«وقتی آمدیم و شروع به کار کردیم، مدیریت شهری بیش از سه برابر بودجه سالانه بدهکار بود. تازه بیشتر هم میشود چون خیلی از اینها پروندههایی هستند که هنوز در جریان هستند و بعداً رأی صادر میشود. پس یکی بحث منابع است. میگویند که انسان پیری دفترچه وامی داشت و سر ماه میرفت بانک قسط وام میداد و مینشست گریه میکرد. رئیس شعبه میگوید دفعه دیگر اگر آمد قسط وام را که داد و شروع کرد به گریه کردن من صدایش میزنم و میپرسم که چرا گریه میکند. تکرار شد. گفت که مادر شما که میآیید قسط وامتان را پرداخت میکنید گریهتان برای چیست؟ جواب میدهد گریه برای شانس خودم است. در این دوره زمانه هر کس یک گنج پیدا میکند من یک دفترچه وام پیدا کردم دلم به حال صاحبش میسوزد میآیم قسطش را میدهم که مشکل پیدا نکند. یعنی ما از موقعی که رفتیم شورا فقط دفترچه وامهایی روی دستمان مانده و مدام باید پرداخت کنیم.» اینها جملاتی است که دکتر سید ابراهیم امینی، نایب رئیس شورای شهر تهران به «آرمان ملی» گفته بود. بیتردید شورای شهر پنجم عملکرد قابل قبولی دارد و نتیجه تلاش آنها در پایتخت مشخص و عیان است. در این میان نباید از آنچه سبب گلایه اعضای شورای شهر شده بیتفاوت عبور کرد که یکی از آنها به حوزه اختیارات شورای شهر تهران باز میگردد که به نوعی پارلمان شهری است و موضوع دیگر به مرز اختیار شورا و دولت در مدیریت شهر بازمیگردد. دکتر ابراهیم امینی نایب رئیس شورای شهر تهران در این راستا با گفتوگو کرد که در ادامه میخوانید:
تعامل شورا با شهردار
نايب رئيس شوراي شهر گفت: ما بايد هم منابع، هم جايگاه حقوقي و هم ابزار داشته باشيم. در همه اين موارد مشکل داريم. فرض کنيد هنوز از نظر حقوقي شيوه تعامل نهاد شورا با خود شهردار هم مشخص نشده است چه رسد به نهادهاي ديگر حاکميت. دکتر سيدابراهيم اميني افزود: مثلاً اين احساس و طرز تلقي وجود دارد که مسئوليت شورا فقط منحصر در انتخاب شهردار است و اگر بخواهد نظارت کند به منزله دخالت در اجرا تلقي ميشود، در حالي که در دنيا اينگونه است که حتي شهرداري که با رأي مستقيم مردم انتخاب ميشود، بايد براي نصب معاونين و شهرداران مناطق از شورا به عنوان يک پارلمان محلي رأي اعتماد بگيرد. اما در ايران چنين نيست و براي نظارت، ابزار نظارتي نداريم. اميني خاطر نشان کرد: مثلاً مجلس به عنوان پارلمان ملي بودجه کشور را تصويب ميکند و نهادي تحت عنوان ديوان محاسبات کشور در اختيار دارد که در تمامي نهادهاي دولتي بررسي ميکند که آيا رديفهاي بودجه در جاي خودشان مصرف شده است يا نه و انحراف در بودجه چقدر است. ما بودجه مديريت شهري را تصويب ميکنيم و در اختيارش قرار ميدهيم اما نهادي به اسم نهاد محاسباتي در اختيار نداريم که بتوانيم نظارت کنيم. نايب رئيس شوراي شهر با بيان اينکه تعداد اعضاي شوراي شهر حداقل تعداد ممکن است، توضيح داد: مثلا استانبول 208 عضو شوراي شهر دارد و کسي که بيشترين رأي را بياورد شهردار هم محسوب ميشود. ميخواهم بگويم که از نظر تعداد، جايگاه، ابزار و منابع ما با مشکل مواجه هستيم. اميني گفت: در سال 62 در تبصرههاي بودجه پيشبيني شد که شهرداريها از بودجه دولتي استفاده نکنند ولي اينکه از کجا استفاده کنند و پيشبيني يک سري درآمدهاي ثابت براي اداره شهر نشد. مثل بودجه کشور که بر اساس سياست تکمحصولي نفت استوار است، درآمد شهر تهران هم بر عوارض ساختوساز استوار است. هر وقت هم که به دليل تورم و مشکلات اقتصادي اقبالي نسبت به ساختوساز نميشود درآمد لازم را براي اداره شهر نداريم. وي افزود: الآن بودجه جاري مديريت شهري (حقوق پرسنل و قبض آب و برق و... ) قريب به هزار ميليارد تومان در ماه است. با همه اين اوصاف، اقدامات خوبي در اين دوره انجام شده و پروژهها در حال پيشرفت هستند و کارهاي خوبي در زمينه مترو، حملونقل، محيطزيست، پسماند و بحث شفافيت که کمتر شاهد فساد اقتصادي مالي در مجموعه مديريت شهري باشيم و اينکه قراردادها، حقوق مديران ما در سامانهاي در اختيار شهروندان باشد، اقدامات اساسي بوده است که شوراي پنجم انجام داده است. خلاصه اينکه کارهاي بسيار خوب و اساسي در حال انجام است.
بخش اعظم مشکلات پايتخت
اميني در ادامه اظهار داشت: در دنيا قبول دارند بخش اعظمي از مشکلات پايتخت به دليل پايتخت بودن است و به همين دليل بخش قابل توجهي از بودجه را خود دولت ملي تأمين ميکند. واقعيت اين است که ما هم در تهران دو معضل مهم ترافيک و آلودگي هوا را به دليل پايتخت بودن تهران داريم. يعني اگر تهران پايتخت ايران نبود به دليل کاهش وسايل نقليه، نه شاهد ترافيک بوديم و نه شاهد آلودگي هوا. پس دولت بايد به اعتبار اينکه بخش اعظمي از اين مشکلات به دليل پايتخت بودن تهران است، بخشي از هزينه را هم پرداخت کند ولي به سختي حتي آن مواردي که تکليفي است و قانون تکليف کرده است، نظير اينکه طبق قانون دولت بايد 50 درصد هزينه مترو را بپردازد، ميپردازد. نايب رئيس شوراي شهر در پايان تصريح کرد: البته اينکه دولت هم به دليل تحريمها و وضعيت خاص اقتصادي کشور مسائل و مشکلات خودش را دارد از واقعيتهايي است که با آنها مواجه هستيم.
آرمان