هرچند اکثریت نمایندگان مجلس گذشته اصول‌‌گرا، دلواپس و حامی سرسخت احمدی‌نژاد بودند اما در بین آنها چند نفری پیدا می‌شد که احمدی‌نژاد و دیگری برایشان فرقی نداشت. آنها داعیه‌دار مبارزه با فساد شده و پیگیر گم‌شدن دکل نفتی، پرداخت پول به 70نامزد مجلس هشتم، پدیده بابک زنجانی و... شدند. هیچ کدام از آن چند نفر در مجلس دهم حضور ندارند اما چهره‌های جدیدی پیدا شده‌اند که کار نمایندگان قبلی را تکمیل می‌کنند. یکی از این افراد محمود صادقی، نماینده مردم تهران است. با او درباره فساد سیستماتیک به گفت‌وگو نشستیم. او معتقد است که دموکراسی و فساد رابطه معناداری با هم دارند. این نماینده مردم که از محکومیت 12هزار میلیاردی رئیس دولت گذشته خبر داده بود در این گفت‌وگو می‌گوید احمدی‌نژاد به رد مال محکوم خواهد شد. در ادامه متن این گفت‌وگو را می‌خوانیم. 

مدتی است که مسئولان نظام نسبت به فساد سیستماتیک هشدار می‌دهند. تحلیل شما از این هشدارها چیست؟

ابتدا باید به این بپردازیم که فساد سیستماتیک یعنی چه؟ در تعریف فساد سیستماتیک یا systematic corruptio- آمده سیستم به گونه‌ای است که شما هیچ گونه آلترناتیوی غیر از فساد ندارید به عبارت دیگر شما می‌خواهید از فساد فرار کنید اما مبتلا به آن می‌شوید. متاسفانه ما در خیلی از دستگاه‌هایمان دچار چنین وضعیتی شده‌ایم. مثلا فردی که می‌خواهد برای ساختمانش پروانه بگیرد راهی جز فساد ندارد، چرا که کارش راه نمی افتد. ممکن است شما با افرادی برخورد کرده باشید که به جای پیدا کردن وکیل دنبال پارتی می‌گردند. متاسفانه فساد سیستماتیک فراگیر شده است. من معتقدم علت این مساله این است که بعضی از زیرساختهایی که در قانون اساسی پیش‌بینی شده‌اند را از بین رفته‌اند. از جمله این زیرساخت‌ها باید به مطبوعات آزاد، احزاب و آزادی بیان، مجلس مستقل اشاره کرد. من طی روزهای گذشته هم گفته‌ام که نیازی به درست شدن نهادهای دیگر نیست. به عنوان مثال الان در مجلس طرحی برای ایجاد سازمان مبارزه با فساد اقتصادی در دستور کار است. اما به اعتقاد من این راه حل نیست. درست این است که ما زیرساخت‌هایی که در قانون پیش‌بینی اما ضعیف شده‌اند را مجددا آسیب‌شناسی و بازسازی کنیم. 

به نظرتان در این آسیب‌شناسی و مجلس کدام نهاد یا قوه باید گام نخست را بردارد؟

همه باید حضور داشته باشند. هر کدام باید کار خودشان را بکنند. بخشی از این به یک سری گفت‌وگوهای ملی برمی گردد. به عبارت دیگر باید در سطوح مقامات، احزاب، جاهایی مثل مجمع تشخصی مصلحت نظام، دولت و یا رهبری این گونه مسائل مورد بحث قرار بگیرد تا این علامت سوال شکل بگیرد که چرا به اینجا رسیده‌ایم. تا یک عزم ملی و اجماع صورت نگیرد امیدی به اصلاح این مسئله وجود ندارد. 

بعضی افراد می‌گویند فساد سیاسی ام‌الفسادی است که مفاسد اداری و اقتصادی از آن زاده می‌شود. این به چه معناست؟ 

بخشی از موضوعاتی که من به آنها اشاره کردم فساد سیاسی است. وقتی شما یک مجلس کاملا برآمده از رای مردم نداشته باشید یعنی فساد سیاسی وجود دارد. در خیلی از کارکردهایی که از مجلس انتظار می‌رود و عموما ضدفساد هستند این موضوع دیده می‌شود. وقتی احزاب مستقل نتوانند شکل بگیرند به حوزه سیاست برمی‌گردد. یعنی در حوزه سیاست اولا باید سازوکارها شفاف باشد و بی‌طرفی مراجع تصمیم‌گیرنده تقویت شود. در سیاست‌های انتخاباتی که از سوی رهبری ابلاغ شده است نیز بر بی‌طرفی ناظران و مجریان انتخابات تاکید شده است. ما اگر بتوانیم فقط موضوع انتخاباتمان را حل کنیم تا انتخاباتی آزاد، سالم و رقابتی برگزار شود خیلی از مسائل خود به خود حل می‌شود. 

به نظر شما این فساد سیستماتیک که معتقد هستید در بعضی دستگاه‌ها وجود دارد، از چه زمانی شکل گرفته است؟

این خاصیت در کشور ما ریشه‌دار است. یکی از چیزهایی هم که رژیم پهلوی را زمین زد فساد موجود در دستگاه‌های اداری بود. متاسفانه این نوع فساد در کشور روز به روز تقویت می‌شود. فساد یک رابطه مستقیم با دموکراسی دارد. هرچقدر دموکراسی تقویت شود فساد تضعیف می‌شود و برعکس. مثلا در دوران آقای خاتمی وضعیت‌مان در زمینه فساد خیلی بهتر بود. اما در دوران هشت ساله دولت گذشته این وضعیت بدتر شد. جایی که فشار، اختناق و استبداد بیشتر می‌شود فساد هم افزایش پیدا می‌کند. 

در این دولت وضعیت را چگونه می‌بینید؟

به هرحال توجه کنیم که این دولت یک زمین سوخته تحویل گرفت. اما حداقل می‌توان گفت که در این دولت به فسادهای گذشته به‌اندازه مطلوب رسیدگی نشد.

در تعاملات دولت و مجلس آیا به این قبیل مسائل هم پرداخته شده است؟ 

در فراکسیون امید بنا را بر این گذاشته‌ایم که کمیته مشترکی بین دولت و فراکسیون با هدف تعامل در حوزه‌های مختلف تشکیل دهیم. در فراکسیون شفاف‌سازی هم یکی از کارهایی که می‌خواهیم انجام دهیم ایجاد تعامل با نهادهای نظارتی است. این نهادها در هر سه قوه وجود دارند. یعنی همکاری بین قوا را در زمینه پیشگیری از فساد را داریم دنبال می‌کنیم. 

به اعتقاد من باید در دیوان محاسبات شفاف‌سازی بیشتری صورت بگیرد. دیوان در نحوه رسیدگی، صدور و اجرای احکام فاقد شفافیت است. یکی از کارهایی هم که در مجلس دنبال آن هستیم همین است. تعدادی هم طرح تحقیق و تفحص مثل صندوق ذخیره فرهنگیان و شهرداری تهران کلید خورده است. مجلس دهم صرف نظر از رویکردهای سیاسی اش نشان داده است که در مقابله با فساد نقش پررنگی دارد. 

شما درباره محکومیت 48 هزار میلیاردی دولت گذشته که 12هزار میلیارد از آن متعلق به شخص رئیس دولت بوده خبر داده‌اید. ماجرای این محکومیت به کجا رسید؟

من چهارشنبه 12 آبان به عنوان رئیس فراکسیون شفاف‌سازی نامه‌ای به رئیس دیوان محاسبات نوشتم و درخواست کردم نسبت به آرای صادر شده، میزان محکومیت‌ها و تعداد احکام اجرا شده و تعداد احکام اجرا نشده آماری ارائه دهند که منتظر پاسخ آن هستیم. امیدواریم دیوان همکاری خوبی در این زمینه داشته باشد و فصل جدیدی برای‌مان باز شود. 

محکومیت آقای احمدی‌نژاد چه حکم قضایی برایش خواهد داشت؟

در دیوان محکومیت‌ها جزایی نیست، بلکه رد مال است.