آیا کمپین "من_نمیخرم" میتواند به کاهش قیمتها منجر شود؟
در روزهای اخیر کمپین های ایجاد شده با اسامی مختلف در فضای مجازی جنجال فراوانی برای ترغیب مردم به عدم خرید خودرو صفر کیلومتر , برخی دیگر از کالاهای گران شده به راه انداخته اند.نکته اصلی این است که آیا ایجاد چنین کمپین هایی و عمل دقیق به آن می تواند تاثیر مثبتی بر بازار بگذارد یا اینکه تنها دارای جنبه روانی است.
روزنو :
به گزارش روز نو «یک روز صبح در کشور آلمان، مردمی که برای خرید شیر آمده بودند، در کمال تعجب دیدند شیر به یکباره و بدون دلیل گرانتر از روز قبل عرضه میشود؛ هیچکس سروصدا و اغتشاشی نکرد، اما هیچکس هم شیر نخرید. بطریهای شیر به کارخانه مرجوع شد و چند روز این اتفاق افتاد تا تولیدکنندگان بابت این گرانی عذرخواهی کرده و شیر را دوباره به قیمت قبل توزیع کنند»
این داستانی است که سالهاست در ایران به مناسبت گرانیهای مختلف میان مردم دست به دست میشود تا به فرهنگ خرید مردم ایران نهیبی بزند. سالهاست که مردم این داستان را روایت میکنند تا به هم بیاموزند که اقتصاد، در عرضه و تقاضا خلاصه میشود و تعیینکننده قیمت، همین نظام است و بس! این درسی است که مردم تلاش دارند در چنین اقتصادی به یکدیگر بدهند تا تولیدکنندهها هم بدانند که باید از دست دادن مشتریان و بازار مصرفی را جدی بگیرند و به مشتری احترام بگذارند. درسی که به آنها جرات افزایش بیدلیل قیمت محصولات تولیدی و گرانفروشی را نمیدهد.
اما واقعیت این است که بازار به عواملی فراتر از حوزه و عرضه و تقاضا وابسته است و ایجاد چنین کمپین هایی بیش از اینکه نتیجه ملموس اقتصادی داشته باشد جنبه روانی داشته و بیانگر همبستگی و نارضایتی مردم است.
در روزهای اخیر کمپین های ایجاد شده با اسامی مختلف در فضای مجازی جنجال فراوانی برای ترغیب مردم به عدم خرید خودرو صفر کیلومتر , برخی دیگر از کالاهای گران شده به راه انداخته اند.
این کمپین توسط بسیاری از افراد سرشناس پیگیری شده و اکثر مردم حداقل در فضای مجازی از آن استقبال کرده اند، اما نکته اصلی این است که آیا ایجاد چنین کمپین هایی و عمل دقیق به آن می تواند تاثیر مثبتی بر بازار بگذارد یا اینکه تنها دارای جنبه روانی است.
در این بین نظرات پیرامون موفقیت و یا عدم موفقیت این طرح بسیار متنوع است، برخی کارشناسان انجام چنین کمپین هایی را موفق دانسته و اعتقاد دارند در صورت همبستگی مردم می توان شاهد کاهش قیمت ها بود.
برخی دیگر نیز تعبیر نتفاوتی از این کمپین دارند به عنوان مثال علی اکبر کریمی نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی قدس آنلاین، کمپین برای نخریدن کالای گران را تیغی دو لبه توصیف کرد و گفت: این گونه تحرکات برای نخریدن کالاهای گران داخلی و یا خارجی مجازاتی برای گران فروشان و تهدیدی برای تولیدکنندگان و واردکنندگان سودجویی است که به بهانه های واهی و بدون مبنای قانونی، قیمتها را بالا می برند اما از سویی با کاهش تقاضای بازار بر بدنه تولید و بازار کار کشور تاثیر منفی خواهد داشت.
وی افزود: در شرایطی که دولت اقدام جدی برای مقابله با گرانی صورت نمی دهد طبیعی است که مردم خود واکنش نشان دهند. با چنین رفتارهای جمعی قطعا بسیاری از عرضه کنندگان کالا در قیمتها تجدید نظر خواهند کرد اما این رفتار مردم، مقطعی است و اثر روانی آن در بازار، موقتی خواهد بود لذا دولت باید در دراز مدت، تولیدکنندگان و واردکنندگان را کنترل کند.
ابراهیم محمدولی به عنوان رییس اتحادیه فروشندگان و سازندگان طلا و جواهر نیز در گفتگو با ایسنا بیان کرد که سیاستهای دولت در بازار طلا و ارز نتیجه نداده و نوسانات موجود هم گواه آن است. به گفته وی اگر به جای امنیتی کردن بازار ارز پاسخگوی تقاضای مردم بودیم و سیستم عرضه و تقاضا را بر اساس نیاز، تنظیم میکردیم، امروز شاهد این وضعیت نبودیم؛ اما ایجاد کمپین برای نخریدن طلا هم نمیتواند بازار را کنترل کند، چراکه ناشی از عوامل دیگری است.