در زماني که کشور درگير کرونا شده است و همه به دنبال راهي براي خلاص شدن و مصون ماندن از خطر ابتلا به اين ويروس دهشتناک هستند، شايد تنها مامن‌ و پناهگاه بخشي از جامعه، حضور در فضاي مجازي باشد. در اين شرايط نابسامان اما مجلس به دنبال طرحي است که فضاي مجازي را کنترل کند. اول تير امسال وقتي در چندين نطق و اظهارنظرِ نمايندگان مجلس، نام اينستاگرام به ميان آمد، بار ديگر 24ميليون ايراني، يعني حدود 30 درصد جمعيت کشور، خود را کاربر شبکه‌اي ديدند که نه تنها حرف از فيلترينگ آن است که با عناويني چون «قتلگاه اعتقادات جوانان»، «فضاي خانمانسوز، بي‌ديني، بي‌غيرتي، غرب‌گرايي و بي‌اخلاقي» و ... نواخته مي‌شود و حالا تعدادي از بهارستاني‌ها، درخواستي براي تشکيل کميسيون فضاي مجازي تقديم هيات‌رئيسه مجلس کرده‌اند که به قول خودشان با ثبت اين درخواست و موافقت احتمالي هيات‌رئيسه، به توسعه فضاي دانش‌بنيان کمک کنند! با احتمال اينکه اين کميسيون به دنبال رصد فضاي مجازي باشد. تشکيل اين کميسيون، حرکت تازه‌اي نيست و در دوره گذشته هم وجود داشت و اکنون نمايندگان مجلس به آن متوسل شده‌اند که فضاي مجازي را کنترل کنند. برخي نگراني‌ها از تحرکات نمايندگان مجلس براي شکل دادن به اين کميسيون وجود دارد و آن هم قانوني کردن فيلترينگ فضاي مجازي است. هرچند پيش از اين، انگشت مسئولان روي دکمه فيلترينگ فشار داده شده بود، اما هنوز خودشان در فضاها و اپليکيشن‌هاي فيلترشده حضور داشته و دارند، مانند توئيتر که برخي مسئولان از آن براي اعلام اخبار و مواضع حوزه خود بهره مي‌برند. اين نگراني زماني افزايش پيدا مي‌کند که بحث فيلتر اينستاگرام مطرح مي‌شود. چند وقتي است که اين بحث پررنگ شده و به دفعات شنيده مي‌شود و البته مسئولان هم اشاره‌هايي به اين موضوع داشته‌اند. حالا احتمالا اين طرح آمده که به فيلتر کردن‌هاي شبکه‌هاي اجتماعي کمک کند. هرچند که نمايندگان پيشنهاددهنده اين طرح، به اين موضوعات اشاره‌اي نداشته‌اند. در اين راستا، محمدرضا خباز، نماينده ادوار مجلس با به گفت‌وگو پرداخته است که در ادامه مي‌خوانيد.

به گزارش روز نو :حضور در فضاي مجازي در اين سال‌ها به يک ضرورت تبديل شده است اما برخي اين موضوع را يک تهديد تلقي مي‌کنند. نظر شما چيست؟

فضاي مجازي هم مي‌تواند فرصتي براي کشور باشد و هم تهديد. مانند يک تيغ يا چاقو که هم مي‌تواند در اختيار پزشکي حاذق قرار بگيرد که توموري را از سر بيمار خارج کند و به او حياتي تازه ببخشد؛ هم مي‌تواند در اختيار فردي غيرمتعادل قرار بگيرد که بيمار را از بين ببرد.

مي‌توانيد مثال هم بزنيد؟

فضاي مجازي به معناي واقــعي فرصــتي براي کشور است و از جمله فــوايد آن ايــجاد شفــافيت و ديــگر موضوعات مطلوب است يا ديگر مثل دو يا سه دهه قبل نمي‌شود همه تصميمات را در پشت پرده اتخاذ کرد و هيچ فردي از آنها مطلع نشود. خوشبختانه فضاي مجازي توانست در موضوعات اقتصادي، اجتماعي، سياسي و فرهنگي، نوعي شفافيت به ارمغان بياورد و سطح آگاهي مردم را افزايش مي‌دهد. از طرف ديگر مي‌توان از فضاي مجازي استفاده نامطلوب شده و از آن سوءاستفاده کرد مانند سوءاستفاده‌هاي مالي از طريق فضاي مجازي که کلاه سر مردم گذاشته و موجودي آنها را از حسابشان بيرون مي‌کشند يا حتي در بعد فرهنگي، متاسفانه آبروي افراد را برده و حيثت آنها را لکه‌دار مي‌کنند. فضاي مجازي براي برخي تبديل به ابزار سياسي براي ريختن آبروي انسان‌ها شده است.

پس يعني هم مي‌توان از آن بهره‌برداري مثبت کرد و منفي...

دقيقا همينطور است. اين فضا داراي يک‌سري ويژگي‌هاي مثبت است که شفافيت يکي از آنها است و در درآمدزايي و اشتغال‌زايي سهم بسيار بالايي دارد. معايبش هم سوءاستفاده در بعد اخلاقي، اجتماعي و سياسي است.

اخيرا مجلس طرحي به‌عنوان تشکيل کميسيون فضاي مجازي را تقديم هيات‌رئيسه کرده است. تصور مي‌کنيد هدف از اين طرح رصد فضاي مجازي است يا مي‌خواهند به فيلترينگ کمک کنند؟

من محتواي اين طرح را نمي‌دانم ولي اگر اين طرح به ساماندهي فضاي مجازي منجر شود، يعني به قرار گرفتن آن در راه صحيح و واقعي‌اش کمک کند، مي‌تواند طرح بسيار خوبي باشد و مزاياي فضاي مجازي را افزايش و معايب آن را کاهش بدهد. همچنين اگر خدايي نکرده به قصد محدود ساختن آزادي بيان و انديشه صحيح و نه توهين و تحقير باشد قابل پذيرش نيست. اکنون براي اظهارنظر کامل درباره اين طرح زود است و بايد در زمان مشخص شدن تمام ابعاد طرح ارائه‌شده به ارزيابي آن پرداخت.

وظيفه مجلس در قبال اين طرح چيست؟

به نظر من چون اين طرح به همه مردم ارتباط دارد و آثار مثبت آن مي‌تواند براي همه کشور مفيد باشد يا خدايي نکرده آثار منفي‌اش به همه مردم لطمه بزند، اميدوارم مرکز پژوهش‌هاي مجلس آن را روي سايت قرار دهد که همه مردم ببينند و حتي کارشناسان به اين طرح کمک کنند تا اين طرح مسير درستي را بپيمايد و باعث رشد فکري و اخلاقي جامعه بشود.