چه خوب است که بانوان بزرگواری که در ‏کنار ‏مسایل ملی، درد دین دارند، الگوهای اخلاقی و اسلامی در میان بانوان عظیم‌الشان صدر ‏اسلام را، ‏از این غربت بیرون آورند.

 ‌با ادعای دین‌داری به دین هم لطمه وارد ساخته‌ایم

نوری در پاسخ به درخواست‌های ‏حاضران برای ارائه تحلیل ‌‏از وضعیت کشور و اصلاح‌طلبان و راهکارهای برون ‏رفت از مشکلات کنونی، تاکید ‌‏کرد: اگر بخواهم در یک جمله نظر خود را ‏درباره کلیات موضوع بگویم، عقیده ام این ‌‏است که مجموع عملکرد چهل ساله ‏نظام در حوزه‌های مختلف می‌توانست خیلی بهتر ‏از این باشد که ‏امروز شاهدش هستیم. ‏مردم ما استحقاق زندگی، رفاه و آسایش ‏مادی و معنوی بسیار بهتر از آنچه ‏الان وجود دارد را دارند. وی با بیان اینکه در این چهل سال با ادعای دین داری و دفاع از دین، دچار ‏سقوط ‌‏اخلاقی شده به دین هم لطمه وارد ساخته ایم، گفت: به یاد ندارم ‏که قبل از ‌‏انقلاب نسبت به کسانی که معارض و مخالف شاه بودند، اینگونه اتهام زنی و ‏دروغ ‌‏پراکنی صورت گیرد، هر چند مخالفان رژیم پهلوی را زندان می‌کردند ‏ولی این ‌‏حجم از تخریب، توهین و تهمت که امروز نسبت به مخالفین و منتقدین حاکمیت می‌بینیم، وجود نداشت. ‏چگونه به این مرحله رسیدیم که هرکس ‏مخالف و ‏منتقد باشد، را دانسته یا ندانسته ‏جاسوس و خائن به کشور و وابسته به بیگانه و... می‌نامند؟ عبدا... نوری در ادامه افزود: مسئولان نظام می‌توانستند پس از پیروزی انقلاب ‏مانند نلسون ماندلا همه را در ‏صف واحد دعوت به همکاری و مشارکت جهت رفع مشکلات و حرکت به سمت توسعه و ‏سازندگی کشور کنند و شاید ‏اگر این گونه عمل می‌شد، ‏تأثیرگذاری گفتمان انقلاب در ‏کشور و جهان بیشتر می‌شد، اما به شکل ‏دیگری عمل شد، از آغاز ‏برای یکدیگر خط و ‏نشان کشیدیم و روز به روز یاران، همراهان و علاقمندان به کشور، نظام و مردم را راندیم، تا کار به اینجا رسیده است که شاهد هستیم. وی ادامه داد: هر مقدار هم که گفته شود وضعیت فعلی کشور عالی ست و در بهترین شرایط و موقعیت قرار داریم، بسیاری از مردم درک دیگری از وضعیت کشور و جامعه دارند، به قول معروف با حلوا حلوا کردن دهان انسان شیرین نمی‌شود. من گاهی به این فکر میکنم که آیا برای مسئولیت‌هایی که در ‌‏مقاطعی بعد از انقلاب به عهده داشتم، شایسته‌ترین فردی که می‌توانست این ‌‏مسئولیت را داشته باشد من بودم؟ آیا من به وظایفم ‏درست عمل کردم یا ممکن بود فرد ‌‏دیگری بتواند بهتر از من به مردم و کشور ‏خدمت کند؟ نوری تصریح کرد: من بابت اشتباهات و قصورهایم مکرر از مردم عذرخواهی ‌‏کرده و می‌کنم.

 ‌همه درباره مشکلات باید پاسخگو باشند

عبدا... نوری در این بخش از سخنان خود به ذکر خاطره‌ای از ایام زندانی ‏شدن خود در ‌‏دوران اصلاحات پرداخت و گفت: در دوره‌ای که زندان بودم فهمیدم ‏که در دوران ‏مسئولیتم معمولا به حقوق محکومین فکر نمی‌کردم و همیشه به فکر مصالح ‏حاکمیت ‏بودم. در ‏جلسات و تصمیم‌گیری‌ها چون حفظ نظام را از اوجب واجبات می‌دانستم به ‏آن سوی ‏داستان که مردم ‏و منافع آنان بود کمتر فکر می‌کردم. در زندان، برای ‏استفاده از تلفن و تماس گرفتن ‏با خانواده، باید از بند روحانیون به بند ‏دیگری که تلفن ‏داشت می‌رفتم. در آنجا یکی از زندانیان به من خیلی احترام می‌گذاشت، چندی بعد برای یک کار تعمیراتی، ایشان ‏به بند ما آمد. بعد از احوالپرسی ‏گفت حاج آقا من را به خاطر ‏دارید؟ گفتم خیر. دستش را نشان داد و گفت من ‌‏این دستم را از شما دارم. بعد ‏توضیح داد که در دوران جنگ دستش مجروح شده ‏بوده و ‏در تهران پس از به نتیجه ‏نرسیدن درمان، قرار می‌شود دستش را قطع کنند و ‏وقتی متوجه می‌شود که در آلمان امکان ‏معالجه وجود دارد در دیداری که من از ‏آسایشگاه مجروحان و ‏جانبازان جنگ داشتم از من ‏برای اعزام به خارج کمک خواسته و من نامه‌ای ‏به مسئول ‏مربوطه نوشته‌ام و به آلمان ‏اعزام شده و دستش معالجه شده ‏است. پرسیدم حالا چرا ‏زندانی هستی؟ گفت برای مخارج ‏شخصی خودم در آن ‏سفر یک و نیم میلیون تومان پول ‏قرض کردم و بعد از برگشت ‏این پول را نداشتم که ‏پرداخت کنم و به زندان افتادم! پرسیدم ‏چه مدت است ‏زندانی هستی؟ گفت 6 ‏سال! بعد هم توضیح داد که از کل دنیا ‏فقط یک مادر پیر ‏دارد که او هم در روستایی در ‏میانه است و امکان آمدن به تهران ندارد و ‏چون کسی را نداشته که برایش وثیقه بگذارد، ‏در این 6 سال حتی نتوانسته به ‌‏مرخصی برود و مادرش را ببیند. زمانی که بدهی‌اش ‏توسط برخی از خیرین تامین شد و حکم ‏آزادی‌اش آمد، برای خداحافظی پیش من آمد، ‏گفت می‌دانید چه مدت زندان بودم؟ به ‏اندازه مدتی ‏که در جبهه بودم. عبدا... نوری ‌‏ادامه داد: ما درمبارزات قبل از انقلاب برای مردم از نظام اسلامی، کعبه آمال ساختیم ‌‏ولی در عمل به ‏بیراهه رفتیم و در نهایت به جایی که امروز قرار داریم، رسیدیم. وی در پاسخ به سوالات حاضران درباره وضعیت اصلاح‌طلبان و برنامه ‌‏آنها ‏برای آینده نیز گفت: «با توجه به مشکلات که کشور در آن ‌‏گرفتار است، بی‌تردید تنها راه عبور از بحران‌ها اصلاحات واقعی و همه جانبه در عرصه‌های ‌‏گوناگون است. آنچه بدیهی است در برابر این حجم مشکلات و بحران‌ها، همه ارکان ‌‏نظام به جهت آنکه مشروعیت و مقبولیت آنها مستقیم و یا غیرمستقیم ریشه در خواست ‏و رای مردم دارد، باید در پیشگاه مردم به عنوان صاحبان اصلی کشور و بیت المال، ‏پاسخگو باشند. نوری ادامه داد: نه فقط رئیس‌جمهور و اعضاء کابینه، که همه ‏مقامات و مسئولان به ‏نسبت اختیارات و قدرتی که دارند، باید نسبت به ‏چالش‌های امروز ایران در ‏حوزه‌های مختلف، در برابر مردم احساس مسئولیت کنند و ‏پاسخگو و عذرخواه باشند. ‏هیچ مقام، جایگاه و نهاد و سازمانی نباید از نظارت مردم و ‏رسانه‌ها و مطبوعات ‏مستقل استثنا باشد. اینکه مقامات و مسئولان برای فرار از ‏پاسخگویی به مردم نسبت ‏به عملکردشان، مسئولیت مشکلات را به گردن یکدیگر بیندازند و خود به جای ‏پاسخگویی در نقش منتقد و اپوزیسیون عمل کنند، باعث ‏افزایش بی‌اعتمادی و ‏ شکاف میان خودشان و مردم می‌شوند. وی خاطر نشان کرد: اکثریت مردم ‏ایران همچنان راه خروج کشور از بحران‌های مختلف را اصلاحات واقعی و ‏همه جانبه می‌دانند و به ‏راه حل‌های خشونت آمیز و دیکته شده از بیرون مرزها روی ‏خوشی نشان نمی‌دهند. ‏در خصوص اوضاع و احوال امروز اصلاح‌طلبان در میان افکار ‏عمومی، بسیاری از مردم به عملکرد و کارآمدی‌شان ‏خصوصا در مناصبی که با رأی آنها به دست آورده‌اند، نقدهای ‏جدی دارند. من هم به عنوان یک ناظر بيرونی، به جد معتقدم نيروهایی كه به‌واسطه جريان اصلاحات توانسته‌اند به درون حاكميت راه پيدا كنند بايد در جهت نيل به اهداف اصلاح‌طلبی، دفاع از حقوق شهروندی و كاهش آلام مردم، قدم هاي ملموس و راه گشایی بر می‌داشتند لكن متأسفانه‏ مجموعا نقطه خیلی روشن ‏و امیدوارکننده‌ای ‏نمی بینم و به ‏همین جهت نسبت به کوتاهی‌ها و ضعف‌ها و به عنوان یک علاقمند به ‏اصلاحات، از مردم عذرخواهی می‌کنم که نتوانستیم وظایف خود را آنگونه که شایسته ملت بزرگ ایران است انجام دهیم. نوری در ادامه اظهار داشت: اصلاح‌طلبان به خصوص احزاب و جريانات اصلاح‌طلب بايد نمايندگانشان در مناصب حكومتی و دولتی را همواره رصد كنند و دائما اهداف، برنامه‌ها و قول و قرارهایی كه بابت آنها از مردم رأی اعتماد گرفتند را گوشزد كنند. اگر در بين آنها، كم كاری و يا تغيير از اصول مشاهده كردند، هم بازخواست‌شان كنند و هم بدون ملاحظه و رودربايستی با مردم در ميان بگذارند، چرا كه حفظ اصلاح‌طلبی و اصلاحات و زنده نگه داشتن اعتماد و اميد مردم از هر چيز و كسی مهم‌تر و مقدم‌تر است. وی افزود: البته ‏ممکن است برخی دوستان اصلاح ‏طلب، پاسخ ‏دهند که خیلی از ‏اقدامات را به جهت موانع، محدودیت‌ها و ‏سنگ اندازی‌های موجود، نمی‌شود انجام داد ‏و اجازه اقدامات اصلاحی را ‏نمی‌دهند، ولی نتیجه ‏اش برای مردم فرقی ندارد و ‏مشکلاتی که اکثریت مردم ایران در ‏زندگی و معیشت و اقتصاد خانواده خود لمس می‌کنند ‏همین چیزی است که ‏همه داریم ‏می‌بینیم. ما هم می‌دانیم موانع و مشکلاتی خارج از ‏اراده اصلاح‌طلبان ‏وجود دارد ولی ‏نمی‌شود مشکلات، اختلافات و ناکارآمدی‌های درون ‏نیروهای اصلاح‌طلب موجود را ‏نبینیم و ‏همه چالش‌های موجود را به مشکلات بیرونی و ‏عملکرد جریان مقابل ‏اصلاحات ربط دهیم. اینکه برخی افراد با نردبان اصلاحات بالا می‌روند و با آبروی اصلاحات بازی می‌کنند، واقعیتی است که وجود دارد.