عد از مدت‌ها تلاش اصلاح‌طلبان و رایزنی‌ها پیرامون رد صلاحیت‌ها و اعلام اینکه اصلاح‌طلبان تحت هر شرایطی به رقابت‌های انتخاباتی ادامه می‌دهند، اکنون معلوم شده که آن‌ها ازاین تلاش‌ها عایدی چندانی به دست نیاورده‌اند. آن طور که سرانجام با مشخص شدن نهایی تایید صلاحیت‌ها، شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان اعلام کرد که بضاعت تشکیل لیست اصلاح‌طلبان در تهران را ندارد و البته قرار هم نیست در دادن لیست‌های استانی دخالتی داشته باشد و وظیفه را به شورای عالی استان‌ها واگذار کرده است ولی مشارکت حداکثری در انتخابات را توصیه می‌نماید. این در حالی است که حالا خبر از شورای عالی استان‌های بزرگ کشور می‌رسد که ظاهرا اصلاح‌طلبان در آن جا نیز توان تشکیل لیست ندارند. شورای عالی اصلاحات استان فارس در بیانیه خود، ضمن تاکید بر لزوم حضور و مشارکت در انتخابات مجلس، اعلام کرده است که لیستی در این دوره نخواهد داشت و تصمیم نهایی برای انتخاب نمایندگان برعهده مردم خواهد بود. محمد صادق جوادی حصار، رئیس شورای اصلاح‌طلبان خراسان رضوی هم اعلام کرد که این شورا در مشهد برای انتخابات مجلس لیستی ارائه نمی‌کند.
به گزارش روز نو :این اخبار در حالی است که از سوی دیگر اعلام شده برخی از کاندیداهای تهرانی و نمایندگان تهران در مجلس دهم نیز تصمیم گرفتند تا حوزه انتخابیه خودشان را با توجه به عدم ارائه لیست در تهران، تغییر دهند. مثلا شنیده‌ها حاکی از آن است که محمد علی وکیلی قرار است در شیراز کاندیدا شود و یا پروانه مافی در قزوین و یا محمدرضا خباز در کاشمر و... البته برخی می‌گویند دلیل این تغییر حوزه شورای عالی بوده، برخی می‌گویند فشار احزابشان، برخی هم می‌گویند ماجرا پیچیده‌تر از این حرف‌هاست.
>صحت دارد
علی صوفی عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان با تایید عدم ارائه لیست اصلاح‌طلبان در فارس و مشهد (خراسان رضوی) به آفتاب یزد گفت: علاوه بر این سایر استان‌ها نیز مانند بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد و... را باید به این جمع اضافه کنید. خیلی از استان‌ها هستند که اصلا اصلاح‌طلبان کاندیدایی در آن جا ندارند. این در حالی است که ثبت نام اصلاح‌طلبان در انتخابات امسال به خودی خودکم فروغ نیز بوده است. اما همان‌هایی هم که ثبت نام کردند ردصلاحیت شده‌اند. مثلا در گیلان 5 نفر اصلاح‌طلب شناخته شده ثبت نام کرده بودند که شانس رای آوری هم داشتند ولی هر پنج نفر آن‌ها رد صلاحیت شدند. در برخی استان‌ها نیز وضع به همین منوال بود. بنابراین این خبر صحت دارد که اصلاح‌طلبان در اغلب استان‌ها امکان ارائه لیست ندارند، به همین دلیل شورایعالی سیاستگذاری تصمیم به عدم ارائه لیست سراسری گرفت و تصمیم‌گیری در رابطه با بستن لیست در استان‌ها را به شورای عالی استان‌ها واگذار کرده است به شکلی که این شورا‌ها حتی لازم نیست اسامی را برای تایید به شورای عالی سیاستگذاری اعلام کنند بلکه خودشان هر تصمیمی خواستند می‌توانند بگیرند.
صوفی اضافه کرد: اما ظاهرا شورای عالی استان‌ها نیز امکان بستن لیست در برخی استان‌ها را ندارند. تاکنون هیچ خبری به ما نرسیده است که حتی شورای عالی یکی از استان‌ها توانسته باشد لیستی را ببندد. بنابراین تاکنون هیچ لیستی ارائه نشده است.
وی درباره تغییر مکان حوزه انتخابیه برخی از چهره‌های اصلاح‌طلب تهران و نمایندگانی که سابقا عضو لیست امید در پایتخت بودند به حوزه‌های دیگر برای رقابت‌های انتخاباتی و پاسخ به این سوال که این تغییر حوزه به دلیل تصمیم شورای عالی سیاست گذاری بوده است؟ گفت: تغییر حوزه این نامزدها ارزیابی شخصی آن‌ها بوده است و شورای عالی سیاستگذاری به آن‌ها درباره تغییر حوزه شان دستوری ابلاغ نکرده است. این نامزدها با علم به اینکه در نبود لیست اصلاح‌طلبان در تهران آن‌ها شانسی برای موفقیت ندارند در سایر حوزه‌ها کاندیدا شدند تا از این طریق شانس ورودشان به مجلس را بالا ببرند. اما شورای عالی اصلاح‌طلبان به این نامزدها چنین توصیه‌ای نکرده است.
>القای اصولگرایی
علی رغم همه این موارد اما ظاهرا رسانه‌های اصولگرا خط دیگری را دنبال می‌کنند و آن اینکه دلیل عدم ارائه لیست از سوی اصلاح‌طلبان نه ناتوانی آن‌ها از دادن لیست بلکه اطمینان آنان از شکستشان در این انتخابات است. مثلا روزنامه فرهیختگان با بیان اینکه اصلاح‌طلبان اکنون در بازی دو سرباخت قرارگرفتند چنین مطلبی را بیان می‌کند. خبرگزاری فارس نیز از این موضوع با عنوان موانع خودساخته اصلاحات برای ورود به بهارستان اعلام کرده و دلیل این رفتار را از پیش باخته بودن اصلاح‌طلبان می‌داند. این خبرگزاری می‌نویسد برآیند تحرکات اصلاح‌طلبان حاکی است که آن‌ها فارغ از نتایج بررسی صلاحیت‌های داوطلبانشان توسط شورای نگهبان، خود را از پیش باخته عرصه انتخابات 98 می‌دانستند و بارها پیشاپیش بر شکست خود تاکید کرده بودند. روزنامه کیهان نیز در تیتر روز گذشته خود با عنوان "بازی مدعیان اصلاحات با صندوق رای تا جایی هستیم که برنده باشیم!"به همین مطلب اشاره دارد و می‌خواهد بگوید عدم ارائه لیست به واسطه اطمینان از شکست انتخاباتی است. این روزنامه مدعی است مدعیان اصلاحات برای 1) حفظ پرستیژ انتقادی و روی آنتن نگه‌داشتن ادعای «رد صلاحیت‌های گسترده»،
2) مظلوم‌نمایی و ایجاد دوقطبی‌های کاذب، 3) توجیه شکست انتخاباتی و 4) ایجاد اشتباه محاسباتی در اردوگاه رقیب، درصدد آن هستند تا با تاکتیک «لیست نمی‌دهیم و لیست بدهید» به‌صورت چراغ خاموش در انتخابات حضور پیداکرده و بازی خود با صندوق‌های رای را پیش ببرند.اما آیا واقعا چنین است؟ علی صوفی درباره اینکه امروز رسانه‌های اصولگرا درصدد القای این مطلب هستند که برخلاف آنچه اصلاح‌طلبان بیان می‌کنند جناح چپ با علم به اینکه در هرصورت دراین انتخابات بازنده هستند، از دادن لیست صرفنظر کرده و به مظلوم نمایی می‌پردازد، گفت: بعضی از اعضای احزاب اصلاح‌طلب مجال ثبت نام و تایید صلاحیت داشتند و مانعی برای آن‌ها وجود نداشت اما این اعضا، اولا رای آور نبودند، ثانیا مورد حمایت حزب نیستند، یعنی کاندیدای آن حزب به شمار نمی‌آیند. مثلا در حال حاضر یک نفر از یک استان دیگر به تهران آمده در اینجا هم ثبت نام کرده و عضو حزب ما نیز هست، اما حضورش در انتخابات هیچ محلی از اعراب ندارد و در شرایط کنونی نه حزب، حاضر است پشت او قرار بگیرد و نه ایشان توانایی رقابت فردی را دارد. اکنون اصولگرایان و رسانه‌هایشان اشاره به همین نوع افراد دارند و می‌خواهند بگویند که در برخی جاها اصلاح‌طلبان می‌توانند لیست تشکیل دهند اما چون می‌دانند شکست می‌خورند ازاین کار سر باز می‌زنند. در حالیکه اصلاح‌طلبان قبلا راهبرد انتخاباتی شان را مشخص کردند و اعلام داشتند که ما صرفا دراین دوره از چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب که قابلیت‌های لازم را برای نمایندگی مجلس دارند لیست می‌دهیم ولاغیر. شورای عالی گفته بود در هر جایی که از این کاندیداها داشته باشیم او را معرفی خواهیم کرد و در هرجایی که از این نمایندگان نداشته باشیم کسی معرفی نمی‌شود. کسانی مثل آقای افشانی و مقیمی هم که تایید صلاحیت شدند تاثیری در این موضوع ندارد و دو نفر باعث تجدیدنظر در تصمیم اصلاح‌طلبان نمی‌شود.
وی در پاسخ به این سوال که اصلاح‌طلبان چرا اینبار نیز مانند سال 94 روی چهره‌های ناشناس سرمایه گذاری نکردند، گفت: اولا اگر اصلاح‌طلبان می‌خواستند تا امسال نیز مانند سال 94 لیستی ائتلافی و یا مملو از چهره‌های ناشناس بدهند، امکان آن در برخی از استان‌ها بود و نه درهمه آن‌ها. یعنی حتی در برخی جاها از دادن چنین لیستی هم برای مجلس یازدهم معذوریم. ولی به هر حال شورای عالی استان‌ها می‌توانست در برخی جاها با ناشناس‌ها وارد عرصه انتخابات شود اما نکته مهمتر این است که در سال 94 اصلاح‌طلبان برای آن،علی رغم ردصلاحیت چهره‌های اصلی شان، چنان لیست ناشناخته و ائتلافی ارائه دادند چون در آن دوره رویکردمردم و اصلاح‌طلبان رویکرد سلبی بود. سیاست اصلاح‌طلبان در آن زمان، سیاستی بود که جامعه آن را به ما ابلاغ کرد و آن اینکه باید جریان تندروی در مجلس و دولت به هرشکل که شده کنار زده شود. برای همین ما، لیست‌های ناشناخته بستیم و حتی اصولگرایان را در داخل لیست قراردادیم. هرچند در آن دوره ما موفق شدیم تا این تغییر را در دولت و مجلس ایجاد کنیم اما در ادامه کار نتوانستیم رضایت مردم را جلب کنیم. چرا که این افراد که به عنوان لیست اصلاح‌طلبان معرفی شدند، آن‌هایی نبودند که بتوانند اهداف اصلاح‌طلبی را درپیش بگیرند، بتوانند رویکرد مردمی داشته باشند و رابطه بین اصلاح‌طلبان و مردم را اصلاح کرده و بهبود بخشند بلکه دیدیم آثاری که آن‌ها در مجلس به جای گذاشتند نامطلوب است. موضوعی که در سال 96 در دولت نیز رخ داد.
وی گفت: اینکه اینبار کاندیداها باید کاندیداهای واقعا اصلاح‌طلب باشند تا در صورت بروز مشکل، اصلاح‌طلبان بتوانند پاسخگو باشند قراراین بود اینبار رویکرد سلبی را تبدیل به رویکرد ایجابی کنند. این کاندیداها را متعهد به اجرای برنامه‌ها کنیم تا با مردم یک دیالوگ مثبت برقرار شود. اما شاهد بودیم اصلاح‌طلبانی که با آن مشخصات راهبردی ثبت نام کرده بودند بسیاری رد صلاحیت شدند.
>فلسفه تشکیل شورا
عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات در ادامه این ادعای رسانه‌های اصولگرا که اصلاح‌طلبان امروز از ترس شکست، لیست نداده‌اند، گفت: تصمیم انتخابات را شورای عالی سیاستگذاری برای اصلاح‌طلبان می‌گیرد. فلسفه تشکیل شورا برای همین بوده است. اما شورای عالی سیاستگذاری اساسا با این رویکرد که درانتخابات می‌بازد تصمیم اخیر در عدم دادن لیست را نگرفت، بلکه با این رویکرد که واقعا کسی باقی نمانده که توانایی قرارگرفتن در لیست را داشته باشد چنین کرده است. رقبای اصلاح‌طلبان و رسانه‌های اصولگرا امروز کسانی را به عنوان اصلاح‌طلبان تایید صلاحیت شده می‌پندارند که نهایتا مثلا عضو یک حزب هستند. ولی کسی نه آن‌ها را می‌شناسد و نه توانایی لازم برای نمایندگی را دارند. مطمئنا مطرح کردن کاندیدایی از این دست جز شکست نتیجه‌ای ندارد. همانطور که گفته شد از همان اول دراین دوره، شورای عالی سیاستگذاری دنبال چهره‌های مطرح با ویژگی‌های راهبردی بود که بتواند کارایی لازم را داشته باشد، در رقابت پیروز شده وارد مجلس شود اما اکنون این افراد باقیمانده، هیچکدام اینگونه نیستند. از همین رو شورای سیاستگذاری دو تصمیم گرفت، نخست عدم ارائه لیست سراسری و دوم عدم ارائه لیست در تهران.
صوفی باردیگر تاکید کرد: بنا نبود استراتژی سال92 و 94 را امسال هم در پیش بگیریم همانطور که گفتم در سال 92و 94رویکرد سلبی بود و قرار بود مجلس را از برخی تندروهایی که 12 سال مجلس را از آن خود داشتند و دولت را از کسانی که هشت سال آن را، بگیریم. برای همین علی‌رغم رد صلاحیت‌های آن سال باتوجه به اینکه می‌دانستیم ما هرکسی را معرفی کنیم مردم به آن‌ها رای می‌دهند. چنان عمل کردیم. سال 92روحانی را که گفته بود اصلاح‌طلب نیستم به مردم معرفی کردیم و 94 نیز وقتی کاندیداهای اصلی ما را رد کرده بودند با اصولگرایان معتدل ائتلاف کرده و فراخوان نیز در این زمینه دادیم، ما حتی خیلی‌ها را نمی‌دانستیم که اصلاح‌طلب هستند یا نه را با چند مصاحبه درون لیست قرار دادیم که از قضا چند نماینده خوب هم از بین آنان بیرون آمد. اما این موضوع تبعاتی هم داشت؛ اینکه لیست امید چند شقه شد و قبل از ایجاد فراکسیون امید عده زیادی، اصلاح‌طلبان را ترک کردند. در آن موقع توانستیم با همین لیست ضعیف در تهران 30 بر صفر برنده باشیم و 180 نفر از لیست امید را به مجلس ببریم. اما در خود مجلس این تعداد به شدت ریزش پیدا کرد. ولی در سال 98 امروز مردم اساسا رویکرد سلبی را از ما نمی‌پذیرند، دنبال آن هم نیستند، آن‌ها برایشان دیگر عناوین تندرو و غیر تندرو متفاوت نیست.
از همین رو ما دیگر نمی‌توانستیم لیست مشترک ارائه دهیم. تاکید شورای سیاستگذاری برای همین بود تا تماما اصلاح‌طلبی وارد این انتخابات شوند، ولی چیزی از اصلاح‌طلبان در این انتخابات باقی نماند. بنابراین نمی‌توان عدم ارائه لیست اصلاح‌طلبان را به دلیل اطمینان جناح چپ از شکست آن‌ها در این انتخابات تعبیر کرد.
>پاسخ به یک سوال
و در پایان معلوم نیست پاسخ اصولگرایانی که امروز مدعی هستند که اصلاح‌طلبان در هر شرایطی حتی با حضور گسترده کاندیداهای شاخص‌شان بازنده این انتخابات بودند به این سوال چیست که چرا نباید با شاخص‌ترین چهره‌هایش در این انتخابات وارد شود.
عرض خود می‌بری و...
محمد صادق جوادی حصار- شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان هفته گذشته به این نتیجه رسید که نمی‌تواند علی‌رغم تمام تلاشی که دارد درتهران یک لیست را به عنوان لیست اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس یازدهم معرفی کند، ازاین رو اعلام داشت که این شورا لیستی در تهران نخواهد داشت و مردم خود درانتخاب افراد مختار هستند. این در حالی است که شورایعالی سیاستگذاری این اختیار را هم به شورایعالی سایر استان‌ها داد تا خودشان هرگونه که می‌خواهند عمل کنند. حال آنکه شورای عالی اصلاح‌طلبان در استان‌های بزرگ کشور نیز به این نتیجه رسیده‌اند که از دادن یک لیست اصلاح‌طلبی عاجز هستند و از همین رو فهرستی برای انتخابات مجلس یازدهم نخواهند داشت. در چنین شرایط عجیبی اکنون رسانه‌های اصولگرا و چهره‌هایشان سعی دارند اینگونه القا کنند که اصلاح‌طلبان چون از شکست در انتخابات مطمئن هستند، لیست ندادند و تصمیم به مظلوم نمایی گرفته‌اند. در پاسخ به چنین ادعایی باید به آن‌ها گفت که« عرض خود می‌بری و زحمت ما می‌داری.» اگر آن‌ها واقعا به آنچه که می‌گویند اعتقاد دارند به آن‌ها می‌گویم ما پنجاه اسم می‌دهیم شما همه آن اسم‌ها را تاییدصلاحیت کنید. اگر آن موقع در این انتخابات باختیم خب دست مردم درد نکند که به مار‌ای ندادند اما اگر بردیم همین موضوع در ابطال این ادعایشان کفایت می‌کند.
بسیار جالب است که اکنون رسانه‌های مختلف اصولگرا به طور هماهنگ چنین خطی را دنبال می‌کنند. مدت‌هاست که آن‌ها به رسانه‌های اصلاح‌طلب،روزنامه‌های زنجیره‌ای می‌گویند. اما ظاهرا اکنون به این نتیجه رسیده‌اند که کار زنجیره‌ای کردن موضوع بدی نیست و می‌خواهند پیام ناراست اخیر را به صورت هماهنگ و زنجیره‌ای به طرق مختلف تکرار کنند. تکرار یک مطلب آن قدر می‌تواند زیاد شود که حتی خودشان هم به مرور حرف و ادعایی که در اینباره زده‌اند را باور کنند، اما حقیقت این است که این رسانه‌ها و جناح راست خودشان به جریان‌سازی که اکنون درصدد شکل دهی آن هستند باورندارند. به نظر میرسد اصولگرایان در حال حاضر با تقویت این مسئله که اصلاح‌طلبان به خاطر اطمینان از شکست و نه ردصلاحیت‌ها لیست نمیدهند، می‌خواهند نکته مهمتری به نام عدم اقبال مردم به اصولگرایان را کمرنگ کنند.