سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: گام‌های بعدی فردو و نظارت است که البته فعلا بنا نداریم به این حوزه شفاف‌سازی دست بزنیم. پس ما از ٨ حوزه ٤/٥ حوزه را کنار گذاشته‌ایم و نشان می‌دهد ما به لحاظ فنی در مذاکرات طوری عمل کردیم که به اهداف بلند مدت ایران ضربه ای زده نشود

 بهروز کمالوندی در نشست خبری اعلام جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران ضمن تسلیت ایام محرم گفت: فعالیت‌های سازمان انرژی اتمی از سال ٥٣ شروع شده است و بعد از پیروزی انقلاب تا انتهای دهه ٦٠ برخی تغییرات صورت گرفت و از ابتدای دهه ٧٠ اقداماتی در راس اقدامات سازمان قرار گرفت. دهه ٨٠ آغاز تحقیق و توسعه و ساخت راکتور نطنز و یو سی اف اصفهان و خنداب است و باعث شد دشمنان انقلاب که نمی‌خواستند پیشرفت ایران را ببینند عصبانی شوند و از اینجا مشکلات شروع شد.

وی ادامه داد: از آغاز دهه ٩٠ در کلیه حوزه‌های صنعتی براساس اسناد بالادستی توسعه نیروگاه‌های اتمی و برنامه غنی‌سازی با هدف دستیابی به یک میلیون سو در دستور کار قرار گرفت. در مذاکرات برجام سازمان تلاش کرد زمان‌بندی غنی‌سازی بر اساس پاسخگویی به نیازهای کشور باشد. استفاده از دانش روز در این مقطع با هدایت رهبر انقلاب در دستور کار قرار گرفت.

کمالوندی گفت: بعد از برجام ما با بدعهدی مواجه شدیم که اوج آن خروج آمریکا بود و مقداد زیادی از فشارها را بر ایران و کشورهای دیگر آغاز کرد و نظام تصمیم گرفت در این وضعیت بین تعهدات و حقوق توازن ایجاد کند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: ما در حقیقت براین اساس نگاهی به برجام کردیم تا ببینیم کاهش تعهدات باید در کجا صورت بگیرد. اگر متن برجام که ١٦٠ صفحه نسخه انگلیسی با ٥ ضمیمه است. کاهش تعهدات مربوط به ضمیمه یک برجام است که تعهدات ما را شامل می‌شود.

وی ادامه داد:  ٨ موضوع اصلی این ضمیمه یکی مربوط به راکتور خنداب اراک و بازطراحی آن است؛ دیگری مربوط به تولیدات آب سنگین است؛ موضوع سوم بازفراوری سوخت مصرف شده است که ما هنوز به میزان بالای سوخت نرسیده‌ایم؛ موضوع بعدی غنی‌سازی در سطح و میزان است که ما در گام‌های بعدی کنار گذاشتیم. موضوع بعد تحقیق و توسعه است که موضوع گام سوم است. گام‌های بعدی فردو و نظارت است که البته فعلا بنا نداریم به این حوزه شفاف‌سازی دست بزنیم. پس ما از ٨ حوزه ٤/٥ حوزه را کنار گذاشته‌ایم و نشان می‌دهد ما به لحاظ فنی در مذاکرات طوری عمل کردیم که به اهداف بلند مدت ایران ضربه ای زده نشود که برخی به لحاظ مسائل سیاسی آن را نادیده می گیرند.

کمالوندی یادآور شد: من این موارد را به ترتیب گفتم اما در مورد تحقیق و توسعه در بند ٨١ در خصوص غنی‌سازی غیر از سانتریفیوژ را ذکر کرده و عمده کار دنیا برهمین اساس انجام می‌شود. ایران در این مورد پذیرفته بود فعلا در چهارچوب سانتریفیوژ کار خود را انجام دهد. در چهارچوب بندهای دیگر ٨ بند داریم که ٤ اقدام تا الان انجام شده و آژانس امروز این مساله را تایید خواهد کرد. لازم است بگویم در مسیر فناوری هسته‌ای ما تا الان محدودیتی برخلاف آنچه برخی می‌گویند وجود نداشته است. ما تا الان هزاران سند برای سانتریفیوژهای خود درست کرده‌ایم و اگر وقفه‌ای ایجاد شده اما کیفیت بالا رفته است؛ در قدیم ما براساس مهندسی معکوس کار می‌کردیم.  

وی در تشریح گام سوم کاهش تعهدات گفت: ما قبل از کاهش تعهدات اگر ماشین‌هایمان محصولاتشان را شامل خوراک و محصول را با هم مخلوط می‌کردند دیگر این اتفاق نمی‌افتاد و به انباشت محصولات ما کمک خواهد می‌کرد. ماشین IR۶ که قرار بود در سال ١١ گازدهی شود را آغاز کردیم و ماشین زنجیره IR۴ ٢٠ تایی نیز قرار بود در سال ١١ آغاز شود که امروز آغاز شده است. ما زنجیره ٣٠ تایی را هم در برنامه داریم که اعلام خواهیم کرد. در این مقطع اگر چهار تعهد را که شامل راه اندازی ماشین میانی IR۲ است را انجام دهیم دیگر هیچ تعهدی باقی نمی‌ماند. راه‌اندازی زنجیره‌های شاهد ١٦٤ تایی اگر صورت بگیرد نیز اقدام مهمی خواهد بود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی با اشاره به اینکه راه اندازی زنجیره ٣٠ ماشین IR6 نیز که قرار بود در سال هستم آغاز شود طی دو ماه آینده آغاز می‌شود.

کمالوندی گفت: دو خبر را نیز لازم است اعلام کنم که خبر اول این است که ما از آقای فروتا مدیر کل موقت آژانس دعوت کرده‌ایم و ایشان فردا صبح وارد کشور شده و با آقای صالحی و ظریف دیدار خواهند داشت که در چهارچوب سفرهایی است که مرحوم آمانو انجام می‌دادند و اگر ایشان زنده بودند فردا باید به ایران سفر می‌کردند. همچنین ما بتن‌ریزی نیروگاه دوم بوشهر را هم در آینده نزدیک داریم که به زودی صورت خواهد گرفت.

وی گفت: تاکید می‌کنم که براساس صحبت آقای رئیس‌جمهور اقدامات ما در صورت اجرای تعهدات اروپا بازگشت‌پذیر است اما هرچه به جلو برویم بازگشت سخت‌تر می‌شود و دیگر گام‌های کمی مانده تا دیگر هیچ تعهدی را نداشته باشیم. شعار کشور ما مقاومت است و ایران بر آرمان‌ها و اهدافش پافشاری می‌کند و سازمان انرژی اتمی هم محکم ایستاده تا اهداف کشور را محقق کند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سوالی در خصوص امکان پایان تعهد ایران به پروتکل الحاقی در گام‌های بعدی گفت: ما گام‌های پیشنهادی را به شورای عالی امنیت داده‌ایم و حتی در لیست اول خروج از ان پی تی را هم دیده بودیم که البته بعدا حذف کردیم و گفتیم این نظر سازمان نیست. برنامه‌ای نداریم که به حوزه پادمان ورود کنیم و لازم نیست بهانه به دست دشمن بدهیم که ایران کارهای خلاف انجام می‌دهد پس نظارت و شفاف‌سازی ادامه دارد.