15 کتاب این نویسنده در نوبت انتشار
شهرام زرگر، مدرس و مترجم تئاتر بخشی از فعالیتهایش را بر ترجمه نمایشنامههای گوناگون و بهویژه آثار نیل سایمون، نمایشنامهنویس امریکایی متمرکز کرده و تاکنون آثار متفاوتی از این نویسنده را به فارسی برگردانده است. او در نمایشگاه کتاب امسال نیز دو کتاب تازه داشت؛ نمایشنامه «عطسه» نوشته مایکل فرین نویسنده مشهور انگلیسی و «زندانی خیابان دوم» نوشته نیل سایمون. این دو کتاب برای نخستین بار از سوی انتشارات «نیلا» منتشر و در نمایشگاه کتاب تهران عرضه شدند. در کنار اینها چاپ سوم کتاب «اتاق ورونیکا» نوشته آیرا لوین نیز از سوی نشر «بیدگل» در نمایشگاه کتاب عرضه شده بود. آیرا لوین، نمایشنامهنویس و فیلمنامهنویس سرشناس امریکایی است که او را به واسطه رمان مشهور «بچه رزماری» میشناسیم، رمانی که رومن پولانسکی نسخه سینمایی آن را به تصویر کشیده است. نمایشنامه «اتاق ورونیکا» او که در ایران هم اجرا شده است، با بافتی تعلیقآمیز از نمونههای شاخص نمایشنامههای ژانر ترسناک به شمار میرود. زرگر در گفتوگو با «اعتماد» موضوع نمایشنامه «عطسه» را چنین شرح داد: «بر اساس ٤ داستان کوتاه چخوف، ٤ نمایشنامه نوشته شده و٤ نمایشنامه تکپردهای این نویسنده نیز اقتباس شده است و همه اینها در کتاب «عطسه» گرد هم آمده است که در مجموع، نمایشنامهای ٨ پردهای است.» ا
و پیش از آن ١٥ نمایشنامه از آثار نیل سایمون را ترجمه و منتشر کرده است و نمایشنامه «زندانی خیابان دوم» شانزدهمین اثر این نویسنده است که با ترجمه زرگر منتشر میشود. آن گونه که مترجم کتاب میگوید، این نمایشنامه جزو آثار متاخر نیل سایمون است و به بحران میانسالی و بازنشستگی میپردازد و نوعی بازنگری درباره ارزشهای انسانی دارد که چگونه در زندگی جدید به عنوان کالایی مصرف شده با او برخورد میشود. نمایشنامه روایتگر مردی است که از فردای روز بازنشستگیاش با فجایع کوچکی روبهرو میشود که زندگی او را تهدید میکنند.
زرگر درباره این نمایشنامه تعبیر جالبی دارد: «نظر شخصی من این است که این نمایشنامه روی کمدی سکهای است که طرف دیگرش نمایشنامه تراژدی «مرگ فروشنده» قرار دارد چرا که «مرگ فروشنده» را آخرین تراژدی قرن مینامند و حالا «زندانی خیابان دوم»، همین موضوع را با نگاهی کمدی روایت میکند.» نیل سایمون را به عنوان نویسندهای کمدینویس میشناسیم با نمایشنامههایی اغلب شوخ و شنگ اما پلات نمایشنامه «زندانی خیابان دوم» تلخ و گزنده است: «این نمایشنامه هم بر مبنای شوخیهای کلامی و طنز موقعیت شکل گرفته است ولی پلات نمایشنامه واقعگرایانه و تلخ است. اگر نمایشنامههای دیگرش تمهای شاد و شوخ و شنگ دارند و درباره ماجراهای یک زن و شوهر جوان یا خیانت زوجها به یکدیگر هستند، این نمایشنامه اما موضوع غمانگیزی دارد.» شهرام زرگر نمایشنامهای از وودی آلن را نیز ترجمه کرده است؛ نمایشنامهای با نام «خدا و مرگ» که پیش از این قرار بود در نمایشگاه کتاب امسال ارایه شود ولی به نمایشگاه نرسید و هنوز منتشر نشده و زرگر امیدوار است این نمایشنامه تا یکی دو ماه آینده به چاپ برسد و در بازار کتاب عرضه شود. او در ادامه از آثار دیگر هم صحبت میکند، پانزده، شانزده کتاب تازهاش که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باقی مانده و در انتظار دریافت مجوز است. این کتابها شامل دو فیلمنامه است و بقیه این آثار نمایشنامه هستند: «امیدوارم دولت تدبیر و امید در دوره فعالیتهای خود تکلیف کتابهایی را که پشت چراغ قرمز مجوز ماندهاند، مشخص کند تا این کتابها از این انتظار رها شوند و چراغ پیش رویشان، سبز شود.»