گرچه عده‌اي از کارشناسان همچنان به مساله کرونا و نحوه زيست در شرايط کرونايي فعلي مي‌پردازند اما عده‌اي نيز معتقدند که اين شرايط دير يا زود خاتمه خواهد يافت و از اين جهت از هم‌اکنون به آينده پساکرونايي پرداخته‌اند. از اين‌‌رو برخي معتقدند که پايان کرونا آغاز بسياري از تغييرات در ساحت‌هاي مختلف اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و حتي ديني خواهد بود و با تغييرات چشمگيري مواجه خواهيم شد. محسن غرويان استاد حوزه و دانشگاه در اين ارتباط معتقد است: «کرونا موجب ايجاد تغييرات جدي در خوانش جهانيان از دين خواهد شد و قرائت‌هاي مختلف از دين بعد از کرونا تغيير خواهد کرد.»

خرافه‌گرايي

به گزارش روز نو :انتشار و شيوع ويروس کرونا باعث شده تا اظهار نظرها و قرائت‌هاي مختلفي در خصوص اين بيماري و حواشي آن به‌وجود آيد. چنانکه حتي برخي پاي خرافات را نيز به اين مساله باز کردند. از طرف ديگر همزمان با مواجهه وزارت بهداشت و کادر پزشکي و درماني کشور براي مقابله و مهار با اين ويروس برخي افراد نيز به ترويج نسخه‌هاي شفابخشي تحت عناوين زيبا همت گماردند. شايد ماجراي استعمال روغن بنفشه که در فضاي رسانه‌اي و فضاي مجازي حواشي گسترده‌اي را نيز در پي داشت مهم‌ترين نمونه از عملکرد اين افراد باشد. هر چند که با گذشت زمان مشاهده شد که در برخي نقاط کشور برخي به خاطر ترويج چنين رويکرد و تجويز اين چنين نسخه‌هايي بازداشت شدند. چندي بعد پس از آنکه دولت اقدام به تعطيلي برخي مراکز و اجتماعات کرد سخن از تعطيلي حرم‌هاي مظهر و بقاع متبرکه به ميان آمد که ابتدا با مخالفت برخي از علما مواجه شد اما پس از آن ويدئويي در فضاي مجازي در خصوص ليس زدن ضريح حرم‌هاي مطهر منتشر شد که براي اين کار توجيهات خود را مطرح کرده بودند. توجيهاتي که بسيار عجيب و دور از ذهن بود. اين مساله نيز بازتاب زيادي داشت و تاجايي که بسياري از علما آن را محکوم و افراد مد‌نظر بازداشت شدند البته اين تمام ماجرا نبود بلکه موضوع جايي شدت گرفت که به دليل رعايت مسائل بهداشتي و عدم شيوع بيشتر اين بيماري حرم‌هاي مطهر امام رضا(ع) در مشهد و حضرت معصومه(س) در قم و مسجد جمکران تعطيل شد اما برخي افراد تندرو با شعارهاي مختلف و شکستن در حرم در قم و تجمع در مقايل حرم در مشهد قبح ماجرا را شکستند. برخي علما در تبيين اين نوع رويکردها و عملکردها آن را ترويج خرافه‌گرايي دانسته و معتقدند که کرونا باتمام مشکلاتي که ايجاد کرده اما چهره واقعي چنين ديدگاهي را به جامعه نشان داده است.

کرونا و فرقه «ليسيه»

يک استاد حوزه علميه قم اظهارداشت: کرونا موجب ايجاد تغييرات جدي در خوانش جهانيان از دين خواهد شد. تاثير کرونا بر دين موضوع بسيار قابل توجه و جدي است و به نظر من ضرورت دارد که محققان به بررسي تاثير شيوع اين ويروس و شرايط کنوني بر کلام و فلسفه اسلام، مسيحيت و به طور کلي دينداري دارد. تابناک نوشت؛ محسن غرويان گفت: بايد ديد مسائل اعتقادي مثل مبدا، معاد، امامت، ولايت، مهدويت و... بعد از اين دوران چه تغييراتي خواهد داشت. همچنين بايد تاثير کرونا در قرائت‌هاي مختلف ديني را بررسي کرد. وي افزود: مثلا الان مي‌بينيم عده‌اي که من نام آنها را فرقه ليسيه مي‌گذارم، پيدا شده و مي‌گويند ضريح را ليس بزنيم کرونا نمي‌گيريم! اينها بحث‌هاي ديني است. آيا واقعا ضريح شفا مي‌دهد؟ اينها مباحثي است که بحران کرونا به دنبال دارد و اتفاقا جالب است که از ابعاد مختلف به آن پرداخته شود. اين استاد حوزه و داشگاه در خصوص تاثير کرونا بر افزايش دينداري يا بي‌ديني در جهان اظهارکرد: «به نظر من کرونا موجب مي‌شود که ما قرائت‌ها و ديدگاه‌هاي خود را از دين و عناصر اصلي آن مثل خدا، معاد، امامت و ولايت و... تغيير دهيم. به هرحال دين امري است که بشر هميشه به دنبال او بوده و هست و خواهد بود، اما قرائت‌هاي مختلف از دين بعد از کرونا تغيير خواهد کرد. غرويان اذعان کرد: منظور من اين است که کرونا قرائت‌ها را از دين تغيير مي‌دهد، اما در اصل اينکه مردم به دينداري تمايل پيدا کنند يا جدا شوند، خيلي تحت تاثير کرونا قرار نمي‌گيرد. اين روحاني در مورد کرونا و ترويج حرافه‌گرايي تاکيد کرد: خطر ترويج خرافات وجود دارد، اما يک رويکرد مثبت نيز مي‌تواند وجود داشته باشد. مثلا برخي افراد مي‌خواستند تحليل سياسي کنند و کرونا را به قم ربط دهند، اما وقتي کرونا کل دنيا را گرفت يکسري از اين حرف‌ها را رد کرد. مثال ديگر همين فرقه ليسيه است. اينها حرف‌هايي زدند؛ مثلا اينکه ديوار حرم شفا مي‌دهد و اينجا دارالشفا است، اما عده‌اي در حرم را شکاندند، هلاک مي‌کرد. بر اين اساس است که مي‌گويم کرونا برخي از خرافات را کنار خواهد زد.

آرمان ملی