کنگره احتمالا مسیری را علیه ایران در پیش خواهد گرفت بدون آن که بخواهد چنگ و دندان زیادی از خود نشان دهد. 

به گزارش سايت روزنو، «ریچارد سیلوراشتاین» خبرنگار تحقیقی در مقاله ای تحلیلی در سایت «میدل ایست آی» می نویسد:«بر کسی پوشیده نیست که دولت ترامپ در زمینه حقوقی و پیشرفت در روند قانونگذاری و تکمیل اهدافش در این حوزه شکست خورده است. 

نشانه هایی وجود دارند که برنامه ها و اهداف او زمانی که به کنگره رسیده اند با شکست مواجه شده اند از جمله برنامه اش برای لغو طرح مراقبت بهداشتی و بیمه خدمات درمانی همگانی اوباما، ساخت دیوار در مرز با مکزیک، اعمال محدودیت بر مهاجرت و اصلاحات مالیاتی. به همین دلیل او مجبور است فرامین اجرایی برای اجرای بسیاری از وعده های انتخاباتی اش به رای دهندگان صادر کند. 

مشکل این دستورالعمل ها آن است که تنها در طول مدت ریاست جمهوری او اجرایی می شوند و زمانی که مقام ریاست جمهوری را ترک می کند دیگر قدرت اجرایی ندارند. این بدان معناست که این دستورات سبب می شوند تا ترامپ از خود میراثی برجای نگذارد که در دوران رییس جمهوری بعدی ادامه یابد. 

این تنها یکی از تفاوت های بسیاری است که میان دونالد ترامپ و سلف او باراک اوباما وجود دارد که فهرستی از دستاوردهای قانونی و حقوقی طولانی را به ارمغان آورد. اگرچه او نیز در مواردی فرامین اجرایی صادر کرده بود. 

رویکرد ترامپ در قبال ایران نیز شکست خورده است. او درباره بازی خوب صحبت می کند شعارهای با لحن جنگ طلبانه نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل متحد نزدیک اش را تکرار می کند. او توافق هسته ای که دوران ریاست جمهوری اوباما و با کمک متحدان اروپایی امریکا منعقد شد را بدترین توافق تاریخی می خواند. 

او وعده داده بود که در اولین فرصت ممکن برجام را لغو خواهد کرد. با این حال، زمانی که با فشارهای شدید مواجه شد از نظر خود برگشت. لازم بود که هر سه ماه یکبار گزارشی را به کنگره ارائه دهد و درباره پایبندی ایران به برجام به آن نهاد قانونگذاری اطلاع دهد. 

او دوبار پایبندی ایران به برجام را تایید کرد با این حال، در سومین دور این کار را نکرد. علیرغم آن که تمام قدرت های اصلی و بین المللی اعلام کردند که ایران مطابق با برجام عمل کرده است او این موضوع را تایید نکرد. ترامپ فرایندی سیاسی را آغاز کرده است که فرصت ۶۰ روزه ای به کنگره می دهد که تحریم های تازه ای را علیه ایران وضع کند یا این کار را انجام ندهد. 

با این حال، اتفاق عجیبی در دوران انتقال قدرت و گذار از ریاست جمهوری اوباما به ترامپ روی داده است. حزب جمهوریخواه از موضع اپوزیسیون به موضع حزب حاکم تغییر یافته است. در نتیجه این موضوع، این حزب که در دوران ریاست جمهوری اوباما از هر فرصتی برای مقابله با توافق هسته ای و کارشکنی در مسیر پیشبرد برجام علیه اوباما استفاده می کرد ناگهان شبیه یک موجود بالغ نسبتا مسئولیت پذیر شده است. 

رهبران حزب جمهوریخواه متوجه شده اند که دیگر نمی توانند اوباما را برای شکست توافق و یا برای ساخت سلاح هسته ای توسط ایران سرزنش کنند. در شرایط کنونی، اگر این موارد روی دهند این آنان خواهند بود که سرزنش خواهند شد. جمهوریخواهان امریکایی زمانی که دیدند در چشم انداز تحریم های وضع شده جدید متحدان اروپایی امریکا به تعهدات خود به برجام کماکان پایبند خواهند ماند و این که امریکا بازنده قرارداد تجاری بزرگی مانند فروش هواپیماهای بوئینگ به ایران خواهد بود اندکی درنگ کردند. 

مانع دیگر پیش روی جمهوریخواهان افکار عمومی امریکاست که به شکلی قوی از برجام حمایت می کند. نظرسنجی اخیر «سی ان ان» نشان داد که ۶۷ درصد از پاسخ دهندگان امریکایی از تداوم برجام حمایت می کنند و تنها ۲۷ درصد باور دارند که امریکا باید از آن کناره گیری کند هم چنین، تنها ۳۰ درصد از امریکایی ها باور دارند که ایران تهدیدی علیه ایالات متحده است. این در حالیست که این میزان در سال ۲۰۱۵ میلادی ۵۰ درصد بود و امسال به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. این کمترین درصد هراس امریکایی ها از ایران از زمان نظرسنجی های انجام شده مشابه از سال ۲۰۰۰ میلادی به این سو بوده است». 

سیلوراشتاین اشاره می کند که از سوی دیگر ترامپ با مانع احتمالی دیگری در کنگره مواجه خواهد بود: باب کورکر رییس کمیته روابط خارجی سنا. او و ترامپ در پیام های توئیتری و در مصاحبه ها با رسانه ها در هفته های اخیر علیه یکدیگر سخن گفته اند. احتمال آن که کورکر پیشتاز یک حمله قانونی علیه توافق هسته ای شود بعید به نظر می رسد. اگرچه رهبری اسرائیل هم چنان به سر و صدا علیه توافق هسته ای ادامه خواهد داد با این حال، مقام های امنیتی اسرائیلی مانند یوزی آراد و ایهود باراک در سفرهای خود به واشنگتن به قانونگذاران امریکایی گفته اند که توافق هسته ای سبب می شود تا اسرائیل بتواند راحت تر به حیات خود ادامه دهد. حتی مهم تر آن که آنان به نمایندگان امریکایی گفته اند که چشم انداز فقدان برجام می تواند وحشتناک باشد». 

این خبرنگار تحقیقی در ادامه می نویسد اگرچه پیش بینی آن چه کنگره با توافق هسته ای انجام خواهد داد دشوار و تقریبا ناممکن به نظر می رسد با این حال از آنجایی که ترامپ پیش بینی ناپذیر ترین رییس جمهوری کل تاریخ ایالات متحده محسوب می شود نامحتمل است که کنگره امریکا پاسخ حقوقی منسجمی را به عدم تایید برجام از سوی ترامپ ارائه دهد. 

نمایندگان امریکایی به خوبی می دانند در صورتی که توافق هسته ای را با وضع تحریم ها ومجازات های خنثی کنند احتمالا این امر منجر به پایان یافتن توافق هسته ای از سوی ایران خواهد شد. رهبری ایران به وضوح مشحص کرده است که در آن صورت برنامه هسته ای ایران با شدت بیش تری از سر گرفته خواهد شد. این به معنای ورود ایران به مرحله ساخت تسلیحات هسته ای و یا تقویت ظرفیت خود برای دستیابی به تسلیحات در مدت زمانی کوتاه است. 

این وضعیت می تواند فاجعه ای برای جمهوریخواهان باشد چرا که در آن صورت این آنان خواهند بود که سرزنش می شوند و مقصر اصلی شناخته خواهند شد. جمهوریخواهان در وضعیت سیاسی متعارفی نیستند. آنان باید اعتراف کنند که با سردرگمی در زمینه توافق هسته ای با ایران مواجه شده اند و این که دیگر نیازی ندارند که برجام را به هم بزنند». 

با این حال، سیلوراشتاین اشاره می کند که ناممکن نیست که جمهوریخواهان در کنگره امریکا تحریم های لغو شده پس از برجام را بار دیگر بازگردانند و از سیاست تغییر رژیم در ایران حمایت کنند و از خرابکاری در مسیر اجرای توافق هسته ای لذت ببرند. او اشاره می کند که این یک رویکرد نیهیلیستی و پوچ گرایانه است با این حال، به نظر می رسد این روزها دوران نیهیلیسم در واشنگتن است. 

سیلوراشتاین می نویسد:«اگر امریکا از توافق هسته ای کناره گیری کند این فاجعه ای برای سیاست امریکا در قبال ایران است چرا که احتمالا سایر کشورهای عضو گروه ۱+۵ از جمله آلمان، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین بار دیگر تعهد و پایبندی خود به برجام را تایید  تکرار خواهند کرد. آنان به لغو تحریم های ضد ایرانی ادامه خواهند داد و انعقاد قراردادهای تجاری با ایران را تداوم می بخشند.

 آنان خرید دوباره نفت از ایران را ادامه خواهند داد. در اینجاست که امریکا در سرما و تنهایی باقی خواهد ماند. در آن صورت تنها تندروها در کنگره امریکا و در ایران خوشحال خواهند شد. با این حال، به نظر می رسد کنگره کاری را می کند که ترامپ تاکنون انجام داده است: پیش رفتن تا لبه مرز و در آستانه قرار گرفتن و چشمک زدن.

 نمایندگان احتمالا مسیری را خواهند پیمود که علیه ایران اقدام کنند با این حال، بدون چنگ و دندان نشان دادن زیاد. شاید آنان تحریم های موجود را تشدید کرده و سخت گیرانه تر کنند و یا تحریم های تازه ای را معرفی کنند. در بدترین حالت آنان به سرهم بندی و وصله کاری روی می آورند. با این حال، آنان اقدامی قاطع را انجام نمی دهند که موجب گسستگی بندهای روابط امریکا با متحدانش و یا شکست توافق هسته ای شود. از سوی دیگر ما با دولتی (دولت ترامپ) مواجه هستیم که با ضربه محکم و قاطع رفتار نمی کند بلکه با شیون و ناله و زاری و جیغ و فریاد به کار خود ادامه می دهد».