اختلافات درون جرياني اصلاح‌طلبان که به تقابل رسانه‌اي بدل شده بود، چندي است به واکنش در خصوص صحبت‌هاي اخير رئيس دولت اصلاحات در مورد جامعه محوري عملي و برنامه محور آنها تبديل شده است. چنانکه کرباسچي و عباس‌عبدي به سخنان وي واکنش‌هاي متفاوتي داشته‌اند. اما برخي بر اين عقيده‌اند که سخنان اخير رئيس دولت اصلاحات مي‌تواند شرايط جديدي را براي اصلاح‌طلبان ترسيم کند و به عبارتي خون تازه‌اي در رگ‌هاي اين جريان به راه‌اندازد. سيدحسين مرعشي سخنگوي حزب کارگزاران در اين باره مي‌گويد: «در حال مطالعه، بحث و بررسي هستيم و هنوز جمع بندي نکرده‌ايم».

تعامل دروني به جاي تقابل رسانه‌اي

به گزارش روز نو :انتخابات مجلس 98 و نتايج آن هر اندازه براي اصولگرايان خوش‌يمن بود و به عبارتي آمد داشت در جهت معکوس نتواست رضايت اصلاح‌طلبان را جلب کند و به نوعي پايه گذار اختلافات درون جرياني شد. جايي که شاهد يک دوگانگي در تصميم‌گيري بوديم. شوراي عالي سياستگذاري اصلاح‌طلبان با توجه به شرايط وقت تصميم به عدم ارائه ليست انتخاباتي گرفت که بسياري از احزاب از آن تبعيت کردند اما برخي احزاب مثل کارگزاران رويه ديگري را در پيش گرفتند و ليست انتخاباتي خود را با نام احزاب اصلاح‌طلب منتشر کردند و شکست معناداري خوردند. با اين حال به جاي آنکه از اشتباه انتخاباتي خود درس بگيرند و از اينکه در ساختار واحد اصلاح‌طلبان قدم برنداشتند ابراز ندامت کنند رويگرداني جامعه و ريزش سرمايه اجتماعي اصلاح‌طلبان را ناشي از ناکارآمدي برخي افراد و چهره‌هاي اصلاح‌طلب و عدم کارکرد درست برخي نهادها مثل شوراي عالي يا فراکسيون اميد قلمداد کردند. گرچه آتش اين اختلافات دامن رئيس دولت اصلاحات را نيز گرفت و دبيرکل کارگزاران طي اظهاراتي با حمله به رئيس دولت اصلاحات گفت: «گروه‌هاي جريان اصلاحات به رئيس دولت اصلاحات بسيار علاقه‌مند هستند، اما اين‌گونه نيست که همه با هم توافق کرده‌اند که در شرايط فعلي ايشان رهبر جريان اصلاحات تلقي شوند». اين در حالي است که بسياري معتقدند اصلاح‌طلبان بايد با توجه به نيازهاي روز جامعه روزآمد شوند و خود را باز تعريف کنند اما برخي احزاب درون جريان اصلاحات به جاي خود انتقادي و آسيب شناسي جرياني يکديگر را مورد اتقاد قرار داده و از در تقابل رسانه‌اي بر آمده‌اند. قدر مسلم اصلاح‌طلبان با اختلاف يا بي‌اختلاف بايد براي ماندن در عرصه سياست و قدرت فکر عاجلي براي بازنگري درون جرياني خود کنند تا ضمن بازيابي سرمايه اجتماعي در 1400 نيز حرفي براي گفتن داشته باشند.

منشأ نفس تازه؟

هفته گذشته بود که رئيس دولت اصلاحات در يکصد و چهل و سومين نشست بنياد باران که به دليل شرايط به‌وجود آمده و فاصله‌گذاري اجتماعي به صورت آنلاين در فضاي مجازي برگزار شد، طي اظهاراتي خطاب به اصلاح‌طلبان گفت: «من به دوستان اصلاح‌طلب خودمان مي‌گويم، شما که مدام مي‌گوييد بايد جامعه محور باشيم و روي به جامعه بياوريم و فقط به فکر اينکه در قدرت باشيم، نباشيم. خب، اين الان جامعه! آقايان و خانم‌هاي اصلاح‌طلب، چه طرح و چه همبستگي براي خدمت به اين مردم و رفع مشکلات آن‌ها در مساله کرونا ارائه داديد؟» بسياري اين سخنان رئيس دولت اصلاحات را تلنگري به اصلاح‌طلبان براي بازنگري در رويکردها و عملکردها خواندند تا احزاب و چهره‌‌هاي اصلاح‌طلب کمي به خود آمده و به جاي انداختن تقصير به گردن يکديگر به بازنگري درون جرياني و ارتباط با جامعه بپردازند تا بتوانند بازهم کنشگري فعال خود را در جامعه داشته باشند و نگاه و اعتماد از دست رفته جامعه را به‌دست آورند. هرچند برخي نيز اين سخنان رئيس دولت اصلاحات را به نحو ديگري تعبير و تفسير کردند اما انچه مسلم است اصلاح‌طلبان براي بازگشت به جامعه و ادامه کنشگري سياسي راهي براي تجديديد نظر در راهبردها و رويکردها ندارند. مشخصا اصلاح‌طلبان اگر درصدد تاثيرگذاري در صحنه سياست عملي هستند بايد سخنان رهبر اصلاحات را با ديد ناصحانه و پدرانه گوش دهند و به‌کار ببندند. البته اين پرسش‌ها نيز مطرح است که سخنان رئيس دولت اصلاحات چه ميزان مي‌تواند منشأ نفس تازه به اين جريان شود؟ اختلافات را کاهش دهد و احزاب را به همکاري براي رسيدن به استرانژي واحد در 1400 متقاعد کند. بايد منتظر ماند و تاثيرات سخنان وي را در ميان اصلاح‌طلبان مشاهده کرد.

به راه حل مشترک خواهيم رسيد

يک فعال سياسي اصلاح‌طلب در ارتباط با اظهارات اخير رئيس دولت اصلاحات و تاثير آن در حل اختلافات درون جرياني اصلاح‌طلبان اظهارداشت: در اين خصوص هنوز در حال مطالعه و بررسي هستيم؛ به جمع‌بندي نرسيديم و در کل جبهه اين بحث‌ها خواهد شد. سيدحسين مرعشي در خصوص بررسي‌هاي اصلاح‌طلبان معطوف به انتخابات 1400به «آرمان ملي» گفت: ما هنوز در اول بحث هستيم و به بحث 1400 ورود نکرديم و زود است از هم اکنون قضاوت کنيم. سخنگوي حزب کارگزاران سازندگي در مورد اميدواري به اين فرايند بيان کرد: به هر حال اين مسيري است که بايد طي کنيم و مباحث 1400 نيز مباحث خيلي مفصلي است و از هم‌اکنون نمي‌توان در مورد آن اظهار نظر کرد. وي در ارتباط با لزوم حل اختلافات دروني و اتخاذ رويکردي واحد در جريان اصلاحات تصريح کرد: نمي‌توان نسبيت گرفت که مباحث چگونه پيش خواهد رفت و سر جمع فکر مي‌کنم اگر اين گفت‌وگو‌ها در سطح جبهه مطرح شود به يک راه حل مشترک خواهيم رسيد.

از نقد دروني استقبال مي‌کنيم

يک فعال سياسي اصلاح‌طلب در خصوص لزوم آسيب شناسي و نقد دروني اصلاح‌طلبان اظهار کرد: فرايند نقد دروني اصلاحات همواره در جريان بوده و اصلاحات تنها جرياني است که شايد بيشتر نقد‌ها را از درون و بيرون نسبت به خود از سوي مخالفين و مستقلين و حاميان و همراهان متحمل شده است. سعيد شريعتي به «آرمان ملي» گفت: همين فرايند به بالندگي و پويندگي جريان اصلاحات کمک مي‌کند. جريان اصلاحات از هر گونه نقد و ارزيابي از عملکرد خود استقبال مي‌کند و مي‌پذيرند. وي در مورد لزوم حل اختلافات دروني و تاثير سخنان رئيس دولت اصلاحات در رويکرد واحد عنوان کرد: من در جريان اصلاحات اختلافي احساس نمي‌کنم. شايد بيان برخي نقطه نظرات از سوي برخي چهره‌ها مايه دلخوري شخصي يا جمعي گروه‌ها را پيش مي‌آورد و رسانه‌اي مي‌شود اما اين نشان دهنده اختلاف نظر و جهت در جريان نيست. عضو شوراي مرکزي حزب اتحاد ملت افزود:. اختلاف شخصي همواره بوده و همين مقدار را هم اگر با صبوري، تحمل و گفت‌وگوهاي دروني به بحث بگذارند و به رسانه‌ها نرسانند شائبه اختلاف بوجود نمي‌آيد.