یک روز پس از اعلام قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF، پنج عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از پاسخگویی دراین‌باره امتناع کردند و چهار تن دیگر حتی تلفن خود پاسخ ندادند. این در حالی است که با توجه به موضع صریح دولت و مصوبه مجلس درباره لوایح مرتبط با FATF، افکار عمومی نوع «تشخیص مصلحت» مجمع تشخیص را علت بازگشت ایران به این فهرست سیاه می‌دانند.

گروه ویژه اقدام مالی علیه پول‌شویی(FATF) اعلام کرد در آخرین جلسه از نشست دوره‌ای‌اش به این نتیجه رسیده، ایران را در «لیست سیاه» خود قرار دهد. این نهاد درباره این تصمیم خود گفته است « با توجه به اینکه ایران به کنوانسیون پالرمو و کنوانسیون مبارزه با تأمین مالی تروریسم نپیوسته، این سازمان به همه کشورها توصیه می‌کند به اجرای کامل اقدام‌های احتیاطی در ارتباط با ایران بازگردند.»

در پی اختلاف‌نظر مجلس و شورای نگهبان بر سر تصویب لوایح چهارگانه مرتبط با FATF در تابستان سال گذشته، دو لایحه پالرمو و CFT برای تعیین تکلیف به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شد، اما بررسی‌های اعضای مجمع تاکنون بی‌نتیجه مانده است.

ایران در لیست سیاه FATF؛ چرا تشخیص‌دهندگان مصلحت در دسترس نیستند

این در حالی است که دی‌ماه سال جاری سید محمد صدر، عضو حقیقی این نهاد در مصاحبه‌ای با اعتمادآنلاین، با طرح این موضوع که اعضای مخالف پیوستن به FATF در مجمع، به دلیل پیامدهای منفی آن در جامعه دو لایحه CFT و پالرمو را رد نمی‌کنند، گفته بود « چون بر اساس ماده ۲۵ آیین‌نامه داخلی مجمع، وقتی یک سال از طرح یک لایحه اختلافی در مجمع گذشت، به آن رسیدگی نشد و مجمع درباره آن اظهارنظر نکرد، نظر شورای نگهبان در خصوص آن حاکم و اجرایی می‌شود. پالرمو از دستور کار مجمع خارج‌شده است و دیگر در مجمع نیست که مجمع تشخیص بخواهد درباره آن اظهارنظر کند.» البته رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس با طرح این موضوع که زمان بررسی این لایحه به پایان نرسیده است و کمیته مشترکی برای بررسی آن تشکیل‌شده است، اظهارات صدر را رد کرد؛ با این حال تصمیم تازه‌ای دراین‌باره گرفته نشد و با تداوم بلاتکلیفی، ایران به لیست سیاه گروه اقدام ویژه مالی اضافه شد.

در همین راستا خبرنگار تلاش کرد با ۱۰ تن از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره عواقب این تصمیم گفت‌وگو کند. حجت‌الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم اعلام کرد تا زمان مشورت با همکارانش دراین‌باره صحبتی نخواهد کرد. محمدحسین صفارهرندی دیگر عضوی بود که از مصاحبه امتناع و تأکید کرد مواضع مجمع را سخنگو باید اعلام کند. پرویز داوودی و غلامرضا آقازاده و حسین مظفر از دیگر چهره‌هایی بودند که بعد از طرح سوال خبرنگار ایرناپلاس درباره ورود ایران به لیست سیاه گروه اقدام ویژه، از مصاحبه خودداری کردند و احمد توکلی هم به سبب بیماری امکان صحبت نداشت.

حجت‌الاسلام مجید انصاری، سردار احمد وحیدی، سید محمد صدر و حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مجتهد شبستری و از دیگر اعضای این نهاد بودند که علی‌رغم تماس‌های مکرر، پاسخگوی تلفن خود نشدند.

طبق سخنان حجت‌الاسلام مصباحی مقدم، در بهمن‌ماه سال گذشته، « ۱۷-۱۸ نفر به‌عنوان موافق و مخالف برای اظهارنظر درباره این لوایح ثبت‌نام کرده‌اند»، به عبارتی، نزدیک به یک‌سوم از اعضای این نهاد نظر خود را صراحتاً در جلسات بیان کرده‌اند، اما اینکه چرا این افراد رسماً موضع خود را اعلام نمی‌کنند، پرسشی است که آنها باید به آن پاسخ دهند!

بررسی اظهارنظرهای یک سال و نیم گذشته اعضای مجمع تا حدی گویای اسامی مخالفان تصویب این لوایح است. به‌این‌ترتیب می‌توان گفت چهره‌هایی چون آیت‌الله احمد جنتی، محسن رضایی، محمدباقر قالیباف، احمد وحیدی، حسین مظفر، غلامرضا مصباحی مقدم، سعید جلیلی، احمد توکلی و پرویز داوودی سرشناس‌ترین این افراد هستند.

چه کسانی از قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF خوشحال شدند؟

هر چند عواقب قرار گرفتن ایران در لیست سیاه دامن­گیر مردم خواهد شد، هنوز فرصت جبران وجود دارد و می‌توان با اقدامی مناسب جلوی ذوق‌زدگی بیش از حد رژیم‌­های تروریستی آمریکا، عربستان و ریاض را گرفت.

در بیانیه نشست ۲۶-۲۱ مهرماه گروه ویژه اقدام مالی (FATF) وضع همه اقدامات مقابله ای در صورت عدم تصویب کنوانسیون های این نهاد علیه جمهوری اسلامی ایران یا قرار گرفتن دوباره کشورمان در لیست سیاه این گروه، پیش بینی شده بود. ایران پیشتر در لیست سیاه قرار داشت و در نتیجه تعهد سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران در خرداد ۱۳۹۵ به اجرای برنامه اقدام ارائه شده از طرف آن گروه، بطور موقت از لیست خارج شد. با این تعهد، ایران فرصت ۱۸ ماهه ای (تا پایان ژانویه ۲۰۱۸) داشت تا روند تصویب قوانین مربوطه را تکمیل کند. طی این مدت از لوایح موسوم به لوایح چهارگانه، دو لایحه «اصلاح قانون مبارزه با پول شویی» و «اصلاح قانون مبارزه با تامین مالی تروریسم» به تصویب نهایی رسید، ولی دو لایحه دیگر در پیچ وخم بازیهای سیاسی و جناحی گرفتار شدند. دیپلماسی فعال ایران و تصویب دو لایحه که ذکر آن رفت، گروه اقدام مالی را به تمدید چندباره مهلت اعطایی، ملزم کرد و آخرین مهلت داده شده، در اواخر بهمن ماه و همزمان با نشست دوره ای این گروه (۲۷ بهمن لغایت ۲ اسفند) به پایان رسید.

با اینکه بازگشت ایران به لیست سیاه قابل پیش‌بینی بود، ولی مخالفت تعدادی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام که وابسته به جناح سیاسی خاصی هستند، مانع از به نتیجه رسیدن نشست‌­های آن مجمع در این خصوص شد. با این بی‌عملی و قرارگیری جمهوری اسلامی ایران در لیست سیاه، کشورمان در جهان به عنوان جایگاهی برای حمایت مالی از تروریسم و مرکز پولشویی شناخته می‌شود. هرگونه تعاملات مالی و تبادلات بانکی کشورهای جهان با ایران، در زمره ی جرائم پول‌شویی و تامین مالی تروریسم قرار می‌گیرد و حتی دوستان ایران هم به سختی حاضر به پذیرش چنین خطری خواهند بود.

جمهوری اسلامی ایران در شرایطی حامی مالی تروریسم به حساب می‌آید که مردم کشورمان بزرگترین قربانی تروریسم از جمله تروریسم اقتصادی رژیم تروریستی آمریکا است.

در ایران، اشخاص و مراکزی مخالف پیوستن کشورمان به FATF بوده و هستند که خود را ضدآمریکایی، ضد اسرائیلی و ضد ریاض معرفی میکنند؛ ولی باید دید که چه رژیم‌­هایی از قرارگیری ایران در لیست سیاه حمایت و از این اتفاق، خوشحالی کردند. دکتر ظریف وزیر خارجه کشورمان طی آخرین حضور خود در صحن علنی مجلس شورای اسلامی گفت: «نظام از پولشویی مبرا است، اما منافع جمعی که از خون مردم ارتزاق می‌کنند در پولشویی است. تحریم‌های آمریکا موجب افزایش پولشویی می‌شود.» او همچنین طی روزهای اخیر خبر داد که برخلاف اکثریت هیات­‌های حاضر در آخرین نشست FATF که در حمایت از ایران سخنرانی کردند، «۳ رژیم حامی تروریسم یعنی آمریکا، عربستان و اسرائیل به دنبال فرستادن ایران به فهرست سیاه FATF هستند.» طبیعی است که با قرار گرفتن ایران در لیست سیاه، اشخاص و مراکز داخلی دخیل در پولشویی و واشنگتن، ریاض و رژیم صهیونیستی ابراز خوشنودی کنند، سخنان مقامات رژیم تروریستی آمریکا از ین امر حکایت دارد.

"مورگان اورتاگوس" سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بلافاصله پس از این اتفاق گفت: «ما (رژیم تروریستی آمریکا) تصمیم کارگروه ویژه اقدام مالی در اتخاد اقدام قاطعانه علیه ایران را تحسین می‌کنیم.» پومپئو وزیر بی ادب و گستاخ آمریکا با صدور بیانیه ای، از درخواست FATF از همه حوزه های قضایی برای اتخاذ سریع اقدامات موثر در مقابله با آنچه که حفاظت از سیستم مالی بین المللی نسبت به تهدیدات تامین مالی تروریسم ناشی از ایران خواند، قدردانی کرده و افزود: «حکومت ایران باید با پیامدهای عدم پیروی از هنجارهای بین المللی به ویژه "پالرمو" و "کنوانسیون تامین مالی تروریسم"، مواجه شود».

جان بولتون مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا و حامی همیشگی منافقین و تغییر نظام در ایران، نیز از قرار گرفتن ایران در لیست سیاه ابراز خوشحالی کرده و در پیام توئیتری نوشت: «خوشحالم که FATF برای بانک‌ها و معامله‌گران با ایران محدودیت‌های مالی سخت‌تری وضع کرد. به درستی دارند برای ایران در حد کره شمالی محدودیت ایجاد می‌کنند. فشار حداکثری تنها وقتی جواب می‌دهد که کامل انجام شود.»

مردم کشورمان که به­ واسطه تروریسم اقتصادی آمریکا، گرفتار تنگناهای شدیدی شده اند، مستحق آن نبودند که قربانی بازی های سیاسی و جناحی شوند. انتظار این بود که افراد ذی­ربط در مجمع تشخیص مصلحت نظام، به دور از علقه های جناحی خود، منافع ملی و مردم را در نظر داشته و هشدارهای دلسوزانه دولت و صاحب­نظران را جدی می گرفتند. هر چند عواقب قرار گرفتن ایران در لیست سیاه دامن­گیر مردم خواهد شد، هنوز فرصت جبران وجود دارد و می توان با اقدامی مناسب و خداپسند، جلوی ذوق زدگی بیش از حد رژیم­ های تروریستی آمریکا، عربستان و ریاض را گرفت. تلاش های هیات دیپلماتیک کشورمان باعث شده تا تخفیفاتی در قبال ایران مد نظر قرار گیرد که مهمترین آن این است که «در صورت پیوستن ایران به کنوانسیون پالرمو و سی اف تی، نامش از فهرست سیاه حذف می‌شود. این بند به این معنا است که فعلا action plan قبلی که ایران به ۳۹ مورد از ۴۱ مورد آن پاسخ داده به قوت خود باقی است و نیازی به پذیرش action plan جدید نیست.» با تایید لوایح مورد نظر در نشست های آتی مجمع، می توان زمینه خروج ایران از لیست سیاه در نشست چهار ماه بعد FATF را فراهم نمود.