آنها آمدند و گمان بردند که با ارائه وعده‌های پوچ و توخالی در برابر روحانی مسلح خواهند بود! غافل از اینکه توسعه‌یافتگی جامعه ایران، عقلانیت و درایت آنها را دست کم یا حتی نادیده گرفتند. همان‌طور که در انتخابات ۹۲ و ۹۴ و حتی پیش‌تر، نسبت به این مهم غفلت ورزیدند. پس از مناظره سوم که بر اساس نظرسنجی‌ها به گسترش آرای روحانی انجامید، کاندیداهای اصولگرا به هر دری می‌زنند تا روحانی رای نیاورد. پوسترها و تراکت‌های تبلیغاتی او را از در و دیوار شهر برمی‌دارند و مغرضانه‌تر از هر زمان دیگر بر او می‌تازند. روحانی را فریبکار و ناتوان جلوه می‌دهند! به شهرها و استان‌های محروم سفر می‌کنند و با فقرا عکس یادگاری می‌گیرند و با پافشاری غیر اصولی و غیر کارشناسانه درباره افزایش یارانه‌ها تکرار مکررات می‌کنند. این همه در حالی است که حتی برای یک بار نگفته‌اند چه برنامه‌ای برای طبقات دیگر جامعه دارند! بر کسی پوشیده نیست که احمدی‌نژاد نیز برای کسب رای پشت محرومان سنگر گرفت و در تمام آن ۸ سال ریاست‌جمهوری خود نتوانست دیگر اقشار جامعه را ببیند و با ندیدن طبقه متوسط، دانشگاهیان، هنرمندان، احزاب، مطبوعات، اقلیت‌ها و حتی گاه کارگران، از کنار خواسته‌های آنها بی‌اعتنا گذشت. با تجربه دولت‌های نهم و دهم دوباره کاندیداهای اصولگرا و نزدیک به بخش‌های دلواپس این جناح به صحنه آمدند تا با وعده افزایش یارانه، دولت را به دست آورند اما به تعبیر اکثریت قریب به اتفاق تحلیلگران، مناظره پایانی تصمیم بسیاری از افراد را برای آمدن به پای صندوق‌های رای به نفع روحانی تغییر داد. در این راستا محمد سلامتی، وزیر کشاورزی کابینه شهید رجایی و فعال سیاسی اصلاح‌طلب، با «آرمان» گفت‌وگو کرده است که در ادامه می‌خوانید.

حضور رئیس‌جمهور در حادثه معدن یورت در میان کارگران معدن چه اهمیتی داشت و ضرورت‌های امروز آقای روحانی نسبت به محرومان چیست؟

در مقام رياست جمهوري و نيز در سطح نامزدي رياست جمهوري غفلت از هر قشري از جامعه خطاست. برنامه نامزد‌ها موقعي كامل است كه در آن به تمام مسائل مربوط به همه اقشار توجه شده باشد. اما اصولگرايان عمدتا نمي‌توانند برنامه جامعي براي قشر محروم جامعه داشته باشند. آنها بيشتر نگاه امدادرساني براي كمك به اين قشر دارند؛ مثل دادن يارانه. آقاي روحاني همان‌طور كه در برنامه قبلي خود بر مطالبات همه اقشار جامعه از جمله اقشار محروم و تهیدست جامعه تاکید کرد باید نگاهی فزاينده و همه‌جانبه بر رسيدگي به حال محرومان داشته باشد، مثل ايجاد اشتغال براي آنها، تامين مسكن و غيره. زیرا در هر شرایطی نباید از اين مهم غافل بود که اقشار محروم و آسیب‌پذیر جامعه زير فشار شديد اقتصادي قرار دارند. آقای روحانی برای جذب رای حاشیه‌نشین‌ها چه کاری باید انجام دهد؟ اساسا چگونه می‌توان طبقه ضعیف و تهیدست جامعه را متقاعد کرد که یارانه به نفع آنها نیست؟ به جای پرداخت یارانه به آنها چه وعده‌ای می‌توان داد؟ كمك يارانه‌اي به قشر محروم همان كمك امدادي است، اين كار نشانه بي‌برنامه بودن است؛ صرف نظر از اینکه دادن يارانه جديد در حيطه اختيارات رئيس جمهور نيست بلكه مصوبه مجلس را مي‌طلبد و به هیچ رو معلوم نيست مجلس پيشنهاد رئيس جمهور را در اين خصوص تصويب كند. ضمنا لازمه پرداخت يارانه اضافي، افزايش قيمت حامل‌هاي انرژي است كه خود منجر به تورم و كاهش قدرت خريد مردم بخصوص همان قشر محروم مي‌گردد. مضاف بر اينكه پيشنهاد سه برابر كردن يارانه‌ها با توجه به كسري‌اي كه اكنون با آن مواجه است، مستلزم حداقل چهار برابر كردن قيمت حامل‌هاي انرژي است. بنابراين آقاي روحاني براي كمك به اين قشر بايد براي ايجاد اشتغال مناسب براي آنها برنامه‌اي ارائه بدهد. به عبارت دیگر بايد آنها را جذب بازار كار كرد.

آیا افزایش یارانه‌ها که آقای قالیباف و رئیسی وعده می‌دهند در نهایت به صلاح کشور است؟ وضعیت این دو کاندیدا را به طور کل و به ویژه با توجه به مناظره اخیر در مقابل روحانی چگونه ارزیابی می‌کنید؟

اينكه براي حل مشكل اقتصادي قشر وسیعی از جامعه، شيوه يارانه انتخاب شود، ناشي از تفكر مغازه‌داري يا حجره‌داري است. زیرا براي يك مغازه‌دار يا حجره‌دار طبيعي است كه کمک مستقیم را براي كمك به شاگرد انتخاب كند. اما براي اداره كشور چنين راه حلي افيون است. كمك يارانه‌اي فقط براي از كار افتاده‌ها مفيد است كه آن هم بايد به تدريج بيمه جاي آن را بگيرد. لذا به نظر من دو كانديداي رقيب روحاني با ارائه چنين پيشنهادي خود را تضعيف كردند. چون با اين پيشنهاد نشان دادند كه اولا برنامه‌اي براي رسيدگي اساسي به اين قشر از جامعه ندارند. ثانيا به فرايند پرداخت يارانه اشراف ندارند. ثالثا اثرات تورمي آن را در نظر نداشته‌اند و رابعا پيشنهادي كه بار مالي داشته باشد و بدون منبع ارائه شود فاقد پشتوانه اجرایي و بازي كردن با نيازهاي مردم است.

بازگشت به سیاست دولت‌های نهم و دهم و نگرش عوامفریبانه چه خطراتی را متوجه کشور می‌کند؟

بعيد مي‌دانم هيچ كانديدایي علاقه‌مند به بازگشت به آن دوران باشد. تقريبا همه آن دوره را نفي مي‌كنند. چون هزينه‌هايي كه براي كشور به بار آورد غير قابل انكار است، اما بعضا شعارها، پيشنهادها و نظراتي كه مي‌دهند تداعي‌كننده بازگشت به آن دوران است.

امروز مردم ایران پس از آن همه فراز و نشیب و مشاهده چهار سال تلاش دولت یازدهم برای بهبود وضعیت، خواهان چه وعده‌هایی از سوی رئیس‌جمهور آینده خود هستند؟ روحانی در سخنرانی‌های خود برای اصلاح برخی مسائل و تحقق مطالبات بر زمین مانده بر چه مواردی باید تاكيد داشته باشد؟

مهم‌ترين موضوع پيش روي دولت آينده مساله اقتصاد است که ايجاد اشتغال و رفع بيكاري از محورهاي اصلي آن محسوب می‌شود. دولت براي اين كار بايد بر استفاده از حداكثر ظرفيت‌هاي داخلي، جذب سرمايه‌گذاري داخلي و خارجي، كاهش بوروكراسي، تشويق صادرات، جلوگيري از واردات بي‌رويه و غير ضروری، مبارزه با قاچاق كالا و ايجاد فضاي امن اقتصادي تاكيد کرده و آنها را سرلوحه كار خود قرار دهد.

به طور کل ستادهای انتخاباتی روحانی تا چه اندازه در برقراری روابط مستقیم با مردم موفق عمل کرده‌اند؟

تبيين مشكلات به ارث رسيده از دولت قبل، توضيح مشكلات موجود و ارائه برنامه‌ها براي مردم از اهميت ويژه‌اي برخوردارند. مردم نيز از برخورد صادقانه از سوي كانديداها و ستادهايشان استقبال مي‌كنند. لذا آقاي روحاني و ستادهاي انتخاباتي ايشان بايد اين موضوع را بيش از پيش جدي بگيرند.

با توجه به موقعیت مطلوب روحانی و جهانگیری در مناظره اخیر گمان می‌کنید مناظره‌ها می‌تواند به روحانی در جذب آرای خاکستری و کشاندن ناامیدها به پای صندوق رای کمک کند؟

سه مناظره اخیر به ویژه مناظره سوم به خوبی نشان داد که وضع آقاي روحاني نسبت به كانديداهاي ديگر در حال حاضر بسیار مطلوب است. آرای خاكستري هم صرفا توسط اصلاح‌طلبان قابل جذب است. خوشبختانه آقاي جهانگيري نشان داد كه قادر به ايجاد انگيزه در اقشاري از جامعه براي آمدن آنها در پای صندوق‌هاي راي است. بنابراين مناظره‌های اخیر در گسترش آرا مفید خواهد بود. بدیهی است كه گسترش آرا به سود روحاني است.

آیا آقای هاشمی‌طبا به نفع روحانی کناره‌گیری خواهد کرد؟ در غیر این صورت آیا از جانب او خطری متوجه پایگاه رای روحانی خواهد بود؟

آقاي هاشمي‌طبا يك عنصر اصلاح‌طلب است. ايشان شخصیتی منطقي و مجرب است. به نظر من، او به‌موقع تصميم درستي را كه به سود اصلاحات است، اتخاذ مي كند.

هیچ یک از کاندیداهای ریاست‌جمهوری اصولگرایان حاضر به کناره‌گیری به نفع دیگری نیستند و از سویی شرایط لازم برای رقابت در برابر روحانی را ندارند، ارزیابی شما چیست؟

بر این اعتقادم که آنها به طور جدي با یکدیگر رقابت مي‌كنند. براي توجيه اين رقابت نيز وانمود مي‌كنند كه به‌طور مستقل وارد عرصه انتخابات شده‌اند. لذا احتمال اينكه تا آخر اين رقابت حضور داشته باشند، زياد است. جمنا نيز ناگزير است مات و مبهوت، اين رقابت را نظاره كند.

آیا در نهایت اصولگرایان می‌توانند روحانی و جبهه اعتدال و اصلاحات را شکست دهند؟

اصولگرايان درحال حاضر، از لحاظ فكري، مالي و وضعیت کلی، در شرايطي هستند كه آنها را ناگزير از رقابت مي‌كند. اما اصلاح‌طلبان با توجه به تجربيات گذشته، آبديده‌تر شده و به همين علت حساب‌شده‌تر عمل مي‌كنند. در حقیقت عملکرد حسابگرانه اصلاح‌طلبان و تجربه‌های آنها از گذشته رمز پيروزي آنهاست. بنابراين احتمال پيروزي اصولگرايان در اين انتخابات بسیار ضعیف است. البته بديهي است كه اصلاح‌طلبان نبايد به خود غره شده و غفلت كنند.