سوالی که امروز در سطح جامعه مطرح است آیا دولت از این درهم ریختگی‌های اقتصادی مطلع است و اگر مطلع است، چرا در جهت سر و سامان دادن آن گامی بر نمی‌دارد؟ همین پرسش‌ بهانه‌ای شده تا چند روز پیش 200 نماینده مجلس خواستار سوال از حسن روحانی، رئیس جمهور برای دومین بار در دوران هفت سال ریاست جمهوری‌اش شوند. چند روز پیش یک نماینده مجلس با انتشار توئیتی از ارسال طرح سوال از رئیس جمهوری این کشور با امضای حدود 200 نماینده به هیئت رئیسه خبر داد. علی خضریان، نماینده مجلس اعلام کرد: «طرح سوال از رئیس جمهوری با امضای نزدیک به 200 نفر از نمایندگان مجلس یازدهم تقدیم هیئت رئیسه مجلس شد.» خضریان نابسامانی‌های اقتصادی در بازار ارز، مسکن و خودرو، عدم توجه دولت به بخش تولید، انحراف در هزینه‌کرد ارز 4200 تومانی و همچنین اشتباهات دستگاه سیاست خارجی در برجام را به عنوان محورهای سوالات از حسن روحانی عنوان کرده است. چند روز پیش هم ناصر موسوی لارگانی نماینده فلاورجان و طراح سؤال از رئیس جمهور، با اشاره به طرح سؤال از رئیس جمهور گفته است: «در مجلس برای این طرح از نمایندگان امضا گرفته شد که تا این لحظه ۱۲۰نماینده آن را امضا کردند. جمع‌آوری امضا از نمایندگان برای این طرح ادامه دارد و پیش‌بینی می‌شود که تعداد امضا‌های نمایندگان افزایش یابد.»
به گزارش روز نو :البته سوال از روحانی نخستین بار در مجلس دهم از سوی ۸۰ نماینده مجلس مطرح شد و پنج نماینده در بخش نخست، سوالات خود را از حسن روحانی پرسیدند. سپس رئیس جمهور به سوالات پاسخ داد. پس از اتمام، طبق آئین‌نامه داخلی مجلس، تک‌تک سوالات جداگانه به رأی گذاشته شد و در انتها نمایندگان از چهار پاسخ قانع نشده و به رئیس جمهور کارت زرد دادند. حالا داریوش قنبری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت‌وگو با همدلی به واکاوی این مسئله می‌پردازد که در ادامه می‌آید.
این اولین بار نیست که از رئیس جمهوری سوال پرسیده می‌شود. تحلیل شما درباره کلیت سوال از رئیس جمهور با توجه به ماه‌های پایانی ریاست جمهوری او چگونه است؟
مشخص است که این مجلس به دنبال اهداف سیاسی خودش است. تندروها و افراطیون مجلس در شرایط کنونی دولت را ضعیف و ناکارآمد نشان بدهند و مسائل و مشکلاتی را که تحریم‌ها و کارشکنی دلواپسان داخلی برای اقتصاد کشور پیش آمده را به نوعی به مدیریت دولت نسبت بدهند. در این راستا دارند تلاش می‌کنند که دولت را ناتوان جلوه بدهند.
آنها از طرح سوال دنبال آن نیستند که رئیس جمهور پاسخ قانع کننده‌‌ای بدهد. هدف آنها نوعی از تبلیغات سیاسی است که اهداف آنها را تامین کند.
از یک نظر باید به این هم توجه داشت که تندروهای مجلس چشم طمعی هم به انتخابات سال آینده دارند و از این جهت در راستای انتخابات ریاست جمهوری سال آینده چنین بحث‌هایی را مطرح می‌کند. در واقع دنبال این هستند که نتیجه این اقدامات را در انتخابات سال آینده ببینند. به هر حال شاید بخش تند و افراطی جریان ‌‌اصول‌گرا یعنی همین‌هایی که در مجلس هستند، بدشان نیاید که در شرایط کنونی حتی رئیس جمهور را هم از قدرت ساقط کنند و یک انتخابات زودهنگامی برگزار کنند.
به نظر شما همه جریان ‌‌اصول‌گرا دنبال برگزاری انتخابات زودرس هستند؟
من فکر می‌کنم برگزاری انتخابات زودهنگام هدف همه ‌‌اصول‌گرایان نیست و اکثریت جامعه اصول‌گرایان می‌خواهند که دولت تا آخرین روز کاری‌اش ماموریت خود را انجام دهد. ‌‌اصول‌گرایان می‌دانند که اگر انتخابات زودهنگام برگزار شود، اهداف آنها تامین نخواهد شد و بیشتر به نظر می‌رسد به دنبال تخریب دولت در جهت اتخابات سال آینده هستند. دنبال این هستند که از پیامدهای این سوال و استیضاح در عرصه‌هایی بهره‌برداری کنند. البته فعلا بحث استیضاح را تعداد محدودی پیش کشیده‌اند، فعلا همین مسئله سوال است که حالا تعداد قابل توجهی هم از نماینده‌ها امضا کرده‌اند، اما در کل همان هدفی که به آن پیشتر اشاره شد یعنی همان تبلیغات در راستای تخریب دولت را دنبال می‌کنند.
متاسفانه جریان افراطی در این راستا آنقدر دارد به دولت می‌تازد که هیچ حد و مرزی برای خودش قائل نیست. حتی به قیمت ‌‌این‌که منافع ملی با مشکل مواجهه شود، دارند این اقدامات را انجام می‌دهند.
این اقدامات و کارهایی که این جریان داخلی دارند انجام می‌دهند، همان برنامه‌های کاخ سفید است و در راستای سیاست‌های آمریکایی‌هاست. در واقع بحث افزایش نارضایتی از دولت و در ادامه حاکمیت مسائلی است که افرادی مانند ترامپ به دنبال آن هستند. اخیرا هم یکی از تحلیل‌گران آمریکایی در یکی از رسانه‌های مطرح‌شان عنوان کرده بود که ظاهرا تحریم‌های ترامپ دارد نتیجه می‌دهد. یعنی تخریب دولت از خود مجلس رسمی ایران شروع شده است.
در هر صورت این اقدامات جز در راستای اهداف ترامپ نمی‌تواند ارزیابی شود. یعنی هیچ سنخیتی با پیشبرد منافع ملی در شرایط کنونی ندارد.
حالا به فرض ‌‌این‌که این جریان تندرو در سال 1400 قدرت را در دست بگیرد، چند ماه ریاست جمهوری بیشتر چه فرقی به حال این جریان دارد؟ از ساقط کردن دولت چه نفعی می‌برند؟
ببینید، اگر این جریان دولت را ساقط کند، قطعا این اقدام به ضرر آنها تمام خواهد شد. جریان تندروی ‌‌اصول‌گرا اگر از این نگاه سلبی خارج شود و یک نگاه ایجابی برای حل مشکلات کشور در نظر بگیرند، آن وقت می‌شود امیدوار بود که آنها موفقیتی در انتخابات سال آینده داشته باشند. البته چون مدت زمان زیادی از عمر مجلس نگذشته است، نمی‌توان قضاوت درستی از این جریان و عملکرد آن داشت، اما آنچه که تاکنون در این چند ماه شاهد آن بوده‌ایم، جز یک نگاه سلبی، برنامه‌ای برای اداره کشور از این مجلس تاکنون ندیده‌ایم. علی‌رغم ‌‌این‌که این طیف تندرو همیشه علیه برجام حرف زدند و به آن تاختند مشخص است که برای اداره کشور در پسابرجام هم هیچ برنامه‌ای ندارند.
حالا درست که برجام به دلیل دو متغیر خارجی(ترامپ) و داخلی(اصول‌گراهای تندرو) نتوانست موفق شود و به نتیجه برسد و البته آنها به دنبال همین بودند و توانستند موفق شوند و به هدف خودشان رسیدند. یعنی شکست برجام آمال و آرزوی آنها بود. خیلی خوب. حالا آنها بیایند برنامه خودشان را برای اداره کشور بدون برجام ارائه بدهند.
ما ندیدیم که این جریان برنامه‌ای برای کشور داشته باشد. هر چه هست یک نگاه تخریبی است. این راه به جایی نمی‌برد. در واقع مخالفان مجلس در بیرون هم همین نگاه تخریبی را دارند. یعنی نیاز به این نبود که یک طیف سیاسی هم تریبون‌های مجلس را در اختیار بگیرد. آنها به اندازه کافی رسانه هم داشتند.
فکر می‌کنید این جریان تندرو در طرح سوال چقدر می‌تواند موفق شود؟
در حال حاضر آنچه که مشخص است ‌‌این‌که منافع تندروهای داخلی با منافع تندروهای آمریکایی در یک مسیر و در یک جهت است. آنچه نادیده گرفته شده و دچار ضرر و زیان می‌شود، منافع ملت ایران است. به هر حال مجلس هم می‌داند که ضرورت‌های کنونی کشور چیست و درک آن نیاز به ذهنیت خاصی ندارد. همه می‌دانیم وضعیت کشور خوب نیست. در شرایطی که شدیدترین تحریم‌های آمریکا به قول زمامداران خود این کشور به ایران اعمال شده است، در این اوضاع و احوال فشار بر دولت، ایجاد وقفه در مسیر خدمات‌رسانی دولت و ایجاد مانع در این زمینه قطعا و یقینا در تضاد با منافع کشور ماست، اما ظاهرا منافع برخی در این کشور از مصالح ملی و عمومی مهم‌تر است.
این وضعیت در حالی است که ما نیازمند به همراهی، همدلی و هم‌صدایی زیادی برای عبور از شرایط فعلی هستیم.
اگر قرار باشد که بخشی از حاکمیت در مسیر بخشی دیگر مشکل ایجاد کند، قطعا به مشکل بزرگ‌تری برخواهیم خورد و همین وضعیت فعلی را هم از دست خواهیم داد.
البته در مجموع نباید رقابت‌های داخلی ‌‌اصول‌گرایان را هم از نظر دور داشت؛ چرا که این رقابت هم تاثیرات خودش را دارد. به نظر می‌رسد که جریان پایداری توانسته است که بقیه آنها را دنبال خودش بکشد و دنبال این هستند که آقای قالیباف را که نگاه تکنوکراتی دارد منفعل کند.
در واقع این روشی که اکنون پیش می‌رود می‌تواند خطرناک باشد.