«دنیس راس» دستیار ویژه «باراک اوباما» رییس جمهوری امریکا در فاصله سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱ میلادی در یادداشتی در نشریه «فارین پالسی» اشاره می کند که رییس جمهوری فعلی امریکا وعده داده که از عربستان سعودی و اسرائیل حمایت می کند و مانع از افزایش نفوذ ایران در خاورمیانه خواهد شد اما تاکنون اقدامات عملی اش بر خلاف شعارهای ظاهری و لفاظی هایش بوده اند. 

به گزارش سايت روزنو،«دنیس راس» که مسئول برنامه ریزی سیاست های وزارت خارجه امریکا در دوران بوش پدر و از طرفداران اصلی جنگ عراق در دوران بوش پسر بوده است در یادداشت خود اشاره می کند که اگرچه ترامپ ممکن است در امریکا نرخ هواداران و محبوبیت بالایی نداشته باشد اما هر کسی که در ماه های اخیر در اسرائیل و عربستان سعودی بوده باشد می تواند درک کند که او در میان رهبران دولت های خاورمیانه ای محبوبیت دارد. 

متن زیر مشروح کامل یادداشت دنیس راس است که توسط «روز نو» ترجمه آن منتشر می شود. بدیهی است که انتشار این یادداشت لزوما به معنای تایید ادعای نویسنده آن به خصوص درباره نوع رویکرد ایران در قبال منطقه نیست و صرفا جهت اطلاع رسانی منتشر می شود:‌

دلیل این امر و محبوبیت ترامپ بین رهبران منطقه چیست؟ بخاطر این که او باراک اوباما نیست. اسرائیلی ها و سعودی ها اوباما را رییس جمهوری می دیدند که آنان و دغدغه های شان و تهدیداتی که در منطقه با آن مواجه بوده اند را درک نمی کرد. آنان به خصوص تهدید بزرگی را از جانب ایران کرده اند این در حالی بود که آنان متقاعد شده بودند که از دید اوباما ایرانی ها خود بخشی از راه حل مشکلات در منطقه هستند در حالی که سعودی ها و اسرائیلی ها ایران را ریشه اصلی مشکل می دانستند. 

در تضاد با اوباما، ترامپ به طور آشکارا و صریح از تهدید ایران برای منافع امریکا و متحدان آن کشور در خاورمیانه سخن می گوید. اما واقعیت آن است که شعارها و حرف های لفظی ترامپ هنوز تبدیل به سیاست های عملیتی و اجرایی نشده اند. بله، او نام اشخاص ایرانی را در فهرست تروریستی قرار داده است اما اوباما نیز چنین کاری کرده بود.

 هم چنین، اوباما علیرغم آن که از شهرک سازی های یهودی نشین اسرائیل در اراضی فلسطینی انتقاد می کرد و هر چند که از سعودی ها خرده می گرفت که به نیاز به اشتراک گذاری و درک متقابل با ایرانیان برای بهبود وضعیت منطقه واقف نیستند با این حال، در مورد دغدغه های امنیتی هر دو دولت بسیار پاسخگو بود. 

اوباما در مورد دغدغه های امنیتی اسرائیل سرمایه گذاری مالی بر روی سامانه دفاعی «گنبد اهنین» انجام داد و به سعودی ها میلیاردها دلار تسلیحات فروخت تا به دو کشور برای تقویت قابلیت های دفاعی شان در طول دوران ریاست جمهوری اش کمک کرده باشد. 

هم چنین، نهادهای اطلاعاتی امریکایی علاوه بر اشتراک گذاری اطلاعات با آن دو دولت عملیات مشترک علیه اقدامات تروریستی احتمالی را انجام می دادند به خصوص در مورد ایران و تهدید متوجه از سوی آن کشور در قبال سعودی ها. 

تا به امروز اما حمایت ترامپ از اسرائیلی ها و سعودی ها عمدتا نمادین بوده است. او تنها به اسرائیلی ها نشان می دهد که سیاست اش با دوره اوباما فرق دارد و از اسرائیل در برابر دشمنان اش حمایت نمادین به عمل می آورد. 

علیرغم آن که حمایت نمادین مهم است اما باید در سطح عملی نیز نمود داشته باشد و از طریق ابزارهای مادی مورد پشتیبانی قرار گیرد تا معنایش را از دست ندهد. فروش تسلیحات به عربستان سعودی با هیاهوی بسیار آغاز شد اما هنوز به طور کامل تحقق نیافته است و شاید به این زودی ها هم تحقق نیابد.

 رییس جمهوری امریکا گفته است که دولت او قصد رویارویی با ایران را دارد به طور خاص در منطقه جایی که سعودی ها تصور می کنند که ایران در تلاش برای محاصره آنان و تسلط بر رژیم های عربی است اما امریکا واقعا در عمل چه کاری انجام داده است؟ 

در سوریه هیچ کاری انجام نداده است جایی که توسعه طلبی ایران بیش از هر جای دیگری در آنجا در جریان بوده است. در یمن نیز امریکا کاری انجام نداده است جایی که مقام های سعودی  توصیف می کنند که چگونه موشک های تامین شده از سوی ایران به طور روزافزونی از سوی حوثی ها علیه شهرهای عربستان شلیک می شوند. 

علیرغم آن که دولت ترامپ در مورد انتقال تسلیحات از سوی ایران به حوثی ها نکاتی را ذکر کرده است اما به طور فعالانه مانع از ارسال کشتی های ایران به یمن نشده است در حالی که دو قطعنامه شورای امنیت قطعنامه های ۲۲۱۶ و ۲۲۳۱ چنین نقل و انتقالاتی را ممنوع کرده اند. برای اسرائیلی ها، حضور شبه نظامیان شیعه در حال افزایش است و این تهدیدی خیالی و انتزاعی برای اسرائیل نیست. دولت ترامپ درباره لزوم ایجاد منطقه حائلی که حزب الله و سایر شبه نظامیان  شیعه را از اسرائیل دور و جدا کند صحبت کرده است اما تا زمانی که من از بلندی های جولان بازدید کردم فرماندهان اسرائیلی می گفتند که نیروهای حزب الله در اطراف آن جا هستند. 

مقام های امنیتی اسرائیلی اکنون از مواجه با این نیروها در جبهه شمالی می گویند که لبنان و سوریه را نیز شامل می شود. تمام کسانی که من با آنان صحبت می کردم به این نتیجه رسیده اند که امریکا سوریه را به روسیه واگذار کرده است و اسرائیل را نیز در مواجهه آن رژیم با ایران در جولان و مناطق مرزی اش تنها گذاشته است.

 البته آنان باور دارند در صورتی که امریکا آماده ارسال سیگنال تمایل برای محدود کردن نقش ایران در سوریه باشد رفتار روسیه نیز تغییر خواهد کرد با این حال، حتی «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه امریکا نیز زمانی که ماه گذشته درباره سوریه صحبت کرد تمرکزش بر روی مقابله با ایران بود. 

مقام های امنیتی به من می گویند که هیج نشانه ای را نمی بینند که دولت ترامپ درصدد باشد تا به غیر از حرف های کلامی بخواهد گام عملی برای مقابله با ایران بردارد. بدیهی است که اسرائیل هشدار داده است که اگر ایران در سوریه و لبنان کارخانه های تولید موشک ایجاد کند به طور یکجانبه برای مقابله با آن و نابودی مواضع اقدام خواهد کرد. 

چنین اقدامی می تواند تهدیدی استراتژیک برای اسرائیل ایجاد کند و آن رژیم مجبور شود تا حملات محدود و به سوی مواضع خرد با ابعاد کوچک را انجام داده و زیرساخت های غیر نظامی را نیز هدف قرار دهد. 

از همین روست که «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل در طول دو سال گذشته هفت بار به روسیه سفر کرده است تا در دیدار با «ولادیمیر پوتین» رییس جمهوری روسیه بگوید که نه تنها به روس ها اطمینان می دهد که آنان با نیروهای روس بر سر حضورشان در سوریه اختلاف نظری ندارند بلکه تلاش کرده تا پوتین را متقاعد کند که از ایران بخواهد تا زیرساخت های نظامی در سوریه را توسعه ندهد. او در نخستین پیام اش به پوتین موفق بوده و او را متقاعد کرده اما در دومین پیام درباره ایران نتوانسته کاری از پیش ببرد و روس ها را قانع کند. 

تردیدی نیست که اسرائیلی ها ارزو می کردند که تنها متکی به خودشان نباشند. بسیاری تعجب می کنند که چرا ترامپ در محافل خصوصی به پوتین درباره خطر آنچه ایران در سوریه انجام می دهد و گسترش آن چیزی نمی گوید؟ چرا به پوتین نمی گوید که امریکا در صورتی که درگیری ای جدی میان ایران و اسرائیل و یا حزب الله و اسرائیل در سوریه و لبنان روی دهد از تل آویو حمایت می کند؟ ایا هشدار جدی امریکا به روس ها در این باره موثرتر از صرف بیان نگرانی اسرائیل نخواهد بود؟ آیا روس ها نباید بدانند که ورود امریکا به چنین منازعه ای چقدر خطرناک خواهد بود حتی در صورتی که هیچ یک از طرفین خواستار چنین درگیری ای نباشند؟ 

اگر دولت ترامپ واقعا قصد مقابله با ایران را دارد بایستی هشدارهای جدی به پوتین دهد ترامپ بایستی به پوتین بفهماند که اگر او ایرانی ها را از گسترش نفوذ و پیشروی شان در سوریه بازندارد این امریکا خواهد بود که به طور مستقیم و با تکیه بر نیروی هوایی اش این کار را انجام خواهد داد. با چنین اقدامی سعودی ها و اسرائیلی ها نیز به این باور می رسند که وعده لفظی ترامپ عملی می شود. اگر ترامپ می خواهد از اقدام یکجانبه و پیش دستانه سعودی ها و اسرائیلی ها جلوگیری کند این راه خوبی است که به متحدان امریکا نشان دهد که صرفا شعار نمی دهد و نمادگرایانه حرف نمی زند بلکه قدرت عمل را نیز دارد.