حسن روحانی در جایگاه رئیس‌جمهور یک سال پایانی عمر دولتش را سپری می‌کند و سال آینده همین موقع دولت دیگری روی کار است. این در حالی است که نگاهی به عملکرد دولت نشان می‌دهد که مردم آنچنان که باید از اقدامات دولت خاصه در حوزه اقتصاد، معیشت و وضع زندگی خود رضایت ندارند. این مهم را می‌توان از ریزش محسوس پایگاه اجتماعی روحانی و جریان حامی‌‌اش یعنی اصلاح‌طلبان فهمید. روحانی در ابتدای کار در مرداد ۹۶ با رای ۲۴‌میلیونی کار خود را آغاز کرد اما رفته‌رفته این رای ریزش کرد و به قول صادق زیباکلام فعال سیاسی اصلاح‌طلب «امروز شاید از آن ۲۴‌میلیون ۲‌میلیون هم به آقای روحانی رای ندهند» با این حال آنچه مسلم است شرایط فعلی کشور در حوزه‌های مختلف صرفا به‌دلیل عملکرد روحانی و دولتش نبوده و برخی محدودیت‌ها و شرایط بین‌المللی بر وقوع این شرایط تاثیر گذاشته است. این در حالی است که عده‌ای مخالفان دولت عملکردهای مثبت دولت را در ساحت‌های مختلف نادیده گرفته و صرفا به تخریب دولت می‌پردازند. قدر مسلم روحانی در وقوع چنین شرایطی قصور داشته اما نه اینکه همه تقصیرها را به گردن دولت بیندازیم بلکه باید سهم سایر ارکان و دستگاه‌ها را نیز در بروز این وضعیت بسنجیم. برای بررسی علل ریزش پایگاه رای رئیس‌جمهور، تخریب‌ها علیه دولت، عملکرد مجلس و آنچه در سپهر سیاست کشور می‌گذرد  با سید مصطفی هاشمی‌طبا فعال سیاسی و معاون رئیس‌جمهور در دولت سازندگی به گفت‌و‌گو پرداخته است که می‌خوانید. ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

به گزارش روز نو :آقاي روحاني در آغاز دولت دومش حائز پايگاه راي 24‌ميليوني بود اما رفته‌رفته اين راي به طرز محسوسي ريزش کرد؛ به‌نحوي که امروز برخي افراد شرايط موجود را دستاويزي براي حضور در انتخابات 1400 کرده‌اند؛ اساسا اين ريزش آرا و شرايط فعلي را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟

من معتقدم مشکل دولت شخص آقاي روحاني نيست. در حقيقت آقاي روحاني بخشي از حاکميت کشور است. وي در تبليغات انتخاباتي خود پس از 4 سال اول به صراحت گفت که من همه تحريم‌ها را از بين خواهم برد. طبيعتا با توافق برجام بخشي از تحريم‌ها از بين رفت و ارتباطات بين ايران و کشورهاي اروپايي آغاز شد. آقاي روحاني نيز بر اساس همين روندي که جلو مي‌رفت اعلام کرد که همه تحريم‌هاي باقي مانده را هم از بين خواهم برد. در نتيجه مردم يک در باغ سبزي ديدند که همه مسائل اقتصادي با وجود همه ارتباطات خوبي که با اروپا و کشورهاي ديگر خواهيم داشت مشکلاتمان برطرف خواهد شد. در حالي که وقتي آقاي ترامپ اعلام موضع کرد که ما از برجام خارج مي‌شويم طبيعتا کشورها و شرکت‌هايي که ارتباطاتي با آمريکا داشتند از هرگونه همکاري خودداري کردند. حتي خودمان نيز بعضا خودزني‌هايي انجام داديم مثل رد لوايح چهارگانه

آيا صرفا دولت در وقوع اين مسائل نقش داشت يا رويکردهاي ديگر از سوي ساير دستگاه‌ها و جريانات نيز دخيل بود؟

بخشي از اينها به‌عنوان عدم تطابق سيستم‌هاي مديريتي با ضرورت‌هاي روز جامعه باعث اين امر شده است. اما کليات امر اين است که به هر حال آنچه را که ترامپ به‌دنبال آن بود تا حد زيادي در ايران پياده شده و اين نارضايتي‌هاي موجود در جامعه نيز از آن ناشي مي‌شود. به علاوه چيزي که به اين مساله دامن زده اين است که وقتي حجم اقتصادمان کوچک، مراودات‌مان با خارج و فروش ارزمان کم مي‌شود مسلما توقعات مردم و شکل بهره‌مندي اجتماع از اقتصاد جامعه بايد کمتر شود. در حالي که نمايندگان مجلس، ائمه جمعه و ديگراني که تريبون داشتند و مخالف آقاي روحاني بودند بر طبل معيشت و زندگي بهتر مي‌کوبيدند. در حالي که اين دو با هم سازگاري ندارد. وقتي که مقام معظم رهبري مي‌فرمايند بايد مقاومت کرد؛ منظور از مقاومت اين است که بايد به خود سخت بگيريم نه اينکه به سمت شروع زندگي بهتر برويم. مگر مي‌شود کشوري تحريم بوده با خيلي از کشورها روابط خوبي نداشته باشد و خود نيز دنبال قطع روابط بانکي باشد بگويد که زندگي بهتري مي‌خواهيم؟ اين خود نوعي تناقض است که در جامعه وجود دارد. با اين حال همه اينها بر سر آقاي روحاني ريخته و متاسفانه فشارهايي به او وارد مي‌شود. ضمن اينکه من خود آقاي روحاني را نيز در انتخاب راه و سيستم بي‌‌‌تقصير نمي‌دانم. بايد خيلي باصداقت و صراحتا با مردم راجع به مسائل مختلف صحبت مي‌کرد و توقع مردم را از زندگي و معيشت بهتر مطرح مي‌‌نمود. حال اينکه رئيس‌جمهور نتوانسته به قشر ضعيف و تنگدست جامعه برسد و به جاي آنکه فکر راه و روش درستي را پيش بگيرد پرداخت يارانه‌هاي نقدي را ادامه داد.

برخي هر آنچه که به سبب تحريم‌هاي بين‌المللي يا اتفاقات داخلي رخ داده را با علم به اينکه دولت شايد تقصيري نداشته باشد از چشم رئيس‌جمهور مي‌بينند و به دولت حمله مي‌کنند؛ اساسا اين نوع رويکردها از چه رو است؟

در حقيقت اينها در زمين آقاي ترامپ بازي مي‌کنند. من معتقدم اين مساله نفوذ که مقام معظم رهبري نيز چند بار به آن اشاره کردند به هر حال وجود دارد. کما اينکه از ابتداي انقلاب نيز بوده است. من معتقدم کشوري که اين همه مورد تعرض قرار مي‌گيرد نبايد از نظر داخلي تا اين حد دچار تشتت شود و رئيس‌جمهورش اينهمه مورد تهمت، آزار و تخريب قرار گيرد. من در فضاي مجازي مي‌بينم کساني که خود را ظاهرا دلسوز انقلاب مي‌دانندگاه الفاظ بسيار زشت و زننده‌اي به رئيس‌جمهور نسبت مي‌دهند. اينها همان کساني هستند که احتمال مي‌رود نفوذي باشند. از جمله آنچه که برخي گروه‌ها در مورد مرحوم آيت‌ا... هاشمي رفسنجاني حرف مي‌زنند. ايشان جزء نزديک‌ترين اشخاص به مقام معظم رهبري بوده است. از طرفي رئيس‌جمهور کسي است که مورد تاييد رهبري است، تنفيذ شده و مقام معظم رهبري باز هم اعلام کرده‌اند که دولت بايد تا آخر دوره بماند و در همه مراسمات رئيس‌جمهور در کنار رهبري است. وقتي رئيس‌جمهور را اينگونه منکوب مي‌کنند در حقيقت به کشور ضربه مي‌زنند. انتقاد خوب است اما برخورد اينگونه با مقامات حکومتي زيان‌آور است.

با وجود گذشت 2 ماه از عملکرد مجلس که به نوعي پيشاني عملکرد مجلس است نمايندگان بيش از اينکه به سراغ طرح‌ها و برنامه‌هاي مشخص براي حل مشکلات جامعه و ريل‌گذاري براي دولت حرکت کنند به سمت و سوي فرافکني و تخريب دولت رفته‌اند، اين عملکرد مجلس را چگونه مي‌بينيد؟

مجلس در جهت تخريب دولت گام برمي‌دارد و صراحتا هم به اين موضع اذعان داشتند. چنانکه بحث استيضاح و سوال از رئيس‌جمهور نيز مطرح بود و ديديم که به آقاي ظريف چگونه در مجلس حمله شد. اين‌هم که مي‌خواستند رئيس‌جمهور به مجلس بيايد درصدد حمله و تخريب رئيس‌جمهور بودند نه اينکه صرفا رئيس‌جمهور براي پاسخگويي به سوالات به مجلس برود. از جمله مصوباتي هم که داشتند متاسفانه قير مجاني بوده که نشان داد اين مجلس کار مهمي نمي‌تواند انجام دهد و برنامه جامع ندارد. همينطور برخورد سياسي ادامه دارد و فکر مي‌کنند که خودشان مي‌توانند دولت و رياست جمهوري را نيز در دست بگيرند. هر چند که اگر هم موفق شوند و دولت را در اختيار بگيرند هيچ‌برنامه‌اي براي اداره کشور ندارند و صرفا همين شعارهاي پوپوليستي، شعارها و حرف‌هاست و با‌ بودن آنها يقينا و به تدريج مسائل کشور حادتر خواهد شد. مجلس راه و روشي براي ارائه برنامه به دولت بلد نيست. چه بگويند؟ اصلا فرض بگيريم که مساله سياسي مطرح نکنند و دلشان بخواهد که با دولت همفکري کنند اما بازهم هيچ ‌طرح و روشي ندارند. ما در برنامه ششم 3 ماده 35،36 و 37 را راجع به آب کشور داريم. آقاي قاليباف که به خوزستان رفت، متاثر شد و گفت که آب اينجا هست اما مديريت وجود ندارد راست مي‌گويد؛ اما هيچ يک از مجالس ما نسبت به برنامه‌هاي توسعه‌اي حساسيت نشان ندادند و برعکس هزينه‌هاي جاري بودجه را همينطور بالا بردند. فرقي هم نمي‌کند مجلس گذشته يا همين مجلس. اکنون نيز آقاي قاليباف به چند روستا سر زده اما اگر فشار هم بگذارند و اين مسائل را حل کنند مگر مسائل کلا حل مي‌شود؟ براي مواد 35،36 و 37 برنامه ششم امکانات فراهم کنيد بسياري از مسائل حل شدني است. البته شايد بگويند شرايط اقتصادي به‌نحوي است که نمي‌توانيم اينها را اجرا کنيم . وقتي چنين جوابي بدهند در خوزستان نيز بي‌‌‌آبي مردم ادامه خواهد داشت. هرچند که بي‌‌‌آبي فقط در خوزستان نيست و سيستان و بلوچستان را نيز شامل مي‌شود. خيلي جاهاي ديگر اين مسائل وجود دارد و نمي‌توانند حل کنند. همين تصفيه‌خانه فاضلاب تهران يا تصفيه‌خانه‌هاي سراسر کشور هيچ‌کدام به بهره‌برداري نمي‌رسد. اگر هم بخواهند بهره‌برداري کنند پروژه‌اي که 10فاز دارد زماني يک فاز آن به بهره‌برداري مي‌رسد، داد افتتاح و بهره‌برداري سر مي‌دهند. وقتي برنامه توسعه کشور را لنگ کرديم چيزهايي که آقاي قاليباف ديده باز هم خواهد ديد و حل هم نخواهد شد. الحمد‌ا... که چنين برنامه نظارت ميداني هم هست و منعکس مي‌شود و معلوم مي‌شود که کشورمان دچار چه مشکلات و مسائلي است .

طي صحبت‌هاي خود به بحث نظارت اشاره داشتيد، اساسا چرا در حوزه‌هاي مختلف آنچنان نظارتي وجود ندارد که مثلا پرونده‌اي مثل قرار داد ويلموتس بروز کند و آن فاجعه به بار بيايد و صد البته هيچ‌يک از مسئولان امر در حوزه ورزش نيز پاسخگو نباشند؟

من معتقدم نظارت هست اما اقدام نيست. دکل‌هاي نفتي گمشده چه شد و به کجا رسيد؟ 18‌ميليارد دلاري که اردوغان در مجلس خودشان گفت که از ايران رسيده و خدا براي ما فرستاده مشخص شد از کجا رسيده؟ بالاخره هستند کساني که مي‌دانند تکليف اين مسائل چه مي‌شود. اکنون مي‌گويند فلان قدر ارز رفته و برنگشته؛ وقتي اطلاعاتش را مي‌دانند چرا پيگيري نمي‌کنند. خيلي از مسائل است که اطلاعاتش وجود دارد اما اقدامي براي آن صورت نمي‌گيرد. به‌نظر من نظارت وجود دارد و چيزي که ما نسبت به آن اطلاع داريم مقامات کشور به نحو احسن از آن مطلع هستند اما گويا نمي‌خواهند بگويند. بعيد است که شخصي مثل طبري سال‌ها در کشور کارهايي انجام داده باشد و کسي خبردار نشده باشد. يا الان داد و بيداد مي‌کنند که باستي هيلز در لواسان طاغوتي است و... اينها که پنهان کاري نبوده و جلوي همه انجام شده است. در اين خصوص هم نه سياست درستي داشتيم و نه اينکه واقعا کسي دلسوز باشد و بگويد که اين کارها نبايد انجام شود. اکنون نيز خيلي کارها انجام مي‌شود. مگر مقام معظم رهبري نفرمودند 500‌ميليون دلار گوشي آمريکايي وارد کشور شده؟ آيا اکنون وارد نمي‌شود؟ از کوله‌بري ، ته‌لنجي و مناطق آزاد وارد نمي‌شود؟ کسي نمي‌خواهد جلويش را بگيرد. اينها از مبادي معمولي که وارد نمي‌شود. در خصوص قرارداد آقاي‌ويلموتس بايد به اين نکته اشاره کنم که اين در دنيا بي‌‌‌سابقه است که يک مربي کشوري را نديده، از امکانات آن خبري ندارد و حتي يکبار به آن کشور نرفته با آن سرعت قرارداد ببندد. اين خود به خود دچار مشکل است. مگر ممکن است که يک مربي ورزش کشور را نشناسد و بخواهد قرارداد ببندد. اتفاقا اينجا بايد صحبتش را مي‌کردند که چطور مي‌شود يک مربي که هيچ‌شناختي از يک کشور ندارد چنين قراردادي مي‌بندد و مي‌خواهد عمل کند. البته روي اينها نظارت هم بوده و نخواستند. البته پولي که بايد به ويلموتس بدهيم 2/6‌ميليون دلار است اما تکليف 18‌ميليارد دلار ترکيه يا دکل‌هاي نفتي گمشده چه مي‌شود رقم آنها خيلي بالاتر از اين حرف‌هاست.

برخي مطرح مي‌کنند که سفرهاي استاني آقاي قاليباف شائبه انتخاباتي دارد و شايد وي در انتخابات 1400 حضور يابد، اساسا چه ميزان به اين موضوع قائليد؟

من معتقدم تا وقتي که خودش نگفته باشد که در اين عرصه حضور خواهد يافت طرح اين مساله نوعي تهمت است. ما بايد از تهمت اجتناب کنيم. آقاي قاليباف مي‌گويد من به‌عنوان نظارت ميداني مي‌روم و البته بي‌‌‌تاثير هم نيست و بايد همين را از وي قبول کنيم. اگر قرار باشد که ما خداي نکرده رئيس مجلس را به نوع ديگري توصيف کنيم اين درست نيست.