یادداشت البرز حبیبی، سردبیر سهندنامه

۱- با آنکه هم مجلس نمایندگان و هم سنای آمریکا با اجماع بالا رای به تمدید این تحریم ها دادند، در صورت وتوی اوباما، کنگره مجبور خواهد شد که دوباره رای گیری کند. در این صورت تصویب لایحه به رای دو سوم نمایندگان کنگره نیاز خواهد داشت.

۲- این قانون، قانون جدیدی نیست که وضع شده باشد بخاطر همین هم هست که از واژه "تمدید” استفاده می کنیم. این ها حتی بعد از اجرای برجام هم لغو نشدند و قرار هم نبود فورا لغو شوند بلکه تنها مقرر بود بر اساس اختیارات گسترده ای که رئیس جمهور آمریکا دارد، در حوزه های مربوط به برجام معلق (waive) شوند که تاکنون هم چنین شده است. لغو کامل این قانون در کنگره بر اساس برجام باید حدود ۸ سال دیگر رخ دهد. تا آن زمان حدودا هر ۶ ماه یکبار رئیس جمهور آمریکا شخصا تعلیق آنها را به دستگاه ها ابلاغ می کند. اوباما در این مدت همین کار را کرده است.

۳- قانون تحریم های داماتو به گونه ای است که به رئیس جمهور اختیار می دهد که در هر جا لازم بود این قوانین نادیده انگاشته (اصطلاحا waive ) شود. طبیعتا رئیس جمهور هم همچنانکه در این یک سال در حوزه های مربوط به برجام معلق شان کرده، موظف است باز هم این کار را بکند.

۴- همچنانکه روحانی و ظریف بارها اعلام کرده اند برجام یک توافق بین المللی است بر سر یک موضوع خاص (هسته ای) و نه لزوما به معنی از سرگیری روابط تهران واشنگتن. قرار نبود خصومت های چند دهه ای یک شبه پایان یابد.

۵- هدف از برجام اثبات حقانیت ایران در مجامع بین المللی و افکار عمومی، برهم زدن اجماع جهانی علیه ایران، توقف قطعنامه های شدید سازمان ملل، لغو تحریم های اروپا و توقف تحریم های هسته ای آمریکا بود که تقریبا همگی تاکنون میسر شده است.

۶- اکنون نه تنها جهانیان علیه ما اجماع نمی کنند بلکه هر کس را که حرف از لغو برجام بزند، به شدت مورد سرزنش قرار می دهند. اروپا بارها به ترامپ، نتانیاهو و سایر تندروها نسبت به هرگونه برهم زدن برجام هشدار داده است.

۷- ظریف بارها گفته برجام به خودی خود شاید دستاورد نباشد اما یک دریچه است که فرصت های جدیدی را فراهم می کند. همچنان که چند روز پیش دیدیم در نشست اوپک بواسطه همین برجام بود که به یک #برجام_نفتی دست یافتیم و سهم خود را از عربستان پس گرفتیم.

۸- ده ها و صدها هیات بلندپایه سیاسی، اقتصادی و… در سطح رئیس جمهور و وزرا از چین و هند و روسیه و کره و ژاپن تا اکثر کشورهای اروپایی و.. در این یک سال به ایران آمده اند تا به طور بلندمدت در ایران سرمایه گذاری و برنامه ریزی کنند. کارهای زیرساختی زمان بر است. ما ۸ سال از جهان عقب بودیم.

۹-  خبر بد برای دلواپسان داخلی که با تل آویو هم صدا شده اند و برای تصویب تحریم علیه کشور کف می زنند، اینکه این تحریم ها اصلا قرار نبود تا ۸ سال دیگر طبق برجام لغو شود. تنها قرار بود که طبق اختیارات رییس جمهور آمریکا تعلیق شوند که تاکنون چنین شده و همچنان این ظرفیت برای رئیس جمهور آمریکا در نظر گرفته شده است.

 

خلاصه اینکه تمدید این لایحه بیشتر مصرف داخلی دارد و حتی در صورت تمدید، احتمالا طبق برجام دوباره توسط رییس جمهور آمریکا تعلیق خواهند شد. لذا تنها اجرای این قانون در عمل می تواند نقض صریح برجام باشد نه تمدید آن روی کاغذ.