علت آلودگی هوا در تابستان!
شهرهای یزد، اصفهان، قم، کرمان ناسالم برای گروههای حساس و تهران ناسالم برای همه گروهها ۷ درصد از ذرات معلق بهصورت مستقیم از اگزوز خودروها منتشر میشود
به گزارش روز نو : شهرهای ایران تا چند دهه قبل آسمانی نیلگون و هوای سالم داشت. به همین دلیل بسیاری از روستاییان به پایتخت و کلانشهرها آمدند. تولید خودرو با استاندارد پایین بهتدریج آسمان آبی شهرها را تیرهوتار کرد و سلامت ساکنان آنها را هدف قرار داده است. درحالیکه در دولتهای نهم و دهم اصولگرا بنزین پتروشیمی و آلوده تولید و به خورد مردم داده میشد، اما در دولت تدبیر و امید بنزین یورو 4 و 5 تولید میشود. به همین دلیل چندی پیش رئیس سازمان محیطزیست اعلام کرد تولید بنزین در کشور استاندارد است، اما خودروهای تولید داخل استاندارد یورو 4 و 5 را که آلاینده کمی دارند را ندارند. مهمتر اینکه عیسی کلانتری گفت: از دلایل آلودگی هوا انتشار گاز ازُت است که به دلیل تحریمها نمیتوان آن را صادر کرد، بنابراین تولید آن به آلودگی هوا کمک کرده و میکند. نکته اینجاست که سروکله مهمان ناخوانده آلودگی هوا در سالهای گذشته در پاییز و زمستان پیدا میشد. اما پرسش این است که این سالها چرا در تابستان آلایندهها فضای شهرها را پر میکنند. روز گذشته معاون نظارت و پایش محیطزیست استان تهران جزییات تازهای از آلودگی هوا را بیان کرد که در ادامه میخوانید.
شاخص استاندارد هوایی که تنفس میکنیم نسبت به استانداردهای بینالمللی عقبتر است ارتقای استاندارد خودروها به یورو ۵ مسئله روز است
شاخص قرمز آلودگی هوا
رئیس گروه پایش آلودگی هوا و صوت سازمان حفاظت محیطزیست گفت: هوای شهرهای یزد با شاخص ۱۰۳، اصفهان ۱۰۶، قم ۱۱۴، کرمان ۱۲۰ ناسالم برای گروههای حساس و تهران ۱۵۴ ناسالم برای همه گروهها است.شهرام سپهر نیا روز یکشنبه افزود: هوای شهرهای اردبیل با شاخص ۳۰، گرگان ۳۳، سمنان ۳۶، ارومیه ۴۷ و بیرجند ۵۰ در شرایط پاک قرار دارد.وی اظهار داشت: همچنین هوای شهرهای جاجرم با شاخص ۵۲، سنندج ۵۳، تبریز ۵۴، زنجان ۵۴، ایلام ۵۶، یاسوج ۶۳، بوشهر ۶۸، آبیک ۷۰، زابل ۷۰، مشهد ۷۰، کرمانشاه ۷۱، کرج ۷۷، اراک ۷۹، اهواز ۸۱، شیراز ۸۱، شهرکرد ۸۵، خرمآباد ۸۷ و همدان ۹۰ قابلقبول است.روز شنبه هوای شهرهای تهران با شاخص ۱۱۳، اصفهان ۱۱۴، یزد ۱۱۸ و کرمان ۱۳۱ در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار داشت.
راهکارهای کاهش آلاینده ازن
با توجه به افزایش تعداد روزهایی که غلظت آلاینده ازن هوای تهران را در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار داده است، معاون نظارت و پایش محیطزیست استان تهران گفت: ازن آلاینده ثانویه است که از ترکیب آلایندههای اولیه تولید میشود و یکی از راههای کاهش انتشار آلایندههای اولیه و پیش ساز ازن «اجرای طرح کهاب» است اما متأسفانه هنوز اقدام کافی در جهت اجرایی کردن این طرح انجام نداده است. محمد رستگاری در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: خودروها و کارخانهها منابع دو آلاینده پیش ساز اصلی ازن یعنی دیاکسید نیتروژن و گازهای آلی فرار هستند و ترکیب این آلایندههای اولیه در معرض نور خورشید و گرما آلاینده ازن را به وجود میآورند. هرسال با ورود به فصل تابستان، همراه با افزایش دمای هوا و کاهش میزان ابرناکی شرایط برای تشکیل آلاینده ازن فراهم میشود و متأسفانه مسئله گرمایش جهانی باعث افزایش درجه حرارت در کشور ما شده که یکی از اثرات جانبی آن افزایش غلظت آلاینده ازن است و در ایران نیز با آن مواجه شدهایم.
راهکار کاهش آلایندههای هوا
وی راهکار کاهش آلاینده تشریح کرد: باید آلایندههای اولیه مانند دیاکسید نیتروژن و گازهای آلی فرار را کنترل کنیم چراکه گرمایش زمین مسئلهای نیست که بتوان در کوتاهمدت آن را برطرف کرد.
رستگاری با اشاره به اینکه منابع اصلی انتشار گازهای آلی فرار پمپبنزینها و باک خودروها هستند، گفت: یکی از راهکارهایی که برای کاهش گازهای آلی فرار وجود دارد اجرای طرح کهاب (طرح کاهش، هدایت و انتقال بخارات حاصل از تبخیر بنزین) در پمپبنزینها است که پیش از سال ۹۰ مطرحشده بود اما متأسفانه در کشور درست اجرایی نشده است و عزم جدی در اجرای آن نمیبینم.
خودروها منابع انتشار «دیاکسید نیتروژن»
رستگاری یکی دیگر از منابع انتشار گازهای آلی فرار و دیاکسید نیتروژن را «خودروها» دانست و اظهار کرد: خودروها یکی از منابع انتشار «دیاکسید نیتروژن» هستند و ارتقای استاندارد خودروها به یورو ۵ میتواند نقش مهمی در کاهش آلاینده دیاکسید نیتروژن و درنتیجه ازن داشته باشد. ارتقای استاندارد خودروها به یورو ۵ در دستور کار و قرار است از امسال اجرایی شود.
باک خودروها
معاون نظارت و پایش محیطزیست استان تهران با اشاره به اینکه اکنون بیشترین میزان گازهای آلی فرار که در سطح شهر تهران منتشر میشود، مربوط به باک خودروهاست، اظهار کرد: قطعهای به نام «کربن کنیستر» در باک خودروها وجود دارد که بخارات بنزین جمع شده در باک را تبدیل به مایع و آن را دوباره به سیستم احتراق خودرو منتقل میکند تا مصرف شود اما طول عمر این قطعه حدود سه سال بیشتر نیست. اگر ما بهعنوان مالکان خودرو بتوانیم هر سه سال یکبار قطعه کربن کنیستر خودروی خود را تعویض کنیم، علاوه بر کمک به کاهش انتشار گازهای آلی فرار از طریق خودروها میتوانیم در طول یک سال دو باک بنزین در مصرف خود صرفهجویی کنیم همچنین قطعه کربن کنیستر قطعهای به نسبت ارزانقیمت است که با توجه به کمکی که در صرفهجویی مصرف بنزین میکند، به لحاظ اقتصادی قطعهای مقرونبهصرفه است. وی افزود: بخش عمدهای از انتشار دیاکسید نیتروژن مربوط به منابع ساکن ازجمله کارخانهها، موتورخانهها، واحدهای صنعتی و پالایشگاهها است ازاینرو باید تمهیداتی اتخاذ شود تا میزان انتشار دیاکسید نیتروژن از این منابع نیز کاهش پیدا کند.
ذرات معلق ناشی از سایش لاستیک خودروهاست
رستگاری درباره منابع اصلی انتشار ذرات معلق گفت: بر اساس برآوردی که از ذرات معلق در آخرین سیاهه انتشار آلودگی هوای تهران در سال ۹۶ کردیم، حدود ۷ درصد از ذرات معلق بهصورت مستقیم از اگزوز خودروها منتشر میشود و بخش زیادی از آنهم ناشی از سایش لاستیک و لنت ترمز است بنابراین حتی اگر بهترین استاندارد خودروهای تولیدی را در ایران داشته باشیم، بخش سایش لاستیکها کماکان یک مشکل جدی است که بهراحتی حل نخواهد شد. معاون نظارت و پایش محیطزیست استان تهران در پاسخ به این پرسش ایسنا که ارتقای استاندارد خودروها به یورو ۵ چقدر میتواند در کاهش آلایندهها ازجمله ذرات معلق مؤثر باشد، گفت: شاخص استاندارد هوایی که تنفس میکنیم نسبت به استانداردهای بینالمللی خیلی عقب است. ازاینرو ارتقای استاندارد خودروها به یورو ۵ مسئلهای ضروری است اما آنچه مهم بوده است ارتقای استاندارد خودروهای تولیدی کشور به استاندارد یورو ۲ بود چراکه تفاوت بین استاندارد یورو ۲ به ماقبل آن بسیار بیشتر از میزان تفاوت یورو ۲ تا یورو ۵ است. بااینحال ارتقای استاندارد خودروها به یورو ۵ باید اجرا شود و هیچ شکی در آن وجود ندارد. اگر واقعاً خودروهایی که اکنون در سطح شهر تردد میکنند یورو ۲ بودند، میزان آلودگی ما خیلی کمتر از میزانی بود که اکنون شاهد آن هستیم. خودرویی که با استاندارد یورو ۲ تولیدشده است قطعهای دارد به نام «کاتالیست» که دو تا چهار سال عمر میکند. اکنون بخش اعظمی از این خودروها این چهار سال را سپری کردهاند و این یعنی میزان انتشار آلودگی برخی خودروها دیگر در حد استاندارد یورو ۲ نیستند همچنین عمر استاندارد خودروهای نو قبل از اینکه کاتالیست آنها از بین بروند نیز دوامی ندارند و این نکتهای است که باید به آن توجه بیشتری شود.
تهران گنجایش جمعیت را ندارد
معاون نظارت و پایش محیطزیست استان تهران یکی از دلایل آلودگی هوا و انتشار آلایندهها را ازدیاد جمعیت دانست و تصریح کرد: مسئله این است که حدود ۲۰ درصد از جمعیت کل کشور در یک درصد وسعت کشور یعنی تهران مستقرشدهاند درحالیکه شهر تهران گنجایش زیستی ۱۲ میلیون نفر جمعیت را ندارد. بااینحال هرسال ۲۰۰ هزار نفر هم به علت مهاجرت به آن اضافه میشود، یعنی هر چهار سال یکبار یک استان سمنان به تهران اضافه میشود.