گفته میشود که طرح مجلس برای هیئت امنایی کردن صدا و سیما و نظارت بر صدا و سیما در دستور کار مجلس قرار دارد. در این طرح قرار است سازمان صدا و سیما به صورت هیئت امنایی اداره شود . ده ای هم از این میگویند که این طرح میتواند نظارت مجلس را بر صداو سیما افزون کند و در خصوص هزینههای این نهاد پاسخگو باشد و یا حتی مدعی این هستند که اساسا نظارت را برعهده قوه مقننه میگذارد ، برخی هم این طرح را راهی برای ورود تلویزیونهای خصوصی به کشور میدانند. در جست و جوی اینکه چنین ادعاهایی تا چه اندازه درست است با سیده فاطمه ذوالقدر سخنگوی کمیسیون فرهنگی و از طراحان این طرح گفت و گو کردهایم.
> خانم ذوالقدر! گفته میشود که امروز قرار است تا طرح نظارت بر صدا و سیما در دستور کار مجلس قرار بگیرد.
بعید میدانم، به این زودی این طرح وارد صحن نمیشود، اگر دستور را هم ببینید جزو شانزدهمین مورد است . این طرح در دستورکار هست اما اینکه امروز بررسی شود، زمان این اجازه را نمیدهد. ممکن است یک یا دوهفته دیگر این طرح مطرح شود.
>چه موضوعاتی بیش از باقی موارد دراین طرح وجود دارد که آن را خاص میکند و به معنای نظارت بیشتر بر صداو سیماست؟آیا موضوع ایجاد هیئت امنا برای صداوسیما را میتوان یک موضوع متفاوت و امیدوار کننده دراین امر دانست ؟
یکی از نکات مهم در این طرح همین موضوع هیئت امنایی است که به آن اشاره کردید . تلاش این است تا چهار - پنج نفر در مورد نحوه اداره صداو سیما، شکایتهای مربوط به صداو سیما، عملکرد آن و .... بر صداو سیما نظارت داشته باشند و حتی سیاست گذاریهایی در این زمینه انجام دهند . قطعا وجود یک هیئت امنا باعث خواهد شد تا این سازمان از حالت تکنفره ای در بیاید و حالت شورایی پیدا کند. پیشنهادهای خوبی نیز در این زمینه شده است
و به نظرم این ، یک گام روبه جلو است .
به هر حال تاکنون قانون مشخصی که قانون جامع و
ثابت و شفافی باشد برصداو سیما حاکم نبوده است و وجود چنین قانونی میتواند این روند را تسهیل کند . از سویی این طرح در تلاش است تا با توجه به یکسری از ضوابط و قوانین اجازه فعالیت به تلویزیونهای خصوصی را بدهد تا با این کار از حالت انحصار این سازمان کم کنیم .
از سویی وقتی درکنار یک رئیس، هیئت امنایی وجود دارد که در رای گیریها شرکت دارند و موافق و مخالف میتوانند درآن هیئت نظر دهند، این موضوع انحصارصداو سیما را کمتر میکند. همچنین برخی وجود هیئت امنا در صداو سیما را باعث ارتباط بیشتر با مجلس میدانند. امیدواریم از این پس در بسیاری از جلسات هم نماینده ای از کمیسیون فرهنگی شرکت کند. بالاخره شاید این طرح مطلوب و ایدهآل نباشد، اما به هرروی طرحی برای اداره و نحوه نظارت بر صداو سیماست که میتواند شرایط را بهتر از حال حاضر کند .
>در این میان نقش مجلس چیست؟
انتخاب این پنج نفر باعث ایجاد تعامل بیشتر میان صداو سیما و مجلس خواهد شد . پاسخگویی به مجلس را نیز بهتر میکند .
>اشاره به این نکته داشتید که این طرح، راه را برای حضور تلویزیونهای خصوصی
باز میکند، این در حالی است که در این طرح آمده که مجوز این شبکههای خصوصی را باید صداو سیما بدهد . چگونه راه شبکههای خصوصی با چنین بندی میتواند باز شود؟
همین که این طرح این اجازه را میدهد که شبکههای خصوصی ولو با مجوز صداو سیما فعالیت کنند، گام بزرگی است.شما به این نگاه کنید که تا پیش ازاین اصلا شبکههای خصوصی اجازه فعالیت نداشتند . اکنون هم برای عملی شدن این موضوع صدور مجوز را بر عهده صداو سیما گذاشتیم تا صداو سیما فعالیتها و شروط و آییننامهها را بررسی کند و به شبکههای خصوصی اجازه فعالیت بدهد .
> صداو سیما پیشتر حتی روی یکسری از شبکههای اینترنتی تصویری (مانند آپارات) حساس بود و در برهه ای از آنها شکایت هم کرد، آیا میتوان با این اوصاف پذیرفت که یک شبکه خصوصی تلویزیونی میتواند با اجازه صداو سیما به صورت مستقل اقدام به ساخت برنامه کند؟تلویزیونهای خصوصی با این طرح تبدیل به همان شرکتهای خصولتی که تنها شکل ظاهری خصوصی دارند نمیشوند؟ واقعا فکر میکنید به این شکل ، امکان رشد شبکههای خصوصی تلویزیونی وجود دارد ؟
به هر حال این شبکهها اگر شرایط لازم را داشته باشند و مطابق آیین نامهها مجوزی دریافت کنند، میتوانند فعالیت کنند. از سویی با تصویب این طرح و هیئت امنایی شدن تلویزیون نیز دیگر یک نفر قرار نیست در مورد
مجوز شبکههای خصوصی نقش تعیین کننده داشته باشد. بلکه مرجعی وجود دارد و مسائل مختلف را بررسی و احراز صلاحیت شبکه خصوصی مد نظر را اعلام میکند .
>قرار است ساخت برنامههای تلویزیونهای خصوصی هم با مجوز صداو سیما باشد ؟
بعید میدانم. مگر آنکه تخلفی گزارش شود که صداو سیما در آن ورود پیدا کند.
>ظاهرا این طرح برای بار سوم است که مطرح میشود و پیشتر دوبار از دستور کار مجلس خارج شده است ؟
نه اصلا اینگونه نبود. فقط یکبار این طرح بررسی شد پنجاه نفرهم امضا جمع کردیم تا اولویت طرح را تصویب کنند تا این طرح در نوبتهای اول قرار بگیرد که متاسفانه رای نیاورد. اگر آن موقع این طرح تصویب میشد آن را بررسی میکردیم نه اینکه از دستور کار خارج شود. این موضوع درست نیست که طرح از دستور کار خارج شده است . تنها اولویت طرح بود که رای نیاورد .
>اما یک بار دی ماه 97 و یکبار اردیبهشت 98 این طرح مطرح شده بود.
شاید دراینباره پیشتر برخی مصاحبه
رسانه ای کرده باشند که اشتباه برداشت شده است. یکبار از دستور در آمد چون روی آن اولویت گذاشتیم و وقتی اولویت طرح رای نیاورد اکنون وارد دستورکار واقعی اش شده است.
>تصور میکنید تا چه اندازه ممکن است این طرح به سر منزل مقصود برسد و شورای نگهبان با آن موافقت کند؟
باید ببینیم . هنوز خیلی زود است تا راجع به این موضوع صحبت کنیم. به هر حال موافق و مخالف راجع به این طرح صحبت میکنند، چیزی که هنوز مطرح نشده و جو مجلس
در باره آن مشخص نیست.پس چگونه راجع به نظر شورای نگهبان بحث کنیم؟
>عملا با توجه به این که این طرح باید در قالب قانون اساسی نوشته میشد و قاعدتا ضوابط را در این زمینه رعایت کرده است، چه قدر کارایی دارد و در صورت تصویب
چه میزان میتوان امروز صداو سیما را با فردای تصویب این طرح متفاوت دانست؟
هنوز ما نمیدانیم کدام ماده این طرح تصویب میشود،پس نمیتوان نظری دراینباره داد. پیشنهادهای خوبی دراین طرح وجود دارد. از سویی ممکن است پیشنهادهای بهتری به این طرح داده شود و این طرح را متحول کند . در حال حاضر، طرح ناپخته است و پیشنهادات آینده میتواند طرح را بالاتر و ایدهآالتر کند و یا برعکس سطح آن را پایین تر بیاورد. اجازه بدهید تا طرح مطرح وجزئیات آن مشخص شود.
>به طورکلی آنچه که مجلس با تصویب این طرح به دنبال آن است، چیست؟
تلاش آن است تا از انحصار صداو سیما بکاهیم و نظارت و تعامل بیشتر با مجلس رخ دهد.