طی روزها و هفته‌های اخیر پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، مساله اسناد محرمانه برجام به عنوان یکی از موضوعات مورد بحث در سیاست داخلی آمریکا مورد توجه قرار گرفته‌است. 

به گزارش روز نو؛ هفته گذشته دونالد ترامپ گفته‌بود که در همان ابتدای کارش این اسناد را منتشر خواهد کرد و بعد از او نیز روز جمعه، جمعی از سناتورهای آمریکایی خواهان انتشار عمومی این اسناد ضمیمه برجام که تاکنون محرمانه مانده‌اند شده‌بودند.   البته پیش از این سابقه انتشار یک سند از این اسناد از سوی یک خبرگزاری وجود داشت که مورد اعتراض شدید ایران قرار گرفت.
 
 تا زمانی که این اسناد منتشر نشود دقیقاً نمی‌توان گفت که موضوع از چه قرار است.  اما از کلیات آن چه تاکنون در مورد این اسناد می‌دانیم این است که در طول برگزاری مذاکرت در جاهایی تخفیف‌هایی از سوی طرفین قائل شده‌اند.  بخش قابل توجهی از این تخفیف‌ها و معافیت‌ها احتمالاً در مورد ایران است.
 
 مذاکره کنندگان، یعنی همه طرفین، شامل ایران، گروه ۵+۱ و اتحادیه اروپا تصمیم گرفته‌اند که این امتیازات یا برنامه‌ها را به عنوان سند رسمی برجام منتشر نمی‌کنیم، بلکه تصمیم گرفتند آنها را به عنوان سند ضمیمه و به صورت محرمانه در کنار برجام مورد توافق قرار دهند.
 
 این اسناد احتمالاً شامل امتیازاتی هستند که به عنوان مشوق برای ایران در نظر گرفته‌شده‌اند، که اگر درست در طول مدت اجرای برجم به تعهدات خود پایبند باشد و اجرای برجام از سوی همه طرف‌ها به درستی پیش برود، ایران بتواند از این امتیازها یا مشوق‌ها برخوردار شود.
 
 در واقع به احتمال زیاد، دلیل محرمانه شدن این اسناد، عدم علاقه دولت آمریکا نسبت به آگاهی مخالفان برجام چه در داخل و چه در خارج از قصد این دولت برای امتیاز دهی به ایران بوده‌است.  کلاً گروه ۵+۱ با توجه به شناختی که نسبت به مخالفان برجام چه در خاک آمریکا و چه دولت‌هایی مانند اسرائیل و عربستان سعودی داشتند توافق کردند که این اسناد محرمانه باقی بماند.
 
 به نظر نمی‌رسد که در این اسناد چیزی باشد که به صورت کلی بتواند برای کلیت برجام ایجاد کند.  در واقع چیزی خلاف اصول توافق شده در مذاکرات در این اسناد نیامده‌است.  پیش از این شاهد افشای بخشی از این اسناد محرمانه بودیم.  خبرگزاری آسوشیتدپرس از طریقی به بخشی از این اسناد دست یافته‌بود و آن را منتشر کرد؛ در این سند آمده‌بود که اگر ایران به دقت تمامی تعهدات
 
خود را در برجام اجرایی کند، مدت زمان مرحله رصد و پیگیری برنامه هسته‌ای ایران به جای ۱۰ سال هفت ساله فراخواهد رسید و ایران در عرض ۷ سال از برخی معافیت‌ها برخوردار می‌شود و تعدادی از محدودیت‌ها به جای ۱۰ سال طی ۷ سال حذف خواهند شد.
 
 اسناد محرمانه ضمیمه برجام چیزی بر خلاف اصولاً توافق شده‌ای که می‌دانیم و همه از آن خبر داریم نیست، و قرار نیست بر اساس آنها کلیت برجام زیر و زبر شود، اگر هم محرمانه نگه‌داشته‌شده‌بود، بر اساس توافقی همه جانبه بود، تا دست مخالفان برجام برای اعتراض و مانع‌تراشی بسته بماند.

*اميد ايرانيان