اگر در یکی از بخش‌ها برای قهرمان داستان اتفاق‌های خوبی رخ ندهد، امید‌وار هستیم که در فصل‌های بعد گره از مشکلاتش باز شود. کتاب زندگی کودکان مبتلا به سرطان هم با فصل سخت مبارزه با سرطان شروع شده است ولی آنها در این مسیر تنها نیستند. مؤسسه محک به پشتوانه اعتماد نیکوکاران تلاش می‌کند تا کودکان مبتلا به سرطان در داستان زندگی‌شان و مبارزه با سرطان، پیروز میدان باشند. خدمات روانشناختی بخشی از خدمات حمایتی همه جانبه‌ای است که با هدف ارتقای کیفیت زندگی، شناخت و پرورش استعدادها و ظرفیت‌های منحصر به فرد کودکان در محک ارائه می‌شود. ساختن ارتباط کودک با کتاب، ارائه خدمات روایت‌درمانی، پرورش استعدادهای کودکان در حوزه ادبی و نویسندگی، درک علایق فرهنگی کودکان و یافتن متناسب‌ترین روش جهت پاسخگویی به آن از جمله خدمات روانشناختی محک در حوزه فرهنگ و هنر است. در ادامه این مطلب به مناسبت روز کتاب و کتابخوانی خدمات محک در این حوزه آشنا می‌شویم. 

ساختارهای حمایتی برای شناخت استعدادهای نویسندگی در کودکان مبتلا به سرطان

سنین کودکی و نوجوانی سالهای سرنوشت‌سازی هستند و شالوده آینده کودکان در این روزها ساخته می‌شود. بر این اساس کیفیت آموزش و ارائه خدمات مشاوره‌ای و روانشناسی برای شناختن استعدادهای آنها از اهمیت بسیاری برخوردار است. واحد خدمات حمایتی محک در راستای ارائه خدمات حمایتی یکپارچه به کودکان مبتلا به سرطان و ارتقاء کیفیت سطح زندگی آنها، براساس شرایط سن و بیماری‌‎شان کتاب‌هایی را انتخاب می‌کند تا آنها با فرصت‌های متنوع برای آموختن و سرگرمی روبه‌رو کند. در این مسیر آنها می‌توانند بر حسب علاقه خود یکی از موضوعات را انتخاب کنند. در صورتی که کودک استعداد خاص و ویژه‌ای در هریک از این فرصت‌ها نظیر کتاب‌خوانی، قصه‌خوانی، شعرنویسی و نقاشی داشته باشد، زمینه پرورش آن با کمک روانشناسان و داوطلبان محک فراهم و به منصه ظهور می‌رسد. اجرای روش‌های فعالسازی رفتاری در کودکان باعث می‌شود تا طبق برنامه‌ مشخص فرآیند آموزش کودک برای گسترش ظرفیت‌های او طی شود. 

آموزش غیر مستقیم استقامت و تاب‌آوری در شرایط سخت زندگی 

مسیر آینده کودکان محک، از روزهای سخت مبارزه با سرطان می‌گذرد اما کودکی مثل یک چشمه جوشان است کودکان مبتلا به سرطان با سرم شیمی‌درمانی در دست بازی می‌کنند، کتاب می‌خوانند و کودکی می‌کنند. سرطان حریف کودکی نیست. کتاب‌هایی که در ترالی کتاب محک قرار می‌گیرند نیز با تفکر داشتن پایان خوش و انگیزه بخش بودن انتخاب می‌شوند، آنها قهرمان‌هایی دارند که روزهای سختی را پشت سر گذاشته و کودک با ترسیم آنها روحیه استقامت و تاب‌آوری‌اش افزایش میابد.

کتاب بهانه‌ای برای جامعه پذیری و احترام به تفاوت‌ها 

هر ماه تقريبا 1000 تا 1200 كتاب به کودکان تحت درمان در بیمارستان محک و بیمارستان‌های دولتی و دانشگاهی دارای بخش خون و آنکولوژی کودکان که در آنها ترالی کتاب فعال است، اهدا می‌شود. کتاب‌هایی که متناسب با گروه‌های سنی و علایق کودکان از سوی روان‌شناسان انتخاب می‌شوند. این کتب شامل شعر كودك، داستان كودك، رنگ‌آميزي، کتاب علمي و آموزشي، داستان نوجوان، مجله نوجوان و مجلات کودک و نوجوان هستند. کتاب‌هایی که در دسترس کودکان محک قرار می‌گیرند با نگاه ویژه به ادبیات و فرهنگ قومیت‌های مختلف نیز انتخاب می‌شوند. چرا که کودکان از جای جای ایران در بیمارستان بستری هستند و توجه به ویژگی‌های خاص‌شان باعث می‌شود تا فرآیند جامعه‌پذیری را راحت‌تر طی کنند. آنها گاهی روزهای سخت و طولانی درمان را با پیدا کردن دوستان جدید در محک سپری می‌کنند.

همکاری با چهره‌های مطرح ادبیات کودکان و نوجوانان 

توجه مداوم به ارتقای سطح کیفی زندگی کودکان مبتلا به سرطان، باعث شد تا محک از تجربیات متخصصان حوزه ادبیات کودک و نوجوان بهره‌مند شود تا فعالیت ترالی کتاب و سایر خدماتی که در زمینه آموختن مهارت‌های ادبی، کتابخوانی و روایت درمانی برای کودکانش انجام می‌دهد را بهبود بخشد. چرا که محک می‌خواهد روزهای سخت درمان فرزندانش را با شیرینی قصه و شعر گره بزند و نیز مهارت‌های مورد نیاز هر کودکی را به فرزندانش بیاموزد. همچنین مصطفی رحماندوست، شاعری که در قصه‌گویی و ارتباط با کودکان تبحر بسیار دارد، در همین راستا بارها در محک حضور یافته و ساعاتی خاطره‌انگیز برای کودکان ساخته است، به علاوه او زمینه مناسبی را برای مشارکت با انجمن شاعران ایران به منظور افزایش ارتباط کودکان مبتلا به سرطان فراهم کرده‌ است. در ادامه این همکاری نیز برخی از اعضای این انجمن برای حضور در کارگاه ارتباط با کودک که زمینه افزایش آگاهی آنها را در زمینه شیوه ارتباط با بیمار فراهم می‌آورد،

طلب شدند که به‌زودی برگزار خواهد شد.

اینگونه است که تداوم نیک‌اندیشی نیکوکاران سرزمین‌مان باعث می‌شود، شادی‌های کودکی و مهارت‌آموزی‌های مورد نیاز در طول دوران درمان برای کودکان مبتلا به سرطان محقق شود تا فرزندانمان بتوانند پس از بهبودی و سلامتی، آینده‌ای موفق را برای خودشان و سرزمین‌شان بسازند.