین با آرزوی براندازی، از ترس احیای برجام، خواهان پیروزی ترامپ بود.» همچنین روح الله جمعهای، مشاور وزیر کشور نیز در توئیتی نوشت:«بالاخره ترامپ سازان، تاریخ مصرف عامل پوپولیست خود را تمام شده دانسته و با مچاله کردن او، جو بایدن را برای مأموریتهای منفعتی نظام سرمایهداری بر روی صحنه آوردند. نظام کاپیتالیسم حتی نوکران قمارباز خود رحم نمیکند و این بار ترامپ، گاو شیرده نظام اهریمنی سلطه شد.»
«حکم مقدر تاریخ است» خلاصه تحليل علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی درباره انتخابات آمريكاست. او نوشته: «پایان ترامپ شگفتی نیست، حکم مقدر تاریخ است. بیشتر مردم آمریکا بر کارنامه سراسر ناکامیِ تفکری که قلدری و زورگویی را حلال مشکلات میدانست، مهر مردودی زدند. آیا دولت منتخب آمریکا این درک را دارد که زیر قاب عکس دونالد ترامپ در کاخ سفید به جای عبارت چهل وپنجمین رئیس جمهور بنویسد: عبرت آیندگان.»
در این میان بسیاری از نمایندگان مجلس نیز در صفحات مجازی خود نسبت به پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا واکنش نشان دادند. وحید جلالزاده، نماینده مردم ارومیه در مجلس نیز گفته:«عزت ما در بینیازی از کدخداست، حکمت ایجاب میکند که قوی شویم و مصلحت هم در نگاه به داخل نهفته است. فیل و الاغ هیچ فرقی نمیکند، راه برون رفت از مشکلات افزایش کارآمدی و رضایتمندی ملی است.» اما مجلسيها سعي كردند واكنش خود را بر اين متمركز كنند كه بين بايدن و ترامپ فرقي وجود ندارد. علی اکبر علیزاده، نماینده مردم دامغان در مجلس تأكيد كرده:«فرق گذاردن بین بایدن و ترامپ در خوشبینانهترین حالت ناشی از سادهلوحی و عدم درک صحیح از اصول سیاست خارجی آمریکا در مقابله با ایران است. با اندک شناختی از سیاست خارجی آمریکا و سابقه تحریمهای وحشیانه دموکراتها ضد ایران، این سادهلوحی رخت بر خواهد بست. مگر آنکه مشکل چیز دیگری باشد.»
سید سلمان ذاکر، نماینده ارومیه در مجلس هم نوشته:«مقاومت و ایستادگی ایران اسلامی در برابر زیاده خواهی و زورگوییهای ترامپ را میتوان یکی از علل شکست او در انتخابات دانست.» اصغر عنابستانی، نماینده سبزوار اما تحليلي واكنش برانگيز داشته است. او گفته: «آنچه باعث شده دونالد ترامپ دودستی به صندلیاش بچسبد جذابیت ریاست جمهوری نیست بلکه نزدیکتر شدن به انتقام سخت پس از دوران ریاست جمهوری است.» اين سخنان او با واكنشهاي زيادي در شبكههاي اجتماعي از جمله توئيتر مواجه شده است. به نظر ميرسد در حالي كه بخشي از بدنه حاكميت تلاش ميكند تغييرات در كاخ سفيد را در سياستهاي روزهاي آينده ايران موثر نشان دهد، بخشي ديگر كه محور آنان مخالفان دولت و اصولگرايان نيز هستند تلاش ميكنند بگويند كه تغييرات كاخ سفيد هيچ تأثيري در ايران نخواهد داشت و هيچ فرقي بين رئيس جمهوري جديد و سابق آمريكا وجود ندارد. اين تلاش اصولگرايان از نظر مفسران سياسي اين گونه تحليل ميشود كه آنان تا زماني كه خودشان در رأس دولت نيستند اين تحليل را ترويج ميدهند ولي زماني كه خودشان دولت را در دست بگيرند به اين تغييرات در كاخ سفيد توجه ويژهاي نشان خواهند داد.