کار مجمع استخوان لای زخم نگاه داشتن نیست بزرگنمايي قلم کوچکنمايي قلم بازگشت

 هنوز چند روز از مهلت تمدید سه ماهه ایران در 

« اف.ای.تی.اف» از سوی گروه ویژه اقدام مالی

نگذشته است که زمزمه‌ها، از عدم وجود اراده لازم از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام 

برای تصویب پالرمو و «سی.اف.تی» حکایت می‌کند. حال آنکه قبل از این چند ماهی این لوایح در مجمع مسکوت مانده بود، حتی اخیرا خبری مبنی بر از دستور کار خارج شدن بررسی پالرمو و «سی.اف.تی» در مجمع به گوش رسید اما برخی از اعضای مجمع آن را نادرست اعلام کردند. از سویی نیز روز گذشته غلامرضا مصباحی‌مقدم یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: « قبل از عید مجمع قصد داشت درباره این لوایح تصمیم بگیرد اما دولت اعلام کرد اگر بنا بر رد دارید حالا رد نکنید به بازار شوک ایجاد می‌شود.» این عضو مجمع همچنین گفته بود که در صورت عدم تصویب لوایح، مجمع تشخیص مصلحت نظام تبعات آن را می‌پذیرد. این در حالی است که مخالفان برجام هم بعد از خروج آمریکا از توافق و بازگشت تحریم‌ها فشارهای بسیاری بر دولت جهت لغو این توافق وارد کردند و مدام آن را قراردادی خسارت‌بار برای کشور می‌خواندند اما پس از خروج واشنگتن از توافق و بازگشت تحریم نه تنها بر سخنان سابق خود ایستادگی نکردند بلکه دولت را در بازگشت تحریم‌ها و افزایش مشکلات مردم مقصر می‌دانستند. اکنون هم هیچ تضمینی وجود ندارد که بعد از عدم تصویب این لوایح، مخالفان تبعات عدم تصویب را به عهده بگیرند. بر این اساس، درباره تبعات عدم تصویب «اف.ای.تی.اف» و اظهارات مصباحی مقدم با محمدرضا خباز نماینده عالی دولت در خراسان شمالی، نماینده مجلس در ادوار گذشته، کارشناس مسائل سیاسی و اقتصادی به گفت و گو پرداخته است که در ادامه آن را می‌خوانید. 

به گزارش روز نو :مخالفان اف.ای.تی.اف می‌گویند قرار نیست با عدم عضویت در اف.ای.تی.اف اتفاقی بیفتد و یا اساسا روابط بانکی ربطی به این لوایح ندارد، در حالی که کارشناسان دولت و مجلس معتقدند عدم عضویت در لوایح چهارگانه ایران را در حوزه بانکی دچار مشکل می‌کند، از این رو، تبعات عدم عضویت در این لوایح چیست؟

اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام را به رعایت قانون دعوت می‌کنیم. چراکه وظایف مجمع تشخیص مصلحت نظام بر اساس چند هدف در قانون اساسی پیش‌بینی شده که نخستین وظیفه اش، رفع اختلاف میان مجلس و شورای نگهبان است. از این رو، مجمع باید اظهار نظر و تعیین تکلیف کند که در این مسئله مورد اختلاف میان دو نهاد مذکورحق با کدام یک از آنهاست ودیگر لایحه را در مجمع نگاه ندارند. اما مجمع دیگر حق قانونگذاری ندارد. زیرا معطل گذاشتن لایحه در مجمع خود فی نفسه علامت سوال بزرگی مطرح می‌کند مبنی بر اینکه چرا این نهاد بالاتر از وظیفه قانونی خود وارد این پروسه شد. اما پافشاری روی معطل نگاه داشتن لوایح وظیفه قانونی آنها نیست. تاکنون چنین چیزی، روشی به ویژه در مجمع مرسوم نبوده است بلکه باید همه دستگاه‌ها با دولت در اداره امور همکاری کنند. اما اکنون برخی از دستگاه‌ها خود نیز مانند رقیب با دولت رفتار و نظر کارشناسی خود را مطرح می‌کنند. در حالی که مجمع با هدف اظهارنظر کارشناسی تشکیل نشده است. بنابراین در شرایطی که دولت با فشارها و مشکلات بسیاری روبروست نباید او را تنها گذاشت. بلکه همه دستگاه‌ها موظفند از دولتی که در وسط صحنه حضور دارد حمایت کرده تا بتواند به وظایف خود عمل کند. چراکه دولت بارها اعلام کرده اگر لوایح چهارگانه تصویب نشود مشکلات ایران در حوزه بانکی و اقتصادی افزایش خواهد یافت. از این رو، دولت اگر حتی از برخی مدعیان برای نظام دلسوزتر نباشد اما کمتر از آنها هم نیست. بنابراین چه مفهومی ‌دارد برخی در مجمع بگویند که حرف و نظر کارشناسی دولت را قبول نداریم، در حالی که اگر تصویب نشود و یا نظرهای کارشناسی اشتباه از آب در بیاید هیچ یک از شما آقایان در مجمع و سایر مخالفان مسئولیت کارشان را به عهده نمی‌گیرید. حتی برعکس مخالفان خواهند گفت که دولت ناتوان بود و نتوانست از عهده کار بر بیاید. بنابراین عدم تصویب لوایح آن هم در این برهه از زمان به خیر و صلاح کشور نیست.

مصباحی مقدم می‌گوید اگر به این لوایح هم بپیوندیم بازهم سرمایه‌گذاری خارجی در ایران صورت نمی‌گیرد، اساسا می‌توان ارتباطی میان این لوایح با سرمایه‌گذاری خارجی قائل شد یا اینکه دولت تنها می‌تواند در حوزه بانکی روی آن حساب باز 

کند؟

درصورتی که این لوایح تصویب شود روابط بانکی ایران آسان‌تر ایجاد خواهد شد. ارتباطات بانکی در مواردی مانند وضعیت کنونی است و در مواردی هم کاربردش در حوزه سرمایه‌گذرای خارجی است. چراکه سرمایه‌دار خارجی برای سرمایه‌گذاری در ایران، ارزش را با چمدان جابه جا نمی‌کند بلکه با بانک‌ها در کشور خود و در کشور سرمایه‌گذاری شده، ارتباط بانکی برقرار می‌کند. بنابراین نباید دولت را از این فرصت محروم کرد بلکه باید به دولت کمک کرد. اکنون آقایان می‌گویند با عضویت در این لوایح سرمایه‌گذاری اتفاق نخواهد افتاد باید به آنها گفت که با عدم تصویب به دست دشمن بهانه می‌دهیم. دشمنی که بی‌دلیل به ایران اتهام وارد می‌کند. اکنون یک مستمسک پیدا کرده است، اینکه ایران با عدم پیوستن به این کنوانسیون‌های بین‌المللی به دنبال پولشویی است. حال آنکه در صورت عدم تصویب این لوایح، جامعه جهانی این اتهام آمریکا علیه ایران را می‌پذیرند و این خود به تضعیف دیپلماسی ایران خواهد انجامید. به همین دلیل نباید اجازه داد که دشمن حرف بی‌حساب خود را به کرسی بشاند. زیرا ما که اهل پولشویی نیستم چرا باید اجازه دهیم که چنین اتهامی ‌به ایران بچسبد. در مسئله انرژی هسته‌ای با فتوای رهبر معظم انقلاب برای جهان روشن شد که ایران به دنبال سلاح اتمی ‌نیست. زیرا ایشان معتقدند که انسجام داخلی در کشور کارساز است نه سلاح اتمی. امروز متاسفانه برخی از اعضای مجمع علیرغم موافقت خود باز هم سکوت اختیار می‌کنند. زیرا این افراد هیچ کدام حاضر به پرداخت هزینه در قبال رای خود به «اف.ای.تی.اف» نیستند. در حالی اگر آنها هم موافقت خود را نسبت به این لوایح اعلام کنند در نهایت مجمع براساس آرا مصوب می‌کند که حق با مجلس است یا شورای نگهبان. بنابراین معطل نگاه داشتن لوایح در مجمع به مصلحت

نیست.

مجمع می‌گوید «اف.ای.تی.اف» ربطی به حوزه بانکی ربطی ندارد و مجمع قبل از عید قصد تصمیم‌گیری درباره پالرمو و«سی.اف.تی» را داشت اما چون دولت گفت که اگر مجمع بنا بر رد دارد الان چیزی نگوید چون به بازار شوک ایجاد می‌شود، بنابراین اگر مجمع همچنان به دنبال رد لوایح است چرا از اعلام آن ابا دارد؟ آیا این به خاطر تبعاتش نیست؟

کار مجمع مانند استخوان لای زخم نگاه داشتن نیست. به عبارتی با عدم تصویب، لوایح را در وسط زمین و آسمان نگاه داشته است. در حالی که باید این لوایح تصویب یا رد شود. این وضعیت به هیچ وجه به نفع کشور نیست. قبلا مصوب شده بود که شورای نگهبان برای تصمیم‌گیری درباره لوایح 10 روز فرصت دارد واگر قرار بر فرصت بیشتر است حداقل 10 روز دیگر هم به این نهاد فرصت داده می‌شود. اما اگر بیش از 20 روز شورای نگهبان بخواهد این لوایح را معطل نگاه دارد خود را از اختیاراتش مسلوب کرده و قانون مصوب تلقی می‌شود. اما در مجمع چند ماه دو لایحه مذکور معطل نگاه داشته شده است. این نهاد

نه استدلال‌های دولت را قبول دارد و نه استدلال‌های خودشان قانع‌کننده است که بخواهند نماینده‌ها را از نظرشان بازگردانند. علاوه بر این، هیچ قوه و نهادی به اندازه دولت کارشناس ندارد. در واقع امر کارشناسی در دولت به طور قوی‌تری اتفاق می‌افتد. اما مجمع نظر کارشناسی خود را به دولت ارجح می‌داند و با معطل نگاه داشتن مصوبات به کشور ضرر وارد می‌کنند. 

تجربه نشان داده مخالفانی که در برجام هم سنگ اندازی می‌کردند بعد از خروج آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک و بروز مشکلات اقتصادی به جای اینکه خود مسئولیت رفتارهای کارشنکنانه گذشته‌شان را در توافق به عهده بگیرند برعکس دولت را مقصر بازگشت تحریم‌ها و مشکلات مردم می‌دانستند، با این همه تصور می‌برید که مخالفان « اف.ای.تی.اف » مسئولیت کارشان را در صورت عدم تصویب لوایح مذکور به عهده خواهند گرفت؟

مخالفان در کشور هیچ فرقی با مخالفان در خارج از کشور ندارند. زیرا هر دو در جهت آسیب به منافع ملی ایران حرکت می‌کنند. آنها همان اهدافی که ترامپ در برجام دنبال می‌کرد مورد پیگیری قرار می‌دادند و با فشار روی دولت به دنبال لغو برنامه جامع اقدام مشترک بودند. یک‌سال پس از خروج آمریکا از برجام، ایران هم تعهدات خود را در توافق هسته‌ای کاهش داد اما بعد از این اتفاق، نخستین افرادی که نسبت به این مسئله اعتراض کردند، مخالفان برجام به ویژه آمریکایی‌ها بودند. در حالی که ایالات متحده قبلا گفته بود برجام توافق بدی است و از این قرارداد خارج شده بود. ازاین رو، افرادی که با ایراد به لوایح چهارگانه به دنبال عدم تصویب آن هستند در آینده در صورت عدم تصویب لوایح و بروز تبعات آن هرگز از مردم عذرخواهی نکرده و مسئولیت تبعاتش را به عهده نمی‌گیرند. مخالفان شش‌سال بر طبل مخالفت علیه برجام به طور غیرمنصفانه‌ای می‌کوبیدند اما بعد از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها با وجود اینکه خود نیز خواهان لغو برجام بودند، همواره دولت را در بازگشت تحریم‌ها و بروز مشکلات مقصر دانستند. اکنون اگر در آینده ثابت شود که مجمع باید لوایح را زودتر مورد برسی قرار می‌داد قطعا در آینده کسی مسئولیت آن را نخواهند پذیرفت. چراکه نهادهای انتصابی عموما به کسی پاسخگو نیستند. طیف کنونی مجمع در کمیسیون اقتصادی مجلس هفتم هم حضور داشتند، این طیف برنامه چند ساله چهارم ماده 4 آن در رابطه با هدفمند کردن یارانه‌ها را در آن مجلس حذف کردند اما در مجلس اصولگرای هشتم این برنامه تصویب شد و هیچ گاه نگفتند که ما اشتباه کردیم. 

رئیس جمهور می‌گوید که اگر «اف.ای.تی.اف» تصویب نشد، مردم نگویند دولت ناکارآمد است بلکه دولت لوایح را به موقع تقدیم مجلس کرد، از این رو، چه تضمینی وجود دارد که مخالفان این لوایح نخواهد با جنگ روانی علیه دولت، قوه مجریه را در عدم تحقق این امر مسئول بدانند و شرایط را برای دولت به مراتب تلخ تر سازند؟

سنگ اندازی علیه دولت تنها به موضوعات خاص محدود نشده است بلکه همواره دولت شاهد چنین رفتارهایی از سوی مخالفان خود در برخی از نهادها بوده است. به همین دلیل به نظر می‌رسد که دولت باید موضع خود را به طور روشن‌تر با مردم به عنوان موکلان خود در میان بگذارد. رئیس جمهور وکیل همه مردم به ویژه 24 میلیون رای‌دهنده به خود است. در غیر این صورت تبعات معطل نگاه داشتن لوایح باقیمانده از لایحه‌های چهارگانه و عدم تصویب آن متوجه دولت خواهد شد. دولت نباید با صبر خود اجازه دهد که توپ در نهایت به میدان قوه مجریه پرت شود. همانطور که دولت با کاهش تعهدات برجام به مخالفان خود در خارج از کشور نشان داد صبر ایران در حال لبریز شدن است و به تدریج سوپاپ اطمینان را باز می‌کند. در داخل هم باید با مردم و مسئولین مربوطه به گفت و گو بپردازد. رئیس‌جمهور باید واقعیت‌ها را صریح‌تر و روشن به مردم بگوید تا مخالفان احساس نکنند که در یک دژ مستحکمی ‌قرار گرفتند که در صورت هر اقدامی، کسی با آنها کاری ندارد. 

به عنوان سوال پایانی، همانطور که جنابعالی اشاره کردید پالرمو و «سی.اف.تی» در مجمع معطل مانده است و زمزمه‌ها از عدم تصویب این لوایح حکایت دارد. آیا می‌توان در سه ماه آتی به عنوان مهلت ایران برای بررسی این لوایح، نسبت به تصویب آن امیدوار بود؟

اگر هدف خدمت به مردم باشد باید این اتفاق بیفتد . اکنون معطل نگاه داشتن لوایح هیچ سودی برای کشور ندارد. در صورت عدم تصویب، مخالفان نه در تاریخ بلکه در پیشگاه مردم مسئول خواهند بود. به ویژه اکنون که ایران در یک جنگ اقتصادی سنگین به سر می‌برد و همه زیر بناهای اقتصادی‌اش توسط دشمن تحت تاثیر قرار گرفته بود. مجمع به جای اینکه بر اساس مصلحت نظام عمل کند در مقابل این لایحه ایستادند و اجازه تصویب ندادند. اگر امروز مردم، ما را نکوهش نکنند قطعا در آینده افکار عمومی، ما را سرزنش خواهند کرد و می‌گویند که در این جنگ نابرابر و ظالمانه اقتصادی که بر کشور تحمیل شد، برخی از مسئولان

در برابر این وضعیت بی‌تفاوت بودند و گامی‌ برای رفع مشکل برنداشتند. این افراد دولت را مورد یاری قرار ندادند تا با تصویب لوایح دولت در حل مشکلات مردم موفق‌تر از گذشته 

عمل‌کند.

آفتاب یزد