
سرنوشت اموال و املاک شاه در سوئیس چه شد؟
دولت فدرال درخواست حکومت جدید ایران در زمینه توقیف پولهای شاه در سوییس را رد کرده و توصیه کرد که از طریق حقوقی-قضایی این موضوع را دنبال کند. دولت جدید ایران میبایست از طریق قضایی ثابت کند که این پولها را شاه بهطور غیرقانونی جمعآوری و از کشور خارج کرده تا بتوان دستور توقیف آنها را داد.
به گزارش روز نو :محمود فاضلی در اعتماد نوشت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی میزان غارت اموال و مستغلات خاندان پهلوی از ملت ایران همیشه مورد توجه بوده است. شاه ایران خارج از کشور املاک بسیاری داشت که به عنوان نمونه میتوان به قصر قدیمی معروف به کاخ گل سرخ در ژنو و قصر مجلل سنتموریتس سوییس اشاره کرد که شاه زمستانها را در آنجا میگذراند.
اخیرا سایت سوییسی swissinfo طی گزارشی به بررسی داراییهای شاه در سوییس پرداخته و نوشته است: «یک ماه پس از آن، دولت انقلابی که جایگزین رژیم شاه شده بود به وزارت امور خارجه سوییس در برن اطلاع داده بود که داراییهای شاه و خانواده وی توقیف شده و سوییس باید از نقل و انتقال این داراییها خودداری کند. رسانهها نیز در خارج از ایران گزارش میدادند که شاه میلیاردها دلار پول را به سوییس انتقال داده است.
سقوط رژیم شاه از این نظر برای سوییس در زمان حساسی رخ میداد زیرا از دو سال پیش از آن سوییس به خاطر اقدامات ساواک پلیس مخفی شاه، در حال مذاکره بود و توصیه میکرد ساواک پارهای از کارهای خود را متوقف سازد. درخواست برای توقیف داراییهای شاه در زمانی رخ میداد که بحث زیادی در سوییس درباره سیستم شماره حسابهای سری در بانکها و سوءاستفاده از پول روسای کشورهای خارجی در جریان بود و سوییس در زمینه پول دیکتاتورها در بانکهای کشورش خیلی محتاطتر عمل میکرد.
دولت فدرال درخواست حکومت جدید ایران در زمینه توقیف پولهای شاه در سوییس را رد کرده و توصیه کرد که از طریق حقوقی-قضایی این موضوع را دنبال کند. دولت جدید ایران میبایست از طریق قضایی ثابت کند که این پولها را شاه بهطور غیرقانونی جمعآوری و از کشور خارج کرده تا بتوان دستور توقیف آنها را داد.
مسوول این موضوع در آن زمان وزیر دادگستری سوییس بود. او همراه با گروهی از کارشناسان در پارلمان حاضر و استدلالهای خود در این زمینه را عرضه کرد، درنهایت باعث رد درخواست ایران شد. بانک مرکزی سوییس در پایان سال ۱۹۷۸ اعلام کرد که دارایی شاه در ۲۵ بانک سوییس بالغ بر یک میلیارد فرانک است. مستغلات شاه در سوییس هم شامل یک ویلا در سنتموریتس به ارزش ۱.۵ میلیون فرانک و یک آپارتمان در همان محل به ارزش دو میلیون و ۴۰۰ هزار فرانک و یک اقامتگاه در کنار دریای ژنو به ارزش سه میلیون فرانک بود. در تابستان سال ۱۹۶۸ معافیت مالیاتی برای مستغلات شاه در سوییس هم اعمال شده بود.
شهر کوچک سنتموریتس واقع در جنوب شرقی سوییس با مناظرِ طبیعی زیبا یکی از مکانهای گردشگری پرهزینه بهشمار میآید و مقصد تفریحی بسیاری از افراد برجسته سیاسی و طبقات ثروتمند است. پس از حضور مداوم شاه و خانواده سلطنتی ایران در آنجا، بهتدریج حضور وابستگان حکومت پهلوی در منطقه سنتموریتس بهشدت افزایش یافت. از سال ۱۳۵۳ حضور شاه و خانوادهاش در این منطقه بهتدریج کمرنگ شد.
در این زمان به دلایل امنیتی و خطرات موجود، شاه از رفتن به این شهر امتناع و برنامه تفریحی زمستانی خود را لغو کرد. شایعاتی وجود داشت که علت چنین تصمیمی ترس از اقدامات تروریستی بوده است. بعد از انقلاب اسلامی و درحالیکه شاه و خانوادهاش آواره و سرگردان بودند، تمایل به حضور در این مکان را داشتند، اما با تماس تلفنی اردشیر زاهدی با وزارت خارجه سوییس، «آنها گفتند که از پذیرش پناهندگان سیاسی یا تبعیدیهای تحت تعقیب، معذورند و نمیخواهند بیطرفی خود را
نقض کنند.»
مالکیت ویلای سنتموریتس مدتها پس از سرنگونی شاه مورد مشاجره بین دولت جدید ایران و سوییس بود. سران حکومت انقلابی ایران درصدد برآمدند اموال شاه را که از داراییهای مردم ایران گردآوری شده بود، پس بگیرند، اما مقامات دولت سوییس اعلام کردند که هرگونه اقدامی در این زمینه باید از طریق دادگاه سوییس انجام شود.
در زمانی که نبرد حقوقی میان حکومت انقلابی با خانواده سلطنتی بر سر ویلای سوورتا، در سالهای ۱۹۹۵-۱۹۸۰ ادامه داشت و مشخص نبود که چه کسی مالکیتِ اصلی ویلا را در اختیار خواهد گرفت، ویلای یاد شده از سوی سوییسیها در اختیار «برلوسکونی» یکی از سیاستمداران ثروتمند ایتالیایی قرار گرفت، اما در اواسط دهه ۱۹۹۰، دادگاه سوییس، این ویلا را به وارثانِ آخرین شاه ایران واگذار کرد و آنان نیز در حالیکه ارزش ویلا به ۱۰ میلیون دلار رسیده بود، آن را به شخص دیگری فروختند.
به گزارش روز نو :محمود فاضلی در اعتماد نوشت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی میزان غارت اموال و مستغلات خاندان پهلوی از ملت ایران همیشه مورد توجه بوده است. شاه ایران خارج از کشور املاک بسیاری داشت که به عنوان نمونه میتوان به قصر قدیمی معروف به کاخ گل سرخ در ژنو و قصر مجلل سنتموریتس سوییس اشاره کرد که شاه زمستانها را در آنجا میگذراند.
اخیرا سایت سوییسی swissinfo طی گزارشی به بررسی داراییهای شاه در سوییس پرداخته و نوشته است: «یک ماه پس از آن، دولت انقلابی که جایگزین رژیم شاه شده بود به وزارت امور خارجه سوییس در برن اطلاع داده بود که داراییهای شاه و خانواده وی توقیف شده و سوییس باید از نقل و انتقال این داراییها خودداری کند. رسانهها نیز در خارج از ایران گزارش میدادند که شاه میلیاردها دلار پول را به سوییس انتقال داده است.
سقوط رژیم شاه از این نظر برای سوییس در زمان حساسی رخ میداد زیرا از دو سال پیش از آن سوییس به خاطر اقدامات ساواک پلیس مخفی شاه، در حال مذاکره بود و توصیه میکرد ساواک پارهای از کارهای خود را متوقف سازد. درخواست برای توقیف داراییهای شاه در زمانی رخ میداد که بحث زیادی در سوییس درباره سیستم شماره حسابهای سری در بانکها و سوءاستفاده از پول روسای کشورهای خارجی در جریان بود و سوییس در زمینه پول دیکتاتورها در بانکهای کشورش خیلی محتاطتر عمل میکرد.
دولت فدرال درخواست حکومت جدید ایران در زمینه توقیف پولهای شاه در سوییس را رد کرده و توصیه کرد که از طریق حقوقی-قضایی این موضوع را دنبال کند. دولت جدید ایران میبایست از طریق قضایی ثابت کند که این پولها را شاه بهطور غیرقانونی جمعآوری و از کشور خارج کرده تا بتوان دستور توقیف آنها را داد.
مسوول این موضوع در آن زمان وزیر دادگستری سوییس بود. او همراه با گروهی از کارشناسان در پارلمان حاضر و استدلالهای خود در این زمینه را عرضه کرد، درنهایت باعث رد درخواست ایران شد. بانک مرکزی سوییس در پایان سال ۱۹۷۸ اعلام کرد که دارایی شاه در ۲۵ بانک سوییس بالغ بر یک میلیارد فرانک است. مستغلات شاه در سوییس هم شامل یک ویلا در سنتموریتس به ارزش ۱.۵ میلیون فرانک و یک آپارتمان در همان محل به ارزش دو میلیون و ۴۰۰ هزار فرانک و یک اقامتگاه در کنار دریای ژنو به ارزش سه میلیون فرانک بود. در تابستان سال ۱۹۶۸ معافیت مالیاتی برای مستغلات شاه در سوییس هم اعمال شده بود.
شهر کوچک سنتموریتس واقع در جنوب شرقی سوییس با مناظرِ طبیعی زیبا یکی از مکانهای گردشگری پرهزینه بهشمار میآید و مقصد تفریحی بسیاری از افراد برجسته سیاسی و طبقات ثروتمند است. پس از حضور مداوم شاه و خانواده سلطنتی ایران در آنجا، بهتدریج حضور وابستگان حکومت پهلوی در منطقه سنتموریتس بهشدت افزایش یافت. از سال ۱۳۵۳ حضور شاه و خانوادهاش در این منطقه بهتدریج کمرنگ شد.
در این زمان به دلایل امنیتی و خطرات موجود، شاه از رفتن به این شهر امتناع و برنامه تفریحی زمستانی خود را لغو کرد. شایعاتی وجود داشت که علت چنین تصمیمی ترس از اقدامات تروریستی بوده است. بعد از انقلاب اسلامی و درحالیکه شاه و خانوادهاش آواره و سرگردان بودند، تمایل به حضور در این مکان را داشتند، اما با تماس تلفنی اردشیر زاهدی با وزارت خارجه سوییس، «آنها گفتند که از پذیرش پناهندگان سیاسی یا تبعیدیهای تحت تعقیب، معذورند و نمیخواهند بیطرفی خود را
نقض کنند.»
مالکیت ویلای سنتموریتس مدتها پس از سرنگونی شاه مورد مشاجره بین دولت جدید ایران و سوییس بود. سران حکومت انقلابی ایران درصدد برآمدند اموال شاه را که از داراییهای مردم ایران گردآوری شده بود، پس بگیرند، اما مقامات دولت سوییس اعلام کردند که هرگونه اقدامی در این زمینه باید از طریق دادگاه سوییس انجام شود.
در زمانی که نبرد حقوقی میان حکومت انقلابی با خانواده سلطنتی بر سر ویلای سوورتا، در سالهای ۱۹۹۵-۱۹۸۰ ادامه داشت و مشخص نبود که چه کسی مالکیتِ اصلی ویلا را در اختیار خواهد گرفت، ویلای یاد شده از سوی سوییسیها در اختیار «برلوسکونی» یکی از سیاستمداران ثروتمند ایتالیایی قرار گرفت، اما در اواسط دهه ۱۹۹۰، دادگاه سوییس، این ویلا را به وارثانِ آخرین شاه ایران واگذار کرد و آنان نیز در حالیکه ارزش ویلا به ۱۰ میلیون دلار رسیده بود، آن را به شخص دیگری فروختند.