تحريم، دروغگويی آمريكايی‌ها را برملا كرد
روزنو :با شیوع ویروس کرونا در ایران و بسته شدن مرز برخی از کشورهای همسایه که از عمده شرکای تجاری کشور در شرایط تحریم بوده‌اند، شرایط اقتصادی کشور دچار مخاطراتی شده است. کارشناسان و تحلیلگران داخلی و خارجی این مساله را بر روی سیاست خارجی ایران در آینده نزدیک مؤثر ارزیابی می‌‌کنند. نشریه اینترسپت در این باره می‌نویسد که شیوع کرونا توانسته کاری را که تحریم نتوانسته بود به سرانجام برساند، عملی کند و ایران از نظر اقتصادی دچار انزوا شود. درگفت‌وگو با حمیدرضا آصفی، سخنگوی وزارت امور خارجه در دولت اصلاحات به بررسی این موضوع و همچنین آثار تحریم بر سیستم بهداشت و درمان کشور پرداخته است. این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
با شیوع ویروس کرونا در ایران و بسته شدن مرز برخی از کشورهای همسایه که از عمده شرکای تجاری کشور در شرایط تحریم بوده‌اند، شرایط اقتصادی کشور دچار مخاطراتی شده است. کارشناسان و تحلیلگران داخلی و خارجی این مساله را بر روی سیاست خارجی ایران در آینده نزدیک مؤثر ارزیابی می‌‌کنند. نشریه اینترسپت در این باره می‌نویسد که شیوع کرونا توانسته کاری را که تحریم نتوانسته بود به سرانجام برساند، عملی کند و ایران از نظر اقتصادی دچار انزوا شود. درگفت‌وگو با حمیدرضا آصفی، سخنگوی وزارت امور خارجه در دولت اصلاحات به بررسی این موضوع و همچنین آثار تحریم بر سیستم بهداشت و درمان کشور پرداخته است. این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
به گزارش روز نو :جمهوري اسلامي ايران به سبب شيوع کرونا در کشور دچار نوعي انزوا در حوزه اقتصادي شده است. ادامه اين شرايط فشار عجيبي را به اقتصاد کشور وارد خواهد کرد. اين موضوع تا چه اندازه مي‌تواند در سياست خارجي ايران اثر گذار باشد؟
ويروس کرونا امروز بسياري از کشورهاي جهان را به نوعي درگير کرده است. در اين شرايط کشورهاي گوناگون به اقتضاي حجم اقتصاد خود و همچنين توان مديريتي‌شان دچار آسيب‌هاي بيشتر يا کمتري شده‌اند. طبيعي است جمهوري اسلامي به‌عنوان کشوري که زير فشار تحريم‌ها قرار دارد، شرايط سختي را تجربه خواهد کرد. هيچ‌ترديدي وجود ندارد که آينده پيش رو سخت خواهد بود اما اينکه آيا مي‌توانيم از اين شرايط عبور کنيم يا خير بر عهده مردم است و به خواست عمومي بستگي دارد. بايد تدابيري اتخاذ شود که هرچه سريع‌تر کرونا در کشور کنترل شود و اين موضوع ممکن نيست مگر اينکه مردم با حاکميت همراهي کنند. در ايتاليا مي‌بينيم برخي مناطق قرنطينه شده‌اند، در اسپانيا صحبت‌هايي پيرامون قرنطينه کامل بعضي شهرها از روز سه‌شنبه وجود دارد و... دولت ايران اما قرنطينه نکرده و مساله را به خود مردم سپرده است. حالا اگر مردم خود بعضي ملاحظات را رعايت کنند کرونا نيز زودتر پايان مي‌يابد. در وضعيت کرونا اقتصاد ضربه جدي ديده است، به‌ويژه کاسبان خرد بسيار آسيب ديده‌اند و احتمالا برخي از صنف‌ها نيز به ورشکستگي مي‌رسند. در موضوع بسته شدن مرزها نيز که شما اشاره کرديد، اقتصاد کشور تحت فشار است؛ مرزهاي زميني بسته شده، کشتي‌‌ها از آمدن به ايران هراس دارند و پروازها نيز به شدت تحت تاثير مساله کرونا قرار گرفته است. اين مشکلات وجود دارد و تاثيراتي در عرصه سياست خارجي نيز خواهد گذاشت اما من معتقدم مردم ايران در دوره جنگ تحميلي شرايطي به مراتب سخت‌تر را نيز تجربه کرده‌اند و اکنون نيز اگر همراهي مردم وجود داشته باشد امکان گذر از شرايط موجود وجود دارد. حدود سال 66، شهرها موشک باران مي‌شد، مرزها تحت تاثير شرايط جنگي بسته شد و تجارت به‌طور ويژه تحت تاثير قرار گرفته بود. در مدت پيش رو نيز فکر مي‌کنم کشور اداره خواهد شد و به رغم همه مشکلات ما از آن عبور مي‌کنيم.
چه اقداماتي براي گذر از وضع موجود نياز است صورت گيرد؟
در موضوع کرونا بيش از آنکه شاهد آسيب‌هاي ناشي از پارامترهاي اقتصادي باشيم، شاهد بوده‌ايم که پارامترهاي رواني بر بدتر شدن وضعيت اقتصادي اثر گذاشته‌اند. دولت بايد اين موضوع را جدي بگيرد و بتواند با مديريت صحيح هم از بار آسيب‌هاي رواني بکاهد و هم تمهيداتي را براي بازگشايي راه‌هاي تجاري ايران در نظر بگيرد. ما با ترکيه، عراق، افغانستان و... مرز زميني داريم و عمده تجارت ما پيش از مساله کرونا با همين کشورها بود. اگر بتوانيم تمهيداتي را بينديشيم که اين تجارت‌ها دوباره برقرار شود و گشايشي نيز در تجارت با ديگر کشورهاي جهان به وجود آوريم، وضعيت کمي بهتر خواهد شد. به‌طور کلي معتقدم چند ماهي جدي و سخت در اوايل سال 99 خواهيم داشت و اگر مسئولان امر تدابير مناسبي را اتخاذ کنند، اين مشکلات ديري نخواهد پاييد. ديگر کشورها نيز با اين مشکلات درگيرند و اين تنها ايران نيست که اين مشکلات را تجربه مي‌کند. براي نمونه آمريکا تمامي پروازهاي اروپايي را لغو کرده و با توجه به حجم عظيم اقتصاد کشورهاي عضو اتحاديه اروپا اين مساله آسيب‌هاي عظيمي را براي اين کشورها در حوزه اقتصادي در پي خواهد داشت. بايد از يک سو شرايط داخل کشور را در نظر گرفت و از سوي ديگر با توجه به تجربه ديگر کشورها به مقابله با اين بيماري و آثار جانبي آن به‌ويژه در حوزه اقتصادي پرداخت.
يکي از موضوعاتي که تاکنون چندين بار از سوي مقامات کشور مورد اشاره قرار گرفته، مساله تحريم‌ها و آثار آن در تشديد تبعات شيوع کرونا است. به عقيده شما تحريم تا چه اندازه بر اين مساله اثرگذار بوده است؟
مي‌دانيم که نمي‌توان ارتباطي ميان ورود کرونا و مساله تحريم‌ها در نظر گرفت اما تحريم تاثير جدي بر سيستم بهداشت و درمان کشور داشته است. شيوع کرونا و همه گير شدن اين بيماري در وهله اول ناشي از عدم رعايت مردم و رعايت کردن مسائلي نظير خود قرنطينگي است اما زماني که قرار است درباره موضوع درمان و تلاش براي بهبودي بيماران صحبت کنيم، اثرگذاري تحريم را مي‌توان بسيار جدي ارزيابي کرد. ايران به بازار جهاني دارو دسترسي ندارد، بسياري از شرکت‌هاي فروشنده تجهيزات دارويي از ترس تحريم‌ها و جريمه‌هاي آمريکا با ايران همکاري نمي‌کنند و از همه مهمتر منابع مالي ايران در خارج از کشور قابل استفاده نيست. اين مساله بر آسيب‌پذير‌تر شدن سيستم بهداشت و درمان کشور در برابر شيوع يک بيماري همه‌گير نظير کرونا بسيار مؤثر بوده است.
وزير امور خارجه ايران نامه‌اي در اين باره به دبيرکل سازمان ملل نوشته و در سطح معاونان وزارت امور خارجه نيز تحرکاتي پيرامون اين موضوع مشاهده مي‌شود. اين تلاش‌ها را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
اقدامات ديپلماتيک در شرايط فعلي ضروري است. بعيد مي‌دانم که در اين شرايط و با توجه به دولت مستقر در آمريکا از سازمان ملل متحد و دبيرکل آن کار خاصي برآيد، اما اينکه نامه نگاري‌هاي صورت گيرد و مساله تحريم و تبعات آن مستندسازي شود بسيار خوب است. در کنار اين مساله بايد تلاش‌هايي نيز در خصوص تقويت روابط دوجانبه با برخي کشورها صورت گيرد؛ وظايف‌شان به آنها يادآوري شود و از آنها خواست تا در مسائل بشردوستانه و تامين نيازها به‌خصوص در حوزه دارو و تجهيزات درماني با ايران همکاري کنند. نقش رسانه‌ها را نيز نبايد فراموش کرد. ديپلمات‌هاي ما بايد از فضاي به وجود آمده براي تبيين تبعات تحريم براي افکار عمومي جهان استفاده کنند و با رسانه‌هاي مطرح جهان به گفت‌وگو بپردازند. البته در کنار اقدامات دولتي و رسمي بايد از جنبه‌هاي ديگر ديپلماسي نيز بهره جست؛ NGOها بايد فعالتر شوند، رسانه‌هاي داخلي مسئولانه تر عمل کنند، مواضع ترامپ براي جهانيان تبيين شود و... روابط با چين و روسيه نيز بايد پيش از پيش مورد توجه قرار گيرد. امروز فقط جمهوري اسلامي ايران نيست که دولت کنوني آمريکا و مواضع يکجانبه‌گرايانه رئيس جمهور ايالات متحده آسيب مي‌بيند. براي نمونه رفتار آمريکا در قبال چين بسيار زشت و غيرانساني بود.
سفارتخانه‌هاي ايران در ساير کشورها چه نقشي در اين زمينه مي‌توانند ايفا کنند؟
سفارتخانه‌ها و سفرا بايد بسيار فعالتر از گذشته در اين زمينه فعاليت کرده و در راستاي تبيين تلاش‌هاي ايران براي مقابله با کرونا و همچنين ترسيم موانع پيش رو نظير تحريم بکوشند. به رغم اهميت اين مساله اما آنچه تاکنون شاهد آن بوده‌ايم، بر خلاف اين مساله است. در برخي کشورهاي بزرگ سفراي ما عملا فعاليت خاصي نداشته‌اند و اين يکي از مسائل حائز اهميت است که فورا بايد در دستور کار دستگاه سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران قرار گيرد.
آمريکا مدعي است ورود دارو به ايران آزاد است. وزير خزانه‌داري اين کشور نيز اعلام کرده مجوزي در خصوص تجارت دارو با ايران صادر شده است. ارزيابي شما از اين موضع‌گيري‌ها چيست؟
مقامات آمريکايي درباره تحريم ايران دروغ مي‌گويند. زماني که ايران امکان استفاده از منابع مالي خود را براي خريد دارو ندارد، زماني که شرکت‌هاي خارجي از تجارت با ايران مي‌هراسند و زماني که هر دو هفته يک بار تحريم‌هايي جديد عليه جمهوري اسلامي ايران اعمال مي‌شود، چگونه مي‌توان باور کرد که دارو و اقلام انسان دوستانه براي ايران تحريم نيست. رئيس جمهور آمريکا در سخنراني خود مدعي مي‌شود آمريکا بهترين پزشک‌ها را دارد و مي‌تواند به ايران کمک کند. به‌نظر من بهترين پزشکان آمريکا نيز ايرانيان مهاجر هستند. ما نيازي به کادر درمان آمريکايي نداريم. آمريکا نبايد با نداشته‌هاي خود به ايران فخر بفروشد. ما خود نيروي انساني کارآمد به حد کافي داريم اما آن چيزي که مورد نياز کشور است، بحث تجهيزات و دارو است. پول‌هاي ما بلوکه شده، نقل و انتقال پول سخت شده و تحريم مانع از تجارت آزاد است. آمريکا نمي‌خواهد براي ما پزشک ارسال کند و ژست بشردوستي بگيرد؛ کافي است آنها حقوق خود ما را بدهند. جمهوري اسلامي ظرفيت‌هاي زيادي دارد که به خاطر فشار اقتصادي آمريکا و ترس و رعب اروپايي‌ها اين ظرفيت‌ها بلا استفاده باقي مانده است.
