برايان هوک از سمت مسئول گروه ويژه اقدام عليه ايران در وزارت امور خارجه آمريکا استعفا داد. مايک پمپئو وزير امور خارجه آمريکا روز پنجشنبه (16 مرداد) با تاييد استعفاي برايان هوک، او را عضوي ارزشمند در وزارت امور خارجه آمريکا توصيف کرد و گفت: «من از برايان هوک نماينده ويژه آمريکا بهخاطر بيش از سه سال خدمت در وزارت خارجه تشکر ميکنم.» روزنامه آمريکايي نيويورکتايمز درباره جانشين برايان هوک نوشته «اليوت آبرامز» که هماکنون نماينده ويژه آمريکا در امور ونزوئلا است به جاي برايان هوک نماينده امور ايران خواهد شد. آبرامز از جمله حاميان اصلي حمله آمريکا به عراق در دولت «بوش» محسوب ميشد. برايان هوک جزو معدود مقامات بلندپايهاي است که از ابتداي رياستجمهوري ترامپ در کابينه وي دوام آورده بود.
چرا استعفا داد؟
به گزارش روز نو :برايان هوک 16 مرداد يعني يک روز قبل از پذيرش استعفايش در يک نشست امنيتي گفت: دولت دونالد ترامپ رئيسجمهور فعلي آمريکا، تمايل به انجام دادن توافقي جديد با ايران دارد. او در ادامه با گفتن اينکه هرگونه توافق جديدي بايد غنيسازي اورانيوم در ايران را محدود کند، گفت: «تا زماني که ايران اجازه غنيسازي دارد، ما همين بحث را درباره اينکه آنها چقدر (به تسليحات هستهاي) نزديک هستند، خواهيم داشت.» اما چند ساعت بعد که خبر استعفايش منتشر شد، درباره چرايي اين تصميم گفت: «يک زمان خوب براي رفتن هرگز وجود ندارد. گاهي در مسير سفر و گاهي در مقصد اين اتفاق رخ ميدهد. درخصوص راهبردمان در قبال ايران، هر دوي اين موارد صدق ميکنند. ما دوست داريم که به يک توافق جديد با ايران برسيم، اما در عين حال فشارهاي ما باعث سقوط منابع مالي آنها شده است.» وي مدعي شد: «تقريبا با هر معياري که در نظر بگيريد، ايران و نيروهاي نيابتياش نسبت به يکسال و نيم قبل ضعيفتر شدهاند. چه با توافق و چه بيتوافق، ما بسيار موفق بودهايم.» به نوشته نيويورکتايمز، کنارهگيري برايان هوک از سمت خود آخرين اميدهاي دولت ترامپ براي مذاکره با ايران تا قبل از انتخابات رياستجمهوري آمريکا را بر باد خواهد داد. از سوي ديگر، روزنامه «واشنگتنپست» بامداد جمعه به نقل از يک مقام ارشد سابق در دولت آمريکا نوشت: از هوک خواسته شد که استعفا دهد تا مسئوليت شکست استراتژي واشنگتن عليه ايران، بر دوش وي بيافتد. اين مقام ارشد پيشين که خواست نامش فاش نشود به اين روزنامه گفت: «ايران محدوديتهاي غنيسازي، انباشت [اورانيوم] و توسعه سامانههاي تأمين را شکسته است. طبق تمام دادههاي تجربي، [وضعيت] کنوني از زمان [حضور آمريکا در برجام] بدتر است و آنها به طرز چشمگيري اقدامات بد خود را افزايش دادند». وي سپس نتيجهگيري کرد: «اگر بهزعم شما اين استراتژي موفق بود، نميدانم چرا بايد نماينده خود را اخراج کنيد». واشنگتنپست همچنين به نقل از اين مقام مطلع نوشت: «چه کاري جز وارد کردن صدمه جدي به اقتصاد ايران انجام دادهايم؟ اگر استراتژي آن بود، خب انجام شد. اگر استراتژي، جلوگيري از دستيابي آنها به تسليحات اتمي بود، آنها [اکنون] گامهاي بيشتري برداشتهاند... نشنيدهام کسي، حتي از راستهاي افراطي، بگويد اين استراتژي کارگر بود.»
آمريکا بدون هوک
برخي صاحبنظران آينده خوبي براي آمريکا پس از استعفاي برايان هوک پيشبيني نکردند. نيويوکتايمز نوشت کنارهگيري برايان هوک از سمت خود آخرين اميدهاي دولت ترامپ براي مذاکره با ايران تا قبل از انتخابات رياستجمهوري آمريکا را بر باد خواهد داد. «نادر انتصار» رئيس دانشکده علوم سياسي دانشگاه آلاباما جنوبي آمريکا همچنين گفت: «اين نوع استعفاها بهخصوص در اواخر دوران دولتها روندي است عادي. در مورد «برايان هوک» او شايد به اين نتيجه رسيده است که احتمال شکست ترامپ در انتخابات ماه نوامبر بيشتر شده و بهتر است که او به قول معروف سفره خود را هماکنون جمع کند و کار جديدي براي خود دست و پا کند. در اين چند هفته اخير اخباري نيز در مورد اختلاف در برخي موارد بين برايان هوک و رئيس خود يعني پمپئو شنيده ميشد که اگر اين اخبار صحت داشته باشند ممکن است به استعفاي برايان هوک منجر شده باشد.»
واکنش مسئولان به استعفاي هوک
مسئولان ايران به استعفاي برايان هوک واکنش نشان دادند چنانکه سيدعباس موسوي سخنگوي وزارت امور خارجه در توييتي به زبان انگليسي در واکنش به استعفاي برايان هوک - نماينده ويژه آمريکا در امور ايران- نوشت: «تفاوتي بين جان بولتون، برايان هوک يا اليوت آبرامز نيست؛ وقتي سياست آمريکا در قبال ايران مطرح است؛ مقامات آمريکايي لقمه بزرگتر از دهان خود برداشتهاند. براي مايک پمپئو، دونالد ترامپ و آيندگان هم به همين صورت است.» موسوي در پايان توييت خود از هشتگ #سياست _ ورشکسته استفاده کرده است. عليرضا ميريوسفي، سخنگوي نمايندگي ايران در سازمان ملل هم در واکنش به استعفاي برايان هوک، نماينده ويژه آمريکا در امور ايران به رويترز گفت: استعفاي هوک به ما ارتباطي نداشته و رويدادي تعيينکننده محسوب نميشود. کمپين فشار به اصطلاح حداکثري که دولت آمريکا به راه انداخته بود، شکست خورده است. وي ادامه داد: ايران به زانو درنيامده و هرکس که مسئول اعمال اين سياست مردود باشد نيز ايران را به زانو درنخواهد آورد. همچنين دبير شوراي عالي امنيت ملي در يادداشتي توييتري به استعفاي برايان هوک، نماينده ويژه آمريکا در امور ايران، از سمتش واکنش نشان داد. علي شمخاني در توييتي نوشت: هدف راهبرد فشار حداکثري از فروپاشي و تغيير نظام، به جلوگيري از ثروتمند شدن ايران تبديل شد! «برايان» هم مثل «جان» ناکام از کاخ سفيد رفت. شايد «مايک» هم قبل از رفتن «دونالد» مجبور شود چمدانهايش را ببندد. #مقاومت_فعال. سيد عطاالله مهاجراني وزير ارشاد دولت اصلاحات، در حساب کاربري خود در شبکه اجتماعي توييتر به موضوع استعفاي نماينده ويژه آمريکا در امور ايران پرداخت. مهاجراني در اين رابطه نوشت: «برايان هوک برکنار شد. ظاهرا چاهي که براي ترامپ و پمپئو ميکند به آب نرسيد. حالا وقت آن است که کتابي درباره ايران بنويسد و مثل بولتون به جيب بزند. بگويد چرا نتوانست ايران را به مذاکره وادار کند و ناکام از سياست رفت.»