گاه تنها یک عبارت برخاسته از تدبیر میتواند جامعه را به زندگی و امید بیشتر برساند. عبارتی چون به فکر هستم اما نمیشود همه مشکلات را به یکباره حل کرد. بدون تردید جامعه به خوبی محدودیتها، مشکلات و موانع دولت را درک میکند. به همین دلیل دلسوزان توصیه میکنند با توجه به اعتراضات اخیر لازم است که رئیسجمهور صمیمانه و بیپرده مشکلات را به جامعه بگوید و از خود مردم برای تحقق مطالباتشان یاری بخواهد. در این راستا، برای بررسی عملکرد فراکسیون امید در قبال مطالبات معترضان، رویکرد کنونی مجلس نسبت به دولت پس از اعتراضات، تخریبها علیه دولت و فراکسیون امید مجلس قاسم میرزایی نیکو عضو فراکسیون امید و نماینده دماوند و فیروزکوه در مجلس دهم با به گفتوگو پرداخته است که در ادامه میخوانید.
به گزارش روز نو : سخنرانی اخیر رئیسجمهور با توجه به وضعیت موجود و اعتراضات هفتههای گذشته چگونه بود؟ تا چهاندازه امکان تحقق وعدههای روحانی در کشور وجود دارد؟
گفتوگوی تلویزیونی اخیر روحانی روی هم رفته مطلوب بود اما چون مطالبات و خواستههای عمومی بسیار بالاست یک یا دو سخنرانی و گفتوگو تاثیری در وضعیت موجود ندارد. بنابراین تصورم این است که ادامه گفتوگوهای رئیسجمهور با مردم و نیز انعکاس کامل آن از سوی صدا و سیما به مرور بر افکارعمومی تاثیر مطلوبی خواهد داشت. روحانی حتی اگر نمیتواند به صورت منظم با جامعه ایران گفتوگو کند و از مشکلات و کاستیها بگوید بخش اطلاعرسانی و روابط عمومی رئیسجمهور باید موانع، خدمات واقدامات دولت را به جامعه بگوید و یا روابط عمومی برای رفع ابهامات موجود در جامعه باید ترتیب نشستهای خبری بیشتر رئیسجمهور با خبرنگاران را بدهد. ایران مشکلات بسیاری دارد و جامعه نسبت به وضعیت موجود منتقد است اما به همان اندازه نیز خدماتی از سوی دولت روحانی انجام گرفته است.
با توجه به اینکه روحانی راه بسیار دشواری در پیش دارد باید برای جلب رضایت واعتماد جامعه ایران چکار کند؟
همراهی با مردم و حضور بیشتر در جامعه و کمک از مردم میتواند بسیاری از بحرانهای کنونی و پیش روی دولت را حل کند و در نتیجه رضایت جامعه را در پی داشته باشد، زیرا همواره ملتها بودند که مشکلات کشورها را در جهان حل کردند. بدون تردید ملت قوی میتواند دولت قوی در پی داشته باشد. حضور رئیسجمهور در جامعه و جلب حمایت و اعتماد آنها و سفرهای استانی میتواند بار دولت را سبکتر کند. روحانی تاکنون سفراستانی نرفته است و حضوری در مناطق مختلف نداشته است. بنابراین حضور روحانی در میان مردم و سفرهای استانی میتواند تا حدودی جامعه را آرام سازد. از سویی دولت منابع محدودی در اختیار دارد. 45هزارمیلیارد یارانه، 50هزارمیلیارد صندوقهای بازنشستگی، 35هزارمیلیارد سررسید بدهیها و... كه جمع مبالغ مذکور، کل بودجه دولت است، در چنین شرایطی دولت نمیتواند فعالیتی کند. مهمترين مساله سرمايهگذاري در كشور است. امروز توجه به موانع سرمایهگذاری همواره مورد بحث است. اما وقتی در كشور چندین ساختار مختلف موازی با دولت وجود دارد، بدیهی است که سرمایهگذاری شکل نمیگیرد. این مساله باید در سطح کلان میان سران قوا کنار مقام معظم رهبری بررسی و اولویت بندی شوند تا در نهایت بتوان گام ویژهای برداشت. بنابراین رئیسجمهور باید مشکلات و محدودیتها را به مردم بگوید و در عین حال از جامعه بخواهد که مسئولیت بخشی از امور را به عهده بگیرد. دولت تا چه زمانی میتواند متولی همه امور باشد؟ باید برخی از امور را به مردم سپرد. بهطورمثال در مناطق زلزلهزده سپاه، نیروی انتظامی و بنیاد مسکن هر یک میگویند دولت باید این اقداماتی انجام دهد، در حالی که رئیس و هیات دولت با حضور جدی خود در این مناطق میتوانند با مردم به توافقات مشترکی برای پیگیری امور برسند.
پس از رخدادهای اخیر فراکسیون امید مجلس چه رویکردی نسبت به دولت خواهد داشت؟ آیا اصلاحطلبان مجلس به همان روند حمایتی خود ادامه میدهند؟
حوادث اخیر تلنگری برای همه بوده است تا پس از این، جامعه شاهد بهبود امور و نتایج مثبت باشد. قطعا فراکسیون امید و بهطور کل مجلس همچنان از روحانی حمایت خواهند کرد. رخدادهای اخیر رویکرد جدیدی میطلبد، حتی این مسائل منجر به ایجاد ارتباطات بیشتر و نزدیکتر مجلس با دولت میشود تا مسائل بهطور روشنتر با رئیسجمهور و هیات دولت درمیان گذاشته شود. در شرایط کنونی همه نیروها باید به فکر اتحاد و همبستگی با یکدیگر باشند و این مهم باید هدف و معیار کنونی مسئولان کشور باشد.
اگر رویکرد مجلس از دولت همچنان حمایتی است، چرا پارلمان ملی در رابطه با تامین بودجه با دولت همکاری نمیکند؟
مجلس با دولت در مساله تامین بودجه همکاری زیادی کرده است. دولت میخواهد قیمت حاملهای انرژی را افزایش دهد که عده بسیاری از نمایندگان مجلس با آن مخالفند. اگرچه مجلس در رابطه با حذف یارانه پردرآمدها با دولت موافق است اما با برخی از امور هم موافق نیست، زیرا مجلس زیرمجموعه دولت نیست و برای خود برنامه، هیات کارشناسی و مرکز پژوهش، کمیسیون تخصصی و ویژه دارد که هر یک مساله را رصد کردند. بحث و بررسیها در این رابطه ادامه دارد و دلیلی وجود ندارد که با همه خواستهها و پیشنهادات دولت در مجلس موافقت شود. دولت مسائلی مطرح کرده است و نمایندههای مجلس نیز بر اساس جمعبندی و شرایط حوزه انتخابیه خود به این نتیجه رسیدند که مسائل پیشنهادی دولت را آن گونه که به صلاح حوزههای انتخابیه و بهطورکل جامعه است، مورد بررسی قرار دهند. بهطورمثال یک کاسه کردن بودجههای فرهنگی و کاهش بودجه برخی از این سازمانها و زیرمجموعههای فرهنگی، پیشنهاد بسیار مطلوبی بوده است که از سوی مجلس به دولت مطرح شد، زیرا این پیشنهاد مجلس در مسائل مختلف میتواند راهگشا باشد اما بهطور کل بدیهی است که مجلس با همه خواستههای دولت موافقت نمیکند.
بخشی از جامعه معتقد است که اصلاحطلبان به ویژه در مجلس نسبت به اعتراضات (حوادث) اخیر منفعلانه عمل کردند و از مطالبات معترضان مطالبهگر حمایت نکردند، دلیل این انفعال چه بود؟
انتقاد ممکن است وارد باشد. هر فردی به زعم خود، شرایط را میسنجد و بررسی میکند؛ اما شرایطی در کشور به وجود آمد که خاستگاه آن مشخص نبود. نارضایتی مردم مربوط به امروز و دیروز و فردا نیست بلکه حتی در انتخابات اخیر و پیشتر نیز جامعه مطالباتی از مسئولان داشت که بارها از طریق نخبگان، دانشجوها، معلمان و... در رسانهها و فضای مجازی مطرح شد، حتی قبل از دولت روحانی هم این مطالبات از سوی جامعه مطرح بود. فراکسیون امید مجلس پس از اعتراضات بیانیهای منتشر کرد مبنی بر اینکه رسیدگی به خواست مردم و توجه به مطالبات آنها وظیفه نه تنها یک قوه بلکه هر سه قوه مقننه، مجریه و قضائیه است. در اعتراضات اخیر برخی تنها قوه مجریه را نشانه گرفتند در حالی که سایر قوا نیز در تحقق مطالبات جامعه مسئول هستند. رئيس مجلس در یک جلسه غیرعلنی 23 مورد از اولویتهای مردم و کشور را بر شمرد اما میان مسئولان و سران قوا هماهنگی لازم وجود ندارد. نقد جامعه وارد است. باید مطالبات مردم را مورد توجه جدی قرار داد و برای تحقق آن تلاش کرد. با این همه، مجلس هم بايد تلاش و در اين راه حركت کند.
مجلس پس از رخدادهای اخیر در قبال مطالبات معترضان چه گامی برداشت؟
در همان روز که وزیر دادگستری و نماینده رئیسجمهور در مجلس حضور داشت، تعدادي از نمايندگان با تهيه نامهاي خطاب به روساي قواي مجريه و قضاييه خواستار آزادي دانشجويان به ویژه دانشجویان دختر در زندان شدند. تاكيد ما اين بود كه به هر صورت حتي با وثیقه، دانشجویان دختر از زندان آزاد شوند. علاوه بر این، مجلس در حال پیگیری مسائل دیگر اعم از بازدید از زندان و نیز گزارشاتی مانند خودکشی دو تن از زندانیان است. از سوی ديگر مسائل اصلی مورد توجه مثل بودجه، زلزله، ابر چالشها و بحران بافت فرسوده است که مجلس به عنوان اولویت در حال پیگیری است.
امروز انتقادات نسبت به اصلاحطلبان به ویژه فراکسیون امید مجلس و نیز لیدر جریان اصلاحات شیب تندی به خود گرفته است، جریان مخالف چه انگیزهای از این انتقادات دارد؟
فارغ از جریان رقیب، تصور نمیرود که انتقاد مردم نسبت به اصلاحطلبان شدت گرفته باشد بلکه حتی اقبال جامعه نسبت به جریان اصلاحات بیشتر شده است، زیرا جریان اصلاحات طی سالهای اخیر رویش داشت و ریزش نداشت. از سویی تصور می شود که احزاب فعالیت خود را بیشتر به صورت پروژهای انجام دهند. تنها در زمان انتخابات دورهم جمع میشوند و مساله انتخابات آنها را دور هم جمع میکند. درحالی که کارکرد حزب این نیست که زمان انتخابات دورهم جمع شوند بلکه کارکرد حزب، راهبردي و فرايندي است. باید حزب توجه به مطالبات و مسائل مردم و ارتباط آنها با مسئولان را نمایندگی کند. از سویی فراکسیون، حزب نیست بلکه مجموعهای است که دور یکدیگر جمع میشوند تا در اهداف مشترک با یکدیگر هماهنگی داشته باشند اما احزاب باید همواره حضور فعال داشته باشد. در يكي از اقدامات ديگر در حوادث اخير برای پیگیری مطالبات جامعه، دبير كميسيون ماده ١0 احزاب، جلساتي را با دبیران کل احزاب ملی و استانی برگزار کرد و آنها دور يك ميز نشستند تا راه برون رفت از حوادث و خواست مردم بررسي شود و اعلان نظر کنند. وزارت كشور، معاونت سیاسی، كميسيون ماده ١0 احزاب و احزاب باید حضور فعالتری براي توجه به توسعه سياسي داشته باشند.
آیا انتقادات در فضای مجازی به ویژه نسبت به فراکسیون امید، حکایت از این دارد که این فراکسیون کاری در قبال مطالبات جامعه انجام نداده است؟
برای اینکه روشن شود فراکسیون امید تا چهاندازه مطالبات مردم را در مجلس پیگیری کرده، بهتراست اين مساله را هیات رئیسه، شورای برنامهریزی و يا سخنگوي فراکسیون امید به ملت گزارش دهند. هیات رئیسه آمادگی لازم را دارد که عملکردش را در رابطه با پیگیری مطالبات جامعه را از همان آغاز مجلس دهم تا به امروز به جامعه گزارش دهد.
فراکسیون امید با توجه به عمر باقی مانده مجلس چه برنامهای دارند؟
با اطلاعي كه من دارم فراکسیون امید و كميتههاي آن به دنبال این مهم هستند که چند مهم از برنامه ششم به نحو مطلوبی مورد پیگیری قرار بگیرد. فراکسیون پیگیر است که طرحها و لوایح مهم و قابل تحقق مانند لایحه انتخابات، خدمات شهری، لوایح حقوق و دستمزد، حقوق شهروندي، اشتغال و بهداشت در اولویت قرار بگیرد. تحقق واقعي و نحوه نظارت بر عملکرد بودجه، توسعه روابط دیپلماتیک در منطقه و جهان، توجه به ابر چالشها و از همه مهمتر رفع موانع سرمایهگذاری از اولویتهایی است که از مدتها پیش فراکسیون در مجلس آن را مورد پیگیری قرار داده است. کمیته سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، زیربنایی و اشتغال هم در این زمینه تشکیل شده است و این فعالیتها را رصد میکند.
عارف مخالف ائتلاف در مجلس بعدی است اما برخی از اصلاحطلبان موافق ائتلافاند، با توجه به وضعیت موجود ائتلاف را تا چهاندازه مطلوب و لازم میدانید؟
با توجه به اینکه مجلس متنوع و برخاسته از طیفها و جریانهای گوناگون است قطعا جریان اصلاحات باید با تابلوی خود وارد صحنه انتخابات شود اما معضلات و مشکلات کشور به حدی است که باید نسبت به برخی از مسائل به ویژه مسائل انتخاباتی انعطاف نشان داد و باید همه نیروها و افرادی که دغدغه خدمت به جامعه و کشور را دارند، دور هم جمع شوند و تصميم بگيرند.
پس از اعتراضات اخیر شاهد افزایش تخریب نسبت به دولت در فضای مجازی بودیم. این مساله چه پیامدهایی به دنبال دارد؟
اعتراضات تلنگر بسیار مهمی بود و همه باید با این تلنگر به خود آمده باشند. صدا و سیما، قوه مقننه، قوه مجریه و سایر قوا باید مطالبات جامعه را بهطور جدی مورد توجه قرار دهند، زیرا درغیراین صورت مشخص نیست که آینده اين مسائل به چه شکل خود را نشان دهد.
چندی قبل هواداران احمدینژاد برای تجمع خیابانی درخواست مجوز کردند؛ با توجه به رخدادهای اخیر تصور میکنید که وزیر کشور باید چه موضعی نسبت به این امر در پیش بگیرد؟
بزرگترین مشکل کشور این است که مسائل و بحرانها آسیبشناسی نمیشود. حتی با مسئولانی که تقصير و قصور دارند برخورد نشده است و به نحوی از آن گذشتند. پدیده احمدینژاد مساله دشواری بود که کشور را وارد تنگناهای بسیار کرده است. معجزه هزاره سوم به مفهوم واقعی کشور را دچار بحران کرد. امروز به هر سمتوسو که نگاه میکنیم جز بحران، فساد و بیبرنامگی نقطه عطفی از دولتهای نهم و دهم در کشور نمیبینیم. مثال برخی از آنها و چالشهایی که برای کشور به وجود آوردند، مثال کسانی است که در یک ورزشگاه میایستند و تیم خود، رقیب، تماشاچی، مربي و حتی ساعت استاديوم را هدف قرار میدهند. متاسفانه چنین اتفاقی در کشور افتاد که با آن برخورد نشد. علاوه بر این، ساختمان پلاسکو ریخت، اما رياست آتش نشانی را برای پاسخگویی نخواستند! چرا بايد تعدادی از آتش نشانان به شهادت برسند و ساختمان بعد از ساعتها فرو بريزد؟ آيا نبايد به این مساله پاسخ داده میشد؟ نه تنها پاسخ داده نشد بلکه با سخنانشان فرار رو به جلو میکردند. بنابراین وقتی با این قصورات مسئول وقت مقابله نشود، بايد شاهد حيف و ميل ميلياردي معاون آقای رئیس باشیم.
اگر به هواداران احمدینژاد مجوز داده میشد، آیا شرایط جامعه را بحرانیتر نمیکرد؟
وزیر کشور باید جایگاه و فضایی را برای رسیدگی به خواستههای مردم تعیین کند. دولت نمیتواند به هیچروی به اعتراضها و راهپیمایی مجوز ندهد. بنابراین اگر قرار بر این باشد که به تظاهرات مجوز داده و چارچوب برای آن ایجاد شود باید کمیته ماده 10 احزاب و یا معاونت سياسي، امنيتي و اجتماعی وزارت كشور اين خواستهها را ساماندهی کند و نیز به اتحادیهها و واحدهای صنفی مجوز دهد. وزارت کشور باید جایگاهی برای اعتراضات و راهپیماییها در کشور تعریف کند. هواداران احمدینژاد نیز از این امر مستثنی نیستند اما قبل از اینکه هواداران احمدینژاد دست به تجمعات خیابانی بزنند و وزارت کشور به آنها مجوز برای راهپیمایی بدهد باید به اتهامات يا جرایم و پرونده آنها رسيدگي شود. پس از آن به آنها مجوز راهپیمایی بدهند. در غیر این صورت درخواست راهپیمایی هواداران احمدینژاد فرار به جلوست.
عدم برخورد با احمدینژاد شرایط را ملتهبتر نمیکند؟ چرا مجلس در این رابطه اقدامی انجام نمیدهد؟
آقای روحانی باید مانند نجفی همه بحرانها و مشكلاتي كه از دولتهای نهم و دهم به ارث برده را به صورت گزارش به جامعه ارائه میداد. البته به نظر میرسد که بخشی از عملکرد دولتهای نهم و دهم به جامعه ارائه شده است. اما در رابطه با تخلفات و آوارهايي كه بر جامعه بار نموده، قوه قضائیه باید برخورد کند که تصور میشود شايد در این زمینه برخورد كند.
به عنوان سوال پایانی، با توجه به گزارشات اخیر محمدعلی نجفی در رابطه با تخلفات شهردار سابق، طرح تفحص از پرونده قالیباف به مجلس کشیده میشود؟
بله، برخی از نمايندگان مجلس به دنبال تحقيق و تفحص از پرونده تخلفات شهرداري زمان قالیباف هستند.