
توافق بر حفظ برجام در پاریس
همچنان تنها مخالف سرسخت برجام ایالات متحده آمریکا و در رأس آن رئیس جمهوری این کشور دونالد ترامپ است و همچنان کشورهای اروپایی و روسیه و چین در توافقی همهجانبه تأکید دارند که باید از برجام به عنوان یک دستاورد مهم بینالمللی حفاظت و حمایت کنند. هرچند که ایران منتقد انفعال کشورهای امضا کننده برجام بخصوص اتحادیه اروپا است. ایران میگوید در شرایطی که آمریکا ایران را با تحریمهای مختلف تحت فشار گذاشته است، اتحادیه اروپا تحرک کافی برای حمایت از ماندن ایران در برجام نمیکند؛ ولی با این حال روسیه و چین تلاشهایی برای جلب رضایت ایران انجام دادهاند. حالا که ترامپ قصد دارد تحریمهای مختلف را حتی بدون حمایت سازمان ملل متحد برگرداند، چینیها بر حفظ برجام در مذاکره با طرفهای اروپایی تاکید دارند. «وانگ یی» وزیر خارجه چین در دیدار با «ژان ایو لودریان» همتای فرانسوی خود با یادآوری اینکه باید متعهد به توافقنامههای چندجانبه باشیم، اظهار کرد: چین و فرانسه باید هماهنگی و همکاریها را در امور بینالملل تقویت کرده و از توافقنامههای بینالمللی مانند برجام و دستاوردهای مهم دیپلماسی چندجانبه محافظت کنند. به گزارش روز نو :این در حالی است که جوبایدن نامزد دموکرات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیز وعده داده در صورت پیروزی بر ترامپ به برجام باز میگردد. به گزارش تلویزیون چین، وانگیی روز یکشنبه در ادامه سفر به اروپا در پاریس با وزیر خارجه فرانسه دیدار کرد و افزود: اقدامات یکجانبهگرایانه مانند عقبنشینی از پیمانها و شکستن قراردادها در هیچ جا مورد پسند نیست.وی با یادآوری اینکه یک جانبهگرایی همچنان در حال افزایش است، اظهار کرد: بعضی از کشورها توافقنامههای بینالمللی را نادیده میگیرند و از انجام تعهدات بینالمللی خودداری میکنند.
وزیر خارجه چین بزرگترین دستاورد سفر به اروپا را حمایت از چندجانبهگرایی عنوان کرد و گفت: چند جانبهگرایی پایه و اساس توسعه بسیاری از کشورها به ویژه کشورهای کوچک و متوسط است بدون چند جانبهگرایی، سازوکار چند جانبهگرایی و نظم بینالمللی ایجاد شده از زمان جنگ جهانی دوم به شدت آسیب خواهد دید و کشورهای کوچک و متوسط بسیار تحت تاثیر قرار خواهند گرفت در چنین شرایطی، چین و فرانسه به عنوان کشورهای بزرگ مسئولیتشناس باید فعالانه از چندجانبهگرایی حمایت کنند. وی در ادامه برای حمایت از چندجانبهگرایی چهار پیشنهاد مطرح کرد و گفت: ما باید به فلسفه چند جانبه پایبند باشیم. هر دو طرف باید از موقعیتهای مختلف برای حمایت فعالانه از چندجانبهگرایی و مقاومت در برابر یک جانبهگرایی استفاده کنیم تا پایبندی به چند جانبهگرایی به شناخت مشترک جامعه بینالملل تبدیل شود. وزیر خارجه چین ادامه داد: ما باید اقدامات چند جانبه در پیش گیریم. چین از فرانسه برای ایفای نقش رهبری در مقابله با مسایل مربوط به تغییرات آب و هوایی حمایت میکند چین زودتر از موعد مقرر به هدف کاهش میزان تخلیه ۲۰۲۰ رسیده است و به طور فعال گام بعدی را مطالعه میکند. او تصریح کرد: دو طرف باید از یکدیگر حمایت کنند تا با موفقیت میزبان پانزدهمین کنفرانس امضاکنندگان پیمان تنوع بیولوژیکی کون مینگ و کنفرانس جهانی حفاظت از طبیعت جهان مارسی در سال آینده باشند.
وانگ یی در پایان اظهار کرد: ما باید نهادهای چندجانبه را تقویت کنیم. سازمان ملل مهمترین بستر برای حمایت و عمل به چند جانبهگرایی است. هر دو طرف باید از سازمان ملل در ایفای نقش اصلی خود در امور بینالملل حمایت کنند.
وزیر خارجه فرانسه هم در این دیدار گفت: چین و فرانسه روابط نزدیک و دو جانبهای دارند در حالی که همکاری متقابل آنها نیز روند توسعه مثبتی را نشان میدهد.
«ژان ایو لودریان» گفت: فرانسه مایل است همکاریهای خود را با چین در زمینههای مختلف از جمله هوش مصنوعی، اتومبیلهای برقی، انرژی پاک و کشاورزی تعمیق بخشد. او افزود: فرانسه همچنین در زمینه تحقیق و توسعه واکسن کووید۱۹ با چین همکاری خواهد کرد و اطمینان حاصل خواهد کرد که واکسن پس از تولید و تأیید به طور جهانی در دسترس خواهد بود.
وزیر خارجه فرانسه گفت: فرانسه به روابط چین و اروپا اهمیت زیادی میدهد و حاضر است با چین همکاری کند تا بتواند مبادلات سیاسی بین چین و اروپا را تقویت کند و همچنین مذاکرات سرمایهگذاری آنها را تسهیل کند.
حمایت اتحادیه اروپا
در همین حال به گزارش روزنامه نیو یوروپ، پیتر استانو، سخنگوی امور خارجه و مسائل امنیتی اتحادیه اروپا در گفت و گویی با این روزنامه گفت که اتحادیه اروپا در راستای پایبندی به توافقهای بینالمللی و حفظ منافع امنیتی مشترک اتحادیه اروپا، به اجرای توافق هستهای متعهد است. استانو همچنین از تصمیمات اخیر ایران برای انجام دادن فعالیتهایی که آن را «ناسازگار با تعهداتش تحت توافق هستهای» خواند، انتقاد کرد. سخنگوی اتحادیه اروپا در این باره اظهار کرد: ما از ایران خواستهایم بدون تاخیر این اقدامات را بازگردانده و از انجام دادن اقدامات دیگری که موجب تضعیف توافق هستهای میشوند، خودداری کند. ما ثابت قدم بوده و به وضوح گفتهایم که تعهد ما به توافق هستهای به پایبندی کامل از سوی ایران بستگی دارد.
او درباره توافق هستهای گفت: توافق هستهای که به اتفاق آرا توسط شورای امنیت سازمان ملل امضا شد، یکی از رکنهای مهم ساختار عدم اشاعه تسلیحات جهانی بوده و به امنیت منطقه برای اروپا و فراتر از آن کمک میکند. استانو همچنین به لغو تحریم تسلیحاتی ایران در اکتبر ۲۰۲۰ اشاره کرده و گفت که لغو این تحریم بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که سند قانونی توافق هستهای است، مقرر شده است.
اظهارات استانو درباره اقداماتی ناسازگار با تعهدات ایران تحت توافق هستهای در پی این مطرح میشود که ایران با گذشت یک سال از خروج آمریکا از توافق هستهای و پس از متحمل شدن تحریمهای شدید اقتصادی، با تعلل کشورهای اروپایی در عمل به تعهدات پیشینشان نسبت به خنثی کردن تاثیر این تحریمها و عادیسازی روابط اقتصادی با ایران، اعلام کرد در چند گام تعیین شده تعهدات داوطلبانهاش در توافق هستهای را کاهش میدهد.
مقامات کشورمان تاکید کردهاند در صورت عملی شدن تعهدات کشورهای اروپایی همه این اقدامات به حالت اولیه بازخواهند گشت.
وعده بازگشت به برجام
حمایتهای بینالمللی از برجام در حالی است که رقبای انتخاباتی ترامپ هم وعده بازگشت به برجام را میدهند. کامالا هریس، معاون جو بایدن، نامزد ریاست جمهوری آمریکا روز شنبه مدعی شد که جو بایدن در صورت رئیس جمهور شدن بار دیگر به برجام بازمیگردد و این توافق را تقویت خواهد کرد.
وی در این خصوص گفت: جو بایدن و دولت ما باید کار عظیمی را برای تعمیر خرابیهایی که دونالد ترامپ و دولتش به بار آوردهاند، انجام دهد و جایگاه ما در دنیا را تثبیت کند. هریس پیش از این نیز با اشاره به انزوای دیپلماتیک آمریکا درباره مسئله ایران گفت: من در کمیته اطلاعاتی خدمت میکنم و باور دارم که بیش از همیشه از متحدانمان دور شدهایم و برای رو به رو شدن با این چالش نیاز به کمک داریم.
او علاوه بر این درباره تحریم تسلیحاتی ایران گفت: دولت ترامپ مسئله تحریم تسلیحاتی را اخیرا به شورای امنیت سازمان ملل برد و تنها یک کشور دیگر همراه با ما رای مثبت داد. فکر میکنم منصفانه است که بگوییم رویکرد «اول آمریکا» به آمریکای تنها تبدیل شده است که به نفع ما و به نفع متحدانمان نیست.