یک ضرب‌المثل چینی می‌گوید کوه‌ها بلندند و امپراطور در دوردست‌هاست. طی سالیان، هشدارها علیه تجارت حیوانات وحشی و فروش حیوانات زنده مرتبا افزایش یافته است.

به گزارش زهرا حسین زاده نواندیش، نشریه نیچر در مورد خطر تجارت حیوانات وحشی برای آینده بشر نوشت: برای مدت‌های مدید، دولت‌های سراسر جهان وعده مهار بحران نقض حقوق حیوانات را داده‌اند اما چشمشان را به روی رشد این صنعت در حیاط خانه خود بسته‌اند. انسان قرن‌هاست که از تهدید این مسئله علیه بهداشت عمومی آگاه است، حتی از زمان مرگ سیاه طاعون.

هشدار کارشناسان: ویروس هایی خطرناک تر از

اما تجارت حیوانات وحشی نه‌تنها به‌قوت خود باقی است، بلکه به تهدیدی جدی‌تر و پایدارتر علیه جهان مدرن بدل شده است. در عین حال امراض ناشی از حیوانات، سالانه مسئول دو و‌ نیم میلیون مورد ابتلا در انسان‌ها و دو میلیون و ۷۰۰ هزار مرگ در کل جهان است. با تداوم هجوم تمدن بشری به زیستگاه‌های حیوانات و بهره‌کشی از طبیعت، احتمال این که این امراض عفونی بیشتر و بیشتر رایج شوند افزایش می‌یابد.

پژوهشگران و کارشناسان از مدت‌ها قبل درباره بازارهای فروش حیوانات زنده وحشی در آسیا و تهدید ویروس‌های ناشی از حیوانات علیه انسان هشدار داده‌اند. یک تحقیق آکادمیک متعلق به سال ۲۰۱۷ هشدار می‌دهد که رشد اقتصادی چین -به عنوان «گهواره» چنین بیماری‌هایی از زمان مرگ سیاه تاکنون، تقریبا بدون شک موج جدیدی از این امراض را پدید خواهد آورد.

افزایش درآمد به معنی این است که مشتریان چینی پول بیشتر برای خرید گوشت‌های کمیاب و حیوانات نادری را خواهند داشت که در این کشور «تجملی» محسوب می‌شوند. افزایش تقاضا نیز منجر به قاچاق، فساد و بازارهای غیرقانونی خواهد شد. شهرنشینی، ریسک همه‌گیری بیماری را افزایش می‌دهد. و جهانی‌شدن، چین را به جهان نزدیک‌تر می‌کند. درست‌ همان‌طوری که باکتری طاعون گاوی با پیمودن سرتاسر جاده باستانی ابریشم خود را به اروپا رساند، ویروس کرونا نیز سوار بر هواپیماهای بوئینگ ۷۴۷ و خطوط کشتی‌رانی از ووهان در سرتاسر کره زمین گسترش یافت.

با آن که در بخش‌های بزرگی از جهان نگرانی از انتشار بیماری باعث شده تا کرکره مغازه‌ها پایین کشیده شده، کسب‌وکارها و بازارها تعطیل شوند و تعطیلی سرتاسری حاکم شود، اما بازارهایی آلوده در سرتاسر چین و جنوب‌شرق آسیا کماکان به فروش حیوانات زنده وحشی مشغولند. روال کلی این است که در شهرهای دورتر از پکن و سواحل شرقی، وضعیت سوءاستفاده از حیوانات وخیم‌تر است.

نفوذ فزاینده بین‌المللی چین، خطر تجارت غیرقانونی حیوانات وحشی را افزایش می‌دهد. با آن که از نظر سنتی چین عمدتا در زمینه فروش حیوانات زنده‌ای چون پانگولین و سگ بر همسایگان نزدیکش یعنی میانمار، ویتنام و لائوس تکیه داشته است، اما جاه‌طلبی‌های جهانی چین می‌تواند این روند را تغییر دهد.

برنامه جاده ابریشم جدید چین، که یک برنامه عظیم دولتی برای سرمایه‌گذاری در ۶۰ کشور با هدف افزایش رشد و تجارت و نفوذ است، ممکن است تجارت غیرقانونی حیوانات وحشی را تسهیل کرده و زیستگاه گونه‌های نادر حیوانات از جمله خرس قهوه‌ای آسیایی و پلنگ ایرانی را در دسترس قرار دهد.

چین گام‌هایی را برای کنترل تجارت حیوانات وحشی برداشته است. در ماه فوریه این کشور فروش و خوردن حیوانات وحشی را موقتا ممنوع کرد و مسئولان، بازارهای فروش این حیوانات را در چین تعطیل کردند. در اوایل ماه جاری میلادی، وزارت کشاورزی چین گفت که تجارت گوشت سگ ممکن است غیرقانونی شود.

جیل رابینسون موسس سازمان احداث پناهگاه برای خرس‌های قاچاق شده در چین و ویتنام، هشدار داد که رویکرد ما به حیوانات و رفتارهای فرهنگی ما نسبت به آنها، باید کاملا تغییر کند.

او گفت:‌ وضعیت بازارها غیربهداشتی است و مقادیر زیادی آنتی‌بیوتیک برای زنده نگه‌ داشتن حیوانات مورد استفاده قرار می‌گیرد. همه‌گیری اخیر بیماری هشدار است برای ایجاد تغییرات بزرگ در سطح جهان و هیچ کشوری در امان نیست. دولت‌ها یا باید هم‌اکنون تصمیم بگیرند و تغییرات عمده و بنیادین ایجاد کنند و یا خطر ویروس مرگبار بعدی را که در کمین نشسته به جان بخرند.