انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در حالی به پایان رسید که مناقشه درباره آرای پست شده همچنان در این کشور ادامه دارد و ترامپ در صورت شکست در انتخابات آن را بهانه خواهد کرد. گزارش‌ها از انتخابات آمریکا حکایت از تفاوت زیاد جو بایدن از دونالد ترامپ دارد که در چنین شرایطی آرای الکترال نیز نمی‌تواند به کمک ترامپ بیاید و باید وی را پس از نیکسون، کارتر و جورج بوش پدر به عنوان چهارمین رئیس‌جمهور چهار ساله ایالات متحده آمریکال لقب داد. رقابت ترامپ در ایالت‌های کلیدی مانند پنسیلوانیا و فلوریدا بسیار نزدیک اما به سود بایدن پیش رفت؛ اتفاقی که می‌تواند شانس پیروزی بایدن را در انتخابات افزایش بدهد. در انتخابات اخیر آمریکا باراک اوباما در اقدامی غیرمنتظره در جهت حمایت از بایدن سخنرانی کرد و خود را وارد کارزار انتخاباتی کرد. به همین دلیل و برای تحلیل و بررسی نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا با فریدون مجلسی تحلیلگر روابط بین‌الملل گفت‌وگو کرده است. مجلسی معتقد است: «‌در انتخابات گذشته آرای خانم کلینتون حدود دو میلیون و ۸۰۰ هزار رأی بیشتر از ترامپ بود.آرای الکترال برای این است که از یک دیکتاتوری حداکثری جلوگیری شود و ۵۰ ایالتی که در آمریکا وجود دارد احساس استقلال ایالتی و وزنه جمعیتی کنند.این وضعیت درباره پارلمان نیز وجود دارد. همه ایالت‌ها بدون‌توجه به بزرگی و کوچکی دو سناتور دارند.این در حالی است که در مجلس نمایندگان بستگی به جمعیت هر ایالت نماینده وجود دارد که تا حدودی تناسب را به هم می‌زند. به نظر می‌رسد تفاوت آرای ترامپ و بایدن برخلاف دوره گذشته که دو میلیون و۸۰۰ هزار رأی بود این بار حدود ۱۰میلیون رأی خواهد بود.این فاصله شرایطی را فراهم می‌کند که آرای الکترال در انتخابات تأثیری نخواهد داشت و در چنین شرایطی آرای الکترال نمی‌تواند نتیجه انتخابات را تغییر بدهد». در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید.

به گزارش روز نو :تــحولات انتخابات رياست جمهوري آمريکا در روزهاي پاياني به چه شکلي رقم خورد؟ارزيابي شما از وضعيت انتخابات آمريکا چيست؟

انتخابات رياست‌جمهوري آمريکا مدتي است که از حالت پيشگويي و پيش‌بيني خارج شده است.ترامپ بي‌لياقتي خود را براي حضور در سمت مهمي چون رياست‌جمهوري به مردم آمريکا و جهان نشان داده است. واقعيت اين است که ترامپ از بسياري جهات مورد مضحکه مردم قرار گرفته است.در گذشته در مقام رياست‌جمهوري آمريکا سخنوران و ادبايي وجود داشته‌اند که نمونه‌هاي سخنراني‌هاي آنها به عنوان درس در کتاب‌هاي ادبيات آمريکا به دانشجويان تدريس مي‌شود. از جمله اين موارد مي‌توان به سخراني‌هاي جفرسون و نطق سه دقيقه‌اي لينکلن يا سخنراني کندي به مناسبت آغاز رياست‌جمهوري يا سخنراني‌هاي اوباما اشاره کرد که نمونه‌هايي از سخنوري فاخر در تاريخ سياسي آمريکا قلمداد مي‌شوند. اين در حالي است که از سخنراني‌هاي ترامپ به صورت ابتدايي و عاميانه همراه با الفاظ رکيک عنوان مي‌شود. مردم آمريکا گزارشي که اوباما درباره کشته شدن بن لادن ارائه کرده بود را در مقابل گزارش ترامپ درباره کشته شدن ابوبکر بغدادي قرار داده‌اند و با هم مقايسه کرده‌اند. آنان گزارش ترامپ را به عنوان يک نمايش کمدي تلقي کرده و به آن مي‌خندند.در نتيجه ترامپ در جايگاهي قرار گرفته که مورد مضحکه مردم آمريکا قرار مي‌گيرد. ترامپ فرد ثروتمندي است که با بدهي‌هاي زيادي نيز مواجه است. افرادي در آمريکا هستند که مانند ترامپ به عوام متصلند يا قصد دارند به وسيله ترامپ کينه‌هاي خود را خالي کنند. اين افراد از وي حمايت مي‌کنند.اين روزها طرفداران ترامپ با موتور و کاپشن‌هاي چرمي و بازوهاي خالکوبي شده با پرچم‌هايي که در دست دارند در خيابان‌هاي آمريکا در حال رفت و آمد هستند و گاهي نيز طرفداران بايدن را کتک مي‌زنند.اين افراد داراي دايره نامحدودي نيستند و معمولا در هيچ انتخاباتي شرکت نمي‌کردند.اغلب اين افراد جزو اراذل و اوباش آمريکا به شمار مي‌روند و همواره به بزهکاري خود مشغولند. با اين وجود ترامپ در انتخابات اخير اين افراد را تحريک کرده و به کارزار انتخاباتي کشيده است.اين در حالي است که در انتخابات گذشته عده زيادي را با وعده‌هاي اقتصادي و اشتغال و با شعارهاي پوپوليستي و عوام‌فريبانه به ميدان کشيده شدند و در نتيجه ترامپ موفق شد به رياست‌جمهوري دست پيدا کند.اين در حالي بود که گروه‌هاي چپي که از خانم کلينتون رنجيده بودند، قهر کردند و در انتخابات شرکت نکردند؛ اتفاقي که زمينه را براي پيروزي يک شومن تلويزيوني به نام ترامپ در انتخابات فراهم کرد. اين در حالي است امروز دست ترامپ براي مردم آمريکا رو شده است.اظهارات عوامانه و بي‌ادبانه ترامپ در محافل مختلف سبب شده جايگاه وي در بين مردم آمريکا روزبه‌روز کاهش پيدا کند و مردم با چهره واقعي وي آشنا شوند.اين مسأله باعث شده شکست ترامپ نزد رأي‌دهندگاني که مي‌دانند چه کسي را به عنوان رئيس‌جمهور انتخاب خواهند کرد مسجل شود.

تحليل شما از وضعيت آراي ايالت‌هايي که به ميدان نبرد موسوم شده‌اند چيست؟

طرفداران ترامپ به شکلي وضعيت انتخابات را تحليل مي‌کنند که آراي ايالت‌هاي موسوم به ميدان نبرد به سود ترامپ خواهد بود. اين در حالي است که وضعيت آراي اکثريت ايالت‌ها نشان مي‌دهد وضعيت بايدن نسبت به ترامپ بهتر است. وضعيت ايالت‌هاي مهمي چون پنسيلوانيا به شکلي بوده که آراي بايدن از ترامپ بيشتر بوده است. اين در حالي است که در اين ايالت سابقه درگيري با گروه‌هاي تندرو قديمي است و در گذشته نيز وجود داشته است. به همين دليل وضعيت به شکلي نيست که آراي الکترال چنين ايالت‌هاي مهمي به سود ترامپ تمام شود. اين در حالي است که ايالت‌هايي مانند پنسيلوانيا حدود 20 رأي الکترال دارد. ايالت‌هايي مانند فلوريدا که همواره پايگاه جمهوريخواهان بوده در شرايط کنوني به سود بايدن است. در نتيجه پيروزي ترامپ در ايالت‌هايي مانند پنسيلوانيا نمي‌تواند در نتيجه نهايي انتخابات تأثير زيادي داشته باشد.

ايــن احـــتمال وجود دارد که اتفاقات انتخابات رياست‌جمهوري گذشته تکرار شود و دوباره آراي الکترال رئيس‌جمهور آمريکا را انتخاب کند؟

در انتخابات گذشته آراي خانم کلينتون حدود دو ميليون و 800 هزار رأي بيشتر از ترامپ بود.آراي الکترال براي اين است که از يک ديکتاتوري حداکثري جلوگيري شود و 50 ايالتي که در آمريکا وجود دارد احساس استقلال ايالتي و وزنه جمعيتي کنند. اين وضعيت درباره پارلمان نيز وجود دارد. همه ايالت‌ها بدون‌توجه به بزرگي و کوچکي دو سناتور دارند.اين در حالي است که در مجلس نمايندگان بستگي به جمعيت هر ايالت نماينده وجود دارد که تا حدودي تناسب را به هم مي‌زند. به نظر مي‌رسد تفاوت آراي ترامپ و بايدن برخلاف دوره گذشته که دو ميليون و 800 هزار رأي بوده اين بار حدود 10 ميليون رأي خواهد بود. اين فاصله شرايطي را فراهم مي‌کند که آراي الکترال در انتخابات تأثيري نخواهد داشت و در چنين شرايطي آراي الکترال نمي‌تواند نتيجه انتخابات را تغيير بدهد. در شرايط کنوني پايگاه اجتماعي ترامپ ريزش زيادي کرده است. در انتخابات گذشته کساني که اميدوار بوده‌اند وضعيت اقتصادي بهتري پيدا کنند يا شغل مناسبي پيدا کنند به ترامپ رأي داده‌اند. اين در حالي است که در طول چهار سال گذشته اتفاق خاصي براي اين افراد رخ نداده است. از سوي ديگر بسياري از مردم آمريکا به ترامپ و دولتش براي مديريت ناکارآمد بحران کرونا انتقادات جدي دارند.

ترامپ عنوان مي‌کــند در صــورت پيشتازي او در شمارش نتايج انتخابات، وي خود را پيروز انتخابات معرفي خواهد کرد. چرا وي به دنبال انجام دادن چنين اقدامي است؟

ترامپ جايي براي دبه کردن براي خود باقي گذاشته که اگر در جايي فاصله آرا با هم کم بود بتواند به دادگاه شکايت کند. اين سخنان نشان‌دهنده باخت ترامپ است. امکان ندارد آراي 98 ميليون آمريکايي را ناديده گرفت و باطل اعلام کرد.ترامپ به اين نتيجه رسيده که در انتخابات بازنده است. به همين دليل نيز از هم‌اکنون به دنبال دلايلي براي توجيه شکست خود در انتخابات است. اين در حالي است که قانون چنين اجازه‌اي به ترامپ نخواهد داد. ترامپ از شکست در انتخابات هراس دارد و خود را بازنده مي‌داند. به همين دليل نيز تلاش مي‌کند با طرح مسائلي اين‌چنيني يا تقلب از شکست خود جلوگيري يا آن را توجيه کند. اين ادعاي ترامپ در حالي مطرح مي‌شود که وي رئيس‌جمهور مستقر است و سيستم انتخاباتي همه در اختيار وي است. سوال اينجاست که هنگامي که سيستم انتخاباتي در اختيار اوست چگونه قرار است تقلب صورت بگيرد؟ در آمريکا دولت سايه وجود ندارد که اختيارات اصلي را در اختيار داشته باشد و به هر شکلي که تمايل دارد رفتار کند. امروز پول و قدرت در اختيار جمهوريخواهان و ترامپ است. اين يک واقعيت است که همواره جمهوريخواهان ثروتمندتر از دموکرات‌ها بوده‌اند. اين اتفاقات در گذشته نيز رخ داده و جمهوريخواهان در حالي که الگور از وضعيت بهتري در انتخابات برخوردار بود، در نهايت اجازه ندادند به رياست‌جمهوري برسد و جورج بوش پسر که مورد حمايت جمهوريخواهان بود دوباره به رياست‌جمهوري رسيد. در چنين شرايطي الگور مي‌توانست سيستم دموکراسي آمريکا را به هم بزند اما چنين کاري نکرد.

برخي از جمهوريخواهان از حمايت از ترامپ دست کشيده‌اند. اين مسأله به چه ميزان مي‌تواند در پيروزي بايدن در انتخابات تأثير داشته باشد؟

حزب جمهوريخواه در آمريکا يک گروه بزرگ است که صميمانه به ارزش‌هاي ليبرال دموکراسي اعتقاد دارد.بسياري از افراد اين حزب تحصيلکرده، بافرهنگ و خير هستند، .به همين دليل نيز چنين افرادي و هر آمريکايي فکوري وجود فردي مانند ترامپ را برخلاف منافع و حيثيت آمريکا قلمداد مي‌کند و به‌همين خاطر ترجيح مي‌دهند يک دموکرات عاقل رئيس‌جمهور کشور باشد تا يک جمهوريخواه عوام‌فريب و پوپوليست. به همين دليل بسياري از جمهوريخواهان يا در انتخابات شرکت نخواهند کرد يا ترجيح مي‌دهند به بايدن رأي بدهند.جمهوريخواهان نيز به دنبال اين هستند که به مردم آمريکا کمک کنند تا چنين فردي که لياقت رياست‌جمهوري آمريکا را ندارد ديگر در قدرت حضور نداشته باشد. در انتخابات اخير برخلاف انتخابات گذشته که برخي از مخالفان ترامپ به دليل دل‌آزردگي از خانم کلينتون در انتخابات شرکت نکردند در انتخابات به صحنه آمدند و از رقيب ترامپ حمايت کردند.همه اين عوامل شانس بايدن را در انتخابات آينده افزايش مي‌دهد و در مقابل مسير سختي را در مقابل دونالد ترامپ قرار مي‌دهد. برخي تحليل‌ها که بيشتر مبتني بر شرايط اقتصاد بود، ممکن است شانس ترامپ را براي پيروزي در انتخابات بالا بدانند اما شيوع ويروس کرونا در آمريکا بسياري از معادلات اقتصادي را در اين کشور به هم زده است. به همين دليل با توجه به مجموع دلايل کار دونالد ترامپ براي پيروزي در انتخابات بسيار سخت است.

اگر بايدن براي رياست‌جمهوري آمريکا برگزيده شود جهان فرداي بايدن چه جهاني خواهد بود؟

اگر مسأله ايران را کنار بگذاريم در صورت پيروزي بايدن در انتخابات، آمريکا به سطح بالايي از ديپلماسي بين‌المللي باز خواهد گشت.در چنين شرايطي آمريکا دوباره به سازمان بهداشت جهاني، که امروز بيش از هميشه به بودجه آمريکا نياز دارد، بازخواهد گشت.همچنين آمريکا به کنوانسيون پاريس باز خواهد گشت و تعهدات خود را نسبت به اروپا، کانادا و مکزيک انجام خواهد داشت. از سوي ديگر بايدن دوباره به برجام باز‌خواهد گشت. اينکه در اين زمينه با ايران چه برخوردي خواهد کرد به سياست‌هاي جمهوري اسلامي بستگي دارد که به چه ميزان از همکاري‌هاي بين‌المللي استقبال کنند. ترامپ سرمايه مادي و معنوي زيادي براي مقابله با ايران هزينه کرده است. به همين دليل نيز تلاش زيادي کرده که در کارزار انتخابات اقدامات خود عليه ايران را با تب و تاب زيادي مطرح کرده و از آن دفاع کند.ايران‌هراسي به همان ميزان که در دوران ترامپ در خاک آمريکا وجود داشته در داخل ايران نيز وجود داشته است.بسياري از اظهارات راديکال و تندي که از تريبون‌هاي رسمي ايران عليه آمريکا و متحدانش مطرح مي‌شود به موضوع ايران‌هراسي در جهان دامن مي‌زند و آن را تقويت مي‌کند.ايران‌هراسي در خاک آمريکا عمقي بسيار دارد. اين در حالي است که ترامپ تلاش مي‌کند از اين عمق بهره‌برداري سياسي کند و از آن به سود خود بهره ببرد. در چنين شرايطي بايدن عنوان مي‌کند اگر به عنوان رئيس‌جمهور انتخاب شود به برجام بازخواهم گشت. هنگامي که وي چنين ديدگاهي را مطرح مي‌کند به معناي اين است که وي بيش از اينکه به دنبال تنش و جنگ‌افروزي باشد به دنبال مذاکره و رويکردهاي مسالمت‌آميز است. اگر ايران مراودات بين‌المللي بانکي خود را با کشورهاي ديگر در وضعيت عادي قرار بدهد، وضعيت صادرات و وارداتش مانند قبل از تحريم‌ها شود و روابط ديپلماتيکش با کشورهاي جهان مانند گذشته شود و رفت‌و‌آمدها بيشتر شود، در چنين شرايطي خطر جنگ کاهش پيدا خواهد کرد و وضعيت اقتصادي ايران بهتر خواهد شد.در شرايط کنوني بسياري از نابساماني‌هاي جامعه ايران از تحريم‌هاي بين‌المللي و مناقشه بين ايران و آمريکا نشأت مي‌گيرد. به همين دليل اگر اين مناقشه‌ها پايان بپذيرد يا شکل ملايم‌تري به خود بگيرد و تحريم‌ها برداشته شود وضعيت مردم ايران بهتر از گذشته خواهد شد.