انتشار فایل صوتی تازه درباره هواپیمای اوکراینی

گزارش یک شبکه کانادایی از انتشار یک فایل صوتی جدید درباره سقوط هواپیمای اوکراینی، ابعاد بررسی این واقعه را وارد فاز تازه‌ای کرده است. اگر چه هنوز هیچ گونه واکنش رسمی از سوی مقامات کشور نسبت به این ادعا، مطرح نشده است، اما شبکه‌های خبری خارجی، مانور گسترده‌‌ای را بر روی این گزارش آغاز کرده‌‌‌اند.
بر اساس ادعای شبکه سی‌بی‌سی کانادا، یک فایل صوتی ۹۰ دقیقه‌‌ای به دست آمده است که در آن حسن رضایی‌فر، مدیرکل دفتر بررسی سوانح و حوادث سازمان هواپیمایی ایران اعلام کرده که علت مسدود اعلام نکردن آسمان ایران در شب حمله موشکی سپاه به پایگاه‌های عراقی،‌‌‌ این بوده که چنین کاری نقشه این حملات را برملا می‌کرده است.

به گزارش روز نو :سی‌بی‌سی همچنین گزارش کرده که به بازماندگان قربانیان این واقعه در بریتانیا طی ایمیلی خبر داده شده‌ که آقای رضایی‌فر از ریاست تیم تحقیقاتی ایران درباره علل ساقط کردن پرواز ۷۵۲ کنار گذاشته شده است. بر همین اساس این شبکه کانادایی سی‌بی‌سی، عصر جمعه در گزارشی اختصاصی با توجه به این یافته‌‌‌ها، نتیجه گرفت که بالاترین مقام‌های ایران در مدت زمان انجام عملیات نظامی، به پروازهای مسافربری و تجاری اجازه پرواز به تهران و از تهران را داده‌اند، چرا که بستن آسمان نقشه آنها برای حمله به پایگاه‌های محل استقرار نیروهای آمریکایی در عراق را برملا می‌کرده است. بر اساس ادعای این شبکه خبری، محتوای این فایل صوتی مربوط به جلسه‌ای بوده است که اسفند گذشته با حضور حسن رضایی‌فر، رئیس کمیته تحقیقاتی ایران درباره چگونگی هدف قرار گرفتن پرواز ۷۵۲ اوکراین و یکی از اعضای خانواده‌های قربانیان آن پرواز، تشکیل شده است. سی‌بی‌سی در گزارش خود از تماس این شبکه با مقام‌های ایرانی درباره محتوای این فایل صوتی نوشته و خبر داده است که 24 ساعت پس از ایمیل سی‌بی‌اسی به حسن رضایی‌فر در روز پنجشنبه گذشته، خبر رسیده است که او از ریاست تیم تحقیق کنار گذاشته شده است و اعضای خانواده‌های بازماندگان این پرواز مطلع شده‌اند که شخص جدیدی مسئولیت این تحقیقات را برعهده گرفته است. این در حالی است که رسانه‌های ایران هنوز خبری از برکناری حسن رضایی‌فر یا انتصاب رئیس جدیدی برای کمیته تحقیق پرواز ۷۵۲ منتشر نکرده‌اند. از طرفی خبرگزاری فرانسه به نقل از تی‌تی نیوز، خبرگزاری رسمی سوئد، گزارش داده است که آن لینده، وزیر خارجه سوئد، که چند شهروندش در این هواپیما بودند، در یک بیانیه اعلام کرده که با چهار کشور دیگر که شهروندانی در هواپیما داشتند توافقنامه‌ای امضا شده تا با ایران درباره پرداخت غرامت به بازماندگان قربانیان آن حادثه مذاکره شود. به گفته خانم لینده، این توافقنامه پس از مذاکره با ایران و سایر کشورهایی که در این هواپیما شهروندانی داشتند؛ از جمله کانادا و اوکراین امضا شده است. وزارت خارجه افغانستان هم در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که وزیران پنج کشور افغانستان، کانادا، بریتانیا، اوکراین و سوئد به تازگی و به صورت آنلاین، یک موافقت‌نامه همکاری برای مذاکره با ایران را امضا کردند. در اطلاعیه وزارت خارجه افغانستان آمده است که وزرای خارجه این پنج کشور بار دیگر خواهان تحقیقات مستقل و جبران عادلانه خسارات ناشی از این حادثه شده‌اند. ادعای دسترسی به این فایل صوتی از سوی کانادا در حالی مطرح می‌شود که پیش از این هم انتشار یک فایل صوتی از مکالمه بین برج مراقبت فرودگاه تهران و خلبان یک هواپیمای مسافربری شرکت آسمان که شاهد شلیک موشک به سوی هواپیمای اوکراینی بوده است، حاشیه‌های زیادی در این پرونده به وجود آورده بود.
در آن فایل صوتی، خلبان پرواز هواپیمایی آسمان به زبان فارسی به برج مراقبت می‌گوید که شاهد نور شلیک موشک و همچنین انفجار پس از آن است، ولی برج مراقبت از وجود چنین موضوعی اظهار بی‌اطلاعی می‌کند و سپس چند بار تلاش می‌کند تا با خلبان هواپیمای اوکراینی ارتباط بگیرد، ولی پاسخی دریافت نمی‌کند. در آن زمان، مدیرکل سوانح سازمان هواپیمایی کشوری با ابراز تعجب از انتشار چنین فایلی گفته بود که این فایل از مجموعه اسنادی بوده که در تیم مشترک بررسی سانحه هوایی در اختیار کارشناسان اوکراینی قرار گرفته و این اقدام اوکراینی‌ها سبب شد دیگر هیچ سندی به آنها ارائه ندهیم. با این حال رئیس‌ جمهوری اوکراین مدعی شده بود که این فایل در واقع نشان می‌دهد که طرف ایرانی از همان لحظه شلیک، خبر داشتند که هواپیمای ما با موشک سرنگون شده است. این در شرایطی بود که پیش از آن، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرده بود که موشکی به این هواپیما اصابت نکرده است.
این در حالی است که ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، ضمن تاکید بر مستند بودن این فایل صوتی که گزارش آن از یک شبکه تلویزیونی در این کشور نیز منتشر شده بود، اظهار کرد که ایران از همان ابتدا و از همان لحظه اول مطلع بوده که هواپیما هدف قرار گرفته است. رئیس جمهوری اوکراین می‌گوید از غرامت پیشنهادی به خانواده‌های قربانیان هواپیمای سرنگون شده این کشور در ایران رضایت ندارد.. او گفته است که ایران پیشنهاد داده تا به ازای هر کدام از کشته‌‌شدگان اوکراینی این هواپیما، به خانواده آنها هشتاد هزار دلار پرداخت کند که این رقم کافی نیست.
او ادامه داده است که این رقم خیلی کم است و ما برای دریافت مبلغ بیشتر بر آنها فشار خواهیم آورد. محمدجواد ظریف نیز در آخرین واکنش خود نسبت به این مساله، با اشاره به سقوط هواپیمای اوکراینی در تهران تاکید کرد که ایران طبق مقررات حق دارد تا بررسی‌ها و تحقیقات را خودش هدایت کند. او ادامه داده است که آنها به هر شکلی می‌خواهند حق ما را نادیده بگیرند و امکانات لازم را در اختیار ما قرار نمی‌دهند. ظریف خاطرنشان کرده است که بر اساس ضمیمه 13 کنوانسیون شیکاگو، از همه طرف‌هایی که لازم بود، دعوت کردیم، بنابراین آنها هم وظیفه دارند بر اساس درخواست ما ابزار خواندن جعبه سیاه را به ما بدهند، چون از این مدل هواپیما نداشتیم، اما آنها استنکاف کردند در حالی‌که حق این کار را نداشتند و ما هم پیگیر این مساله هستیم.
پرواز تهران، کیف علاوه بر شهروندان عمدتا ایرانی شامل ۵۷ کانادایی، ۱۱ اوکراینی، ۱۷ سوئدی، چهار افغان و چهار بریتانیایی بود.