ادامه واکنش‌های سرد مقام‌های اروپایی و کشورهای طرف برجام با ادعای آمریکا مبنی بر آغاز روند بازگردانی تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، عملا عملیاتی شدن مکانیسم ماشه را زیر سوال برده است. با ‌این‌که آمریکا کشورهای دیگر را تهدید کرده است که اگر در بازگرداندن تحریم‌های گذشته سازمان ملل علیه ایران در کنار آمریکا قرار نگیرند با محدودیت‌هایی از سوی این کشور ‌روبه‌رو خواهند شد، اما شواهد نشان می‌دهد که جامعه بین‌الملل اهمیت چندانی برای این تهدید قائل نشده است.
به گزارش روز نو :در همین حال روز گذشته سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه در این خصوص تاکید کرد که مسکو علیرغم تهدیدهای آمریکا به اعمال تحریم، به همکاری دفاعی با ایران ادامه خواهد داد. به گزارش خبرگزاری تاس، معاون وزیر امور خارجه روسیه اشاره کرد که ما از تحریم‌های آمریکا نمی‌ترسیم، به آن‌ها عادت داریم و این امر هیچ تاثیری در سیاست ما نخواهد داشت. او ادامه داد که همکاری ما با ایران چندجانبه است و همکاری دفاعی نیز طبق نیازهای دو کشور و تمایل دوجانبه پیش خواهد رفت.
بر اساس این گزارش، اظهارات ریابکوف در پی این مطرح می‌شود که آمریکا مدعی شده است روند بازگردانی تمام تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران آغاز کرده است که تحریم تسلیحاتی نیز شامل آن است. این در حالی است که روسیه، چین، آلمان، فرانسه، انگلیس و اتحادیه اروپا آمریکا را به سبب خروج از توافق هسته‌‌ای فاقد جایگاه قانونی برای بازگردانی تحریم‌ها علیه ایران دانسته و گفته‌‌‌اند تمام تحریم‌های پیشین سازمان ملل علیه ایران طبق توافق هسته‌‌ای هنوز لغو هستند. تاریخ تحریم تسلیحاتی ایران در ۱۸ اکتبر سال میلادی جاری به پایان می‌رسد.
در همین حال روزنامه نیویورک تایمز در یادداشت خود در این زمینه اشاره کرد که مقامات آمریکایی در حال حاضر وضعیت دیپلماسی این کشور را تیره‌وتار ارزیابی می‌کنند، چرا که میان دیدگاه ترامپ و سایر کشورهای هم‌پیمان او، فاصله زیادی ایجاد کرده است. در بخشی از این یادداشت آمده است:«معلوم نیست پس از این چه اتفاقی خواهد افتاد، تحریم‌های جهانی به طور معمول مستلزم یک کمیته برای بازرسی‌شان هستند، اما این کمیته مادامی که شورای امنیت سازمان ملل تصمیمی برای تشکیل آن نگیرد، وجود نخواهد داشت.»
نیویورک تایمز در ادامه این یادداشت یادآور شده است که آمریکا تقریبا به طور حتمی اقدامات محدود شده خود را مانند تحریم شرکت‌های روسی یا چینی که به ایران سلاح بفروشند دنبال خواهد کرد،‌ اما نگرانی بزرگی که وجود دارد این است که آمریکا ممکن است شروع به منع کشتی‌هایی کند که به ایران یا از آن‌جا کالا منتقل می‌کند و این امر به طور بالقوه ممکن است منجر به تقابل نظامی در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در ماه نوامبر شود.
این یادداشت اضافه می‌کند تراژدی رویکرد دولت ترامپ این است که متحدان اروپایی‌اش را که پیش از این در کنار آمریکا هدف مشترک متوقف کردن نگران‌کننده‌ترین رفتار ایران را دنبال می‌کردند، به انزوا رانده است. آمریکا در کنار نه تنها فرانسه، آلمان و انگلیس بلکه روسیه و چین برای به انزوا کشاندن ایران بود، اما اکنون این آمریکا است که منزوی شده است.
امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا نیز در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اقدام یکجانبه آمریکا در فعال کردن تحریم‌ها که با مخالفت جامعه جهانی مواجه شده است و اقدامات بعدی این کشور علیه برجام اظهار کرد:«در حوزه تحریم اقتصادی فراتر از آن چیزی که تاکنون اتفاق افتاده است شاهد تغییر زیادی نخواهیم بود چرا که تحریم‌های یک جانبه آمریکا فراتر از قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران است. از این رو تحرکات اقتصادی و تحریمی آمریکا طبق آنچه ادعا می‌کند بسیار محدود است. در بخش تسلیحاتی آمریکا اعلام کرده است که نباید کشورها بر اساس آنچه ادعا می‌کنند با ایران همکاری داشته باشند اما شاهد هستیم که چین و روسیه گفته‌‌‌اند با این موضوع همراهی نخواهند کرد و از آنچه آمریکا می‌گوید تبعیت نمی‌کنند. تحریم‌های تسلیحاتی ایران 17 اکتبر به طور خودکار لغو می‌شود. تا آن زمان باید منتظر بمانیم و ببینیم که کشورهای روسیه و چین چه اقداماتی انجام می‌دهند اما تا قبل از آن بعید می‌دانم این کشورها اقدامی را در مواجهه با آمریکا انجام دهند.»
این کارشناس مسائل آمریکا خاطرنشان کرد:«فارغ از مباحث تحریمی که آمریکا از اقدام مورد ادعایش مطرح کرده است به نظر می‌آید آمریکا برای آنکه حرف خودش را به کرسی بنشاند احتمالا هم به لحاظ تحریم‌های ثانویه و یکجانبه، هم اقدامات تحریک‌آمیز احتمالا اقداماتی را انجام دهد اما از آنجایی که می‌داند هر عمل او با عکس‌العمل ایران مواجه خواهد شد بعید است در ماه‌های پیش رو بخواهد اقدام تنش‌آمیز و تخاصمی انجام دهد به ویژه آنکه انتخابات ریاست جمهوری را در پیش دارد و ممکن است هر گونه اقدام تحریک آمیزی حوادث غیر منتظره‌‌ای را ایجاد کند.»
این در حالی است که تهدیدات و احتمالات اقدامات تحریک آمریکا نیز با واکنش‌های زیادی از سوی مقام‌های نظامی کشور ‌روبه‌رو شده است. روز گذشته امیر دریادار حبیب‌الله سیاری معاون هماهنگ کننده ارتش با اشاره به این تهدیدها در یک هفته اخیر تاکید کرد:«تمام نیروهای مسلح ایران اعم از ارتش، سپاه و نیروهای همیشه در صحنه ملت همیشه آماده بوده و از منافع کشور دفاع و حمایت خواهند کرد.» او تاکید کرد که نیروی‌های مسلح این آمادگی را دارند که به همه یاوه گویی‌های دشمن پاسخ قاطع بدهند و پوزه هر دشمنی را به خاک بمالند و اگر گفتند هزار نقطه را می‌زنیم بزنند و نتیجه‌اش را ببینند.
او در ارتباط با تحریم‌ها و تأثیرش بر حوزه‌های تسلیحاتی گفت:«اگر شما احساس می‌کنید تحریم‌ها تا کنون روی ما تأثیر گذاشته است، امروز ما ادعا نمی‌کردیم که در چرخه دفاع تسلیحات مورد نیاز خود را در عرصه‌های مختلف زمین‌‌‌، هوا‌‌‌، دریا تهیه کرده‌ایم. شما وضعیت ما را ببینید که با تمام تحریم‌ها به اینجا رسیدیم و به آنچه که امروز رسیدیم بسنده نمی‌کنیم و نگاه به تهدید می‌کنیم و در این مسیر حرکت می‌کنیم. قطعا آنچه از ما خواسته شد و آنچه باید انجام دهیم حتما انجام خواهیم داد.»
عبدالرضا فرجی‌راد استاد ژئوپلیتیک دانشگاه نیز در این خصوص اشاره کرد که اگر آمریکا بخواهد تهدیدات خود را علیه ایران عملی کند مطمئنا با عکس‌العمل ایران مواجه می‌شود و این عکس‌العمل ممکن است بحران زا شود. او تاکید کرد که تمام اقدامات آمریکا غیر قانونی است و این را سازمان ملل، دبیر کل، اعضای شورای امنیت و حتی سایر اعضا هم گفتند، آمریکایی‌ها حقی ندارند عضو برجام نیستند و با این کارها می‌خواهند به نوعی جواب شکست سیاسی شان را به مردم دهند.
او درباره این که عکس‌العمل ایران به اقدامات آمریکا چگونه خواهد بود؟ گفت:«ایران به سازمان ملل، شورای امنیت و سران اتحادیه اروپا، روسیه و چین عکس‌العمل خود را ابراز می‌کند اما اگر آمریکا بخواهد پا را فراتر بگذارد ایران هم پاسخ عملی نشان می‌دهد همان طور که پیش از این کشتی حامل نفت ایران را در منطقه جبل‌الطارق گرفتند و ایران در خلیج فارس تلافی کرد.»
یک شنبه گذشته آمریکا مدعی شد که این کشور تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را فعال کرده است آن هم در حالی که ۱۳ کشور عضو شورای امنیت با درخواست آمریکا مخالفت کرده‌اند. در پی این ادعا روسیه، چین، فرانسه، آلمان و انگلیس به عنوان طرف‌های برجام این ادعا را غیر قانونی خواندند. دبیرکل سازمان ملل نیز در نامه‌‌ای به شورای امنیت اعلام کرد اقدامی بر اساس ادعاهای آمریکا مبنی بر آغاز روند بازگردانی تحریم‌های بین المللی علیه ایران انجام نمی‌دهد.