وین، پکن و تهران سه پایتختی بودند که روز گذشته در راستای رصد آخرین تحولات ناشی از تأثیر تمدید تحریم‌های «ایسا» بر اجرای برجام کانون توجه رسانه‌ها قرار گرفتند. در حالیکه وزیر خارجه چین به عنوان نماینده یکی از طرف های اصلی برجام تاکید داشت اجرای برجام مسئولیت همه کشورهای ذیربط است، و نباید به دلیل مشکلات داخلی کشورها مختل شود؛ سفیر دانمارک در ایران نیز از حمایت اتحادیه اروپایی از برجام خبر داد. به این ترتیب با توجه به موضع گیری هایی که طی روزهای اخیر از سوی مقامات دیپلماتیک روسیه ، آلمان ، انگلیس و برخی دیگر از کشورهای اروپایی در حمایت از برجام اعلام شده، به نظر می رسد که ایالات متحده آمریکا  در پیشبرد  موضع ضد برجام خود، تنها مانده و شاید قرار گرفتن در همین موضع انزوا است که سبب شد وزیر انرژی امریکا در وین وعده دهد که اوباما از اختیارات قانونی خود برای پایبند ماندن به برجام استفاده خواهد کرد.

در ایران نیز چنانکه از اظهارات دو روز اخیر رئیس جمهوری، رئیس مجلس و سخنگوی دستگاه دیپلماسی برمی‌آید، واکنش جمهوری اسلامی ایران به نقض برجام از سوی امریکا به تشکیل جلسه کمیته نظارت بر اجرای برجام و تصمیم‌گیری از سوی آن منوط شده است. کمیته‌ای که رؤسای قوای تقنینی و اجرایی و دبیر شورای عالی امنیت ملی از جمله اعضای اصلی آن هستند و از همین رو به نظر می‌رسد رأی آن برآیند واحدی از دیدگاه‌های مختلف حاضر در کشور است.   

 اعتراض شدید ایران به طرف امریکایی

برگزاری اجلاس کنفرانس بین‌المللی امنیت هسته‌ای در وین فرصتی شد تا علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در دیدار با  «ارنست مونیز» وزیر انرژی امریکا با اشاره به پایبندی کامل جمهوری اسلامی ایران به تمامی تعهدات برجامی خویش که به تأیید آژانس نیز رسیده، شدیدترین اعتراض و ابراز نگرانی جدی ایران را نسبت به تمدید قانون «ایسا» اعلام کند و با تأکید بر حق جمهوری اسلامی برای هرگونه واکنش مقتضی، خواستار پایبندی امریکا به تعهدات برجامی خود خصوصاً جلوگیری از اجرایی شدن این قانون شود. اعتراضی که مونیز در واکنش به آن با تأکید بر اینکه اعتراض ایران را به رئیس جمهوری امریکا منتقل خواهد کرد، گفت: «دولت ایالات متحده به برجام پایبند خواهد بود و رئیس جمهوری این کشور با استفاده از اختیارات خود کماکان جلوی اجرای تمام بخش‌هایی از این قانون را که مطابق با برجام نباید اجرا شوند، خواهد گرفت.»

صالحی: درصورت نقض برجام واکنش ایران قاطع خواهد بود

صالحی در سخنرانی خود در افتتاحیه کنفرانس امنیت هسته‌ای در وین ضمن اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران تاکنون به تعهدات خود در چارچوب برجام عمل کرده است و شروع‌کننده نقض تعهدات نخواهد بود اظهار کرد: «متأسفانه اخیراً شاهد برخی رفتارها و اقدامات نامعقول در امریکا هستیم. در صورت نقض برجام از سوی سایر طرف‌ها واکنش ایران قاطع و شدید خواهد بود.»

چین: همه طرف‌ها به تعهدات برجامی خود پایبند باشند

در آن سوی زمین اما سفر دوره‌ای وزیر امور خارجه ایران به پکن و دیدارش با همتای چینی مهملی شد تا چین به عنوان یکی از اعضای 1+5 و طرف‌های اصلی برجام بر حمایت خود از این توافق در برابر تصمیمات داخلی کشورها تأکید کند. «وانگ یی» در نشست مشترک با ظریف، گفت که «اجرای برجام مسئولیت همه کشورهای ذیربط است و همه باید به تعهداتی که در این باره و در برجام داده‌اند، پایبند باشند.» وی با بیان اینکه براساس گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برجام بخوبی در حال اجراست و بخصوص ایران فراتر از انتظارها به تعهداتش عمل کرده است، گفت: «برجام یک توافق بین‌المللی است که شورای امنیت با صدور قطعنامه‌ای آن را تصویب کرده است و باید به طور کامل و جامع اجرا شود و این مسئولیت همه کشورهای ذیربط است و نباید به دلایل داخلی و مشکلات داخلی کشورها اجرای برجام مختل شود.» وزیر امور خارجه ایران نیز در این نشست خبری با بیان اینکه در مذاکره با همتای چینی خود بیشتر در مورد نحوه اجرای برجام بخصوص نحوه پایان دادن به مراحل  مقدماتی بازسازی آب سنگین اراک  گفت‌وگو کرده است، تأکید کرد: «اجازه نخواهیم داد که هیچ طرفی به صورت  یک طرفه از این توافق عدول کند و البته ما انتخاب‌های خود را هم داریم.»

 ایران: اروپا اجازه تخریب برجام را ندهد

در تهران نیز این جلسه سخنگوی وزارت امور خارجه بود که به عنوان یکی از تریبون‌های رسمی اعلام واکنش ایران به تمدید تحریم‌های امریکا علیه ایران مورد توجه قرار داشت. واکنشی که بر اساس تأکید بهرام قاسمی تنها پس از برگزاری کمیته نظارت بر اجرای برجام به عنوان مرجع قانونی تصمیم‌گیری در این باره اعلام خواهد شد و تا حدود زیادی به روند آتی تحولات بستگی خواهد داشت.

با این وجود قاسمی در این نشست با تأکید بر اینکه «برجام پشتوانه بین‌المللی خیلی قوی دارد و نقض آن به سادگی اتفاق نمی‌افتد»، گفت: «ما پیشقدم برای نقض برجام نخواهیم شد. اما اگر دیگران بخواهند در هر لحظه و شرایطی نقض برجام کنند، ما دست‌مان باز است و همان طور که با تدبیر و دقت از ابتدا وارد مذاکره شدیم، با همان میزان حساسیت و دقت پیش‌بینی‌های لازم برای هرگونه خلف وعده در نظر گرفته شده است و برای همه شرایط و به اندازه هر اقدامی واکنشی را در نظر گرفته‌ایم.» به گزارش «ایران»، وی با بیان اینکه انتظار داریم سه کشور اروپایی و روسیه و چین در برجام در کنار ایران بایستند و نقش تاریخی خود را ایفا کنند، افزود: «هر خسارتی که به خاطر مصوبات کنگره و سنا به برجام و ایران وارد شود، مسئولش امریکاست و آنها باید پاسخگو باشند. در هر حال ما هیچ اقدام منفی را بی پاسخ نمی‌گذاریم.» سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سؤال ایسنا مبنی بر اینکه ایران درخواست تشکیل کمیسیون مشترک برجام را با توجه به مصوبه اخیر مجلس سنای امریکا نداشته است؟ گفت: «ما منتظر نتیجه جلسه کمیته نظارت بر برجام در شورای عالی امنیت ملی هستیم که قرار است در هفته جاری برگزار شود و یکی از راهکارهایی که به ذهن می‌رسد طرح موضوع و اعتراض ایران به کمیسیون حل اختلاف در چارچوب برجام است.»

 اتحادیه اروپا از برجام حمایت می‌کند

روز گذشته «دنی آنان» سفیر دانمارک در تهران در گفت و گو با ایلنا، با بیان اینکه  «برای اتحادیه اروپا و اعضای آن توافق هسته‌ای و تعهد به مفاد آن قطعا مهم است»، گفت: «برجام به صورت قطعنامه در شورای امنیت سازمان ملل تصویب شده و تمام کشورهایی که عضو این سازمان هستند ملزم به اجرا و تبعیت از آن هستند».

وی بر همین اساس تاکید کرد: «اتحادیه اروپا و کشورهای عضو تا زمانی که برجام از سوی ایران به طور کامل اجرا شود از آن حمایت خواهند کرد.»

امریکا باید به اجرای برجام پایبند باشد

«نورمن لامونت» فرستاده ویژه دولت انگلیس در امور تجاری ایران نیز در گفت‌و‌گو با ایرنا، ضمن حساسیت برانگیز خواندن تمدید قانون تحریم‌های ایران از سوی سنا، گفت: توافق هسته‌ای با ایران حاصل تلاش و دیپلماسی صبر از سوی دو طرف است و دولت امریکا باید به اجرای برجام پایبند باشد. وی که مدعی بود قانون تمدید شده به صورت خودکار «ناقض برجام نیست»، گفت: موضع انگلیس دست کم برای دو سال آینده (که عضو اتحادیه اروپا است) در قبال برجام مطابق با موضع سایر کشورهای اروپایی خواهد بود که آنها خواهان کاهش تحریم‌ها هستند.