از ساعاتی پیش رسانه های غربی به طور گسترده ای مدعی شده اند که هواپیمای اوکراینی با شلیک موشک سقوط کرده است. این رسانه ها به نقل از منابعی آمریکایی این ادعا را مطرح می کنند.

ادعای این رسانه ها این است که هواپیمای بوئینگ 737 توسط سامانه موشکی tor که یک سامانه روسی است مورد هدف قرار گرفته است.

نخست وزیر کانادا نیز این ادعا را تائید کرده است. جاستین ترودو در یک نشست خبری گفت: «ما اطلاعاتی داریم از منابع متعدد، از جمله از همپیمانان‌مان و از اطلاعات خودمان، که شواهد نشان می‌دهد این هواپیما با یک موشک زمین به هوای ایران ساقط شده. این می‌تواند غیرعمدی هم بوده باشد.»

در همین رابطه امروز حسن روحانی، رییس جمهور با رییس جمهور اوکران به صورت تلفنی گفت‌وگو کرد و دو طرف بر تحقیقات مشترک تاکید کردند. ایران می گوید تمام ذینفعان از جمله شرکت سازنده در گروه تحقیق و بررسی حضور خواهند داشت اما جعبه سیاه هواپیما در داخل کشور بررسی خواهد شد.

رد ادعاها توسط ایران

امروز رئیس سازمان هواپیمایی کشوری گفت: برخورد موشک به هواپیمای اوکراینی از لحاظ علمی غیر ممکن و چنین شایعاتی، هیچ گونه منطقی ندارد.

علی عابدزاده ضمن تسلیت مجدد به درگذشت تعداد زیادی از هموطنان در سقوط هواپیمای خطوط هوایی اوکراین اینترنشنال افزود: همزمان با این هواپیما، چندین پرواز داخلی و خارجی در فضای ایران و در همین ارتفاع هشت هزار پایی در حال پرواز بودند و موضوع برخورد موشک به این هواپیما به هیچ وجه نمی‌تواند صحت داشته باشد.

معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: بین همه بخش‌های نظامی و غیر نظامی در ایران هماهنگی کامل وجود دارد و در همان زمان سقوط، ده‌ها هواپیمای ایرانی و خارجی در حال پرواز بر فضای امن ایران بودند و اگر کشوری امنیت نداشته باشد، مگر ممکن است که این تعداد پرواز بر فضای آن در حال انجام باشد.

وی همچنین در خصوص رمزگشایی و دانلود اطلاعات جعبه سیاه هواپیمای خطوط هوایی اوکراین اینترنشنال با کمک کشور‌های سازنده بدنه و موتور و کشور‌های ثبت کننده و مالک این هواپیما گفت: همه اطلاعات و بررسی‌ها بر اساس مقررات ایکائو و انکس ۱۳ سازمان بین المللی هوانوردی با حضور تمام کشور‌ها و با محوریت سازمان هواپیمایی کشوری ایران انجام خواهد شد و ما از همان زمان اطلاع از وقوع حادثه، به همه کشور‌های ذینفع اطلاعات لازم را داده ایم و اکنون نوبت این کشورهاست که به ما پاسخ دهند که البته تاکنون تعداد زیادی از این کشور‌ها اعلام آمادگی کرده اند.

عابدزاده با تاکید بر اینکه اولویت مهم ما مشخص شدن علت وقوع سانحه است، در خصوص استخراج اطلاعات جعبه سیاه هواپیما نیز افزود: هم ایران و هم اوکراین امکانات لازم برای دانلود این اطلاعات را دارند، اما اگر نیازی به اقدامات تخصصی بیشتری باشد می‌توانیم همچون برخی سوانح مشابه، استخراج و آنالیز اطلاعات این کار را در فرانسه یا سایر کشور‌ها انجام دهیم.

وی با رد شایعات در خصوص مقاومت ایران برای تحویل ندادن جعبه سیاه هواپیما به آمریکا برای بازخوانی آن گفت: چنین موضوعی صحت ندارد ضمن اینکه مسئول بررسی سانحه، طبق مقررات جهانی ایکائو و انکس ضمیمه آن، سازمان هواپیمایی ایران است و اگر نرم افزار و سخت افزار لازم برای بازخوانی اطلاعات جعبه سیاه در ایران وجود نداشته باشد می‌توانیم این کار را در کشور‌های دیگر انجام دهیم.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اضافه کرد: اصول صنعت هواپیمایی غیر نظامی این است که علت وقوع سانحه روشن شود تا سازنده و کشور‌های بهره بردار نقص‌های احتمالی خود را برطرف کنند و به همین دلیل ما بر اساس مقررات سازمان بین المللی هوانوردی اجازه ورود ذینفعان حادثه را برای بررسی آن صادر کردیم.

وی گفت: به همین دلیل سانحه را به کشور‌های سازنده موتور، هواپیما و بهره بردار اطلاع داده ایم و خوشبختانه همه برای حضور در کمیسیون بررسی سوانح هوایی جواب مثبت داده اند، اما باید به تعریف مشخصی از نوع همکاری آن‌ها دست یابیم تا هرچه سریعتر به علت وقوع سانحه برسیم.

سازمان هواپیمایی: آماده‌ایم دلایل خود را در حضور رسانه‌ها مطرح کنیم

حسن رضایی فر مدیرکل دفتر بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشوری نیز درباره طرح ادعاها و شایعاتی که از سوی مقامات آمریکایی و رسانه‌های خارجی در زمینه برخورد موشک به هواپیما مطرح می‌شود به ایسنا، گفت: در گزارش‌های فارسی و انگلیسی که توسط سازمان هواپیمایی منتشر شده هم اعلام کرده‌ایم که تاکنون هیچ گونه مستند و یافته‌ای برای اثبات این مساله پیدا نکرده‌ایم و هیچ کشوری در هیچ جای دنیا نمی‌تواند حتی با بررسی سانحه به این زودی علت آن را مشخص کند اما رسانه‌های خارجی می‌خواهند علیه ایران هجمه ایجاد کنند.

وی افزود: نه تنها تاکنون هیچ گونه مستنداتی درباره این موضوع پیدا نکردیم بلکه حاضریم در حضور همه رسانه‌های عمومی مدارک و مستدات خود را برای رد این ادعا و شایعات اعلام کنیم.

او همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه عنوان می‌شود باید جعبه سیاه به آمریکا به عنوان شرکت سازنده برود و خوانده شود، گفت: قوانین داخلی و بین‌المللی می‌گوید که کشور محل وقوع سانحه باید از تجهیزات مناسب برای خواندن جعبه سیاه استفاده کند و کشور محل وقوع سانحه در این زمینه تصمیم‌گیر است. ما هم همان طور که در سوانح قبلی تجربه داشتیم چنین امکاناتی را در ایران برای خواندن جعبه سیاه داریم اما با توجه به اینکه جعبه‌های سیاه این هواپیما آسیب دیده است برای بازسازی به امکانات و تجهیزاتی نیاز داریم که هم‌اکنون این امکانات در کشور وجود دارد.

رضایی‌فر ادامه داد: در حال حاضر متخصصان اوکراینی در کشور حضور دارند و از امکانات پشتیبانی کانادا نیز بهره می‌بریم. همچنین روسیه و فرانسه نیز اعلام آمادگی برای رساندن تجهیزات و امکانات پشتیبانی کرده‌اند و اگر نتوانیم جعبه سیاه را بازسازی کنیم مانند دفعات گذشته آن را به فرانسه یا کشورهای دیگری که امکانات لازم را داشته باشند ارسال خواهیم کرد.

وی تصریح کرد: ما هیچ مشکلی برای حضور کارشناسان آمریکایی در مراحل خواندن جعبه سیاه نداریم که البته به نظر می‌رسد آن‌ها باید از مجلس سنا مجوز را برای این کار دریافت کنند.

دلایل خبرگزاری فارس در رد ادعای رسانه های غربی

دراین باره توجه به چند نکته کلیدی به نظر می‌رسد:

اول: لیست تک تک پروازهای تجاری به صورت روزانه از سوی مرکز کنترل ترافیک هوایی کشور (Tehran Center) به مرکز کنترل و فرماندهی شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور ارائه می‌شود و از این طریق رصد و پایش کلیه پروازها از سوی شبکه یکپارچه پدافند هوایی انجام می‌‌شود.

دوم: پرواز تهران-کیف هواپیمایی اوکراینی یک پرواز برنامه‌ریزی شده(روال) است که مطابق برنامه خود از فرودگاه امام خمینی(ره) انجام شده است. اساسا زمانی که اطلاعات این پرواز شامل زمان فرود، زمان برخاست، مسیر پرواز، سرعت و ارتفاع پروازی در اختیار مرکز کنترل ترافیک هوایی کشور و از آن طریق مرکز کنترل و فرماندهی شبکه یکپارچه پدافند هوایی کشور قرار دارد، دلیلی برای هدف قرار گرفتن آن و حتی اشتباه وجود ندارد.

سوم: پروفایل پروازی (مشخصات پروازی) هواپیماهای تجاری با هواپیماهای جنگنده و نظامی مانند سرعت، ارتفاع، کانال‌های ارتباط با برج مراقبت و مرکز کنترل هوایی متفاوت است که تماما توسط سامانه‌های رصد و شناسایی آسمان و فضای کشور قابل احصاء است و این نمی‌تواند گزاره‌ای مانند هدف قرار گرفتن یک هواپیمای مسافری را به جای جنگنده تایید کند.

چهارم: عمل کردن پدافند روی تیک آف لگ فرودگاه که ۴ یا ۵ دقیقه یک بار هواپیما از آن جا پرواز می‌کند منطقی به نظر نمی‌رسد.

پنجم: بررسی ارتفاع و سرعت هواپیمای اوکراینی در سایت Flightradar نیز نشان می‌دهد آخرین سرعت پروازی ثبت شده 275 نات معادل 510 کیلومتر بر ساعت بوده است که اساسا با سرعت‌های چند برابر صوت هواپیماهای جنگنده های نظامی مغایرت دارد و تشخیص آن نیز برای سامانه‌های پدافندی ساده است که این مورد هم هدف قرار گرفتن هواپیما توسط پدافند را رد می‌کند.

انتشار یک تصویر مشکوک

انتشار یک تصویر مشکوک در شبکه های اجتماعی به بحث شلیک دامن زده است. اریک تولر منتشرکننده این تصویر جنجالی گفته که کرد که تصویر را از یک کاربر ایرانی گرفته است. ادعا این است که باقیمانده یک موشک در محل حادثه وجود داشته است.

اما مشخص نیست این تصویر از کجا آمده است. شاهدان عینی از جمله خبرنگاران داخلی که در محل حضور داشته اند، هیچ یک صحت این تصویر را تائید نکرده اند و مقامات نیز می گویند اصلا این شی در محل حادثه کشف نشده است. 

هشدار آشنا

مشاور رییس‌جمهور به «کاگزاران ایرانی‌تبار رسانه‌های فارسی‌زبان» در رابطه با اخبار مربوط به هواپیمای اوکراینی هشدار داد.

 حسام‌الدین آشنا در توییتر نوشت:

"هشدار

به کاگزاران ایرانی‌تبار رسانه‌های فارسی‌زبان هشدار داده می‌شود از مشارکت در جنگ روانی مربوط به هواپیمای اوکراینی و همکاری با ایران‌ستیزان خودداری کنند."