گاندو تمام شد! صداوسیما سنگ تمام میگذارد و شایسته است مخالفان دولت و آنانی که دل در گرو عبور کشور از فشارها ندارند در مراسمی از همصدایی و همراهی صداوسیما تقدیر کنند. کافی است کلمه «گاندو» در سایتهای جستوجوگر وارد شود تا موجی از انتقادات از این سریال بر صفحه نقش ببندد. گاندو یا تمساح پوزه کوتاه ایرانی گوشتخوار، عادت به انسانخواری ندارد و برعکس ظاهر ترسناک و وحشتناکی که دارد، حیوانی ترسو است. شاید با بررسی روند تخریبهای سریال گاندو بتوان اینگونه مطرح کرد که خوی ترسو بودن مخالفان دولت است که آنها را وادار به ساخت سریالی پر انتقاد کرده است اما توجه نکردند که نسل گاندوها در آستانه انقراض است و روند تخریبی سریال گاندو هم با توجه به عملکرد بیحاصل مخالفان دولت به همین سمت پیش خواهد رفت. داستان «گاندو» در ارتباط با جیسون رضاییان است که دستگاههای امنیتی چند سال گذشته او و همسرش را به جرم جاسوسی زندانی کردند و پس از ایجاد حواشی فراوان دیروز نویسنده گاندو گفت که 80 درصد گاندو تخیل است.
ما قهرمانیم؛ بیخیال منافع ملی
به گزارش روز نو :در زمانی که قرار بود پخش سریال گاندو آغاز شود، مخالفان دولت چنین به تبلیغ آن پرداختند: «سریال گاندو بر اساس واقعیت است». تاکید بر واقعی بودن روایت گاندو زمینهسازی برای آماده کردن افکار عمومی برای پذیرش تخریب مردان پاستور بود و نکته جالب اینکه جواد افشار کارگردان گاندو میگوید: «من به آقای روحانی رأی دادهام»، بهطور حتم رای به روحانی مجوزی برای تخریب ظریف و نهادهای امنیتی نیست و از سوی دیگر بهانه خوبی برای کاستن از انتقادات نخواهد بود. وحید رهبانی بازیگر نقش محمد در سریال امنیتی گاندو درباره نقش خودش میگوید: «برایم جالب بود نقش یک قهرمان را بازی کنم». این جمله به آن معنا میتواند باشد که برای سازندگان این سریال مطرح شدن نام و قهرمان نشان دادن خودشان بیش از خواست مردم و تقویت دولت به عنوان گامی در راستای تقویت منافع ملی دارای اهمیت است.
پاسخ وزارت خارجه به گاندو
پوزه تمساح گاندو کوتاه است و شاید برای همین باشد که نتواند بهخوبی نگاه به آینده داشته باشد و بداند آنچه پخش میکند نسبتی با کمک به حل مشکلات بهویژه در زمانی ندارد که آمریکا از هر بهانهای برای فشار به کشور استفاده میکند. بیتردید هیچ یک از مسئولان و مردم کشورمان پذیرای جاسوس در کشور نیستند و خواستار برخورد شدید با آنها هستند اما نشان دادن همراهی یا کوتاهی مسئولان برای برخورد با جاسوسان هم پذیرفتنی نیست. نوک پیکان هجمه گاندو به سمت رئیسجمهو، وزیر خارجه و دیپلماتهای کشور است و البته گاهی برای ایجاد تلطیف به سعدی شاعر پرآوازه کشور هم انتقاد وارد کردند. وزیر امور خارجه کشورمان در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه «آیا سریال گاندو را دیده است یا خیر»، گفت: «کلا من تلویزیون و صداوسیما را نگاه نمیکنم.» در قسمت یکشنبه شب گاندو باز هم وزیر اطلاعات و عراقچی مورد اتهام قرار گرفتند که سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی در مورد سریال گاندو و تصویری که در این سریال از وزارت امور خارجه و شخص وزیر امور خارجه نشان داده شده است، اظهار کرد: عجیب است؛ آنچه که از وزارت خارجه، شخص وزیر و همکاران ما در وزارت خارجه در این سریال نشان داده میشود با واقعیت منطبق نیست. عباس موسوی گفت: اگر به ما میگفتند اسناد را به آنها میدادیم که کمی فیلمشان واقعیتر باشد. فیلم به لحاظ جلوههای هنری فیلم بدی نیست و ایکاش تقوا در آن رعایت میشد، بهتر بود. موسوی گفت: آقای ظریف وقت نگاه کردن تلویزیون ندارد، نه تلویزیونهایی که از خانه همسایه میشود گرفت و نه تلویزیون منزل خودشان.
تخیل بود
نکته قابل تامل واکنش کارگردان گاندو به انتقادات است. جواد افشار مدعی شده است: «مجموعه «گاندو» یک مطالبه مردمی بحق است که اتفاقا شفافسازی میکند نه به دلیل اینکه به کسی برچسب بزند و کسی را زیر سوال ببرد. ما میگوییم هر فرد و هر شخصی باید پاسخگوی عملکرد خودش باشد.» اما نویسنده گاندو یعنی قادری درباره شخصیت جیسون رضائیان -خبرنگار واشنگتن پست- که در این سریال با عنوان مایکل هاشمیان با بازی پیام دهکردی به تصویر کشیده شد، در پاسخ به اینکه این کاراکتر چقدر به واقعیت این فرد نزدیک است، اظهار کرد: یک پرونده از ایشان در موسسه شهید آوینی موجود بود که به دست من رسید. روال اینکه ایشان چگونه آمده و چگونه دستگیر شده است چیزی نزدیک ۱۰۰ صفحه شرح ماوقع بود. من به آن استناد کردم و به طور کلی ۸۰ درصد قصه -غیر از مسیر مایکل هاشمیان و جیسون رضائیان- تخیل بنده بود.
اتهامات به یک زن
بر خلاف نویسنده؛ افشار در جایگاه کارگردان گاندو حاضر به پذیرش برخی موضوعات نیست و تاکیدکرد: «بنا نیست هیچ مقام ارشدی تاوان عملکرد فلان اقوام و فامیل خود را بدهد. یعنی اینکه قرار نیست خدایی ناکرده برادر و فرزند من یک جرم و فسادی کرده باشند و من تاوان آن را بدهم. اتفاقا اگر شفافسازی انجام شود اگر فردی از خانواده من چنین خلافی انجام دهد نه تنها این کار تأیید نمیشود بلکه آن را محکوم هم کردهایم. به خصوص وقتی پایِ جاسوسی و خیانت به وطن، به میان میآید.» اما مشخص نیست که افشار از چه جایگاهی چنین سخن گفته است. کاش افشار متوجه بود تصویرسازی او چنان بود که پس از پخش یک قسمت این سریال، رسانههای اصولگرا نوشتند منظور سازندگان سریال طاهره قیومی خواهرزاده رئیسجمهور بوده است.
مرام ضرغامی خاموش در علیعسگری
کاش علی عسگری کمی از مرام رئیس اسبق صداوسیما بهره داشت. عزتا... ضرغامی نوشت: «مدیر مرکز ارتباطات و اطلاعات و تبلیغات ریاست جمهوری به عنوان مظنون در ارتباط با همکاری با سایتهای ضد انقلاب خارجی دستگیر و مدتی بازجویی میشود. سرکار خانم طاهره قیومی سابقه روشنی در کشور دارد. همه دستگاههای اطلاعاتی، امنیتی و قضایی هم به این نتیجه رسیدند که ایشان بیگناه است ولی هیچ کس حاضر نیست این بیگناهی را مکتوب کند که او بتواند به حیات طبیعی و ادامه خدمت خود برگردد.» و پس از آن باز هم نوشت: «وزیر محترم اطلاعات، پس از مطالعه یادداشت قبلی من در مورد «ضرورت اصلاح فرآیندهای امنیتی» و انتقاد از برخورد غیراصولی با سرکار خانم طاهره قیومی، رئیس مرکز ارتباطات، اطلاعرسانی و تبلیغات ریاست جمهوری نامهای خطاب به من مرقوم فرمودند. محتوای این نامه طلب عفو و حلالیت است.»
با گاندو، گنده نمیشوید
البته نباید از نظر دور داشت که دولت فاقد رسانه جامع است تا بتواند از آن طریق به مخالفان پاسخ دهد که حسامالدین آشنا مشاور رئیسجمهور چنین توئیت کرد: «پنج نکته درباره سریال گاندو: ۱. دولت نه اجازه و نه پول دارد که سریال بسازد. ۲. صداوسیما هم پول ندارد که سریال بسازد. ۳. ولی گویا جای دیگری هست که برای تضعیف نهاد دولت هم پول فراوان دارد، هم مجوزها و مشوقهای لازم را دریافت کرده است و هم میتواند صداوسیما را الزام به پخش کند. ۴. با گاندو، گنده نمیشوید. ۵. ماهی از سر گنده گردد نی ز دم!
ارادهای برای تداوم چالش
آخرین بخش گاندو هم پخش شد اما ظاهر ارادهای درصدد تداوم مسیر پرانتقاد است. افشار میگوید: «گاندو در چند فصل دیگر ادامه پیدا میکند. آرش قادری در حال نگارش فصل دوم است و ربطی به پرونده جیسون رضاییان ندارد. پروندههای مشابه در دستگاههای امنیتی وجود دارد که به آنها پرداخته خواهد شد.»
جیسون رضاییان و همسرش اینستاگرام را خصوصی کردند
در پی پخش سریال گاندو و استقبال گسترده کاربران از این سریال، جیسون رضاییان و همسرش صفحات اینستاگرام خود را به حالت خصوصی درآوردند. نامهنیوز نوشت؛ آنچه درباره جیسون رضاییان و با نام «مایکل هاشمیان» پخش شده، سبب شده است بخشی از مردم به صفحه اینستاگرامی او بروند و با الفاظی مانند «خائن»، «جاسوس»، «گاندو رو ببین»، «جیسون شبکه سه رو ببین» و... از او استقبال کنند!
آرمان