ادامه گمانه‌زنی درباره ملاک ها و مصداق های حضور در دولت روحانی
اما و اگر‌های کابینه دوازدهم
روزنو :چرا باید ظریف بماند؟
4 دلیل را برای ادامه همکاری محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دولت یازدهم با دولت جدید مطرح کرده است که به بخش‌هایی از این دلایل در زیر اشاره می‌کنیم.
1- اعتماد رهبری و رئیس جمهور: شاید کمتر وزیر و وزیر خارجه‌ای را سراغ داشته باشیم که به دفعات از سوی رهبری مورد تحسین و تمجید قرار گرفته است. آن روزها که ظریف و یارانش سخت آماج حملات جبهه پایداری بودند، رهبری، وزیر خارجه را امین و فرزند انقلاب خواند. ایشان همچنین اخیرا، وزیر خارجه را انسانی «متدین، با وجدان و دارای احساس مسئولیت» توصیف کرده‌اند. سیدحسن خمینی، یادگار امام خمینی در این رابطه می‌گوید: «تصور نمی‌کنم مقام معظم رهبری تعاریفی مشابه تعریفی که از دستگاه دیپلماسی خصوصا مذاکره کنندگان هسته‌ای کردند را قبلا هم بیان کرده باشند؛ ایشان در ماه رمضان دو سال قبل چندین صفت را برای آقایان ظریف، عراقچی، تخت روانچی و سایر مذاکره کنندگان به کار بردند. علاوه بر این دولت هم به این مذاکره کنندگان اعتماد دارد؛ لذا این مجموعه هم اعتماد حاکمیت را دارد و هم مردم، گرچه حرف‌های بیهوده همیشه وجود دارد.»
چرا باید ظریف بماند؟
4 دلیل را برای ادامه همکاری محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دولت یازدهم با دولت جدید مطرح کرده است که به بخش‌هایی از این دلایل در زیر اشاره می‌کنیم.
1- اعتماد رهبری و رئیس جمهور: شاید کمتر وزیر و وزیر خارجه‌ای را سراغ داشته باشیم که به دفعات از سوی رهبری مورد تحسین و تمجید قرار گرفته است. آن روزها که ظریف و یارانش سخت آماج حملات جبهه پایداری بودند، رهبری، وزیر خارجه را امین و فرزند انقلاب خواند. ایشان همچنین اخیرا، وزیر خارجه را انسانی «متدین، با وجدان و دارای احساس مسئولیت» توصیف کرده‌اند. سیدحسن خمینی، یادگار امام خمینی در این رابطه می‌گوید: «تصور نمی‌کنم مقام معظم رهبری تعاریفی مشابه تعریفی که از دستگاه دیپلماسی خصوصا مذاکره کنندگان هسته‌ای کردند را قبلا هم بیان کرده باشند؛ ایشان در ماه رمضان دو سال قبل چندین صفت را برای آقایان ظریف، عراقچی، تخت روانچی و سایر مذاکره کنندگان به کار بردند. علاوه بر این دولت هم به این مذاکره کنندگان اعتماد دارد؛ لذا این مجموعه هم اعتماد حاکمیت را دارد و هم مردم، گرچه حرف‌های بیهوده همیشه وجود دارد.»
2- تثبیت برجام و تداوم آن: ظریف را شاید بتوان جزء زبردست‌ترین مذاکره کنندگان ایران و حتی در سطح بین‌الملل دانست، امری که از سوی مقامات اروپایی و امریکایی نیز بر روی آن صحه گذاشته شده است. جان کری وزیر خارجه سابق امریکا می‌گوید: «می‌خواهم به طور روشن و شفاف بگویم که جواد ظریف یک مذاکره‌کننده سرسخت و پرتوان و در تمام مدت یک وطن‌پرست است که به سختی برای منافع کشورش
جنگید.»
3- برنامه‌های ناتمام: ظریف ارتباط بسیار خوبی با دیپلمات‌های اروپایی و غربی و همچنین آسیایی دارد که شاید به دوران حضور او در سازمان ملل باز می‌گردد. چهره‌های چون سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه و داوود اغلو نخست‌وزیر و وزیر خارجه سابق ترکیه از جمله افرادی هستند که صمیمیت بسیاری با وزیر خارجه ایران دارند. طرح تفاهمات و توافق‌های بین‌المللی و مواردی که او بر سر آنها با همتایانش در غرب و شرق با به نقطه مشترک رسیده، ممکن است با نبود ظریف یا به بیراهه برود که در این صورت برخلاف منافع کشور است، یا از اساس استارت نخورد. بنابراین حضور شخص ظریف در مسند وزیر خارجه به منظور تداوم دیپلماسی اعتدال ضروری
است.
4- دلسردی بخش غیرقابل انکاری از رای‌دهندگان به روحانی: یکی از مهم‌ترین دلایلی که مردم چه در سال 92، چه در 96 به دکتر روحانی رای دادند، رویکرد او در سیاست خارجی و دیپلماسی بود. در حقیقت، همین رویکرد مدبرانه بود که باعث تحقق برجام شد و امروز نیز ایران در مسائل منطقه‌ای مانند بحران سوریه و قطر یکی از عناصر تعیین کننده است. بنابراین، نبود فردی که تاکنون توانسته به بهترین شکل ممکن چهره ایران را در جهان و منطقه بهبود ببخشد و دیپلماسی را در جهت کاهش تنش ایران با کشورهای مختلف پیاده کند و بهانه را از دست مخالفان بگیرد، می‌تواند باعث دلسردی بخش عظیمی از رای دهندگان به دکتر روحانی شود که یکی از اولویت‌های اصلی رای خود به شیخ اعتدال را ظریف و دیپلماسی
او می‌دانند.
همدلی| پس از اینکه انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری سال96 در شرایطی ویژه و با وجود تخریب‌های فراوان دولت مستقر از سوی جریان‌های فکری و سیاسی خاص، موفق شد اکثریت آرا را به خود اختصاص دهد، جدی‌ترین مسئله آن برای بستن دهان منتقدان و محقق کردن مطالبات مردم، معرفی کابینه‌ای متفاوت، جوان‌تر و کارآمدتر از کابینه یازدهم توسط رئیس جمهور اعتدال‌گرایی است که با رای و تکرار و حمایت اصلاح‌طلبان روی کارآمد. بنابراین گمانه‌زنی‌های پساانتخاباتی درباره تغییرات احتمالی در کابینه جدید یا ادامه همکاری برخی وزرا با دولت دوازدهم از سوی صاحب‌نظران و چهره‌های سیاسی و رسانه‌ها در حال بررسی است. مهم‌ترین مواردی که در این راستا مطرح می‌شود؛ همگام‌تر شدن اعضای کابینه به‌ویژه وزرا با خط مشی کلی دولت و دیدگاه‌های رئیس جمهوری، توجه به مطالبات عمومی و خواسته‌های رای‌دهندگان، تمرکز بر اولویت‌های دولت دوازدهم، به کارگیری زنان و نیروهای جوان و کاهش میانگین سنی کابینه است.
تصریح رئیس جمهوری در زمینه نوسازی کابینه
رئیس جمهوری هم درباره نوسازی کابینه تاکید زیادی دارد و در نخستین نشست خبری خود پس از انتخاب به عنوان رئیس دولت دوازدهم اعلام کرد که ما نیاز به نیروی جوان‌‌تری برای اداره کشور داریم. ما در دولت یازدهم در شرایطِ اگر نگویم بحرانی که تعبیر درستی نیست، سختی بودیم. تحریم و مشکلات و رشد منفی وجود داشت و شرایط خاصی داشتیم که لازم بود از همه تجربه کشور برای مقابله با آن استفاده کنیم. به گفته روحانی، در این شرایط اصرار وی برای بهره بردن از افراد مجرب و آب‌دیده سبب قبول درخواست رئیس جمهوری و حضور چهره‌های باتجربه و کهنسال در کابینه یازدهم بوده است. روحانی گفته بود: در دولت بعدی به دنبال این هستم که مدیران ما میانگین سن‌شان کاهش پیدا کند و در واقع سن مدیریت پنج سال کاسته شود. ما می‌خواهیم با حضور همه ملت و جوانان ما در سراسر کشور دولت کارآمدتر شود و برای این مهم می‌کوشیم که دولت دوازدهم کمی جوان‌تر شود.
نظر سیاسیون و مسئولان درباره ترکیب کابینه دولت دوازدهم
پس از انتخابات 96 برخی مسئولان و چهره‌های سیاسی نیز علاوه بر رئیس جمهور بر این باورند که کابینه دولت یازدهم نیاز به تغییر حداقل 50درصدی دارد. در این راستا؛ محمدعلی نجفی، مشاور رئیس جمهوری در پاسخ به پرسش خبرنگاری مبنی بر اینکه به نظر شما رئیس جمهوری در کدام بخش از کابینه تغییراتی را ایجاد خواهد کرد؟ گفت: باید منتظر ماند، اما پیش‌بینی من این است که 50درصد کابینه فعلی تغییر خواهد کرد.
همچنین علیرضا رحیمی، نماینده اصلاح‌طلب مجلس دهم درگفت وگو با همدلی در این باره تاکید کرد: قابل پیش‌بینی است که حداقل 50درصد این کابینه باید برای دولت جدید تغییر کند. مهم‌ترین اولویت رئیس جمهور هم باید کارآمدی وزرا و جوان‌گرایی کابینه باشد. جوان‌گرایی هم به معنای بی‌تجربگی و آزمون و خطا نیست و به منظور پایین آوردن معدل سنی کابینه با هدف دادن فضای بیشتر به جوانانی است که از ظرفیت بالایی برای مدیریت کشور
برخوردارند.
اکبر ترکان دیگر مشاور رئیس جمهوری نیز در گفت‌وگویی با بیان اینکه مردم از روحانی انتظار تغییر دارند، گفت: دولت آقای روحانی در دوره دوازدهم باید کامل‌تر شود، بنابراین نیاز به نیروهای بهتر و البته نیروهای جوان‌تر است. محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت نیز در نشست خبری خود اظهار کرد: رئیس جمهوری مصمم است از افرادی با سن کمتری در کابینه دولت دوازدهم استفاده کند و قصد داریم در دولت دوازدهم در کنار مدیران اجرایی از مشاوران جوان استفاده کنیم تا تجربه کاری آنها افزایش یابد.
گمانه‌زنی‌ها دراین باره ادامه دارد
طبق این گزارش و صدها گزارش دیگری که از سوی رسانه‌های مکتوب، مجازی و خبرگزاری‌ها منتشر شده است و بازتابی از اظهارات رئیس جمهور و سایر مسئولان دولتی است، تغییر در کابینه جدید قطعی است و پرسش اصلی این است که تغییرات در کدام وزارتخانه‌ها اتفاق می‌افتد؟ البته طبق شنیده‌ها برای هم‌اندیشی بیشتر در این‌باره جلساتی با حضور رئیس دولت اصلاحات، چهره‌های اصلاح‌طلب و چند نماینده از دولت تشکیل شده است. در این جلسات درباره این که تغییرات کابینه در چه وزارتخانه‌هایی و درباره چه افرادی باشد صحبت شده است. بر اساس شنیده‌ها تغییر در جایگاه سخنگویی دولت، ریاست دفتر رئیس‌جمهوری، وزارت کشور، وزارت علوم، وزارت صنایع و بازرگانی، وزارت آموزش و پرورش، وزارت راه و شهرسازی مطرح شده است. البته برخی وزارتخانه‌ها نیز وجود دارند که روحانی قصد دارد در دولت جدید آنها را از یکدیگر منفک کرده و به حالت قبل از ادغام درآورد.
احتمال حضور برخی نمایندگان در کابینه بعدی
البته طبق اخبار برخی گمانه‌زنی‌ها برای تغییر در کابینه جدید به مجلس هم رسیده است و غلامعلی جعفرزاده، نایب رئیس فراکسیون مستقلان مجلس از تشکیل جلسه این فراکسیون برای بررسی تغییر کابینه در دولت دوازدهم خبرداد و گفت که جلسه فراکسیون مستقلین ولایی برای بررسی شاخصه‌های کابینه دوازدهم امروز یکشنبه تشکیل می‌شود.
جعفرزاده با تاکید بر لزوم برقراری رابطه دوطرفه دولت با مجلس اعلام کرد: از مدتی پیش کمیته‌ها ماموریت یافتند که نسبت به بررسی الزامات تشکیل کابینه گزارش‌هایی تهیه و حدود انتظارات از دولت دوازدهم را تعیین
کنند.
وی یادآور شد: مجلس حتماً در راستای تشکیل کابینه با دولت همراهی و کمک می‌کند ولی این کمک باید منتج به نفع ملت شود و نمی‌توان به دولت چک سفیدامضاء داد.
جعفرزاده با تاکید بر لزوم جوان‌گرایی در تشکیل کابینه دوازدهم خاطرنشان کرد: تاکید آقای روحانی مبنی بر کاهش میانگین سن کابینه تا حدود ۵ سال، اقدام و رویه خوبی است. همچنین باید با رویکرد تخصص‌گرایانه در راستای تشکیل کابینه اقدام شود. متاسفانه در دولت فعلی افرادی را در بعضی سازمان‌ها و نهاد‌ها داشتیم که حتی یک روز سابقه مدیریت در آن نداشتند. نایب رئیس فراکسیون مستقلین ولایی در پاسخ به سوالی درباره بحث کلی ورود نمایندگان به کابینه و دولت باتوجه به زمان کوتاه سپری شده از دوره دهم مجلس یادآور شد: قطعاً نمایندگانی داریم که می‌توانند در دولت موثر باشند و نمی‌توان به‌صرف نماینده بودن بگوییم که نباید وارد کابینه شوند و در عین حال، نمایندگانی نیز هستند که حضورشان در مجلس اولویت دارد و نمایندگانی نیز هستند که فارغ از اولویت حضورشان در مجلس، اینکه وارد دولت شوند، چندان به صلاح نیست.
فهرست احتمالی بعضی از اعضای کابینه دوازدهم
گفتنی است که ابوالفضل سروش، نماینده تهران درمجلس نیز در کانال تلگرامی خود فهرست احتمالی بعضی از اعضای کابینه دوازدهم را طبق شنیده‌ها به این شرح منتشر کرده است:
محمدجواد ظریف: گزینه احتمالی وزارت خارجه
علی اکبر صالحی: گزینه احتمالی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی
محمدعلی نجفی: گزینه احتمالی وزیر آموزش و پرورش
اسحاق جهانگیری: گزینه اصلی احتمالی معاون اولی رئیس‌جمهور
مسعود پزشکیان: گزینه دوم احتمالی معاون اولی رئیس‌جمهور
طهماسب مظاهری و مسعود نیلی: گزینه‌های احتمالی وزارت امور اقتصادی و دارایی
فرجی دانا و ستاری و میرزاده: گزینه‌های احتمالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
محمود واعظی و جمشید انصاری: گزینه‌های احتمالی رئیس دفتر رئیس‌جمهور
میرزاده: گزینه احتمالی معاون اجرایی رئیس‌جمهور
امیری، مجید انصاری و رحمانی فضلی: گزینه‌های احتمالی معاونت پارلمانی رئیس‌جمهور
ظریف به این 4 دلیل باید وزیر خارجه بماند
نکته قابل توجه اینکه در میان وزرایی که یا ضعیف بودند یا از سن بالایی برای این سمت برخوردارند و یا با دولت همراهی کمتری داشتند و نیازمند تغییر هستند، وزرایی هم مثل بیژن زنگنه، وزیر نفت، حسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت و محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه بودند که نقطه قوت دولت روحانی به حساب می‌آیند. البته طبق شنیده‌ها ظریف تمایلی به حضور در کابینه دوازدهم را ندارند که البته این خبر می‌تواند شایعه‌ای از طرف دلواپسانی باشد که از ادامه همکاری ظریف در وزارت خارجه دولت دوازدهم و کسب موفقیت‌های بیشتر می‌ترسند.
روزنامه همدلي
